Norðanfari


Norðanfari - 29.10.1870, Page 4

Norðanfari - 29.10.1870, Page 4
lcgt a?> gcta fengi?) þctta vcrft, og vilJu menn endilega selja, þíí var þab a?i eins mei) lægra verti, því sjdleiflin til þýzkalands var nú teppt, og kaupmenn vognfiu eigi ab selja þang- afc vörur þessar. þannig voru kringum- stœfurnar 20. júlf. Komvaran hækkafii dfar í vcibi 1 — 3 rd iivor tunna af rúgi og byggi, frá þvf gem þab baffi verif í vor. Af því sem jeg beld, ab þab sje yfur á- ríbandi, af) ö&last þær seinustu áreifanlegu frjeitir, sem jeg sjálfur veit og hefi reynt, vona jeg af þjer viljib skýia frá þeiru í næsta nr yfar heifrafa blafis. Akureyri 29. ágúst 1870. Meb virfingu Carl Ilöpfner. — Eptir beifni lierra ritstjúra R. Jónssonnr befi jeg borif verflag þab á íslenzkum vörum sem prentab er í Norbanfara nr. 32.—33. þann 27. ágúst þ. á. saman vib verzlunarmiMara- skýrslti nr. 23 af 24. júní þ. á. og fnndib þab sambijúi'a skýrsliinni Akureyri 9. sept. 1870. S. Thorarensen. •— Auk þessa vottorbs, sem hjer cr ab of« an prentab, leyfi jeg mjer ab geta þess, ab herra stórkaupmanninum er víst innanhandar, ab bera saman verblagib á inn- og útlendri vöru, sem Btendur f Norbanfara, vib skýrslur „Stadens Mæglere" < Kaupmannahöfn þab væri mjer annars mjög kærkomib, ef fslenzkir kaupmenn vildu árlega semja og senda blöb- unum á íslandi skýrslur yfir hvab þeir hafa getab selt íslenzkar vörur frá fyrstu hendi; og eins hvab þeir hefbu keypt hinar útlendu dýrt, sjer í lagi naubsynjavöruria, einnig syk- ur, kaffi, brennuvin og (1, sem hingab er flutt; þá fyrst gætu íslendingar sannfærzt um hvcrn skaba kaupmcnnirnir heffu á verzlun sinni vib fsland. Ritst. LEIÐRJETTING. í Landhags skýrslum 3. b., bls. 457 stend- ur, ab af „silfurbergsnámunum í Helgustaba- fjalli á konungssjófur hluti“. — Á síbasta alþingi sagbi þingmabur Rangvellinga, ab „helmingur námanna“ (o: dobbeltspath-nám- anna f Helgustabafjalli væri Bprivat-eign“ (AI- þingistíb. 1869, I. 326), og sjest á þvf, ab hann hefir ætlab, ab hinn helmingurinn væri þjóbeign; varb enginn til ab leibrjetta þetta, þó ab hann, hvab þab mál snerti, æskti leib- rjettinga hjá þeitn þingmönnum, sem kunnug- astir væru, — í þjóbólfi, 22. ári, bls. 13., þar setn skýrt er frá tekjum og útgjöldum Isiands, segir, ab eptir kongshlutann (^) silfurbergs- námanna í Helgastabafjalli" greibist 20 rd. þab, sem mishermt er f þessum tilvitnubu stöbum, vil jeg leyfa mjer ab leibrjetta. Kongs- hlutinn í Helgustöbum í Reybarfirbi meb til- heyrandi silfurbergsnánutm er hvorki T\ hlut- ar“ nje shelmi:igur“ Q)» heldtir ab eins \ hluti, eins og sjá má af jarbatali Johnsens, bls. 375, og brjefi dómsmálastjórnarinnar 24. aprtl 1867, og sömuleibis er rjett skýrt frá í Landh. sk. III., 708. og 855, og IV., 466, en jeg undirritabur er eigandi ab hinum % hlutum jarbarinnar Uelgustaba og uámauna í tilheyrandi fjalli. Jeg vil um leib taka þab fram, ab jörbin, sem silftirbergsnámafjall- ib er kennt vib, beitir ekki BHe!gastabir“, eins og nefnt er í þjóbólfí á fyrrgreindum stab og einnig í sama blafei 20. ári, bls. 2.. og 21. ári, bls. 3, heldur „Helgusta&ir“, og svo er hún nefnd, b*&i í daglegu máli og í ritum. Línur þessar umbi&st ritstjórl Norban- fara þjenustusamlegast ab taka í blab sitt. Hofí í Álptafir&i, 16. ágúst 1870. Th. Erlendsson. Úfsvörin í Prestliólahrepp haustib 1869: þorsteins á Dabast. 