Norðanfari - 28.07.1871, Blaðsíða 4

arveiSamanni fyrir hond þeirra fjelaga. Eitt
skip frá samkynja fjelagsmönnum, í Mandal,
er og komiö hingaS, eitt af hinum sömu, er
hjer hafa veriö undanfarin ár, og von á fleir-
um síBar. Hinn 13. þ. m kom hingaS hinn
nýi sýslumaSur vor, herra Böving meS frú
sinni. Nú er formaSur bans herra cansellirá&
O. Smith komin lijefcan alfarinn 16. þ. m
mef) skylduli& sitt til Danmerkur ; hann seldi
Böving hús sitt og meginhluta húsgagna sinna,
og gekk þa& allt harla vel. — Kvef heíir
gengiö hjer talsvert að undanförnu, en er nú
í rjenun, og fáum sem engum or&i& a& bana.
Bólusetning fór hjer ví&a hvar fram í vor, og
engin bóla ger&i vart vi& sig á hjerlendum
mönnum. ■— Nýlega er sag&ur látinn Björn,
yngsti sonur sjera Einars prestaöldungs í Valia-
nesi, gáfa&ur piltur og vel gefinn.
Oss hefir veri& skrifað úr brjefi frá
Reykjavík, sem dagsett er 2. þ. m : I dag
var haldin nýr Sermon, Páll prestur í Hörgs-
dal fermdi heyrnar- og máliausa stúlku, dótt-
ur Fri&finns á Litluvöllum í Bár&ardal. Hann
hjelt snjalla, alvarlega og fagra ræ&u, enda
héfir hann tjaldað því sem til var, fyrst hann
sækir nm Reykjavík. Ve&urblí&a og hitar
haidast bjer vi& enn. — KonaJóns Nor&fjör&s
er dáin. -— Landshöf&inginn hjeit ölium g«&-
unurn veizlu, eptir a& hann haf&i sagt þeim,
sð útgjört væri um fjárhagsmálið og iesið þeim
12 frumvörp frá stjórninni. Bendikt Sveins-
son þá&i eigi sumblið.
Úr brjefi frá fyigdarmanni þeirra John-
strups og Lundgren d. 21. þ. m. vib Mývatn,
Bág er tí&in hjer sí&an vi& komum hingað 7
þ. m., hefir aldrei komi& regnlaus dagur
nema 19. þ. m. og snjóa&i nóttina fyrir, ofan
í mi&jarhlífcar á Bláfelli og á ofanverð fleiri
fjöll. I gær kom hjer stór hag!hrí& við'Vatn-
i&, en upp undir Kröflu var þó regn. 18, þ.
m. var hitinn upp vifc Kröflu kl. 12, 5° á R,
en seinni part dags 3|°. — Tö&ur eru farn-
ar a& skemmast lijer á túnum, og ekki kom-
inn ein tugga í hlöðu. — Failegur og mikill
er brennusteinninn í Hlíðarnánnim, og ólíkur
þeim sem er í Krisivík a& gæ&um. I Kröflu-
námuni er hann sem ekkert, Fremri náma
eiga þeir eptir a& sko&a og ekki nærri búnir
me& Hlí&arnáma vegna illvi&ranna, og halda
þeir þó áfram þa& sem hægt er, frá morgni
til kvelds, opt til kl. 11. e. m. þegar tiltök
eru fyrir ve&ri. Vi& Kröflu iiafa þeir mælt
hitann í námunum, sem var 98° á Celsius en
99f° í Krisivík, Professor Johnstrup er víst
einn af ágætismönnum þeim sem Danir eiga.
Mjer finnst hann mjög samvtzkusamur me&
verk þa& sem honum er á hendur falið af
stjórninni, ásamt því hvað Isiandi vi&víkurað
gjöra ailt sem kostna&arminnst hva& ferð
hans útheimtir, sem er borguð af sjó&i lands-
ins. þegar liann er búinn hjer, ætlar hann a&
sko&a þeistareykjanámana, Úxakver og Hall-
bjarnarsta&akamb.
24 þ. mán. kom Jón Repp a& sunn-
an úr Arnessýsiu og ætla&i hje&an nor&ur a&
Hálsi og í Húsavík. Hann sag&i a& þri&ju-
daginn 4. þ. m. hel&i gengifc mikiar skruggur
sy&ra (bjer heyr&ist og þann dag til þeirra,
sjaldan þessu vant og þá var hitinn í forsælunni
21 gr. á R en þó mikil rigning um tíma) þann
sama dag haf&i og stór skri&a hlaupi& ofan úr
Esjunni á Kjalarnesi og tekið af part af tún-
jnu á Esjubergi, er venjuiegast höffcu á&ur
fengist af 60—70 hestar af tö&u. Auk þessa
haf&i skri&a þessi gjört mikinn usla á engi;
menn balda a& þrumueldur hafi veri& orsök
til þess a& skri&an fjeil, e&a hann sprengt fram
klettana.
