Norðanfari - 13.07.1871, Blaðsíða 3
ensku a?> hún væri ,,sú er kysi hina útvöhlu
OÍ>ins‘‘ (the chooser of the elected) og afs
Valhöll væri hötl hinna útvöldu. Val í þess-
um orimm er stofninn af v a I u r ; en valur
er orb scm hefir í sjer samsaíns hugmynd, og
táknar h i n a v ö 1 d u alla svo sem í einu
lagi. þannig skýrir Egilsen oriii og allir
luenn sem (slenzku kunna ; því þab er sam-
stofna vii v e 1 j a, v a 1-di. a En nú er og hins
ab gæta, aí> hinir útvöidu Oiins uriu ai falla
( bardaga áiur en þcir gátu heitií) eiur orfiö
v a I u r f>es8a smugu notaii nú Gufbrandur
minn í ritdúmi er hann skrásetti hjer fyrir
mánafarblat) oe 1 jet sem þab væri óheyrileg
villa ab þýta Valkyrjn og Valhöll eins og jeg
hafti gjört, í stai "þess ab þýta Valkyrju svo
sem væri hún kjósandi enna drepnu, og
Valiiöll svo sem höll hinua d r e p n u. En
þessi þýbing væri eins skynsamleg eptir hugs-
un heitmirinar eins og ef kristnir menn kreftu
at himnaríki væri kallat bústatur liinna dánu
f stabinn fyrir bústabur hinna ntvöldu. Eng-
lendingurinn sem Gutbr. vissi at var óbær
at dæma hvort rjettara væri, hjelt at eitthvab
hlyti at vera til í orbum Gutbr. er bann ræki
í rogastans yfir minni þýtingu. En Gutbr.
þóttist hafa vel unnit. þetta dæmi sýnir mjög
glögglega drengskap Gutbrandar er hann
dæmir um verk landa sinna.
þ>at lítur svo út sem Gutbr. álíti at úr
því vinir beri biflíu-þýtingu vorri illa söguna,
þá megi hinir (þ. e. óvinirnir, at mjer skilsi)
Segja annab eins og þatan af verra. Hann
álítur því þetta mál persónulegt fjandskapar-
rnál, og er illa farit at hann skuli skorta vit
og sál til at geta greint holdlegar ástrítur og
eigingjarnan hjegómaskap frá háleitu máli sem
þar á ekkert skilt vit. Nú en ef hann beindi
þessum kafla at mjer svo sem ( því skyni at
ná hefnd á mjer fyrir þat at jeg hefi neitab
lionum um at koma þcssu máli fram ( laumi
á bak vit byskup og Melslet, þá legg jeg úr-
skurtinn um sl(ka atfert á vald landa minna.
Gutbrandur veit þat bezt sjálfur at jeg
hefi haldit því fram frá byrjun, at hann skyldi
koma máli þessu fram á Islandi, því þar ætti
þat heima, þar skildu menn þat, þar gætu
menn bezt jafnat sig nitur á raeininga mun
sem á kynni at vera um þýtinguna, og um
fram allt hefi jeg tekit þab fram, at þat væri
■of alvarlegt mál til þess at gjöra þat at þjóst
efni. Jeg sagti honum 1867 f Oxfort er vit
áttum tal um málit, at jeg gæti ekki skotat
at fert hans ötruvísi en „iiterair“ þ e, rit-
!egan etur ritdómslegan róg, er allt væri ýkt
til þess at blekkja þá er ekkert botnutu (
málinu sjálfir, og til þess at láta málit fá sem
Ijótastan svip. En at Gutbr. hetir ekki enn
getit þess á Islandi ötruvísi en ( hugsunar-
lausum greinnm sem ekkert getur af sjer leitt
tiema rangsnúning eins vegar og illlyndi hins
vegar, ber glöggastan vott þess at Gufcbrandur
er í standandi vandrætum; refarnir eru skornir
til þess at biflíufjelagit feli honum á hendur
endurskotun biflíunnar; þessvegna fortast hann
at láta menn sjá sig fyrir fram sem biflíu-
þýtanda, en þó nú hann kæinist þannig hjá
skyllu þá var Carybdis eptir, og þar vart
drengskapur Gutbr á skipbroti, met því at-
finningasemi hans ber met sjer at öll hin dýpri
þýting er hann lætur í vetri vaka at hún
byggist á, er, hvar sem á hana er litib, hel-
ber uppgjört og fyrirsláttur eins og jeg hefi
glögglega sýnt f Nortanfara í fyrra. Hefti
Gutbr. sagt blátt áfram at í mörgu þætti sjer
ábótavant málinu á þessari þýtingu, hefti hann
ekki vfsvitandi rangfært málit þar sera því
vart vit komit, þá er Ifklegt at hann hefti
skiiizt vit raet meiri sóma en hann getur
hjetan af.
