Þjóðólfur - 15.01.1909, Blaðsíða 3
ÞJOÐOLFUR.
*
tóku um iooo manns þátt í þeirri skrúð-
göngu, að börnum meðtöldum. I kirkj-
unni prédikaði Haraldur prestur Níelsson,
og Sigfús Einarsson tónskáld stýrði söng-
sveitinni, en Brynjólfur Þorláksson spilaði
undir. — Kl. 6 gengu um 150 manns með
blys um göturnar, og kl. 8 hófust ræðuhöld
og skemmtanir í Góðtemplarahúsinu.
Flutti Ólafur prestur Ólafsson ræðu fyrir
minni íslands og Guðmundur Björnsson
landlæknir fyrir minni reglunnar, og á
eptir fyrri ræðunni söng söngsveit Sig-
fúsar Einarssonar »Ó, guð vors lands«,
en á eptir þeirri slðari nýjan hátíðarsöng,
er Guðmundur skáld Magnússon hefur
ort, en Sigfús Einarsson samið lag við.
Stefanía Guðmundsdóttir leikkona las
»recitativ« I þeim hátíðarsöng. — Að
því loknu voru þar og í Bárubúð ýmsar
skemmtanir, en á sHótel Island« var
haldið samsæti, er 100 templarar tóku
þátt í. Voru þar fjörug ræðuhöld og þar
söng Einar Indriðason kvæði, er Guð-
mundur skáld Guðmundsson á ísafirði
hefur ort, og Árni ljósmyndari Thorsteins-
son samið lag við. Fór hátlðarhaldið vel
fram, og skemmtu roenn sér hið bezta. —
Konungi og ráðherra sendi stórstúkan
skeyti, og fékk árnaðarkveðju frá þeim
aptur. Sömuleiðis sendi hún skeyti Wavr-
insky alþjóða-stórtemplar á sesperantó*,
og mun það vera fyrsta skeyti, sem sent
hefur verið héðan á þvf máli. — Henni
barst og fjöldi slmskeyta bæði frá stúk-
um og einstökum mönnum um land allt,
og stórstúkur Dana og Svfa sendu og
heillaóskaskeyti til hennar. —j.
Gamall landsjóðsómagí.
Adolph Christian Baumann,
fyrrum sýslumaður í Gullbringu- og Kjós-
arsýslu, andaðist f Danmörku 26. apríl f.
á., um 92 ára að aldri, og hafði þá veriö 47
ár (frá 1861) á eptirlaunum úr landsjóði,
fékk 982 kr. árlega, og hefur því eytt úr
landsjóði öll þessi ár nær 47.000 kr., auk
vaxta og vaxtavaxta, og verður það ekki
alllítil fúlga. Baumann þessi þótti mjög
lélegt yfirvald þessi 5 ár, er hann þjönaði
sýslumannsembætti hér (1853—58). Voru
og fleiri dönsku sýslumennirnir lítt nýtir
og engin eptirsjá að, þótt þeir hyrtu úr
sögunni. Baumann var að vfsu ekki sfð-
astur þessara sýslumanna (sfðar komu H.
H. Clausen, Fensmark Fischer o. fl.), en
hann var svo lífseigur, að yfir 30 ára bil
var orðið milli hans og hins næsta á ept-
irlaunaskránni. Hafði hann verið þar
efstur á blaði mörg herrans ár, og reynd-
ist hinum yngri mönnum erfitt að hrinda
honum þar úr „dúxsætinu". En skákað hon-
um hefur samt ekkjufrú Ragnheiður Thor-
arensen, systir Pá!s gamla Melsteðs, ekkja
Vigfúsar sýslum. Thorarensens í Stranda-
sýslu. Hún er enn á lifi, 94 ára göm
ul, og hefur nú verið á eptirlaunum nær
55 ár, eða sfðan 1854, en fengið að eins
100 kr. á ári. Næst henni gengur dönsk
kona, ekkja Jóns Snæbjörnssonar sýslu-
roanns í Borgarfjarðarsýslu. Hún hefur
haft eptirlaun úr landsjóði sfðan 1860, en
er miklu yngri að aldri, en frú Ragn-
heiður.
Embættlspróf í lögfræöí
við háskólann tók 8. þ. m. B o g i
Brynjólfsson með 1. einkunn. [Ept-
ir símskeytij.
