Hirðir - 23.12.1858, Blaðsíða 6
38
spillingu innvortis, og a& kln&amanrinn væri eigi nnna& en aflei&ing
klá&ans.
þab sem í þessari þrætu þó virbist einknm athugavert, eru til-
raunir Prof. Hertwigs í Berlin, og Prof. Kuchmmeisters, einhvers
hins ólmasta eggjamanns. Læknar þessir reyndu bá&ir a& drepa
kláfcamaurinn meí) hnerrarót og brennisteini; en þaí) tókst ekki, og vita
þó allir, aíi brennisteinn og hnerrarót eru óbrigíml klábalyf, bæ&i
vib menn og dýr. Prof. Negligan segir því og í bók sinni um lælcn-
ingar hörundskvilla, sem nýlega er 'komin tit: „Sje nokkur á-
reibanleg læknareynsla til, þá er þa& sú, a& brenni-
steinn er óbrig&ult lyf vi& klá&a", og þó drepur þetta lyf
eigi klá&amaurinn, sem klá&inn á a& vera kominn af. Er þettaeigi
hva& á móti ö&ru? og sýnir þetta eigi ljóslega, a& einhver er agnúi
á sko&unum þeim, er herra Finsen og ýmsir a&rir læknar telja svo
árei&anlegar? Gæti nú eigi á endanum fari& líkt um klá&amaur-
inn, og sko&un Ehrenbergs heitins á infusiom- dýrurnim, «em Finsen
var a& skýrskoía til í vor? Allur tilbúningur Ehrenbergs er hrun-
inn í grunn, svo a& eigi stendur steinn yfir steini; því a& hann
hiaf&i gabba& bæ&i sig og a&ra á missýningum. þetta er játaÖme&-
al allra lær&ra manna, og þa& á&ur en Finsen fór a& sty&ja hug-
myndir sínar vi& skoSun þessa manns. þa& sto&ar því herra Finsen
líti&, þótt hann sje a& vitna í 16. brjefiS hjá Licbig, sem nú er
or&i& nærfellt 20 ára gamalt, því aS um þær mundir hefur Liebig
vafalaust stutt sig vi& kenningu Ehrenbergs, sem þá var ný; enda
hefur og Golding Bird í hans „Pathology of urinary deposits,
London 1853", fulikomlega sannaS, a& Liebig hefnr látiS lei&a sig
á ranga lci&.
þar sem herra hjera&slæknirinn telur þab sjálfsagt, aö me& því
jeg trúi á sjálfsmyndun klá&amauranna, þ»í ver&i jeg og a& telja, a&
önnur dýr kvikni af sjálfu sjer, þá er þetta og þvínmlíkt ankanna-
legir útúrdúrar hjá honum sjálfum. þa& er líkt og hann hef&i sagt
vi& mig: „Af því þú segir, a& hundar og kettir eigi blinda unga,
þá ver&a öll dýr, sem fœ&a lifandi unga, a& fœ&a þá blinda"; e&a
ef hann seg&i: „Me& því þessi e&a þessi dýr fœ&a lifandi unga,
þá ver&a og öll önnur dýr aö fœ&a lifandi unga", og þa& er alls
eigi satt, því aÖ sum dýr leggja eggjum, og fœ&a eigi Iifandi unga.
A hinn bóginn ver&jegaö láta herra Finsen vitaþaö, a& jegskamnj-
ast mín alls ekki fyrir, a& fylgja sko&unum aimara eins manna og
Aristotelis og Buffons, og trúa þeim til þess, a& jör&in hafi fyrst