Þjóðólfur - 13.08.1909, Qupperneq 1
61. árg.
Reykjavík, föstudaginn 13. ágúst 1909.
34.
Vita somnium breve.
Sofa auðnir sands við síormsins nið;
sijndir tungl í vökum milli skgja.
Um hrundar vörður dansar draugalið
sem dijrki blóðlaus elli fornan sið
tilgerðarkœti, kvíði dagsins níjja.
— Já, gamli þulur, alll er orðið bregtt.
Sá egðifriður, sem þú forðum þráðir,
er þér fannsl stríðið orðið allt of heitt
og œskan stjórnlaus, finnst þér tómið eitt.
Tími og hugur eru bregttir báðir.
Hér gekk hún áður, œskan, sömu slóð
og eggði sólskinsbletti fgrir handan.
Á stormsins fiðlu strauk hún hvert sitt Ijóð
og slegpti orð og gerð við hjartans glóð
í draumsins sœlu Eden fgrir andann.
Ein leiptursgn og arnaraugun snör
i úðadögg á sama bragði ftjóta;
eitt tónbrot snertir hjartað eins og ör;
eitt orð, og heiptin slíðrar blóðgan hjör —
þess alls, þess alls fékk œska þín að njóta.
Pá sá hún breiðast grasi vafða grund
og gróðurilminn fann að vitum stregma.
og fuglakliður fgllti bjarkalund
með fögnuð alls. —
Iíom enn, þú dgrðarstund
og láttu elli örbirgð sinni glegma.
Kom draumsins guð, og gefðu Iwað þú átt,
þinn glegmsku drgkk og svala öllii’ er lifir.
Pótt auðnir sandsins þunga liggi lágt,
til lopts í þínum sal er alltaf liátt —
þú, draumsins guð, ert hár og öllu gfir.
Sigurður Sigurðsson.
[Með því að það er áríðandi, að allur
almenningur eigi kost á að kynnast ná-
kvæmlega jafn þýðingarmiklum lögum
sem aðflutningsbannslöguuum, þá eru þau
prentuð hér í heilu lagi. Það mun og
naumast af því veita, að almenningur fái
að átta sig á ákvæðum laganna, áður en
þau ganga í gildi. Hætt við, að þeim
verði ekki of vel hlýtt samt. Lögunum
er þannig háttað, að þau hljóta að vekja
og hafa þegar vakið mikla mótspyrnu,
sem að líkindum þróast fremur en minnk-
ar í landinu].
1. gr. Engan áfengan drykk má flytja
til Islands til annara nota en þeirra, sem
getið er um í 2. gr, og farið sé með eptir
reglum þeirn, sem settar eru í lögum þess-
um. En það er áfengur drykkur eptir
lögum þessum, sem í er meira en 2J/4%
af vínanda (alkóhóli) að rúmmáli. Duft,
kökur og annað, er þau efni eru í, sem
sundur má leysa í vökva, og í sér hafa
fólgið slíkt áfengi, skal fara með sem á-
fengan drykk.
2. gr. Heimilt skal stjórnanda eða eig-
anda iðnaðarfyrirtækis, efnarannsóknar-
stofu, náttúrugripasafna eða annara því-
líkra stofnana að flytja frá útlöndum vín-
anda eða annað áfengi til iðnþarfa og
verklegra nota í stofnuninni. Svo skal og
heimilt að flytja til landsins vínanda, sem
ætlaður er til eldsneytis. Lyfsölum og
héraðslæknum skal og heimilt að flytja til I
landsins vínanda þann og annað áfengi,
sem þeim er skylt að hafa tillæknisdóma
samkvæmt hinni almennu lyfjaskrá. Enn
skal smáskammtalæknum heimilt að flytja
frá útlöndum smáskammtalyf með vínanda
í, ef pöntun þeirra fylgja meðmæli hlut-
aðeigandi lögreglustjóra og sóknarprests.
Að lokum skal próföstum þjóðkirkjunnar
og forstöðumönnum annara kirkjudeilda
heimilt að láta flytja frá útlöndum messu-
vín, er nauðsynlegt sé til altarisgöngu þó
í því sé meira af vínanda en 2xU°lo.
