Norðanfari - 23.09.1871, Blaðsíða 3

rjetti vorum meS því aS sofa í væribom,
sta^ þess ab vaka og vinna.
(Framhald síbar).
' Eptir þab aft læknir Zenthen meb langri
strangri vetrarferb snnnan tír Gullbringu-
Sys,u haf&i lagt heilsu og líf í hættu og var
kominn í Múlasýslur til þess ab likna og hjálpa
^onnum þar eystra sem fjúrbungslæknir, þá
er svo ab sjá af Norbanfara, sem hann til end-
UrSjalds hafi fengib nægara af öbru, en velvild
°§ þakklæti fyrir kornuna og starfsemi sína
þeim , þó vjer hins vegar höfum sann-
trjett, ab hjer er ekki allt sem sýnist, heldur
a ^ann þar þegar marga sanna og þakkláta
Vlnb og án efa margfalt fleiri — sem betur
^eri — cn hina, sem fylla gagnstæban flokk
°S láta harrra, til lítils sóma fyrir umdæmib;
entla hefir Nf. einnig borib oss nokkurn vott þess,
hann ónafngreindum til gebs, hafi flutt næg-
ara af hinu, sem höfundunum hefbi víst ver-
^ samvizkubetra ab láta aldrei frá sjer fara.
j’v* margt af þcssu ber þab meb sjer, af hverjum
loSa þab er spunnib og veikir naumast ljótan
kv>tt, ef sannur væri, um abal tilgang einstakra
^anna meb áreitninni vib herra Zeuthen.
Oss, 8enr þessi ágæti læknir var tekinn
til Múlasýslna, hefir opt runnib þab til
ryfja, er vjer höfum sjeb eba heyrt hvernig
ywsir hafa reynzt honum þar eystra, og fund-
^ þab skyldu vora, ab bera honum opinber-
*ega þann vitnisburb, sem liann ávann sjer
^&an hann var lœknir vor, og hefir þab
f^eniur verib at samtakaleysi en viljaleysi, ab
'jer höfum ekki gjört þab fyr en nú.
Meban herra Zeuthen var settur læknir í
Gullbringusýslu reyndist hann, þeim er hans
leitubu einhver hinn heppnasti læknir, og má
trI merkis um þab geta þess, ab auk margra
hættulegra sjúkdóma (t. d. Iungnabólgu, kol-
krandssár barnaveiki) læknabi hann á þessutn
fluia sjúklinga ab fullu, sem ábur böfbu (ab
hlmnsta kosti einn) árangurslaust leitab þriggja
e,cfri lækna vorra, og mætti mebal þeirra nefna
emn ágætismann , er Múlasýslumenn þekktu
Ve,< Síbasta árib sem hann var í Reykjavflc
j'afbi hann þegar, ábur en hann tók læknis-
hfófib , unnib þar rnikib álit fyrir heppnar
laikninga tilraunir og nærfærni vib sjúka og
,nunu Reykjavíkurbúar undantekningarlaust
^annast vib þetta, enda mun Ðr Hjaltalín ekki
bafa Ifkiib betur vib nokkurn sinn lærisvein
Sem læknisefni. þ>ann vetur var hann sóktur
'l' sjúkra f abra sýslu yfir fjallvegu og eptir
ab liann var orbinn læknir hjá oss, var hann
afl'Ur sóktur í annab umdæmi til lækriishjálp-
ar, og var þó hægra ab ná til annara iækna,
°» úr sama umdæmi var sfbar sjúklingur ílutt-
er subur hingab til hans, lil lækninga. Auk
^ssa vitum vjer , ab hann víbsvegar ab um
,aUgar leibir fjekk brjef meb sjúkdómsiýsing-
II, 11 og bón um rób eba mebul vib þeim. Jætta
er þó vissulega vottur þess, ab hann var orb-
III, 1 svo mikils metinn sem læknir lijer á Sub-
^''andi ab fáir vinna sjer slíkt álit jafnungir
á jaTnstutlum tíma.
þeir af oss, sem næstir honum bjnggu,
era þab, ab þeir hafi fáa sjeb fljóturi ab bú-
a§1 fil ferbar en hann var , þegar hann var
aáktur, 0g ölluro ber satnan um , ab mebul
aus hafi virbst mjög ódýr, en sumum fátæk-
vitunr vjer ab hann gaf þau af fátækt
s'Uni. Ferbir sínar mun hann sjaldan hafa
1 upp á, heldur látib hvern rába borgun
)ynr þær. í lund virtist hann vera í örara
i en engum góbgjörnum og skynsömum
'Uanni i{0m til hugar ab áfella hann fyrirþab,
íöe'‘l því líka ab hann hafbi þá mannkosti, seui
ílestir kjósa heldur en þá gebspekt, sem sam-
fara er sú list, ab tala hverjtim manni til gebs
meban Iiann er áheyrandi. Herra Zeuthen kom
hjer jafnan frani meb hreinskilni, og þab mun
hann enn gjöra, hversu gott sem hann kann
ab hljóta af því. Hann sýndi sjúklingum sfn-
um mikla umhyggju og öllum bágstöddum
sanna vorkunsemi, og ótrúlega er hann þá
orbinn umbreyttur eba abþreyttur, ef þettagóba
iijartalag hans er ekki orbib viba kunnugt í
Múlasýslum.