124íiskar, Jóns áÉþjóf- stöbum 10, Björns á Arnastö&um 46, Rósu samast 22, Hallgríms á Valþjófsstö&um 248, þorsteins á Einarsstöbum 155, þórariris í Efriliólum 118, síra Stefáns ab Presthólurn 93, Sigurbar á Katastöbum 30, Ingimundar á Brekku 280, Hólmfríbar samast. 4, Stefáns a Snarta- stö&um 120, Sigurbar ab Leirhöfn 200, Jó- hannesar á Kílsnesi 40, Jóns samastabar 12, Björns á Grjótnesi 525, Efnars í Kötlu 12, Páls samast. 22, Pjeturs á Oddsstöbum 370, Magnúsar á Sigur&arstöbunr 268, Jóns aö Blikalóni 318, Jóns á Rifí 170, Stefáns ab Skinnalóni 800, Sigtirbar á Har&bak 283, Árna á Asinundarstö&um 160, Bjarna a& Raufar- Iröfn 700, Einars á Grashól 210, Gísla á Hóli 64, Sæntundar á Hrauntanga 27. Búlausra: Ólafs á Dabastöbura 66, Slefáns í Efrihól- unt 20, Asbinrns sainast. 10, Bjarna í Prest- hóluin 36, Guðmundar á Katastöburn 20, Magn- lisar á Brekku 18, Iialldórs ab Leirhöfn 18, Fri&riks á Grjótnesi 36, Asmundar í Kötlu 4, Jóns á Oddstö&um 32, Sigurjóns samast. 18, Sigttr&ar á Sigur&arstö&nm 20, Pjeturs sania- st. 10, Ltinds á Asmundarstn&um 60, Helga samast. 10, Sigfúsar ab Raufarhöfn 17, Jóns samast. 4, Fri&björns í Grashól 20. FltJETTlIt KllVLEIVDlIt Úr brjefi a& austan d. 8. septcmb. 1870, „Hje&an er allt a& fijetta bærilegt — tíb og heiisa manna um þessar mtindir — því þó nú hafi gengiö óþurrkar og kuldar níma viku, þá er þab lítib ab telja þegar niinnst er hinn- ar löngu blíbu, sem var hjer alla tíb síban í 8 viku sumars. þa& er ein hin stö&ugasta blífcutíð, sem jeg man cptir. Fiostin sem komu eptir hvítasunnu kyrktu grasvöxtinn, svo lítib spratt lengi á eptir og varb mikill grasbrestur, en alltaf var ab spretta fram und- ir höfubdag, svo sum jörb varb á endanum sprottin f meballagi,. einkuin þurrlendi. Mýr- ar hafa verið roikið ljelegar hjer á uppsveit- um, nema þar sem vatn haffci stabib yfir fram- anaf. þar spratt meb bezta móti. Fyrir gras- brestin eru heyföng heldur lítil enn þá, mun verba í meballagi ef bað hiríistsem nú er úti. I þessu hreti hefir snjóab á öll fjöll og víba í byggb. Lengi voru óþurrkar lijer f Su&ur- fjörbum, meban blí&urnar stó&u, þokur og úb- ar, þegar þurvifcri, hiti og sólskin var í Ujer- a&i. Veikindi voru mjög ví&a einkum tauga- veiki f vetri var, vor og sumar lengi fram eptir, en ekki dóu mjög margir sífcan um ný- ár. Afli kom snemma í sumar töluver&ur lijer ab Aii9tfjör&um og helzt vib enn“. Ur brjefi af Melrakkasljettu d. 17. sept. 1870: „Sífcan snemma f júlím. og til þess viku fyrir höfu&dag, var hjer þægilegt tífcarfar, opt- ast subaustlæg átt, en úr því gekk í hafhriglu meb áhruna rigningum og kulda, sem fór vax- andi, og 