Norðanfari - 31.03.1874, Blaðsíða 1
Sendnr lcnn penrlum kostvad-
Q'laust; verd drg. 30 arlcir
* rd, 48 sk,, eiustök nr, 8 sk’
söln/aun 1. hrert.
lOMMEAM.
Auglýsingnr eru teknar i blad
id fyrir 4 sk, hver lina. Vid-
aukablöd eru prentud d kostn
ad hlutadeigenda.
18. Áfit.
t
GUNNAK prdfastur GUNNARSSON.
Synir Islands, sorgaróö
Byngiö klökkum rómi!
Ðrnpir vangur; stutta stóö
stund hinn dyri blómi.
Grátiö öriög grimrn og þung!
grátiö! hetjan fríö og ung
fjell aö feigöardómi .
þab var Gunnar Gunnarsson,
góöra manna yndi,
fósturjarfiar fegurst von,
frjáls og skír í lyndi.
Upp hann rann, sem aldin frjótt,
eba geisli, sá er nótt
fæiir fjalls af tindi.
í>ar var hjarta hreint, sem mjöll,
lielgur vilji’ og styrkur,
laginn til aö lægja öll
lasta’ og eymda myrkur;
þar var kraptur kærleikans,
kraptur Gufs í veikleik manns,
mildur, mikilvirkur.
Engan vissi’ eg áa jörö
unna hjartanlegar;
cngan trórra Herrans hjörö
hvetja góös til vegar.
Dyggö og fegurf, sæmd og sann
sá jeg engan meir enn bann
þrá og stunda þegar.
Önd hans þreytti arnarflug,
ör afe leita’ hins háa;
þafan tók hann traust og hug,
til ab gæta’ hins lága.
Æ því hærra’ er augab leit,
æ þv( meir hinn lægra reit
vildi’ hann friba og fága.
Meina fjöld hann freka sá
firfa kindir grasta.
Hvert viö meiniö hans var þá
hjarta sjálfs ab mæta.
Ó, hve — raustin innra kvaö —
inndæl gle&i væri þaf,
mætti’ eg bölib bæta!
Meö því eigin svaffi’ hann sár,
sárin bræbra’ ab græöa,
fús ab aumka allra tár
alla styrkja’ og fræfa.
Fjær sem nær, er færi var,
fram hann gekk og reyndist þar
kominn gott aö glæfa.
Æ, hve skamman æfidag
unnt varb honum vinna
ríki Gufs og heill f hag
hlýra samborinna!
En þó liföi lengi sá,
lífi slíku’ er hverfur frá
sæll til feöra sinna.
Kristni Ðrottins, lýfur lands,
lít þú rómiö tóma!
Hvar senr góös er getiö manns,
Gunnars nafn skal hljóma.
þat skal, íslenzk þar sem öld
þnsund ára skofar kvöld,
hátt í heifi ljóma.
* .
Synir Islands, harmib heitt
hjartaprúfan bróbur!
og þab heit, vib gröf hans greitt,
gefib febra móbur:
AKUREYRI 31. ItláRZ 1874.
Jeg vll, meban aubif er,
eins og Gunnar, reynast þjer
sonur gegn og góbur.
HIN NÝJU SVEITASTJÓRNARE0G.
(Framhald.) I öbrum kafla tilskipunarinnar
(28 — 43 gr.) er skipab fyrir um sýslunefndir,
I hverri sýslunefnd skulu vera 6 til 10 menn,
auk sýslumanns, sem er sjálfkjörinn oddviti
nefndarinnar. Svo á hlutabeigandi prófastur
sæti og atkvæöisrjett í nefndinni, þegar skera
á ór ágreiningi sem verba kann milli hrepps-
nefnda, og presta, útaf framfærzlu hreppsbarna.