Kappfllímu
hélt Ungmennafélag Reykjavfkur f Báru-
búð 9. þ. m. og tóku 12 félagsmenn þátt
f henni. Fyrstu verðlaun (heiðurspening
úr gulli) hlaut Guðmundur Stefánsson
(féll aldrei), önnur verðlaun (heiðurspen-
ing úr silfri) Hallgrfmur Benediktsson
(féll að eins fyrir Guðmundi) og þriðju
verðlaun (heiðurspening úr silfri) Sigurjón
Pétursson (féll að eins fyrir Guðm. og
Hallgrfmi). Þessir 3 sigurvegarar eru
annars allir mjög jaínir, og getur á ýmsu
oltið, hver efstur vetður í það og það
skiptið. Glímu þeir allir ágætlega, en
Hallgrímur þó einna fallegast, og beitir
minnst kröptum, en er ekki jafn-hraust-
byggður sem hinir, og mæðist því fyr.
— Margir þeirra, er ekki hlutu verðlaun,
glímdu mjög liðlega og eru efni f beztu
glfmumenn.
Skemmdirnar af ofvlörlnu
austanfjalls 29. des.. er skýrt var frá í
síðasta blaði, urðu, eins og þar er sagt,
mestar f uppsveitum Árnessýslu. í Bisk-
upstungum fuku hlöður og hey á mörgum
bæjum, t. d. Auðsholti, Iðu, Skálholti,
Bergsstöðum, Drumboddsstöðum og víð-
ar, á súmum bæjum tvær hlöður og sum-
staðar þrjár. Svo sagði maður nýkominn
að austan, að hjá einum bónda í Gnúp-
verjahreppi væri tjónið metið allt að
2000 kr., og er það afarmikið. í Fló-
anum urðu fremur litlar skemmdir. Þó
fauk stór og vönduð heyhlaða hjá Jóni
oddvita Jónssyni í Holti í Stokkseyrar-
hreppi, og íbúðarhúsið þar hætt komið.
Um skemmdir í Grfmsnesi og Laugardal
hefur ekki hejrzt getið. í síðasta blaði
var talað um verulegar skemmdir á Stóra-
Hofi á Rangárvöllum, en eptir síðari upp-
lýsingum hafa þær orðið á næsta bæ,
Mmna-Hofi.
Mannalát.
Hinn 28. des. andaðist hér í bænum
Stefanía Ste fánsdóttir, konaBjarna
snikkara Jónssonar (frá Galtafelli), 21 árs
að aldri. Hún var dóttir Stefáns bónda
Eiríkssonar á Ásólfsstöðum f Eystrihrepp
og Helgu Jónsdóttur prests á Stóra-Núpi
Eiríkssonar, en systir sammæðra séra
Jóns heit. Stefánssonar á Lundarbrekku
(t I9°2)-
Fólkstala
í Reykjavfk um áramótin var nál. 11,000,
32 fátt í. Hefur mjög lítið fjölgað næstl.
2 ár.
Slysför.
Sannfrétt er nú að norðan, að 8. des.
f. á. hafi Ingimar Sipurðsson frá
Draflastöðum, bróðir Sigurðar skólastjóra
á Hólum, orðið titi á svonefndum Héð-
insskörðum milli Héðinsdals og Barkár-
dals, afdala er liggja úr Hjaltadal og Hörg-
árdal. Var Ingimar þá á leið frá Akur-
eyri vestur að Hólum, að hitta bróður
sinn. Hefur hans verið leitað lengi af
fjölda mannsj en ekki fundizt, og hyggja
menn, að hann hafi hrapað ofan í jökul
sprungu. Ingimar heit. varmilli tvítugs og
þrítugs, mesti efnisroaður, og er því mikill
mannskaði að honum. Hann hafði lært
f Hólaskóla og á skóla erlendis, en dvaldi
npp á sfðkastið á Akureyri, fyrst við
gróðrarstöðina, en veitti nú sfðast forstöðu
slátrunarhúsi Eyfirðinga þar á Akureyri,
hafði kynnt sér slátrunaraðferð, er hann
var erlendis.
Leiðrétting.