5. þ. m. fjell snjór yfir fjöll og byggð, en þetta varabi skamma stund, því næstl. viku hafa gefist frægustu þerrar, svo bæ&i taba og úthey, sem úti var f áfellinu, hefir fengifc beztu hir&ingu; Grasspretta varfc á endanum í mefc- allagi á úthaga, en veHir bráfc ónýtir af kali vegna vorkuldanna, voru þó geymdir venju framar eptir sprettu. Lítill reitingur af smá- fiski var hjer frain eptir sumrinu. Fyrir hret- ifc var hann orfcinn meiri og stærri; er sagt afc hann sje á sumum stö&um enn fyrir8. Úr brjefi af Su&urlandi d. 12. sept. 1870. „Mikill hefir verífc munurinn á veðrinu fyrir nor&an og hjer f sumar; fyrir norfcau iiafa veriö þurrkar og æskilegasta ve&ur; en hjer einlægar svækjur og rigningar nálega í 2. mán- u&i, efca í júlí og fram yfir 20 ágúst. Sífcan hafa hjer vcrifc þurrkar og kuldar, og frost nálega á hverri nóttu“. Frá því 12. sept. næstl. og til þess 16. þ. m., var hjer nor&anlands stö&ug sunnanátt og vefcurblí&a og suma daga 10—16 stiga hiti á R ; en þann 17. brá til norfcanáttar.úrkomu og snjóa, svo ví&a kom mikil fönn í byggb- um, og a& sínu leyti meiri til irmsveita og dala enn á útkjálkum. Nóttina bins 19 þ. m. var 8 gr. frost. Frá þeim degi fór veðrib ab hlýna og sjaldan vcrib frost, en úrkomur fleiri daga, svo snjóinn tók upp í bygg&um ab mestu. Ðagana 23—25, var hjer aptur öll þau dægur stóirigning, en snjókoma til fjalla. Af Suður-og Vesturlandi hefir nýlega frjetzt hingab, a& þegar gó&vi&rin gcngu hjer, þá hafi þar verib mikil ótíð af hvassvi&rum og rign- ingum. Vegna hinnar hagstæ&u veburáttu, er var hjer nor&anlands yfir allan heyskapartím- ann, nema áfellis dagana ísept., ur&u heyföng manna víbast meb meira móti, og nýting á þeim nálega allstafcar meðbezta móti. Ol'save&ur var lijer eitthvert hifc mesta 21 og aptur um nótt- ina hins 28 f. m., urfcu þá ví&a miklir skab- ar og skemmdir á heyum og húsum t. a. m. á Kjiirna í Mö&ruvalla kl. sókn, tók úr um- búnum heyjuni 60—70 liesta af töfcu og út- heyi; í Syfcri-og Ytii-Haga á Arskógsströnd 20—30 hesta af töfcu og útheyi; á Sy&rihaga ýttizt stórt timbuihúa citthvað til á grundvelli símun og heffci farifc um koll, ef eigi hel'fcu sta&ifc sperrur vib þafc. A Völlum og Tjörn I Svarfafardal nsisstust af engjum á hverjum bænum fyrir sig, 20—30 hástar af heyi. A Litluhámundarstöfcum tók bafcstofuna bð&a vefc- urdagana ofan afc veggjum, en skemmu alveg úr tóptinni á Stóruliáminidarslö&iim. Fjós fauk á Heliu ofan afc veggjum. Ví&a var þafc, sem ve&rifc braut minna og meira af veggjmn og svipti þökum af liúsmri inní rjáfur og rapta. A Kvíabekk í Olafsfir&i fuku af engjuin hjer- um 60 hestar af beyi, og úr Gegnisbólma, setn er millum Hjera&svatna í Skf. fuku 60 best- ar af heyi. Kirkjan á Sjávarborg haf&i ýtzt út af grundvelli sínum 6 — 8 áI. á annann veg- inn, en 2 ál. á hinn. A&faranótt hins 1. þ. m. brann í Olversger&i í Eyjatir&i: eldinís, göng bæardyr, stofa mefc lopti, 8—10 liestar af nautgæfu beyi, eldivifcur allur, er var í eldliús- inu ; nokkrar