Norðanfari - 14.08.1869, Blaðsíða 2

— 78
lielír. E&a, má jeg spyrjá? Hvernig stendur á því, afe hann
álítur ab greibasalan skerbi sóma vorn, burtrými kristilegum
kærleika og stríbi móti bobum kristindómsins, og ab blessan
Drottins hafi hvergi sjest eins áþreifanlega, og á þeim heim-
iium hvar mest hati verií) veitt uinfarendum, en segir þó, ab
greibasala sje naubsynleg í fjölbyggtum löndum og borgum
vegna þess, ab þar þekkist svo fáir, og á bæjum er standa
vií) fjallvegi hjá oss, þvf þar geti greibasalan orbib a& atvinnu-
vegi? Er ekki skylda ab gjöra óþekktum manni gott, ebur
sýna lionum greitasemi hvernig sem á högum hans stendur,
og þab án borgunar, ef kringumstæbur hans gjöra honum
þungbært ebur ómögulegt ab borga þann greiba er hann þarfn-
ast? Ebur hvernig getur greibasalan rjettlætzt vib þab, ab
hún sje brnkub fyrir atvinnuveg ef hún strífir á móti bobum
kristindómsins? Og er blessan Drottins nokkub bundin vib
vissa stabi í sveitunum, ab bnendur vib fiallvegi geti ekki
vænzt hennar, svo þeir þess vegna vibhafi greibasölu?
(Framh. síbar).
SANNLEIKURINN ER SAGNA BEZTUR.
þab hcfir gengib fjöllunum hærra, ekki ab eins hjer um
sveitir, heldur komib skrifab norban úr landi, ab mad. Gub-
ríbur Pjetursdóttir, ekkja sjera þorgrims sáluga Arnórssonar
á þingmúla hafi gengib á undan öbrum í því, ab útliýsa mönn-
um á næstlibnn eymda vori og borib nibur á manni frá Val-
þjófsstab. Jeg hefi víba verib spnrbur, hvort þetta væri satt,
ekki ab eins hjer í sókn minni, heldur í öbrum sveitum Mjer
hefir ab vísu verið hægt ab hrekja þenna lygaáburb vib hvern
cinstakan, þar eb jeg vissi, hvernig á þessari sögusögn stób
og þess utan þekki vel, hve eiginlegt mad. Gubríbi er ab
hýsa gesti og gangandi, svala hinum þyrsta og sebja liinn
hungraba. Jeg talabi um þctta vib hana fyrir nokkium tíma
libnum og varb henni ekki annab ab orbi, en þab, ab hún
vonaði, ab Drotlinn gæfi það, ab hún mætti leggjast svo í
gröf sfna, ab hún þyrfti ekki að byrja á því, ab úthýsa þeim,
er flýbu til hennar, því það hefbi hún aldrei gjört og mundi
sízt byrja á í elli sinni. En margir, sem ekki þekkja rausn
liennar af eigin reynslu, kunna ab trúa þessum óhróbri um
liana og því vil jeg skýra þeim hinum sömu frá þvf, hvcrn-
ig á þessari illgjörnu lygasögu stendur:
Á 3. í páskum þ. á. var jeg staddur ab þingmúla, á-
samt nokkrunt gótkunningjum. þá komu, nokkru fyrir hátta-
tíma, tveir menn, er beiddust gistingar; var annar þeirra frá
Valþjófsstab, en hinn frá Langhúsum í Fljótsdal þessir
menn voru meb hesta og ætlubu til kornkaupa á Ðjúpavog.
Mad. Gubrítnr spurbi vinnuinann sinn, þann er heima var,
livernig ætti at fara ab hýsa hestana, en heylítib var heima
og fjöldi hesta fyrir. Sagbi þá vinnumaburinn, ab ekki væri
hægt ab liýsa, nema tvo hesta, meb því von var á Stefáni,
syni sjera Pjeturs, er las meb Jóni syni ekkjunnar, en hafti
brugbib sjer heim til fötnr sfns um hátífina; hann kom og
skömmu eptir þetta. Vinnumaturinn rjeb því til þess, ab
komumenn hjeldu inn ab Borg, sem er skanimt fyrir innan
þingtnúla og fjellst ekkjan á þab, því þar hafti hún atalbú
sitt og nokkub af hjúum sfnum og rábskonu. þar var hey-
hirgara en heima, og fjárhús, er hýsa mátti í tiesta. Mad
Gubríbur fór síban út til komuinauna og beiddi þá ab halda
inneptir. Lfklega hefir þeim komib þetta illa, því þeim hefir
þótt nábugra, ab þurfa ekki ab bæta þeim spölnum vib, en
voru þó miklu betur settir daginn eptir, því þá voru þeir nær
heibinni, er þeir þurftu yfir ab fara. Mad. Gubríbur vildi
ekki dvelja fyrir mönnunum, en vildi þó gjöra þeim gott
lieima og sótti inn fulla skál af spenavolgri nýmjólk, en þeir
supu ab cins á og skilubu skálinni hálfri aptur, og hefir þeim
þó líklega ekki þótt mjólkin bragbslæm. Jeg vil alls ekki
leggja neinn dóm á þab, hvers vegna þeir leifbu, en inn ab
Borg hjeldu þeir um kvöldib. Haft er eptir þeim, ab þcir
hafi legið f beitarhúsunum um nóttina, en líklega hafa þeir
gætt svo skynsemi sinnar, ab þeir hafa ekki látib hestana
standa þar í svelti, beldur gefib þeim, eins og þeim var leyft,
þó þeir sjálfir bafi þótzt svo útbúnir, ab þeir þyrftu ekki ab
þiggja mat. Jeg befi ekki spurt um þab, hvort þeir þábu
mat á Borg, en þab veit jeg ab þeim var hann velkominn.
