Þjóðólfur - 26.03.1881, Síða 1
ÞJODOLFUK.
Kostar 3 kr (erlendis 4 kr.),
borgast fyrir lok ágústmán.
Reykjavík 26. Marts. 1881.
Uppsögn á blaðinu gildir ekki, nema n i.i„S
þaö sé gjört fyrir 1. okt. árinu fyrir. «•
33. ár.
Frettir. Ald roi hefir meiri jökull verið á jörð en nú þenna
vetur, og er víða hér syðra farið að brydda á heyskorti.
Pénaður víst fækkaður til muna á Suðurnesjum. porskanet
v0ru lögð syðra strax sem lögin leyfðu, og er sagt að hafi
fiskast í þau, en ekki er fiskur kominn innarlega meðfram
Ströndinni, því ekki fiskaðist í þau net, sem lögð voru undan
keilisnesi. Hér á inn-nesjum er fiskur fyrir ef gæfi, og sunn-
aonaenn sáu fiskitorfurnar ofansjávar, sem sjálfsagt hefir verið
í inngöngu. Bezti afli talinn á Miðnesi og í Höfnum. Að aust-
an eru sagðir miklir fjárskaðar í ofsaveðri sem þar var fyrir
skömmti, .hrakti fé í ár og fenti einnig víða; sagt er að einn
bóndi eystra hafi þannig mist 110 fjár. Alstaðar að heyrist
el(ki annað enn harðindi og jarðbann, og veður það af norðri
sem byrjaði 23. þ. m. með þeirri mestu hörku sem komið
^efif í vetur, mun ekki bæta utn þetta. Að vestan er hið
*anta að heyra, og er sagt að 30 skip og bátar hafi fokið við
Isafjarðardjúp í norðanveðrinu þegar «Phönix» fórst og kirkj-
an á Söndum í Dýrafirði fokið alveg burtu, sttmir segja til
fiafs. Breiðaflói alþakinn rekaís frá Bjargtöngum að Rifstá,
en Hvammsfjörður og Breiðasund í éinni hellu. Fiskttr fyrir
Undir Jökli þá gefur, og 300 fiska hlutur þar sagður beztur,
°S ntá það telja með betra móti, eptir því sem þar gerist. Á
Isafjarðarkaupstað hefir merkiskona fargað sér, hafði hún ver-
geðveik fyrirfarandi, hún hét Sigríður, og var ekkja éptir
kaupmann Hiniik Sigttrðsson, en gipt aptur kaupmauni Magn-
usi Jochumssyni, bróður síra Matthíasar Jochumssonar. Hún
var talin mjög vel efnuð þá hún giptist Magnúsi. í Stykkis-
fiólnii hefir engin björg fengist hjá verzlununum í allan vetur
°g er sagt að þar líti illa út nreðal margra, og lítur það því
Ver ut! sern maður getur búizt við að ís hamli þar skipum
lnn aö komast fram eptir vorinu.
A Búðum og Ólafsvík er hið sama, en þar var þó nokk-
ué til frameptir vetri. Nú er «Phönix» sagður alveg sokkinn,
eður dreginn út með briminu fram á dýpið, og bólar einasta
köflum á mastrið, sem óhöggvið var úr honum. Altaf er
sagt að reki ýmislegt af farminum, enn þar um fara ýmsar
sógur, sem von er, því þar er yfirvaldsfaust á staðnum.
Samkvæmt loforði ritstjórnar þjóðólfs, sem er í neðan-
málsgrein við svar bæarfógeta E. Th. Jónassens til mín í 6.
tölublaði pjóðólfs, út af svari mínu til hans í 5. tölublaði
sama hlaðs, leyfi eg mér að gjöra svolátandi athugasemdir við
grein fógetans.
