Þjóðólfur - 26.04.1876, Blaðsíða 2
gáfu- og gleðimaður mikill, einhver hagorðasti maður og hinn
vinsælasti.
62
Fjárkláðinn.
4. þ. m. kom Jón ritari aptur að au*tan eptir aflokið
fundarhaldið 31. f. mán. að Herríðarhóli. Herra ritarinn hef-
ur góðfúslega gefið oss eptirrit fnndarskýrslunnar, og tökum
vjer hjer sökum rúmskorts að eins útdrátt hennar.
Á fundi mættu 9 kosnir menn úr Árnessýslu, en 7 úr
Rangárvallasýslu, voru þar af 5 prestar, og allir hinir ein-
hverjir helztu menn. Auk þess sóttu allmargir fundinn af
hændum úr nærsveitunum. Jón ritari var sjálfur kosinn fund-
arstjóri, og setti hann þegar þessi atriði til umræðu (eptir
viðtekinni dagskrá):
1, Um ráðstafanir lögreglustjóra til útrýmingar sýkinni
( vetur, og árangur þeirra.
2, Um heimagæzlu.
3, Um utanhrepsskoðanir, og
4, Um vörð.
Eptir að fundarstjóri hafði skýrt frá ráðstöfunum sínum, (sem
vjer ætlum lesendum vorum nægilega kunnar), og yfir lýst
þeirri skoðun sinni, að fyrir sunnan Botnsvoga hefðu menn ekki
einungis fylgt hinni rjettu laga- og umboðslegu stefnu málsins,
heldur og þeirri tryggustu, eptir sinni sannfæringu ; en aptur
hefði gagnstæðri stefnu verið fylgt í Borgarfirði, nefnil. að
eins skorið þar sem kláða hefði orðið vart, og svo sumstaðar
geldfje. Stefnumunurinn væri sá, að syðri hluti hins grunaða
svæðis áliti allt hið grunaða svæði sem sj ú k t, en hinn
hlutinn áliti hvergi sjúkt, nema þar sem kláði kæmist upp.
Var þetta efni rætt um hríð. En viðvíkjandi hinum atriðunom
var viðtekið:
að skora á lögreglustiórann að sjá um að heimagœzla
verði höfð tryggjandi á öllu því svœði í sumar, sem
kJáðagrunað verður. í öðru lagi var sampykkt: að menn
úr heilbrigðu sveitunum yrðu sendir í grunuðu sveitirn-
ar til pess að skoða par allt fje pegar pað er komið úr
ullu og áður en hið fyrirhugaða vorbað fer fram, og að
engum hreppi verði leyft að hœtta við heimagœzlu fyr
en allt fje þar hefði fundizt kláðalaust við skoðunina; en
lögreglustjórinn skyldi sjá um að skoðunin fœri fram á
hœfilegum tíma eptir að kláðavottur hefði síðast fundist,
og Ijet fundurinn i Ijósi, að sá tími pyrfti að nema frá
14 til 18 vikum. í þriðja lagi var vörður á austur-
takmörkum kláðasviðsins samþykkt ( einu hljóði, nl. með
með Brúará, og þess utan eptirlit við Óseyri og Laugardælar.
Til að stjórna verði þessum voru kosnir þeir sjera St. Step-
hensen á Ólafsvöllum, Egill Pálsson ( Múla og Sigurður
Magnússon á Kópsvatni. Vörðurinn skyldi standa frá 15. mai
til 22. sept. Skerpa skyldi heimagæzlu Biskupstnngnamanna
uns vörðurinn er settur. Fundarstjóri kvað búið að lengja um
óákveðinn tíma rekstrarbann úr og inn á hið grunaða svæði.
Fundurinn fól honum að lokum i einu hljóði að leita eptir
við amtmann og amtsráð, að veittur yrði af almennu (je svo
mikill styrkur til varðarins sem lög ítrast leyfðu.
Að endingu vottaði fundurinn þakkir sinar og traust fund-
arstjóranum, sem lögreglustjóra í kláðamálinu, svo og beztu
von sfna um góðan árangur, ef embætti hans, stefna og við-
leitni mætti áfram halda.
26. þ. m. verður almennur kláðafundur haldinn að þing-
nesi í Borgarfirði, eptir boði herra Jóns ritara, og vonum vjer
að geta hughreyst vora lesendur með (tarlegri skýrslu í næsta
blaði. .
Fáein orð um Elliðaámar.
Það er alkunnugt, að af ám þeim, sem illar eru yfirferðar,
er mönnum bæði búinn lífsháski, hrakningar og farartálmi.
Verður fyrir þessa annmarka komist til hlýtar á þann hátt,
að leggja brýr yfir stík vatnsföll.
Þessu hefir nú, sem mörgu öðru nauðsynlegu, verið gef-
inn ærið lítill gaumur hjá oss á liðnum tímum. En síðan hin
nýju sveitastjórnarlög 4.maí 1872 komu, virðist svo sem menn
sjeu farnir að athuga þetta meira, (enda ber umsjón með
brúm yfir ár epiir 39. gr. 1. nefndra laga undir
irnar) og sjá, að hina brýnustu nauðsyn beri
tryggja líf og heilsu ferðamanna, og (lýta för þeirra
að brúa straumharðar og torfærar ár. þannig hefir
til þefS’ ,
með P*1’
sýslO'
0?
nefndin ( Skagafirði ákveðið, að brúa þar í sýslu 5 ar’
vott'
sýslunefndin i þingeyjarsýslu 2 ár, og er það gleðileguf
ur um framtakssemi nefnda þessara.