Eiríkur Magnússon.
* # *
P. S. At jeg svara brjefi Gutbr. fram yfir
þat sem snertir mig bcinlínis, kemur af því,
at hann hefir prentat brjefit og ætlat þat þar
meb almenningi til lesturs.
f
BJARNI THORARENSEN.
wNú er Braga borinn út
bezti sonur nár.
• * • * ^ * • • i
er met vilja hafti hug
fornum anda lypta á lopt,
lands vors efla dug“.
sfra Vernhartur þorkelsson.
Eg stút þar einn, eg stút met dapra lundu,
þar sem býr f fatmi fold,
fölnatur und kaldri mold,
sá er heitast unni Isagrundu.
Eg stót at hinu græna, lága leiti —
en til hvers þyl eg lýtum ljót?
lálinn er sá gladdi þjót:
mærtarsijarnan horíin er af heiti.
Ojá, Bjarni, burtu þú ert litinn,
eins og blis af himni há I
harma því eg kveta má :
vetrarstormur sterkur felidi vitinn.
Hjer vil eg lúta at leiti þínu nitur
og gráta — en ei gráta þig :
þú gekkst hinn vanda feigtarslig
þangat sem öidnm ætri bendir fritur.
En þó gráta — gráts er efnit mcsta
þess at vita missi manns,
mest er unni sveitum lauds
Og af huga öllum vann hit bezta.
Og getur sá, er gengr at leiti þínu,
haft upp nema harmamál
um heitur látinn, slokknat bál,
og þín saknat innst í brjósti sínu.
því þú varst aldrei einn í hópi þcirra,
sem köldum vilja kvalablæ
kæfa’ hinn helga loga’ er a>
brennur því skær, sem byrgtur er hann meira.
En alla stundu einn met liinum fáu,
sera ei þola heimsku hlekk,
f hag því sjaldan veröld gekk —
eins og fálki frjáls f Iopti bláu.
Og því þjer unni aidrei mitlungskynit:
feigtar þat at fúluin sit
fella vildi’ hinn göfga vit,
sem þat aldrei gat í skugga skinit.
En hvat örn sem ofar skýjum flýgur,
vartar fugla fjöld þó smá
fjatrir sterkar setjist á ?
vængi’ hann skekur vesöl skepna hnígur.
Og at litnu alda sítan mengi,
enginn man hinn arnia her,
en met himinskautum fer
arnar hrótur enn hjá þjótum lengi.
Svo varst, Ðjarni! burt frá aumu smáu,
þinn er hugur heims um baug
hátt á arnarvængjum flaug,
öllu jartar ofar striti tágu.
þinn var andi arnar súgi bornum
aukinn móti ætra ranns,
eldaglótin haukalands,
jarknasteinn úr jötuubjörgum fornura.
Ungur víkings víst þú skildir andann,
þeg»r heyrtir óts í ót
„Áslaugar hin svásu hljót,
Ragnar anda enn á vori handan“.
Fornum tendrat fjekkstu líf at arni:
sólin blcssut sunnan skein,
sítan dreif at birkirein —
var ei kalt þá vengit hrita Bjarni ?
En þú glæstir glótum jökulfeldinn,
og vit sætan unatshreim
allir sóktu þangat heim,
sem at „stirndi strengjunum á eldinn“.
þ>ví hin „staka stót ( skýja rofi
stjarnan ein“, seni birtu bar
bezt um iöngu næturnar
og oss benti upp frá moldar hofi.
Svo oss lýsti lífs á eytihjarni
tftt hit mikla, bjarta bál,
blisin kveikti og vermdi sál,
þjótum kunnra þinna Ijóta, Bjarni I
Opt þú flóst at efstum fjallatindi,
öld þar sífelt unun bjó,
enginn betur vissi þó :
„ötrum blitra blæs í dalnum vindi“.
Miklir hljóta menn svo títum vinna
ötrum hægra’ enn sjálfum sjer,
slfkra verka skulum þjer
þvi og beztar þakkir jafnan inna.
„Stímabrak ( straumi“ mátti kalla
þar sem hauksins vegur var —
var ei stundum svalt og þar,
Bjarnl á lífsins bcra jökulskalla ?
þegar hrftir huldu hvelit bjarta,
og næturhewna fjöllum frá
frost- og útalegum þá
,,eylífs dauta andtnn bljes at hjarta*.
En el Ijósit ljóss má köppum dvína:
er sem þeir vit allan hag
„eylíítar hinn bjarta dag
glugga gegnum grafar líti skína“.
t>ann æ leiztu — þín skal mæftarstjarna
oss og sítan lífs á leit
löngnm skína björt og heit,
hvar sem annars eigum brautu farna.
