Norðri - 16.01.1857, Blaðsíða 2

2
(A&fent).
Uni licyþurrk i votvidruni,
|>egar jeg liefi heyrt el'a IesiS, ab hey haíi hrak-
izt til skemmda eba me& öllu orbib ónýtt sökum
votvibra, hefur mjer jafnan sárnab afe hugsa til
þess, hvílíkum hnekki þetta atvik væri ollandi í
peningshaldi og bénabi manna; því opt hefur þab
verri eptirköst í gdbum grasárum, en grasbrestur
meb góbri nýtingu. þab er aubsætt, ab heyin
verba bæbi ódrjúg og óhol! þegar þau hrekjast.
Svo verba þau ódrjúg, ab eigi er unnt ab gefa kúm
til fullrar nytjar, nje saubfje til fullra holda, sízt
meb útigangi, og verba líka hrakin hey á stundum
svo óholl skepnum — auk þess sem vanheilindi
fylgja optast megurbinni —, ab svo mikil lús og
óþverri hefur komib á þær, ab orbib hefur ab síja
kúamjóik, þó ab þær hafi verib vib og vib bababar,
og mjólkin orbib óholl einkum ungbörnum, nema eld-
borin, og þessu líkt liefur verib um abrar skepnur.
þess sárara hefur mjer orbib ab hugsa til
heyja skemmdanna, sem jeg hefi ekki getab dul-
izt þess, ab þær sjeu ab mörgu leyti mönnunum
ab kenna, og ab þeim, sem til þess voru færir, hafi
ofmjög gleymzt ab reyna ab rába nokkra bót á
þeim meb því ab rita um beztu mebferb á hevj-
um í votvibruni, því til þessa tíma hefur þab svo
ab segja orbib út undan, og er gleymska þessi því
undarlegri, sem menn þó hafa orbib, og verba í
ára og alda rabir vib og vib ab mæta þessari ó-
blíbu náttúrunnar, votvibrunum. Jeg ætla því
ekki óþarft, ab vekja máls á efni þessu, meb því
ab geta þess í fáum orbum, semmjer hefur reynst
aflarabezt og jeg ætla hagkvæmast vibvíkjandí
heyþurrki í óþerrum, til ab verja hey skemmdum,
og verka þnu eins og bezt rná vsrba.
þab sem einkum ollir heyjaskemmdum í vot-
vibrum er þab: ab vatnib sem ab ofan kemur
rennur svo opt í gegnum heyib, og liggur svo
lengi í því, ab þab dregur á burt meb sjer lög
grassins, sem er abalnæringarefni skepnanna, er
þab áþekkt því, þá menn afvatna um of matvæli
er í salti hafa legib. Sje heyib í föngum, fletj-
ast þau ofan í jörbina blauta, og gengur þá vatn-
ib bæbi ofan og neban f heyib, bíbi þab svona
þess, ab þab fari ab sortna, er þab merki þess.
ab rotnun eba fúi er í þab kominn. Pái þá hey
þetta þurrk, er þab snarpt átaks og afar ljett í
allri mebferb og ab því skapi eins til fóburs, því
ekki er þá eptir nema hulstur stráanna, en mest
allur eba allur frjósafi úr runninn. Fyr skemm-
ist hey í votvibrum þá hægvibri og mollur ganga,
en þá vindasamt er, einkum framan af slætti, og
ber þab til þess, ab vindurinn þurrkar nokkub úr
því og ver þab fúa; mest skemmist hey þegar
þab þornar nokkurn veginn og alvöknar svo ápt-
ur. Abalvörn heysins fyrir skemmdum er í því
fólgin, ab ekkert eba sem minnst vatn nái ab þvf
ab komast eptir ab þab er slegib, og ab þab
vatn sem í þab kemur, náist sem fyrst úr því,
verbur því ab haga svo verkum, ab þessi tilgang-
ur náist sem bezt, og ríbur þá á ab slá í vot-
vibrum á þurrlendi hverja þá stund sem úr jörb
þornar, og reyna til ab ná þá vatninu úr því heyi
jafnframt er á þurru liggur eptir því sem verb-
Iflasariee og CSenevieve,
ebur
Munabarlausu tvíburarnir (frönsk »aga).
Jegar ferbamabor fer leibar sinnar subur eptirFrakk-
landi frá Parísarborg og stefuir á stabinn Orieans og
hib fagra Loirefljót, liggur vegnr hans um mikinn hluta
af sljettlendi því, sem Beauce heitir. Sljettlendi^þetta er
etórt ummáls, og yfirbort) þess mjiig jafut, og þar eb land-
ib er ávaxtarsamt, er þab allt ræktab, og standa þar mörg
smáþorp, sem bændur biia í, og abrir er þar taka þátt í
sveitastörfum. Á Frakklandi er þab sjaldgæft, aí> bænda-
bæirnir standi hver út af fyrir sig í miSri landareigninni.
Bændnr og atrir jarbyrkjnmenn búa þar margir saman í
þorpnru, og er hinn bezti fjelagsskapnr og gott samkomu-
lag mebal innbúanua.
þannig eru nú þorpin á sljettiendinn ., Beauce,‘. X
hverjn þorpi stendnr kirkja, gamalt gráleitt hús met) turni,
sem sjá má iangt ab á sljettnnni. Tib hverja kirkjn er
prestnr. þessir prestar eru aubmjúkir og ibjusainir klerk-
ar, sem vinna í drottins víngarbi fyrir lítit) endurgjaid, þeir
eru hlíbir í vibmóti. og hinir beztu rábanautar sóknarbörn-
um sínnm, þegar einhverr vandi bera ab höndnm, og unna
því allir þeim hugástum.
Fyrir fáum árum bjú fátæknr mabur nokknr í einnm af
þessum smáhæjum, bærinn hjet Artenay, mesta fribsomd-
ar og iímabarþorp, maturinnhjet Jules Asselin. Jnl-
es var ibnabarmatlnr, og hafbi numiþ hjólsmíti, og smít-
abi hjúl í kcrrur þær, er bændur höftm til ab flytja afla
sinn til markabarins í Orleans, Kerrur þessar ern iftt
vandabar at) smít), en eru sterkar, og geta borit) mikiti;
kúm eta nantum er optast beitt fyrir þeim. Jnies A s-
seiin hafti næga atvinnn af at smíta hjól í kerrur þessar;
hann var matnr stilltur og itjusamur, og nnni mest heim-