Elliðaárnar eru, eins og allflestir á Snðurlandi v
fremur hættuleg vatnsfóll, þó þær sjeu ekki stórar. í n°r 1
ánni er botn vondur og báðar vaxa þær mjög í vorleysinP
og vetrarrigningum, svo þær ern þá einatt littfærar eða níL
ar af vatnsmegni og straumþunga. í frostum leggja/'
flestum ám seinna, og standa þá opt uppbólgnar svo vlS' ,
skiptir, eða renna í streng millum skara með öllu ófærar- f
fjörunum er botn hinn versti sökum stórgrýlis, enda leo“
þar opt sjáfar ísbroða, sem gjörir ómögulegt að koniasf P
neð SJÖ'
sem
Ferðamenn þeir, er ætla til Reykjavíkur eða suður m
verða því einntt á vetrum, að leggja á tvær hættur í arD,J
eða sjer til tafar og kostnaðar að fara ofan að Gufunesl
bæð' 3
fá þar flutning yfir að Kleppi, sem og getur teppst j
stormi og ísi. Þegar þess er gætt, að tlestir þeir, seff 1
anstan norðan og vestan sækja til Reykjavíknr, verða að
yfir árnar, og að það er engin á urn allt land, sem jafnn,art’
fara yfir, og þegar hitt er jafnframt athugað, að árlega
ffif
margir af ám þessum hrakningum og farartálma, og að mar' ^
hafa drnkknað í þeirn, þá má það furðu kalla, að eigi 6
hafa verið reynt til, að brúa þær. En hvað sem áður n
verið, þá er það vist, að þeir er þekkja árnar, telja a
f»ví verður heldtif
eiF
nauðsynlegt, að þær yrðu brúaðar. 4 .. .......... _.
neitað, að það sýnist vansi, að sprænur þessar skuli rjeú
höfuðstað landsins hrekja menn og hindra og jafnvel dre
þeim ár eptir ár. ^
Nú í sumar er leið íBtluðn 3 menn eptir á^kornn ),fI1 ^
málsmetandi manna, að reyna til að fá fje með samskoti'111
að brúa árnar. Skoðuðu tveir af mönnum þessum (Á. *
steinson og Geir Zoéga) árfarveginn og landslagið við P
og álitu, að brúnni mundi hægast að koma á neðantil í h°
W
unum,
á suðurána undan melbarðinu, sem Bústaðamegín ^
ur niður að henni, en á norðurána nálægt vörðu þeirri s
hlaðin er f hólmunum. Breidd farvegarins á suðtiránn' er ^
20 álnir, en á norðuránni 13 álnir að sumrinu. Siðan
þeir áætlun um kostnaðinn og töldu þeir hann mundi f
verða meiri en 1600—1800 krónur. Varætlazt til, að hr^rl'
væru gjörðar af trje og hlaðnir 3 álna stöplar undir e"
múraðir upp að innan, en sementeraðir að utan. En áði'r
byrjað væri á fyrirtæki þessu, var álitið að leita ælti
Á. Thomsen kaupmanni, sem á þar land beggja megii' ^
og laxveiði í þeim, en það töldu allir vist, að frá hat>s af,
mundi ekkert verða til fyrirstöðu. En þegar lii hans ko1*1’ ^
tók hann með öllu, að brýrnar yrðu settar þar.
menn þessir við fyrirtæki þetta, með því þeir sáu, .
vill mundi þurfa málssókn, til að koma því fram ; el) upp
gátu ekki notað það, þó Thomsen vildi leyfa, að setja br^r ejgi
hjá Árbæ, með því þeir álitu það miður tiltækilegt þar’ '*
með öllu ótiltækilegt. Var síðan ályktað, að senda & f
til sýslunefndarinnar í Gullbringu- og Kjósarsýslu, me® fjr
líta varð, að fyrst þvi varð eigi komið fram sem prívat ^
tæki, heyrði það sjerstaklega undir hana, og nefndio01 jn
næst að koma þvl fram, og að Thomsen mundi naumastf.j Pí
henni um leyfið, eða hún gæti þá fengið hann dæn'da0
leyfa það að öðrum kosti.
Pe.
tli1
Á fundi sýslunefndarinnar 10. nóv. f. á. var roáletll,Jn(jíl'
borið upp, en svo fór eptir nokkrar umræður, a^ “ ffi'
felldi þá uppástungn: að hún tceki pað að sjer að br'
iðaárnar. Má þetta telja því undarlegra, þar sero a"iro(j
armenn, að oddvita undanteknum, virtust málinu hl)n ^
töldu brýnnar nauðsynlegar, og æskilegt að þær kæron-
l>ó svona færi ( þetta sinn, mun mál þetta ver l1!
upp aptur ( sýslunefndinni í von um betri afdrif, „ar i1'
æskilegt, að sýslunefndarmennirnir yrðu búnir til 1 ^jyíW
kynna sjer skoðun manna heima í hreppunum ÞesS^n Þeíl’|_
nefa°
«|
andi. Til að koma brúm á árnar sýnist það vera ^ ^11
asti vegur, að nefndin taki lán upp á sýsluna.