Og þó frysti fold um hjelu rósa,
gegnum húm og brííarsal
hátt oss æt(b Ijóma skal
BJARNA nafn á blossum norturljósa.
Gísli Brynjúlfsson.
BRJEF FRÁ BRASILÍU
til Jakobs bónda Hálfdánarsonar á Grímsstöi-
um vit Mývatn, af honum mett. 12.________5.__71.
Curítíba, 20. september 1870.
„Kæri vinnr! Jeg bit þig at fyrirgefa
mjer tómlæti mitt, nefnil., at jeg hefi aldrei
skrifat þjcr línu sftan vit skildum, og af-
saka jeg þat met þvf, at jeg þóttist ekki hafa
neiit nautsynlegt at skrifa þjer, þar jeg vissi
at þú fengir at vita um ástand okkar allra
landa þinna hjer met fleiru En nú álít jeg
skyldu mína, at sýna þjer f þat minnsta, at
jeg hefi ekki enn þá gleymt okkar forna góba
kunningskap. þat er þá sem jeg hefi fyrst
og fremst at segja þjer, at Guti hefir þókn-
ast at burtkalla úr heimi þessum, ekkar kæra
vin og landa Jónas Hallgrímsson, hann sái-
atist 13. aprfl næstl., ( Antonína — litlum bæ
hjer nitur á láglendinu—, úrguluveiki Febre
amarello sem gekk þar mikit skæt tim tíma.
Eptir at hann skrifati Sigríti konu sinni í
marzm. 18691 var hann hjer hjá mjer þang-
at til í lok ágústm. sama ár, þá flutti liann
sig ofan á láglendit, fyrst til Morretos , og
var þar 4—5 mánuti, sítan til Antonína, livar
hann settist at hjá þýzkum snikkara sem dó
líka, 4. dögum seinna enn hinn. Svo at segja
allann tfmann, sem nafni minn sál. var hjer (
Curilfba, var hann mikit lieilsulasinn; þjátur
af gigt og magaveiki, og met sífeldum út-
slætti á fótum; þefta heilsnleysl hans álitu
bæti hann og atrir at væri af of köldu lopti
hjcr, því þat er mifcít kaidara enn f nýlend-
unni Don Francisca, hvar hann hafti góla
heilsu, at undanteknu fyrsta missirinu, þess-
vegna vildi hann reyna at skipta um aptur,
og fara ofan á láglendit, enda skrifati hann
mjcr þat nokkrum sinnum frá Morretos, að
hann væri mikit heilsubetri, þó veiktist hann
af blótkreppnveiki undir þat hann ætlati at
fara þatan, og var lítinn tíma i sjiíkrahúsi;
þann 19. jan. þ. á. skrifati hann mjerseinast
brjefib sem jeg fekk frá honum, var hann þá
á batavegi, og hafbi góta von um heilsu, en
eptir þat veit jeg ekkert um hann, glöggvar
en at framan er sagt Jeg kendi opt í brjósti
um Jónas sáluga, sem ofan á aldurhnignun og
heilsuleysi, hafti þá hugraun at bera, at eiga
fjölskyldu sfna f þvflfkri fjarlægt.
Áf mjcr er þat at segja. at jeg og fjöl-
skylda mín, erum öll met gótri heilsu — lof
sje gjafaranum — I jeg 6 2 drengi at nafni
Júlíus og Aibert, þeir eru bátir efnilegir eptir
aldri; jcg hef bygt mjer húa hjer ( bænum,
og eru nú þegar 4 mánutir sftan jeg flutti
mig ( þat; þat kosfar mikit at byggja hjer
hús, allt sem til þess heyrir er dýrt, og jeg
er ( talsvertum skuldum, þó jeg voni at jeg
geti borgat þær, met tfmanum, því atvinnu
hefi jeg nóga, og mun valla bresta at svo
stöddu; þat gjörir mjer mesta ervitleika, hvaí)
öll matvæli hafa nú ab undanförnu verit ó«
vanalega dýr, en Ilkur eru til at þat lagist nií
brátum, því nú er lokit strftinu vit Paragnay.
Brasilfanar hafa yfir unnit, sem þú hefir líklega
þegar lesit, og þess vegna hiiti jeg ekki um að
skrifa nákvæmar um þat. önnur orsök getur samt
ortit til þess at halda matvöru í háuverti,
ncfnilega fólksinnflutningarnir; fyrst og fremst
er nú vcrit at stofna nýja nýlendu hjer ná-
lægt hænum, margir flytja sig úr nýlendunni
Don Franeisca hingat og taka hjer land, líka
á nú at fara at leggja vagnveg hjetan yfir
þefta fylki, allt til Mottogrosso og Paraguay,
1) þ>at brjef hefir aldrei kon.it til skila.
J. H.