3. gr. Allt áfengi, sem flutt er til lands-
ins frá útlöndum samkvæmt lögum þess-
um, skal fyrst flytja á land í Reykjavík.
Þar skal landsstjórnin skipa sérstakan
umsjónarmann áfengiskaupa,og hefur hann
á höndum umsjón og eptirlit með áfeng-
iskaupum, svo sem nánar er fyrir mælt í
lögum þessum
Umsjónarmaður hefur að launum 600 kr.
á ári, er greiðast úr landssjóði. Svo fær
hann og borgun fyrir húsrúm undir á-
fengisbirgðir, vinnulaun handa verka-
mönnum til aðstoðar og burðargjaid bréfa.
Ennfremur fær hann endurgjald fyrir efni
þau, er með þarf til þess að gera áfengi
óhæft til drykkjar.
4. gr. Nú hefur maður heimild til á-
fengisflutnings frá útlöndum eptir lögum
þessum, og vill hann neyta þessararheim-
ildar sinnar, og skal hann þá í tæka tíð
segja umsjónarmanni áfengiskaupa til um
það, hvers konar áfengi Og hve mikið
hann vill fá og frá hverju verzlunarhúsi,
svo og með hverri ferð frá útlöndum.
Hann skal og skýra honttm frá um leið,
til hvers hann ætli að nota áfengið. Svo
skal og fylgja beiðninni borgun fyrir
flutning til Reykjavíkur og uppskipun þar.
Umsjónarmaður sendir þá pöntunina því
verzlunarhúsi eða þeim vínsölumanni, sem
hún er stíluð til, ogbeiðist þess, aðáfeng-
ið sé sent til sín Skal umsjónarmaður,
þegar áfengið kemtir til hans frá útlönd-
um, tryggja sér með rannsókn, að áfeng-
issendingin sé eigi önnur eða meiri en
um var beðið. Nú reynist áfengið annað
eða meira en um var beðið og skal um-
sjónarmaður þá endursenda sendanda það
tafarlaust, ef annað er en um var beðið,
eða það sem umfram reynist, enda er
sk.ipstjóra, sem flutti, eða útgerðarmanni
skips, skylt að taka við því án borgunar
á farmgjaldi. Að þvl búnu skal hann,
eptir fyrirsögn efnafræðings landsins, sem
skyldur er að láta honum aðstoð sína í
té, blanda það áfengi, er til iðnaðarfyrir-
tækja eða eldsneytis er ætlað, þeim efn-
um, er gera það óhæft til drykkjar, án
þess það þó missi notagildi sitt til þess
sem það er ætlað. Því næst skal um-
sjónarmaðui merkja áfengið með embætt-
isinnsigli sínu og segja eiganda til. Eig-
anda skal þá heimilt að vitja þess, en
gjalda skal hann þá um leið kostnað þann,
er af blönduninni hefir leitt.
Nú líða svo 12 mánuðir frá tilkynningu
umsjónarmanns áfengiskaupa um aðflutn-
ing áfengis, að sá hirðir ekki áfengið, er
pantað hefur, né lýsir heldur yfir þeirri ósk,
að áfengið sé á hans kostnað endursent
seljanda, og ei þá áfengið með umbúðum
eign landssjóðs. Allan ógreiddan kostn-
að, er leitt hefir af aðflutningnum, má
þá taka lögtaki hjá þeim, er áfengið hefur
pantað, samkvæmt lögum 16. desember
1885.
Umsjónarmaður ber enga ábyrgð á
greiðslu andvirðis fyrir það áfengi sem
aðflutt er.
5. gr. Skylt er hverjum skipstjóra, er
frá útlöndum kemur, að tilkynna lögreglu-
stjora um leið og hann synir skipsskjölin,
hvort hann hafi nokkuð áfengi til flutn-
ings fyrir aðra menn, og þá hve mikið.
Hann skal og skýra frá, hvort og hve
mikið áfengi hann hafi meðferðis sem
skipsforða, en óheimilt skal honum, með-
an hann er í höfnum inni eða í landhelgi
við ísland, að veita eða selja eða á annan
hátt láta af hendi eða leyfa öðrum skip-
verjum að láta af hendi nokkuð af því
áfengi, er til skipsforða er ætlað, til ann-
ara manna en þeirra, sem eru lögskráðir
skipverjar.