tunmir af fjallaerösnm. á þri&ja fjór&ung af vorull, ýmsir klápar, nokkufc af fatna&i og margt smávegis. Af því ba&stofan var bka í ve&i, því ofvitur var sunnan, urfcu menn a& sprengja og niölfa innan úr benni allar þiijur og glugga Bóndinn Sigfús Jóns- son, sem er öreigi, var f vinnu bjer ni&ur í kaupstafc, en konan ein heima me& 4 börn og tengdamóíur sína mn sextugt, er alit komsl út um stærsta gluggann á ba&stofunni ; 2 kýr vorn í fjósi fram í bænum, sem mefc mestu heikjum varfc bjargafc geginim svæluna og eld- inn. Frjetzt liefir og hingafc, afc eldluís m. fl. Iiafi brunnifc á einum bæ í Fljótum, og a&einn sem þangafc koin til hjáipar, liafi á niefcan, þvf stórvi&ur var, misst 30 hesta af heyi. þegar slík óböpp bera a&, þá ætti þafc afc vera venja í liverju sveitarfjeiagi, afc safna gjöfum handa þeirn er fyrir skafcannm varfc, svo bann fengi bann ab sem mestu efca öllu bættan. Úr brjefi af Langanesi Mikib afcþrengj- andi skortur var á næsta vori á Langanesi og f þistilflrbi, svo hcf&i ekki Vopnafjar&arskipib komið um sumarmálin, voru líkur til að eitt- hvafc af fólki heffci failifc bjargþrota. Sumt af fólki fór afc matreifca og neyta þeirra þara- tegunda, sem dr. J Hjaltalín bendir á f rit- um sínum afc sje manneldi, og var þarinn brúk- a&ur til braubs og grauta, meb mjöli til drýg- inda vib abra fæ&u, þeir sem ekki höf&u landmat ásamt þessari þarablöndu&u fæbu, virtist ab eira þeim illa og gjöra fólk máttlít- i&. þar fást heldur ekki aðrar þarategundir, en þær sein taldar ertt lakastar, svo sem bjöll- ur eða Marfukjarni. f>a& vaið og mönnum á Langan. og Ströndum til bjargar, a& í vor fannst nokkub af daufcum sel og selmgrum á fsnum, er norzkir selaveifcamenn höffcu niisst frá sjer, fyrir þoku og óvefctir, er fara npp á liann, og leggjast í leyni sem næst selbrei&unum og hafa mefc sjer mikifc af skotfærum og skjóta stö&ugt án þess a& breifa sjer en selurinn liggur kjur þótt hann heyri skotbrí&iria. á mefcan hann verbur engra manna var. AUGLYSINGAR. A fundi hins Eyfirzka ábyrgbarfjelag9, er haldinn var 21. dag þ. m. var samþykkt ab leggja 100 rd næstkomandi ár af sjó&i fje- lagsins, til kennsiu f siglingafræbi og sjó- mannastörfuni. Svo er til ætlazt afc kennslan fram fari í janúar, febrúar og marz mánu&um, bjá herra skipstjóra Jóni Loptssyni í Haga- nesi. þeir, sem vilja njóta kennslunnar, ver&a ab sækja um þab tií stjórnar fjelagsins fyrir lok næstkomandi nóvember mánaðar. 25. október 1860. í stjórnarnefndinni B. Steincke. E. Ásmundsson. Tr. Gunnarsson BÆKUR. — I láni: „Kráktimál“ á 4 tungumálum, út- gcfin af C Rafn; Ilákon jarl, Tiagodie af Ghelensehleger; P. M Möllers Eílerladta Skrift- er 6. bindi, er be&ib a& koma sem fyrst til skila á apótekib. Hansen. Ei/janrli og dbyrgdannadur BjÖMl J Ó II 8 S 0 0. PrcDtalur i prentim. i Akore/ri. 1. 8tuIb»b9b.

x

Norðanfari

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Norðanfari
https://timarit.is/publication/88

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.