Eptir þetta notubu allir ferbamenn, er fóru til kornkaupa þessi
beitarhús og voru optlega margir saman nætursakir á Borg
og þáiu allan beina, bæii hvab mat og hey snerti.
þannig getur Norbanfari sagt mönnum frá þvf, hvernig á út-
hýsingarsðgunni stendur og þegar menn gæta þess, ab Jón
sonur sjera þorgríms og mad. Gubrfbar, var mikib af vetr-
inum á Valþjófsstab, lá þar veikur og hlaut alla abhjúkrun,
eins og í foreldrabúsum, þá má nærri geta, livort mad. Gub-
ríbur muni hafa ætlab ab byrja á því ab útbýsa vinnumanni
Vaiþjófsstaba lijóna. Ef sjcra Pjetur og kona hans vissu
þann óhróbur, sem fer eptir vinnumanni þeirra og vinnumann-
inum frá Langbúsum og hvernig þetta befir flogib skriflegaog
munnlega manria á milli úr einu byggbarlagi í annab, þá er
jeg viss uin ab þab mundi hryggja þau, ab vinnuinabur þeirra
skyldi verba fil þess ab anka á harma hinnar góbfrægu og
valinkunnu ekkju, sem bæbi er og hefir verib fyrirmynd ann-
ara ab öllum dyggbum og mannkostum. Jeg þori vel ab
fullyrba, ab fáir hafa svalab fleiri þyrstum, nje satt fleiri
hungraba, en mad. Gubríbur á næstl. vori Jeg þekki vinnu-
manninn frá Valþjófsstab ab góbu einn og þykir þvf leitt, ab
hann skuli vera meb hinum fjelaga sínum orsök til þessa ó-
hróburs um ekkjuria en jeg vil á hvorugan þeirra leguja þung-
an stein, heldur óska, ab þeir framvegis gæti betur orba sinna
og muni eptir því, ab opt verbur mikill eldur úr litlum neista
og ab mebbræbur þeirra og systur kunna því mitur of vel
ab skapa úlfalda úr mýflugu.
Ilofteigi 26. júlí 1869.
þorvaldur Ásgeirsson.
KVADDIR TIL ALþlNGIS 1869—73.
a, konungkjörnir:
Konungsflllltrúi stiptamtmabur Hilmar Finsen, Etazráb Th.
Jonassen, Amtmabur Bergur Tiiorberg, Justizráb Dr. Jón
Hjaltalín, Yfirdómari Jón Pjetursson, Byskup Dr. P. Pjeturs-
sou, Prófastur sjera 0 Pálsson dómkirkjuprestur. Til vara
Kanselíráb landfógeti A. Thorsteinson og leetor theol. Sigurb-
ur Melsteb.
