Ný tíðindi - 11.05.1852, Blaðsíða 8

44
mágur Grams lausakaupmaniis, að fara með
gufuskip til Múlasýslna, og kaupa þar lijer um
bil 6000 fjár litandi, og fara með það til Danm.
Sumir segja, að Louis Napoleon liafi ætl-
að að taka sjer keisaranafn yfir Frakklandi
5. dag þessa mánaðar. —
-17. d. aprílm. barst skipi á suður í Leiru. Formnð-
urinn hjet Arni. Mönnunum varð öllum bjargað, en 1
þjakaðist injög svo hann lagðist á eptir, og vituin vjer
ekki hvort hann hefur dáið, eða ekki. — petta var í
norðanstormi og ósjó. — 23. d. s. m, fórst bátur fyrir
framan Kálfatjarnarhveríi, og hjeldu menn að hann hefði
siglt sig um. Formaðurinn hjet Kjartan Jónsson frá
Svartagili, en hásetinn Björn Halldórsson frá Skarðs-
hömrum í Norðurárdal, og týndust þeir báðir. — Snemina
í sama mánuði barst á báti í Hraununum; formaðurinn
komst af, en hásetinn, vinnumaður að austan, drukknaði.
— 1. d. maím. barst á skipi í Grindavík. Ilöl'ðu menn
róið alskipa um daginn, og drógu fiskinn mjög ótt.
Síðan kippti skip þetta og reyndi á grynnra miði, en er
gangurinn fór af, sökk það þegar. Fórust þar, að sögn,
12 m.enn, þar af 5 bændur úr Grindavík, en 3 varð
bjargað. — 2. d. s. m. barst báti á í Viðeyjarsundi; 2
mönnunum varð bjargað, en hinn 3. drukknaði. Var það
ungur maður, og hinn cfnilegasti, uppheldissonur sekre-
tjera Stephensens; hann hjet Ólafur Jónsson. — það
hefur borizt að austan, að 10 (?) menn haíi drukknað í
einu í Jökulsá á Sólheimasandi. Sagan segir, að þeir
hafi riðið til skips um morguninn, eins og þar kvað
vera siður til, og hafi orðið fyrir jókulhlaupi. —
Sjera Brynjólfur Arnason, prestur í Meðallandsþing-
um er sagður dáinn.
Um jarðyrJju d Isla/idi.
(Framhald'). Plægingin er til þess afi rífa
jörfiina upp og losa liana sunclur. Plógurinn
er með nokkurs konar spafia, og af f>ví það er
vinding á spaðanum þá snýr hann viö torfunni
um leið og liann sker hana. Plóginn má líka
nota á þýfi, þegar búið er að rifija um þúfun-
um og grassvörðurinn er fúnaður; liann mylur
þá lieilmikið í sundur, ef plægt er. Til að jafna
plægfia landið ofan og mylja enn betur mold-
ar kögg^lana, hafa menn grind nokkra með
járngöddum ofan úr. Hún kallast lierfi. Mefi
þessum verkfærum er jöröin rifin upp 6—10
þumlunga djúpt þangað til hún er orðin eins
laus og kekkjalaus, eins og garðmold. Með
þessari aðvinnslu jarðarinnar eílist ntjög frjófg-
unarmagn hennar. Grösin þurfa að fá vifiur-
væri sitt að. Eins og líkaminn þrokast'af
fæðunni, sem vjer borðum, og loptinu sem
vjer öndum að oss; eins fer grasið líka með
efni þau, sem það sýgur úr jarðvegnum nteð
rótum sinurn og loptinu með blöðunum. 5ví
er þafi, að rótataugarnar liggja svo djúpt í
jaröveginn, afi þau eru þá að seilast í frjóefni
jarðarinnar. jþegar jarðvegurinn er laus, geta
grösin betur skotifi frá sjer rótartaugunum,
og undir eins fengið nteira viðurværi handa
sjer. ^etta er auðskilið þegar gætt er að
kálvexti. Hvaða gagn ætla yrði að því að
sá kálfræji í ópælda jörð? En þó grasið hafi
minni rætur en kálifi, er auðráfiifi, að því verður
að sínuleyti eins mein að þjettleik jarðarinnar.
Annað er það, sem plægingin gjörir grasvext-
inum til eflingar, að þegar jörðin losastísjer,
kemst loptið heldur að henni til að leysa
sundur efni hennar og blanda þeiin saman
eptir því sem lífi grasanna er hagfeldast. ^essi
áhrif loptsins eru allstafiar auðsjen. 3>að um-
breytir hlutunum og afigreinir efni þeirra,
hvar sem það kemst að, trjen fúna, dýralík-
amir rotna, járnifi ryfigar, á marga málma
sezt spansgræna, jafnvel grjótið molnar upp
mefi tímanum; því spretta grös og skógar í
gömlum hraunum. Einhverntíma litu þau ekki
líflega út; eu loptifi og deyjan hafa unnið á
þeim og leyst nokkufi af þeim upp í mold;
moldin sje í gjótur og lægfiir og grösin fóru
að geta sprottiö. Hvar sem I.fiö er, er það
sí og æ að safna að sjer efnum og búa til
handa sjer likama. 3>ar sem loptið á við
líflausa hluti, leysir það sundur efni þeirra
til að búa þau i höndurnar á lífi'nu.
(Framhaldið siðar).
/
Prestaköll.
Óveitt: Staourí Grunnavík; S t ö ð í Stöðv-
arfirði, og (að sögn) M e ð a 11 a n d s þ i n g í Skapta-
fellssýslu.
Prestvígðir 9. d. þ. m. í Heykjavíkurdóm-
kirkju af biskupi H. G. Thordersen, ridd. af dannebr.:
kand. G. Jóhannesson til Reynivalla í Kjós; kand. Jón
þorvarðarson til Hellnaþinga; kand. Brynjólfur Jónsson
til Reynistaðarklausturs, og stúdcnt Jón Sigurðsson til
Kálfafells.
„Lítil saga umm herhlaup Tyrkjans á Isl. ár. 1627“,
er til kaups hjá Egli bókbindara Jónssyni í Reykjavík.
Riutjórí: M. Grímsscm.