Herra ritstjóri! Þér hafið f Þjóðólfi 8. þ.
m. ritað forroála, sem sjáanlega á að skoð-
ast sem skjöldur fyrir grein um aðflutnings-
bannið, sem Lárus Pálsson homópati hefur
af bezta vilja, en meiri vanmætti, hnoðað
saman. Eg þykist mega treysta þvf, að þér
viljið vera bæði réttsýnn og sannorður, þótt
bindindismálið eigi f hlut, og þess vegna
vil eg gera yður þann greiða, að benda ekki
einungis á rangfærslu, heldur líka beinlínis
ósannindi í formála yðar.
Þér haldið því fram, að L. P. sé eindreg-
inn góðtemplar og mikilsmetinn félags-
bróðir okkar templara. Þetta hafið þér
framsett annaðhvort til þess að gera grein-
ina áhrifameiri, og væri það þá tilraun til
að styðja lítilmagnann, eða þá af hinu, að
þér hafið ekki vitað betur, því maður sá,
sem hér um ræðir, hefur ekki verið góð-
templar i mörg ár, og þegar hann var það,
flæktist hann á milli stúknanna, þar til
hann tók þann kostinn að fara. Að hann
sé bindindismaður, sem þó er alt annað en
góðtemplar, er heldur ekki rétt, því áfengi
mnn hann hafa drukkið síðan hann fór úr
reglunni; að hann sé hófsmaður, mun sanni
næst. Þetta hefur vður ekki verið kunnugt
um,Jenda hafið þér víst grafið yður meira
inn í önnur mál, en bindindismálið. Grein
L. P. verður líklega enn svarað, þótt þar
sé í ullarlagð að höggva sökum þekkingar-
leysis hans á málinu, og að vindstaðan hjá
honum sé breytileg, má benda á, að hann
fyrir nokkrum árum samdi fyrirlestur, sem
hann hefur víst útbýtt í smáskömtum, þar
sem hann mælir sterklega með bindindi og
aððutningsbanni, og vitnar óspart í Stuart
Mill, sem hann líka gerir nú í grein þeirri,
sem þér hafið kórónað með formálanum.
Við erum samdóma um það, að bindind
ismálinu mundi til mikils gagns, ef um það
væri rætt frá báðum hliðum. En ef mót-
stöðumenn þess hafa ekki, þrátt fyrir tak-
markalausan vilja, betra eða rökstuddara
á borð að bera, en flautirnar hans L. P.,
mundi þögnin verða ávinningur á ykkar
hlið. L.
Mk. Rvík 13. jan. 1909.
OKáRS J6h. Jóhannesson. “
> *
« *
Eins og sjá má, höfum vér gert höf. þann
„greiða" að birta þessa athugasemd hans,
þótt í henni felist alveg óþarfur skætingur
út af þvf, að vér nefndum hr. L. P. góð-
templara. Vér hugðum satt að segja, að
hann væri enn í Góðtemplarafélaginu, af því
að vér vissurn, að hann h a f ð i verið það, og
þóttumst vita með vissu, að hann væri nú
bindindismaður, þótt hr. J. J. vilji efast um,
að svo sé. En vitanlega höfum vér ekki
rannsakað það, hvort hr. L. P. hefur ein-
hverntíma bragðað vín, eða ekki, stðan
hann fór úr regluuni, en það mun sönnu
næst, að hr. L. P. sé nú engu athugaverð-
ari bindindismaður, en ýmsir núverandi góð-
templarar eru eða hafa verið, svona upp og
niður. Og þá móðgun(!) við regluna. að
kalla hr. L. P. óvart góðtemplara, þykj-
umst vér nú hafa afplánað með þvf, að
birta ritsmfð þessa, þrátt fyrir allan skæt-
inginn, sem vér að minnsta kosti í þetta
sinn látum eins og vind um eyrun þjóta.
R itstj.
Eptirmæli.
Flóvent Sigurðsson Húsvíkingur.1)
Vinur! Er hafðirðu látið þann leik,
sem lffsgleði verndaði þlna
þá helkaldur blærinn að hjarta þér leið
og hætti þá sólin að skína.
En æskan var farin með unaðinn sinn.
Svo áttirðu minninga fjölda
um andaðar vonir og horfna þér heill
sem hryggir þá tekur að kvölda.
Og kvfðinn að berast um urðir og ís
í ógndimmum framtiðarlöndum,
að lifa sem fangi, er sér ekki sól
með sérhverja llfsvon í böndum.
Því olli, að heldur bú hylja þig kaust
og hverfa’ inn í dvalarheims móðu.
Þú hafðir þá von, að þar væri sú ró,
sem veitti þér hvfldina góðu.
