Þjóðólfur - 12.08.1870, Blaðsíða 2
158 —
Vér vonum, að þetta blað eðr önnur færi helztu
æfiatriði þessa merkismanns innan skamms.
Málaíliitningsmennirnir við landsyfirréttinn og
lögstjórnarúrskurðr 2. Júlí 1870.
— Málafcerslumennirnir við l a n dsyfrrcU i n n
voru settir hér tveir af lögstjórninni 20. dag Júlí
1858, samkvæmt konungsúrskurði 19. dag Marzm.
s. ár (Stjórnartíð. I. 210). í þessum konungsúr-
skurði segir meðal annars, að þessir málsfærslu-
menn (sem settir verði) >*fái til launa hvor þeirra
25 0rd. á ári»; »að fé þetta fyrst um sinn um
3 ár (hin næstu) skuli taka úr sakagjaldasjóði
(jústizkassa) íslands; og »að það skuli verðaborið
undir Alþingi hvaðan fé skuli fá til að launa þeim
(»hvorfra deres Gager skulle udvrdes») ef það
reynist að sakagjaldasjóðrinn framvegis eigi geti
goldið fé þetta».
í niðrlagi lögstjórnarbréfsins 23. Marz 1858
er birtir konungsúrskurð þenna stiptamtmanninum
og báðum amtmönnunum á íslandi, var lagt fyrir
þá að gjöra það almenningi kunnugt, «að bónar-
bréf um að verða settr í embætti þessi megi senda
«dómsmáli»- (þ. e. lög-)stjórninni fyrir 1. Júlí
þ. árs þ. e. 1858. þeir Hermann E. Johnsson
kand. júr. (sýslumaðr í Ilangárvallas. síðan 1862),
og Jón Guðmundsson exam. júris sóttu þá um að
verða »settir» í embætti þessi og gjörði lögstjórn-
in að veita það, með bréíi 30. Júlí s. árs. Síðan
hefir J. G. gegnt málaflutningstörfum hér við yfir-
réttinn nú í 12 ár1, Páll Melsteð síðan 1862 er
II. E. Johnsson fór. Nú er það hvortveggja, að
konungsúrsk. 19. Marz 1858 ákveðr það afdrátt-
ar- og tvímælalaust, að launin til hvors þessara
málaflutningsmanna skuli vera 250 rd. árlega, og
að hvor þeirra, sem nú eru, sóttu um og voru
settir í embættið með pessum launum, enda hefir
því aldrei verið breift úr neinni átt, að lögstjórnin
eðr Alþingi hefði það í sínu valdi, hvort fyrir sig
eðr eptir samkomulagi, að fœra laun þessi niðr,
eptir velþóknan, úr því sein með konungsúrskurð-
inum var ákveðið; verðr heldr ekki séð eða með
neinu móti viðrkent, að af málaflutningsmönnunum
1) J. G. sZtti 1862 nm a'b fá uppbót nokkura é þejsi
litlu laun, samkvœmt ákvörílunum um iaunauppbót eptir korn-
verþi og eptir því sem allir embajttismenn aferir fengí, einnig
þeir er tæki lann sín úr justizkassa, eins og væri um yngri
assessorinn í yflrréttinum af 50 rd. launaviþbút, er hann þi
fekk, um lögregluþjúnana o. fl , en lögstjúrnin svaraþi, ab um
slíka launauppbót til J. G. „gæti ekki veriþ umtalsmál"
(Iiigst.br. 22. Jan 1862) nilrlag.
verði neitt dregið af launum sem þeim eru veitt,
nema berlega sé brotin á þeim lög og alment
gildandi reglur í þeim efnum, allt svo lengi þeim
er eigi sagt lausu frá embættinu með vanalegum
fyrirvara. það er aldrei nema satt, þessir em-
bættismenn eru að eins scttir fyrst um sinn (»ind-
til videre») af lögstjórnar-ráðherranum í krapti
konungsúrskurðar; þeir hafa enga fasta veitingu
eðr konungsveitingu fyrir sínu embætti. f>eim
verðr því sagt lausu úr vistinni, og það eins, þótt
til þess sé engar sakir af þeirra hendi, hvort heldr
algjörlega burtvísað, eða með skilyrðum, t. d. að
þeir verði framvegis að búa við minni laun heldr
en þeim voru upprunalega ákveðin, ef þeir vili
vera við. En aptr verðr þessi réttr stjórnarinnar
til uppsagnar við þann sem settr er í það embætti,
sem aldrei hefir verið stofnað sem fast embætti,
og aldrei getr losnað undir fasta og viðvarandi
veitingu konungs, að vera bundin þeirri sjálfsagðri
skyldu, að uppsögnin sé gjörð með fyrirvar, og
það með ekki skemri fyrirvara heldr en t. d. að
hjúi má löglega uppsegja vistinni, þó að það sjálft
vili vera. (Niðrlag í næsta bl.).
— STYRJÖLDIN eðr stríðið milli Prússa og
Frahlca, sem minzt var í síðasta blaði, beið eigi
þess að «Cortes« (þingin) á Spáni kæmi saman
og kvæði á um konungskjörið: livort að Spánverjar
sjálfir vildi þýðast þá ráðagjörð Prims, að taka sér
til konungs Leopold prinz af Ilohenzollern, ná-
frænda Vilhjálms Prússa konungs; því þegar 15.
—16. f. mán. var stríðinu yfir lýst af beggja hendi,
og þegar um þá dagana komust herfylkingar
beggja á skrið og tóku að nálgast Rínárbakkana
sínir hvoru megin, og þó fremr hið efra og syðra
að ánni beggja megin; oss skilzt helzt að lítill
flokkr af Frakka her hafi verið kominn austryfir
llín þegar um 20. f. mán., hitt þar fyrir Prúss-
neskan herílokk eigi allmikinn, hafi þeim þá lent
saman téðan dag eðr hinn næsta, og fremr hallazt
á Prússa svo að þeir hafi látið undan síga, en
eigi orðið mannfall að mun hvorugu megin, en
Frakkar náð að handtaka fáeina Prússa, og hafi
þar verið með 2heryfirmenn («Officerar») og ann-
ar verið Englendingr, er hafði gengið fríviljuglega
á mála bjá Prússum. En slíkt er sem fyrir ekkert
að telja, með þeim óvígum landher, er hvorirtveggju
hafa slagbúna, nál. 5—600,000 manns einvalalið,
með öllum hinum bezta útbúnaði, og meðal ann-
ars fleira með forkunar «revolve»-skotvopnum,
«eldnálabyssum», »Cassepots»-skotvélum nýupp-