Úr brjefi úr Dalasýslu d. 10, júní þ. á.
„Kvefveiki gengur hjer yfir ailt en fáir deyja
.tír henni; taugaveiki hefir og stungið sjer ni&-
jir; hjer ganga sífeildar vætur, svo gró&ur er
í bezta lagi en vandræ&i me& þurk á eldivið;
skepnuhöld slæm, einkum á gemlingum Gott
fiskirí undir Jökii en líti& á Sufcurlandi, næg
siglirig bomin hjer í vesturkaupsta&i; matur
nefndur 9— 10—12 rd , ull 36 sk“.
Ur brjefi úr Húnavatnssýslu d. 9. þ. m.
„Margir ur&u hjer fyrir því óhappi í vor, a&
missa af fje sínu úr skitupest, og ö&rum kvill-
um. Sí&an 6. maí hefir hjer verið mesta Önd-
vegistíð, vætur nógar en þó ekki fjarskamiklar
«g þurkkaflar á millum, og ekki komifc frost-
nætur nema 2 sí&an fyrir Jónsmessu, enda er
giasvöxtur svo gófcur, a& víst hefir ekki ann-
ar eins verifc sífcan 1847, hafi hann þá verifc
eins, en þá mundu eiztu menn ekki annafc eins
grasár frá því fyrir aldamót (jeg ætla 1798).
Nokkrir byrju&u slátt seinustu dagana af júní.
Næstli&na viku hafa verifc einlægar þokusvækj-
ur. Elski hafa gagnsmunir af sau&fje veri&
nema í me&allagi, (aimenn kvörtun er um ó-
spekt í kvífje), 3 skip eru nú komin á Sau&-
árkrók og a&flutningar nægir til verzlunarinnar á
Skagaströnd, og Pjetur Eggerz kominn íyrir
nokkru me& 60 lesta skip frá Noiegi fyrir
hlutafjelagsverzlanina á Bor&eyri, fiytur þa&
skip einnig panta&ar vörur á Sigrf&arsta&a ós
austanvert vi& Vatnsnes og kom þanga& 6 þ.
m. Sagt er a& hann hafi gæ&a matvöru og
afbiag&s kaffi. úann er líka sag&ur kominn
me& mörg bóna&ar áhöld utan- og innanhúss
tii sýnis. I vor var veifci vi& Drangey me&
rýrasta móti; kenna menn því um a& íug!=
inn muni hafa legi& í ætum. Fiskafli var og
mjög lítili. Fyrir löngu hefir or&ifc fiskvart
hjer á Skagaströnd, en þó hefir aflast mjög
lítifc allt a& þessu, menn segja líka allt krökt
af fiskískipum.
Nylega hefir sú fregn borist hingafc vest-
an af Siglufir&i, a& þar hafi komifc um byrjun
þ. m. inn á höfn nokkrar fiskiduggur enskar
og frakkneskar, jafnframt og þar iágu fyrir
nokkur af hákarlaskipunum. Einn daginn sáu
menn, a& fari& var í land frá einni frakknesku
duggunni af einum manni á báti, en þegar
hann haf&i komist á land, settist hann nifcur
og klæddi sig úr bussum sínum, lag&i sí&an
af sta& upp uridir Ilafnarbakka og su&ur me&
sjó. Á me&an á þessu stób, höf&u fjelagar
hans á duggunni sjeð til ferfca hans og fengib
sjer far í land og veittu honum þegar eptir—
för og ná&u honum undir nefndum bökkum,
og komu honum til baka og fram í bátinn, er
þá sagt a& fjórir hafi legifc ofan á lionuni.
jþegar upp á skipifc kom, sást a& ma&uriiin var
vafinn í segl og slfcan iirundi& ni&ur í farm-
rúm; iitlu sí&ar heyr&ust yfir á hin skipin
ógurieg hljób, sí&an er sagt a& bandinginn hafi
verifc fær&ur upp á þiljur og aptur a& lypt-
ingunni, leystur úr drómanum, afklæddur úr
öllum fötunum ofan a& mitti, og enn lirund-
i& ofan í skip; ab stundu li&inni er sagt a&
stýrima&ur hafi sjest upp á þili'ari me& blófc-
ugann hníf í hendi sjer; lag&ist þá þegar
megn grunur á, a& hann mundi hafa rifcifc mann-
um a& fullu, lika haffci heyrst á 6kipverjum
eitthvab á þá lei&; nóttina eptir höf&u nokkr-
ir þeirra rói& út á fjörfc, til hvers erindis vita
menn eigi, en getifc er til a& þeir hafi verifc
að sjá manninum lyrir Iégsta'ó.