Skipstjóri er sekur við lög þessi, ef hann
brýtur það, er nú var mælt.
Nú hefur skipstjóri meðferðis áfengi frá
útlöndum, sem ekki er ætjað til skips-
forða og ekki á að fara til umsjónarmanns
áfengiskaupa, og skal lögteglustjóri þá á
hinni fyrstu höfn, er skipið kemur til,
setja embættisinnsigli sitt á hin aðfluttu
áfengisílát og ábyrgjist skipstjóri, að inn-
siglin séu ekki brotin eða úr ílátunum
tekið fyr en skipið er farið alfarið burt
frá landinu, enda gangi lögreglustjóri úr
skugga um það, áður en skip lætur úr
síðustu höfn, að innsigli séu heil og ekk-
ert hafi verið tekið úr ílátunum.
6. gr. Nú strandar skip hér við land
og hefur meðferðis áfengi til umsjónar-
manns áfengiskaupa eða frá honum, og
skal hreppstjóri í forföllum lögreglustjóra
þá þegar taka áfengisílátin til varðveizlu
og gæta þess, að ekki sé í þau farið.
Hann skýrir þegar í stað lögreglustjóra
frá, en lögreglustjóri setur embættisinn-
sigli sitt fyrir ílátin og kemur þeim til
geymslu á óhultum stað. Áfengi þetta má
lögreglustjóri ekki selja eða á annan hátt
láta af hendi til annara manna, en skýra
skal hann með fyrstu ferð réttum eiganda
frá björgun áfengisins. Kjósi hann innan
12 mánaða að það sé sent sér á sinn
kostnað skal það gert; ella sé það eign
landssjóðs.
Sé um skipsforða að ræða, fer um með-
ferð áfengisins og tilkynning til skipseig-
anda svo sem fyrir er mælt í grein þess-
ari hér að framan, nema það hafi verið
gert óhæft til drykkjar undir umsjón lög-
reglustjóra, eða eigandi hafi látið flytja
það úr landi innan 12 mánaða.
Nú er ókunnugt um eiganda strand-
góss og skal þá áfengið eign landssjóðs
ef eigandi hefir ekki sagt til sín áður en
hinn lögskipaði auglýsingafrestur er út-
runninn.
7. gr. Engan áfengan drykk má flytja
um landið annan en þann, sem annað-
hvort er merktur embættisinnsigli um-
sjónarmanns áfengiskaupa, svo sem fyrir
er mælt 1 4. gr. laga þessara, eða þá þann
drykk sem um getur í 6. og n, grein og
farið er með eptir fyrirmælum þeirra
greina, nema læknislyf sé úr lyfjabúð eða
frá lækni.
8. gr. Öllum, sem samkvæmt lögum
þessum hafa heimild til innflutning á á-
fengi, er óheimilt að veita það, gefa, selja
eða láta af hendi til annara manna, nema
það sé áður gert óhæft til drykkjar.
Þó mega lyfsalar og héraðslæknar selja
mönnum áfenga drykki eptir lyfseðli lög-
giltra lækna, en þó ekki optar en einu
sinni eptir sama fyfseðli. Um sölu lyfja
þeirra, er áfengi er í, setur landlæknir
reglur því til tryggingar að áfeng lyf verði
eigi höfð til neyzlu, heldur eingöngu til
Iækninga.
9. gr. Veitingamenn og vínsölumenn,
þeir sem leyfi hafa til vínsölu hér á landi,
samkv. lögum nr. 26, 11. nóv. 1899, um
verzlun og veitingar áfengra drykkja,
mega, eptir 1. jan 1915, ekkert selja hér
á landi af áfengisbirgðum þeim, er þeir
þá hafa, gefa, veita eða láta af hendi til
annara manna. Skulu lögreglustjórar hver
í sínu umdæmi þá þegar skyldir til að
rannsaka áfengisbirgðirnar, og innsigla
þær. Áður en 12 mánuðir eru liðnir,
skulu eigendur áfengisins skyldir til að
flytja birgðirnar eða láta flytja þær burt
af landi, og skulu lögreglustjórar hafa ná-
kvæmt eptirlit með að það sé gert. En