b, þjóbkjörnir:
Fyrir Vesturskaptafellssýslu: síra Páll Pálsson á Prest-
bakka og umbobslialdari dbrm. Jón Jón Jónsson íVík. Fyrir
Vestmannaeyjar: prestaskólakennari Helgi Hálfdánarsoti í Reykja-
vík og iireppstjóri Árni Einarsson á Vilborgarstöbum. Fyrir
liangárvallasýsln: Legationsráb Grfmur Thoinsen á Bessastöð-
um og Sighvatur Árnason í Eyvindarholii Fyrir Árnessýslu:
Assessor B. Sveinsson og kammerráð þórður Gudmundsen á
Litlalirauhi. Fyrir Gullbringu og Kjósarsýslu: sfra þórarinn
Böbvarsson prófastnr á Gnrbum og síra Matthías Joekumsson
á Móum. Fyrir Reykjavíkurkanpstab: Halldór skólakennari
Fribriksson og málafiutningsrnafur Páll Melsteb. Fyrir Borg-
arfjarbarsýslu: Hallgrímur Jónsson óbalsbóndi í Gubrúnarkoti
og þorvarbur hreppstjóri Olafsson á Kalastöbum. Fyrir Mýra-
og Hnappadalssýslu: Iljálmur Pjetursson í Norbtungu og þórb-
ur hreppsljóii þórbarson á Raubkollsstöbum. Fyrir Snæfells-
nesssýslu: Vcrzlunarstjóri Egill Egilssen og Ðaníel Thorlacius
verzlunarmabur í Stykkisiiólmi. Fyrir Barbastrandarsýslu: síra
Eiríkur Olafsson Kuld í Stykkishólmi og Haflibi Eyjólfsson ób-
alsbóndi í Svefneyjum. Fyrir Ðalasýslu: síra Gubmundur
Einaisson á Breif abólslab á Skógarsirönd og sira Svninn Skúla-
son á Stabarbakka. Fyrir Isafjarbarsýslu: Jón Sigurbsson
R af dbr. í Kaupmannahöfn og Ásgeir kaupmabur Ásgeirs-
son á ísalirbi. Fyrir Strandasýslu : Torfi Einarsson á Kleyf-
um og Benidikt Jónsson á Kirkjubóli. Fyrir Húnavatssýslu:
Páll stúdent Vídalín í Víbidalstungu og síra Jón Kiistjánsson
á Breibabólstab. Fyrir Skagaljarbarsýslu: síra Davíb Gub-
mundsson á Felli og settur umbobsm. hreppst Ólafur Sigurbs-
son í Ási. Fyrir Eyjafjarbarsýslu: Stefán Jónsson umbobs-
mabur á Steinstöbum og Páll bóndi Magnússon á Kjarna.
Fyrir Submþingeyjarsýslu: Jón Sigurbsson dannibrogsm. á
Gautlöndum og óbalsbóndi Einar gullsinibur Ásnmndsson í
Nesi. Fyrir Norbui þingeyjarsýslu: Tryggvi timburm. Gunnars-
son á Hallgilsstöbum og Erlindur bóndi Gottskálksson í Garbi.
Fyrir Norburmúlasýslu: síra Halldór, prófastur Jónsson R. af
dbr. á Hofi og Páll umbobsniafur Olafsson á Hallfrebarstöb-
um. Fyrir'Siiburmúlasýslu: síra Sigurbur prófastur Gunnars-
son á Hallormsstab og Björn stúdent Pjetursson á Gíslastöb-
um. Abalþingmabur bverrar sýslu fyrir sig, er hjer ab fram-
an talin fyrri, en varaþingmaburinn á eptir.
FRAMI. Próföstunum sfra Sveini Nfelssyni á Stab á Öldu-
hrigg og sfra þorleifi Jónssyr.i I Hvammi í Ðölum er veittur
riddarakross dannebrogsOrbunnar. Skiíla hjerafcslækni á Mó-
eybarbvoli, er veitt lausn frá læknisemhættinu og um leib
sæmdur virkilegs kansellírábs nafnbót Verzlunarstjóra P. E.
Waywadtá Djúpavog, er veitt „virkilegs kammerassesors* nafn-
bót. Magnúsi lireppstjóra Jónssyni á Vilnuindarstöðum í Borg-
arfirbi er veitt beibnrsmodalían: „Ærulaun ibni og liygginda“.
ÚTSKRIFAÐIR ÚR REYKJAVÍKURSKÓLA VORIÐ 1869:
Björn Jónsson frá Ðjúpadal í Barbastr. s. meb I abaleinkunn.
Björn Ólsen frá Stóruborg f Ilúnav. s. — 1----
Valdemar Ó. Briem frá Hruna í Arnes s. — 1----
Bogi Pjeturs son, byskups, úr Reykjavík — 1-----
Jón Jónsson frá Melum í Hrútafirbi — 1 ---
Páll Ólafs son prófasts í Reylcjavík — 2----
Pjetur. E. J, Ilalldórs son Fribrikss, úr Rv. — 2----
Páll Br. Einarsson Sivertsen frá Gufudal — 2-----
Jón þorsteinsson frá Hálsi í Fnjóskadal — 2 ---
Einar Oddur Gnbjohnsen úr Reykjavík — 2----
Kristján Eldjárn þórarinsson frá Reykholti — 3----
Vegna veikinda gðtu ekki lokib sjer af, þeir Guttormur Vig-
fússon frá Asi í Fellum, Helgi Melsleb úr Reykjavík og Ste-
fán Jónsson frá Mælifclli.