Vestur undir Hælavíkurbjargi á Horn-
ströndum, haffci fyrir nokkruin tíma sí&an út-
Iendum íiskimönnum ient saman við 7 íslenzka
úr Jökulfjörfcum, út af því a& þeir fyrrihöf&u
rænt þar fugli, sem þeir bundu í kippur upp
á bak sjer, en þá útlendingar sáu a& þeir
mundu eigi undan komast me& rán sitt, dróu
þeir sleddur sínar úr skei&um og otu&u a& hin-
um, sem þá einnig tóku upp hnffa sína; en
svo lauk bardaga þessum, a& eigendurnir ná&u
fuglinúm. þegar ránsmenn sáu sitt óvænna,
hurfu þeir undan og í skipsbátinn, hinir á
eptir og fengu haliafc e&a hvolft bátnum, svo
hann fylltist me& sjó og hinir ur&u a& fara út-
byr&is, þótti þá hverjum þeirra ráfclegast a&
bjarga sjer og komast sem fyrst fram á duggu
síua, er þegar Ijetti akkerum og sigldi á haf út.
Fyrir hjer um 5 vikum sí&an, hölfcu út-
lendir fiskimenn tarifc á land í Keílavík í þöngla-
bakkasókn ; engir voru heima nema unglings-
ma&ur og kvennfólk scm lokafci bænum en
sem fisbimenn brutu þegar upp og ófcu inn
me& byssu og sleddur í höndum, er þeir ótt-
u&u me&. Ðrengurinn og kvenníólkifc ásamt
börnunum gat þó me& naumindum komist út
og ílúifc, og eitthvafc af því inn í Látur,
sem þó er yíir fjallveg a& fara. þá fóikib
bom heim aptur sá þa&, a& fiskimenn höf&u
stolib e&a rænt ýmsu, og þar á mefcal tvílembdri
á. þa& er og sagt a& duggarar hafi í vor
komifc inn a& Ðrangey á Skagfir&i, og rænt
þar fugli af 30 flekum, jafnvel þeim líka og
nifcurstöfcunum. Af þessum og fleirum dæm-
um, er au&sætt, hve mikinn yfirgang og spill-
virki útlendir fiskimenn hafa fram á hjer vi&
land ; og jafnframt hve únúg er gæzla her-
skipanna sem liggja tímunum saman inni á
höfnum, í stafcinn fyrir a& þau þyrftu sem
optast a& vera á va&bergi fram og aptur kring-
um landifc, a& vjer eigi nefnum þafc tjún, sem
landifc bý&ur af fiskivei&um útlendra, sem eigi
a& eins eru fyrir ofan fiskhelgisfínuna, beld-
ur upp í landssteinum.
G. P. Blöndal kand, júris, er settursýslu-
ma&ur í Bar&astrandarsýslu.
M a n n a 1 á t. Fregn hefir komib um þa&
hingafc, a& Kristján Magnússen Kammerráfc á
Skar&i á Skar&sströnd, fyrrum sýsluma&ur í
Ðalasýslu, sje látinn. Hann hefir lengi verib
talinn ríkastur ma&ur á VeaturJandi. menn
segja líka, a& sjera Fri&rik Eggerz í Akur*
eyjum hafi legifc mjög þungt.ii'-gí)
Oss hefir verifc skrifafc a& sunnan,
kamerherra þorkell Hoppe, sem hjer var nokk'
ur ár stiptamtma&ur , en sí&an amtmafcur ‘
Súrey á Sjálandi sje dáinn í næstl. júnímáU'
háaldra&ur. Hann haí&i jafrian verifc Islenð'
ingum me&mæltur. Hann og professor Jobn-
strup, sem ab framan er getifc, höf&u veri&
aldavinir, og professorinn áfcur hann fúr hing'
afc út til Islands í vor heimsúkt hann til
kve&ja hann ; haf&i þá Hoppe sáúbe&i& hanti
a& bera Islendingum kæra kve&ju sína.-
Slisfarir. nálægt byrjun maímán.
næsti. var& brá&kvaddur unglings ma&ur á
Gönguskar&i millum Njar&víkur og Iljaitastafca
þinghár í Norfcurmála sýslu er hjet Sigfinnur
Sigurfcsson frá Nesi vi& Borgarfjörfc. 10. s. m.
drukkna&i í Ormarsta&a á í Fellum, Sigurjún
Júnsson, ungur búndi frá Klyppstafc í Lofc-
mundaríirf i og þúrfcur vinnumafcur Gu&munds-
son frá Hofi í Fellum; þeir voru a& reka fje
yfrum ána. þúr&ur var en ekki fundinn ; s.
d. drukkna&i í Setbergsá í Borgarfir&i, rosk-
inn búndi frá Setbergi Stefán Kjartansson og
unglings piitur Snlvi Bjarnason frá sama bse.