Vjer hugsum ekki til þess ab verba svo
heppnir, ab fá herra Zeuthen aptur. En þjer
sem unnib sannleika og óhluldrægni og sórna
landsfjórbungs ybar, iátib þab eigi takast ab
fiæma þenna mann frá ybur. Nú vitib þjer
þó af nokkurri reynzlu hverju þjer mundub
sleppa, en hitt alls ekki , iivab þjer muiidub
hreppa, ef hann færi. Berib sannleikanum
vitni, þjer hinir mörgu, sem eigib honum þeg-
ar velgjörbir og jafnvel líf ybar eba ybvarra
ab launa. En hvab sem því líbur, þá treyst-
um vjer því, ab hib rjettsýna ogveglynda há-
yfirvald, sem tók hann frá oss, en sem reynd-
ar hofir engan enn getab sent oss aptur í hans
stab, minnist þess , hvab hann hefir orbib ab
þola til þessa, síban hann lagbi af stab hjeban'”
hina örbugu ferb austur um land, og sjái svo
um, ab hann aldrei þurfi ab ibrast hlíbni
sinnar.
Ritab í ágústm. 1871.
Margir f Gullbringusýslu.
Hugvekja.
þab nrun eiga sjer stab í flestum ef ekki
öllum löndum, ab þab er dýrast ab lifa í höfub-
stöbunum, en þó er þab ekki allstabar eins.
Að nokkru leyti er þetta eblilegt, því ab þar
er mest saman komib af fólki, og þar eru
ýmsir, er gjöra sjer þab ab einskonar atvinnu-
vegi, að hafa peninga út úr rnönnum, einkum
ókunnugum. I hinum stóru borgum ber mest
á þessu, eins og eblilegt er. En í eins litl-
um höfubstab, eins og Reykjavík er, skyldu
menn ætla, ab menn vissu elcki af slílcu. Fyrir
einhleypa menn er allt, sern til lífsins naub-
synja heyrir, bæbi dýrt og Ijelegt í borgarholu
þessari. Jeg skal taka til dæinis fæbi, fyrir
þab er þar nu vanalega goIdib48sk. ura dag-
inn, en allvíba er þab svo Ijelegt, ab ókunn-
ugir mundu varla trúa. Á einurn stab vissi jeg
til þess , að morgunverburinn dögura saman
stób mest megnis af raubmaga-hveljum 11!
þykir ybur nú laridar góðir ekki, ab þeir hátt-
virtu Reykvíkingar „kunni ab borða“ , og tími
ab láta kostgangara sína „hafa það gott“ ?
þótt þetta eigi sjer ekki stab allstabar, þá er
þó harla leiðinlegt, ab þab hefir komib fyrir á
einum einasta stab. þessa vil jeg bibja hina
háttvirtu íbúa Mborgarinriar“ ab gæta; þegar
þeir heimta svo ofurhátt verð fyrir fæði þab,
er þeir selja, þá cr þab skylda þcirra, ab láta
þab vera boblegt. þá er þab ekki betra með
herbergin, sem þeir leigja út til íbúbar. Mjög
svo aubvirbilegar og ljelegar holur eba kompur
hefi jeg vitab leigbar fyrir 2rd.— 3id. um mán-
ubinn. þab hefir opt vcrib sagt í kanpmannah.,
ab húsaleiga þar sje afarhá, en húsaleigan er
miklu hærri í Reykjavík í raun og veru, held-
ur en í Höfn, því ab hinar Ijelegu kompur,
sem Reykvíkingar hafa á bobstólum til ab leigja
út til íbúbar, mundu varla geta kallast nafn-
inu herbergi f öbrum borgum. þetta, er
jcg nú liefi sagt á vib þá menn í Reykjavík, sem
að nolckru leyti eður öllu leyti gjöra þab ab
atvinnu vegi, ab lcigja út wherbergi“(!!!) eba
»hafa menn í kosti“. Ab endingu skal jeg
bibja ytur, beibrabi herra Ritstjóri, ab Jjá
þessum línum rúm í blabi ybar, Iandsraönnurn
yfir höfub til upplýsingar, og matsölumönnum
Reykjavíkur til apturhvarfs og beírunar.
Kunnugur.
SNJÓFLÖÐ.
,,Gub er minn bjálpari Drottin er sá setn
vibbeldur mínu lífi'* ( sálm: 54. v. 6 -7.
þegar jeg stórhríbar dag;inn þann 18 jan.
