Þjóðólfur - 23.04.1881, Blaðsíða 2
34
fullkomið 3jáIfsforræði. Engl. var nauðugur einn kostur að
semja frið við Búa, því þeir mundu fyr hafa fallið hver um
annan þveran, enn látið Engl. kúga sig, og þó Engl., með
sínu ofurefli fólks og fjár, hefðu unnið þann sigur á hinni
hraustu en fámennu þjóð — Búar eru að eins 50,000 að
tölu — þá hefði sá sigur orðið þeim til vanvirðu einnar og
verri enn hinn mesti ósigur. Búar eru flestir afkomendur
Hollendinga, en sumir frakkueskir; þeim er svo lýst að þeir
séu stórvaxið fólk og hetjulegt, hinir fríðustu sýnum, og mjög
eru þeir lofaðir fyrir gestrisni, guðrækni og góða siði. þ>eir
eru Kalvínstrúar og aðalmál þeirra hollenzka.
Nýbyrjaður var ófriður milli Frakklands og Túnis af á-
greiningi nokkrum út, af járnbraut, sem Frakkastjórn var far-
in að láta leggja. 1. Apríl var frakkneskt lið komið inn yfir
landamæri Túnis og hafði átt smábardaga nokkra.
í Danmörku dó 31. Marz arfaprinzessa Karólína á 88.
aldursári, dóttir Friðriks VI. ekkja eptir arfaprinz Ferdínand.
Fæðingardagur koimngs vors, Kristjáns hins IX.
8. þ. m. var haldinn á vanalegan hátt. í hinu nýa Smiths
hótelli héldu embættismenn og nokkrir verzlunarmenn sam-
sæti með dömum sínum, og voru þar drukkin hin venjulegu
minni. Mælti amtmaður B. Thorberg fyrir minni konungs.
I lærða skólanum var haldinn danzleikur með vanalegum veit-
ingum, og voru þar sungin kvæði fyrir aðalminnum, en ekki
haldnar tölur. Kvæðin hafði ort skólapiltur Jón f>orkelsson.
Fundur í Stykkishólmi.
(Niðurl.). fað, sem til þessa fyrirtækis þarf, er:
1. Hæfileg jörð á hentugum stað undir gagnfræða og bún-
aðarskóla ásamt fyrirmyndarbúi fyrir alt Vesturamtið.
2. Hæfilegt hús með öllum áhöldum handa slíkum skóla,
sem mundi kosta í hið minsta 20,000 kr.
3. Allur kostnaður til 3 kennara við skólann framvegis og öll-
vísindaleg og verklegáhöld,sem skólinn og fyrirmyndarbúið
þarf á að halda.
f>ó æskilegt væri að fá kostnaðinn til allra þessara atriða
úr landsjóðnum, þá er hætt við eius og áður er á vikið, að
þinginu kunni að þykja það heldur mikið; en vérteljum sjálf-
sagt að kostnaðurinn til 1. og 3. atriðis fáist að öllu beinlínis
úr landsjóði.
Vér leyfum oss því að biðjahinar heiðruðu sýslunefndir í
Vesturamtinu að koma sér niður á því sem allra fyrst
31
kirkjunni yrði ekki' lengur hneykslanlegur. En á hinn bóginn
sá hann að Illuga var þetta svo mikið kappsmál, að það var
ekki til nokkurs hlutar að reyna að sannfæra hann að sinni.
f>egar óveðrinu í Illuga slotaði, sagði hann því hægt og stilli-
lega.
«Eg held að þér hafið komizt nokkuð frá umtalsefninu,
Illugi minn; en við skulum ekki þræta um það. Eg skal að
eins leyfa mér að spyrja, hverjir vildu verða til að styðja
fyrirtækið, og hve miklu mundi meiga eiga von á frá hverj-
um einstökum».
En ræða Illuga hafði verið of kröptug til þess að bera
engan ávöxt, og auk þess hafði meiningin í orðum hans um
laun embættismannanna verið oí «þjóðleg» til þess, að bænd-
urnir yrðu ekki á hans máli.
Enginn svaraði spurningu prestsins.
Eptir alllanga þögn sagði Illugi:
«Og hafið þið hreinlyndi til að segja það, piltar, að þið
viljið ekkert hafa með þetta að gjöra».
«Já, eg ætla ekkert að skipta mér af því» sagði einn.
«Eg ekki heldur» sagði annar.