Stefán hetír fundist en drengurinn ekki. 28.
f m. er sagt a& Kristján hreppstjúri Júnathans-
son á Ne&ri Sandvík í Grímsey, hafi hrapafc
til daufcs þar í bjarginu. Kristján sálugi var
ungur, nýgiptur og afbragfcs duglegur.
Fyrir mi&jan þetina mánufc , á hinga&Iei&
barkskipsins Emmu , þá er hún var fyrir
Langancsi, fjell ma&ur af henni útbyr&is, sem
haf&i verib fram á bugspjóti og lent undir
skipinu, en þa& á harfcri rás, svo ma&urinn
sást ekki framar ; hann haf&i verifc ungur og
efnilegur.
BÖKMENNTAFJELAGSBÆKUR 1871.
Skýrslur um landshagi á Isiandi Fimmta bindis
fyrsta liepti.
Tí&indi um stjórnarmálefni Islands. þri&ja
bindis fyrsta hepti.
Kvæfci eptir Jón "Thoroddsen sýsiumann, gef-
in út af iiinu íslenzka bókmenntafjelagi.
Um framfarir Islands, ritgiörb eptir Einar Ás-
mundsson bónda í Nesi í Laufássókn,
sænid vcfilannum og gcfin dt af hiliu Is-
lenzka bókmenntafjelagi.
Ritgjör&inni er skipt í fimm a&algreinir
e&a kafla:
1. Um menntun alþý&unnar;
2. — landbúna&inn.
3. — sjáarútvegina;
4. — samgöngur og verzlun;
5. — handi&nir m. fl,
Um rigjörb þessa fer bókmenntafjelagifc,
me&al annars, þessum or&um: „Efni ritgjörfc-
arinnar, er yfir höfub a& tala greindarlega hugs-
a& og skipulega framsett, átsæfcurnar Ijósar og
greinilegar, áætlanir hans nærgætnislegar, þær
votta um kunnugleik höf. á atvinnvegum iands-
ins, og því ásigkomulagi sem þeir eru nú í og
um hyggindi haus o. s. frv. — ritgjör&in er
Ijóslega og li&lega samin og mefc gófcu or&færi“.
Oss vir&ist a& bæklingur þessi vera svo
vel hugsa&ur og saminn, afc hann ætti a& vera
í sem ílestra höndum á Isiandi, er láta sig
nokkru var&a um fiamfarir landins.
Einnig er útkomifc frá prentsmi&junni í
Reyltjavík SVAR í 16 bla&a broti, 31 bis.,
til skólakennara Halldórs Kr. Fri&rikssonar frá
yfirkennara Jóni þorkelssyni, um or&atiltæki&
a& „lýsa yfir einhverju", 0g um or&myndirnar:
„met, mát, mat“, gegn athugagreinum, er nefnd-
ur skólakennari hefir látifc prenta f aukabia&i
vi&þjó&ólf 23. ár, nr. 25—26, 27. aprfl 1871.
Oskandi væri a& þeir sem hafa lesifc tjefc-
ar athugagreinir í vi&aukabi. þjó&ólfs, vildu
og lesa „Svar“ þetta; þá munu Heir kom-
ast a& raun tim, hver partanna hefir rjettara
a& mæla, og a& þa& er eltki vi& lambi& a&
leilta sjer, þar sem yfirltennari Jón þorkelsson
á hlutinn afc í málfræ&islegu tilliti, og me&al
annars í íslenzkunni, sem hann og Konráb
prófessor, án efa eru færastir í af öllum ís-
lendingum sem nú eru uppi.
AUGLÝSING.
— Á lei&inni frá Akureyri og út á Mold'
haugnaháls, hafa tapast 6 íjáir, sem linnandi
er befcinn a& skila á ritstofu Nar&anfara fyrir
sannsýn fundarlaun.
-- . --- -- ---- —
Eigandi og dbyrgdarmadur BjÖm JÓIlSSOfl'
tientafcur í pientsm. á Aknreyrí. B.M. StephánsBOD.