1871, var úti vib skepnuhirbing, og búinn ab
gefa saubuni til ftrlls en lömbum hálfa gjöf,
og ný komin í ærhús sem eru tvö til samans,
og ein hlaba vib bæbi, búin ab gefa eitt fang
í öbru húsinu, og rjett komin inn fyrir hlöbu
dyrnar eptir öbru; lieyrbi jeg óttalegar dunur
og dýnki úti og í sanra vetfangi lagbist bey á
mig meb svo nriklum þuuga ab jeg varð a&
leggjast flatur nibur undir heydyngjunni, vissi
jeg strax livab valda rmrndi ab snjóflób hefbi
tekib o.fan af hlöbtinni, og lílclega brotið inti
húsin, jeg gat brábum losab mig, og skribib
fram í garban, var húsib lítib brotib. þegar
jeg var komin út fyrir liúsdyrnar, var kailab
til mín, heiman frá bænum, ab koma sem
brábast, því snjóflóðib hefði farið á ba&stof-
una og inn í hana og væri eitt hvab af fólkinu
undir, e&a innau í snjónunr, var þab Gu&Iang
dóttir mín sem til rnín kallabi.
þegar jeg kom beim og í ba&stofuna,
spurbi jeg hvort fólkib væri lifandi, ogvarþví
játab. Var þá brug&ib upp Ijósi því dimt var
í liúsinu, sást þá a& ba&stofan var óbrotin
nema 1 gluggi á austur hlib bennar eba þeim-
rnegin sem ab fjallinu snjeri, hafbi snjóflóbib
strcymt þar innum, rneb svo miklu afli ab tvö
stafgólf babstofunnar fylltust upp ab lausholt-
um. Var þab kona mín og barn á 4 ári, er
hún sat meb, sem voru í mestu hættunni, varb
þeim me& naumindum bjargab ábur en köfn-
u&u, og var búi& a& því ábur en jeg kora a&,
af dætrum okkar Sigríði og Margrjeti, er strax
hlupu tii og rifu snjóin ofan af andlitum
móbur þeirra og barnsins, dreingur á 8 ári
sat undir glugga þeim er snjóflóbið fór inn-
um en lítib eilt á hiib við hann kastaði honum
fram á gólfib, en varb þab til lífs ab hann
lenti ofan á því, eba í röbinni og varb því
laus. Fabir minn sem sat á Öðru staínrúminu
eba nær vestur hlib varb fasturmeb fæturnar,
en var fljótt losabur, var& því erfiðast að bjarga
konu minni ómeiddri, því snjórin var svo þjett-
ur um hana sem bjarn, mátti til a& pæla
snjóinn frá henni með verkfærura, sem þó var
mjög varasamt, þó tókst þab ura síbir og varb
bæbi hún og abrir ómeiddir nema lítib eitt á
höndum og andliti af glera brotum sem voru
í snjónum úr gluggum ba&stofunnar; ab þessu
búnu og þegar svona var komib, þótti mönn-
ura vibbjóbslegt ab halda til í þessu snjðhúsi
um nóttina, var því afrábib ab komast yfir ab
DraflastÖbum, þó áin sem er á milli væri ótraust,
gilib bratt og ílit yfirfer&ar og ófærbin sem
nærri má geta. Samt lag&i jeg út í stórhríb-
ina með allt fólkib , konuna , föður minn á
áttræbisaldri, alveg sjónlausan, barn á 4 ári,
annab á 8 , þribja á 11. ári og þrjár stúlkur
frumvaxta — Vinnumabur minn var ekki heima
— Gelck ferbin seint en slisa laust yfirum, og
voru allir á fyrr nefndu heimili yfir nóttina
vib góba abhjúkrun. þannig urbu allir frels-
abirúr hættunni, og sannabist hvab Davíb segir.
„Gub er minn hjálpari Ðrottin er sá sem vib-
heldur mínu Iífi“. Ðaginn eptir var hríbarlítib
var þá farib a& vitja um kotib, og sent á bæi
eptir niönnum, þegar ab var komib, sást strax
ab snjóflóbib hafbi verib stórkostlegra, og gjört
meira ab verkum en nokkrum gat í hug dottib,
Bærin var allur í kafi nema þilin. 2.—3.
álna þykkur snjór á allri austur hlib baðstof-
unnar en fast a& alin á mænirnum sjálfum, og
ab því skapi á öbrurn bæar búsum. þó bab-
stofan væri ný bygb og meb sterkari húsum,
er nú tí&kast, heíir þab verib ó efab almættis
kraptur Gubs, er því befir afstýrt a& hún eklci
skyldi brotna inn e&a sópast burt meb vi&uin
og veggjum, þar sem hún er austust af bæjar-
húsunum, og þess vegna blotib ab verba nrest
fyrir snjóþunganum og hinu óttalega afli fló&s-
i.ns, bærin var því a& öllu óskaddabur og
þa& scm í bonnm var, sem varaflifandi pen-
ingi 3 nantgripir og nokkrar kindur. Nó var
farib a& vitja um fjárhúsin og var þab allt
hörmulegri sjón, ærhúsin voru a& sönnu uppi
standandi cn meira og minna brotin og sligub
þó fyrir þa& óskadda&ar kindur þar sem þær
voru, þekjuna alla tók af hlöbunni, austurhlib-
arvegginn og nor&urstafninn aIIt a& jar&vegi,