Lundin þín, hún var svo lífgandi kát,
í lamviðrum skapaði gleði,
sem veitt hefði til þess sú verið þér gjöf.
að víkja á brott sorgum úr geði.
Þó gripi þig dauði það fanst mér um fátt
en fjötraði undrun minn huga:
er vissi’ eg að harmurinn olli því einn
að eggjar hans náðu þig buga.
Því mátturinn eyðist í óyndishrfð,
menn örmagnast, sjá ekki daginn
og kasta svo drottins síns dýrustu gjöf
f dottandi gleymskunnar sæinn.
Við sjáum þá fjölmargar sorgþrungnar brár
er samvera’ og leiðin er þrotin;
*) Flóv. sál. var glfmumaður með afbrigð-
um á yngri árum, sjómaður ágætur, fjör-
maður og gleðimaður svo mikill, að hann
gat flesta látið hlæja, þegar þvf var að
skipta. Þeir, sem höfðu kynni af honum
gátu eigi gleymt honum. Eg var einn af
þeim. Hann drekkti sér í Botnsvatni 1. okt.
1903. Hóf.
105
„Jæja, við skulum ekki tala meira um mína eigin harma", bætti hún við og
þurkaði um leið ósýnileg tár úr augunum. „Þér eruð kominn hingað til þess
að tala við Nelson lávarð. Hann bað mig um að segja, að hann kæmi að vörmu
spori. Þér hafið sjálfsagt heyrt, að það á að helja ófriðinn á ný“.
„Við fréttum það í gærkveldi".
„Nelson lávarður á að hafa yfirstjórnina yfir Miðjarðarhafsflotanuro. Þér
getið ímyndað yður, að á slíku augnabliki — en eg held, að það sé fótatak lá-
varðarins sjálfs, sem eg heyri“.
Mér varð svo starsýnt á þessa einkennilegu konu, að eg tók ekki eptir því,
að sjóhetjan mikla kom inn. Þegar eg sneri mér við, stóð hann rétt hjá mér,
lágur maður vexti og dökkur á hörund, spengilegur og liðlega vaxinn sem ungl-
ingspiltur. Hann bar ekki einkennisbúning, en var í brúnum frakka, háum í
hálsinn, og hékk hægri ermin tóra niður með síðunni. Svipurinn í andlitinu var
ákaflega raunalegur og blíður, en djúpar hrukkur báru vitni um sterka og fjör-
uga skapsmuni. Hann var blindur á öðru auganu eptir sár, sem hann hafði
fengið í orustu, en með hinu auganu leit hann til föður mlns og mín með skjótu
og hvössu augnaráði.
„Mér er mikil ánægja að sjá yður, Stone liðsforingi", sagði hann í innileg-
um róm og rétti föður mínum vinstri hendina. „London úir nú og grúir af
Miðjarðarhafsmönnunum, en að viku liðinni mun vonandi ekki nokkur þeirra
vera á þurru landi“.
„Eg er kominn til þess að spyrja yður, herra lávarður, hvort þér munduð
geta hjálpað mér til þess að fá skip til forráða?"
„Þér skuluð fá það, Stone, ef orð mfn mega sín nokkurs í sjóherstjórninni.
Mér veitir ekki af að hafa alla mfna reyndustu menn í bakhöndinni. Eg get
ekki lofað yður fyrsta flokks skipi, en það skal að minnsta kosti vera með 64
fallbyssum, og það má fá allmiklu áorkað með slíku skipi“.
„Hver getur efazt um það, sem heyrt hefur getið ura „Agamemnon"?"1)
mælti lafði Hamilton og tók nú að slá Nelson gullhamra svo gífurlega, að eg og
faðir minn vissum varla, hvað við áttum að gera af okkur, því að við vorum
bæði sneyptir og gramir yfir því, að nokkur maður skyldi neyðast til að hlusta
á annað eins. En er cg snöggvast áræddi að líta framan í Nelson, sá eg mér
til mikillar undrunar, að það fór svo fjarri því, að hann yrði nokkuð feiminn,
að hann brosti út undir eyru, rétt eins og honum þætti ekki eins vænt um
nokkurn skapaðan lilut eins og um smjaðrið úr henni.
„Svona nú, kæra frú mín“, sagði hann. „Þér gerið allt of mikið úr því,
1) Svo hét herskip, er Nelson hafði stýrt.