«Eg gef ekki einn túskilding» sagði sá þriðji.
«þ>að meiga öll orgel fara í rass fyrir mér», sagði sá
þriðji.
hvert að þær hver fyrir sig vilja ekki vera við því búnar,
að kosta tiltölulega til húsbyggingar handa gagnfræða- og
búnaðarskóla fyrir alt Vesturamtið með því skilyrði, að land-
sjóður leggi til jörðina og kennsluna.
Vér þyrftum að fá að vita undirtektir sýslunefndanna
í máli þessu ekki seinna enn fyrir 14. Maí. næstkomandi, ÞV1
mál þetta verður sem rækilegast að undirbúast, svo að UIB
það gætu komið hérumbil samhljóða bænarskrár til alþing13
frá öllum sýslunefndum amtsins; og í því tilliti skorum ver
á sýslunefndirnar að velja og senda í vor 2. menn, hver
fullkomnu umboði sínu á sameigiulegan amtsfund, se®
haldinn verður að forfallalausu að Ólafsdal við Gilsfjörð !•
fardag 2. júní næstkomandi til að semja sameiginlega bænar'
skrá til þingsins um mál þetta og máske líka til að kjósa sV°
sem 3. líklegustu menn til að skoða og útvega jörð undu
skólann ef kostur kynni að gefast á fleiri jörðum enn einW a
hentugum stað.
£ó nú Dalasýslunefndin hafi þegar keypt part af Ásgaó'
í þessu skyni, af því jörð þessi er bæði væn og liggur mjög
nálægt miðbiki bæði Dalasýslu og Vesturamtsins, þá mundn
ef önnur jörð þætti hentugri, engin vandkvæði vera á því, ^
selja þenna jarðar partaptur.
Vér vonum að allir verði samdóma um, að brýna nauðs)11
beri til að allir íbúar Vesturamtsins sameini nú áhuga sin11
og krapta sina þessu velferðarmáli til framkvæmdar.
Fundurinn væntir hinua beztu undirtekta frá alþín^1 1
þessu tilliti og það því fremur, sem sá styrkur, sem nú er
lagður til búnaðarlegra framfara við stofnunina- í Ólafsd®
varla getur staðizt í mörg ár, þar sem jörðin Ólafsdalur
ekki til lengdar tekið á móti stórkostlegum endurbótum, sV°
að sá styrkur, sem nú gengur til stofnunarinnar þar, fellur 1
burtu, en landsjóðurinn þarf því aðeins að kosta hinn fyrir'
hugaða amtsbúnaðarskóla.
Kvæði, sungin í sorgarhúsinu, við jarðarför
húsfrú ÓLÍNU AUUUSTU EUILSSON
13. Apr. 1881.
1. Fyrir húskveðjuna.
|>á morguninu hýr á moldu skein
frá mærum himinsölum,
þá vaknaði rósin hvít og hrein
við hljóm af lindum svölum,
og fuglarnir kváðu glatt á grein
í grænum friðardölum.
32
fannig sagði hver af öðrum, og fóru menn bráðlega
hypja sig út úr stofunni, þangað til enginn var eptir, ue
presturinn.
fað er komið fram á útmánuði. Tveir menn ríða (Ó
ofan túnið á Gili í Vatnssókn. J>ar átti organistinn kel ^
«Ætlarðu ekki að koma heirn að Gili, Illugi,» sagði aD
ar þeirra, «og fá þér kaffisopa»? ^i
«Nei kunningi; að mér heilum og lifandi fer e§ jj
þangað heim, meðan þar eru allir, sem þar eru nús 9 ý
hinn, sem var enginn annar enn Illugi, sem úður gér
Grund, gamli kunningi vor. Hann hafði þurft að bregð ^
fram að Grund, til þess að semja eitthvað við eptirma110
á jörðunni. dettur
En rétt þegar hann hefir slept síðasta orðiou’
hesturinn undir honum, og hann fellur af baki. gjg
gaddfreðin, og hann finnur þegar, að hann hefir ine* e»
mikið í öðrum fætinum. lllugi reyndi til að standa UP
á allörðugt með. Félagi hans hleypur af baki °S verK'
honum á fætur, en hann má ekki standa, því að bæ
jar fótinn mjög, og svo finnur Illugi til svima yfir
og ónota fyrir bringspölum og brjósti. tör
«Eg held eg megi til með að leggjast út af a