Fógetinn segir að eg hafi ranghermt margt og margt sé
meiðandi fyrir sig. Eg neita, að eg hafi ranghermt hið minsta,
en hvort sá sannleikur, sem eg hefi sagt, er meiðandi fyrir
hann, þar um vil eg ekki þrátta, fyrst hann segir það sjálfur,
því hann má bezt finna til þess. Eg befi í fyrri grein minni
sannað, með fógetans eigin orðum, að það var satt, sem eg
hafði sagt, að mörgum væri bægt héðan af þeim, sem hingað
sækja atvinnu, því eins og hann sjálfur segir í fyrra svari
sínu, að fátækranefndin hafi síðastliðið ár rekið 8 aptur af
21, sem sóktu, þá hefir hún rekið aptur meira enn þriðjung-
inn, og mætli heita mikið þó minna væri. Setning fógetans
sem hann nú í síðustu grein sinni færir fátækranefndinni til
afsökunar í þessu efni, er alveg vanhugsnð, semsé það, að
oþar eð prír heiðvirðir tónithúsmenn seu í fátœkranefndinni,
pá megi hver skilja, að peir mundu halda peirra taum, ef
mögulegt vceri, sem vildu verða her tómthúsmenn; hal
ha! hu ! Yér skyldum sjá, ef 2 eða 3 kandidatar kæmu
hingað, og sæktu um að vera bæarfógetar hér ásamt vorum
núverandi fógeta, hvort hann ekki mundi leggja á raóti því;
og eins er með tómtbúsmennina, að þeir vilja ekki láta slíka
fjölga hér, því það dregur frá atvinnu þeirri, sem bæði þeir
og fóik þeirra getur fengið hér í bænum, en siíkt bætir ekki
fyrir hinum öðrum bæarmöunum, þar hér er enn sannarlega
of fátt vinnandi fólk, og má fógetinn sjálfur bezt játa það
með mér, því langt varð hr.nn að seilast eptir vinuukrapti,
þegar hann var að byggja.
Fógetinn segir mig rangherma, þar sem eg segi að mönn-
urn séu ókunnar gjörðir fátækranefndarinnar, því maður íái að
sjá árlega áætlun yfir tekjur og gjöld fátækrasjóðsins, og að
reikningar hans séu árlega auglýstir; þetta er hvorttveggja
satt að nokkru leyti, en áætlunin sýnir ekki hvernig það er
hagnýtt, sem áætlað er, en reikningurinn er ekki prentaður
25
^fkjunni hjá okkiir og þeim á Vatni, heldur enn að það sæti
Vl® það sama, sem það nú er, og hefir, sannast að segja, alt
°f lengi verið. Eg skal þess vegna leyfa mér að bera það
UPP við sóknarraenn, hvort þeim ekki sýnist að fata að fá sér
er§el hér í kitkj una, og það er vitaskuld, að jafnframt verða
'eir að kosta mann til að læra á það eiun vetur suður í
eykjavík. pað yrði okki svo mikill kostnaður, ef allir væru
^aka, 0g eg er fyrir mitt leyti viss um, að men-n mundu
e 1 iðrast þess tilkostnaðar eptir á».
. fiændunum vatð svo bylt við, að þeir gátu lengi ekki
kouiið upp neinu orði.
s„ "^vo presturinn vildi láta okkur fara að kaupa orgel•>!
fv . 1 l°ksins einn af helztu bændum, sá sem hafði orð á sér
111 að vera einna mælskastur.
Svo varð steinhljóð.
"kg vildi óska að einhverjir vildu taka til máls og láta í
skoðun sina», sagði prestur.
"Mér er ekki eiginlega fullljóst, hvað við eigum að gjöra
Þetta verkfæri», sagði bóndinn af yzta bænum í sókn-
sá bær stendur lengst út með sjó.
sa<>v"' eiztu ekki- Gísli, að það á að spila á það í kirkjunni»,
,Jnnar hló‘
Ju, veit eg það«, sagði Gísli með mestu stillingu. «En
Ijösi
nieð
lnni
26
það var það, sem eg vildi segja, að eg vissi ekki hvaða gagn
við hefðum af þessari spilamensku í kirkjunni, et þú skilur
það betur».
«jpað er nú eiginiega það, sem eg ætlaði að segja»,sagði
annar.
«IJað lagar sönginn», sagði presturinn, «og það er gagn-
ið, sem menn hafa af þ\í. An þess að hafa hljóðfæri er ó-
mögulegt að stjórna nokkrum söng svo vel sé, nema allir,
sem syngja, kunni því betur, og hafi því meiri æfingu».
«0g rétt er nú það».
«0g það er nú svo».
«petta getur vel verið».
"Kirkjan okkar er nú ekkistór», sagði sá sem fyrst hafði
svarað prestinum. «Ætli maður þyrfti endilega að fara að
fá einhver heljarverkfæri frá dönskum, ef maður endilega vill
bafa eitthvert leikaraspil við guðsþjónustugjörðiua, og gæti
ekki brúkað góðar harmonikur, sem margir kunna að spila á,
og sem ekki eru svo geipidýrar ?»
«Já þetta hafði mér einmitt dottið í hug», sagði hinn
«J>ví ekki það», sagði annar.
«Nei, þetta er öldungis ómögulegt og miklu verra en
hreiut ekkert hljóðfæri», sagði þá ungur bóndi einn, sem hafði
stundað söng, það sem honum gafst færi á. «Að fara að
25