Hver hreppur er kjördæmi ótaf fyrir sig og
kýs mann í sýslunefnd. Kosningar rjettur og
kjörgengi er bundin sömu skilyrbum sem til
hreppsnefndanna. þar eem fleiri en 10 hreppar
eru í sýslu, sktilu hinir fólksfærri hrepparnir
hafa fulltróa á vixl, annab hvort ár í sýslunefnd-
inni. Sýslunefndar raenn skulu kosnir fyrir 6 ár;
fer helmingurinn frá ab 3 árum libnum, og svo
hinn helmirtgurinn ab næstu 3 árum libnum, og
svo alltaf á víxl, eins og ákvebib er um hreppa-
nefndir. Sýslunefndin ekal ab minnsta kosti
eiga einn fund á ári; þar ab auki má halda
aukafundi, ef oddvita þykir þörf á því, ebahelm-
ingur sýslunefndarinnar krefst þess. I þókn-
unarskyni fyrir fæíispeninga og ferbakostnab,
fá sýslunefndarmenn 1 rd. á dag. Um funda-
höld sýslunefndarinnar, störf hennar á fundum,
bókun gjörba hennar o. s. frv. gylda sömu regl-
ur eina og fyrir hreppsnefndirnar. f>yki sýslu-
manni, sem oddvita nefndarinnar, einhver á-
lyktun hennar fara framyfir vald þab sem hón
hefur, eba sje «b Öbru leyti gagnstæb, skal hon-
um heimilt ab fella ályktanina úr gildi, en
skyldur er hann ab senda atntmanni skýrslu
um þab. Getur þá amtmabur ónýtt gjörbir
sýslumanns, ef hann fellst eigi á þær, eba
skotib málinu undir úrskurb landshöfbingja. A
sama hátt getur amtmabur fellt ályktanir sýslu-
nefndar úr gildi til brábabyrgba, en skyldur er
hann ab bera málib undir úrskurb landshöfb-
ingja. Sýslunefndin sker ór þeim málum sem
ganga eiga frá hrcppsnefndunum til hennar,
eptir þeim ákvörbunum sem þar um erugjörb-
ar, og getib er hjer ab framan. Sýslu-
nefndin hefur almenna umsjón yfir þvf, ab
hreppsnefndirnar hegbi sjer í stjórnarathöfnum
þeirra, eptir þeim bobum sem fyrirskipub eru,
og getur hón ef naubsyn ber til þess, beitt
þvingunar sektum tii þess bobum hennar verbi
framfylgt, En fremur hefur sýslunefndin á
hendi, stjórn allra sveitarmálefna sýslunnar t. a. m :
1. Hún hefur umsjón þá er hvílir á sýslumönn-
um, eptir tilskipun 15. marz 1861, um vib-
hald á þjóbvegum sýsiunnar, og má rába því,
hvernig verja eigi vegabótagjaldi því sem
heimt er saman í sýslunni á hverju ári; þó
þannig, ab amtsrábib hefur vald til ab á-
kveba, ab verja megi allt ab þribjungi af
vegabótagjaldi sýslunnar, til þjóbvega ntan
sýslu. En fremur hefur sýslunefndin um-
ejón um ferjur í sýslunni, brýr og lending-
ar; þó má eigi leggja nibur lögferju, nema
amtsrábib leyfi.
2. Hón skaLsemja reglugjörbir um notkun af-
rjetta, fjallaskil, fjárheimtur, rábstafanir til
ab eyba refum og svo frv. Sömuleibis
annast um prentun marka skránna, ab minnsta
kosti 10 hvert ár.
3. Sýslunefndin tekur þátt í hreppstjóra kosn-
— 33 —
M 15.—16.
ingu, þannig, ab hón í hvert skipti stingur
upp á þremur mönnum og velur amtmabur
einn af þeim. Hón stingur og uppá hvort
hreppstjórar skuli vera l eba 2 ( hreppi.
4. Hún ekal hafa eptirlit mnb bóiusetningura, ijós-
mæbra skipun, og stofnun h.eilbrigbisnefnda.
5. Hún skal gjöra rábstafanir til ab afstýra
hallæri eptir ab hafa leitab álits hlutabeigandi
hreppsnefnda.
þá skal stofna sjerstakan sjób fyrir hverja
sýslu. Skal greidd úr honum þóknun sú er
sýslunefndirnar eiga ab fá, og allur annar kostn-
abur 8em leibir af störfum þeirra, en tekjursióba
þessa eiga ab verba fólgnar f því, ab sýslunefnd-
in semur fyrirfram fyrir hvert reikningsár, á-
ætlun yfir útgjöld sjóbsins. þessari upphæb
skal síban jafnab nibnr á alla hreppa sýsiunnar,
eptir samanlagbri tölu lausafjár hundraba og
jarbarhnndraba, eptir hinni nýju jarbabók. því
sem hverjum hreppi þannig ber ab greiba, skal
jafn^b nibur á hreppsbúa, eptir sömu reglu sem
aukaútsvarinu, en oddviti hrepps nefndarinnar
greibir sýslumanrii gjaldib á manntals þingum.
I liinura sömu greinum er stabfesting sýslu-
nefndanna ótheimtist fyrir ályktunum hrepps-
nefndanna, ótheimtist samþykki amtsrábsins til
þess er sýslunefndirnar áiykta.
Hinn þribji og síbasti kafli tilskipunarinn-
ar (44—61 gr) er um skipun amtsrába, og
skal vera eitt amtsráb í hverju af hinum 3
ömtum landsiná. I' hverju amtsrábi ciga sæti
amtmaburinn sem forseti, og 2 kjörnir menn
til 6 ára; fer annar þeirra frá ab 3 árum libn-
um, og skal þá kosib í hans stab. Atlar sýslu-
nefndirnar í amtinu kjósa menn þessa ( amts-
rábib, og er kjörgengi bundib sömu skilyrbum,
sem til alþingis; þó þannig, ab sá sem kosinn
er sje búsettur í amtinu. Kosningin fer þann-
ig fram, ab hver sýslunefndarmabur grcibir at-
kvæbi um helmingi fleiri menn en sitja eiga f
amtsrábinu; þegar svo öll atkvæbin eru talin
saman, fá þeir 2 menn sæti í amtsrábinu eem
flest atkvæbi hafa fengib, en hinir 2 sem feng-
ib hafa atkvæbi næst þeim, eru varamenn og
sitja í amtsrábinu í forföllum hinna Amtsrábib
skal eiga einn fund á ári í öndverbum júním.
Auk þess getur forseti hvatt til aukafunda,
þegar honum þykir naubsyn til bera. þeir sem
sitja í amsrábinu fá 1 rd. í fæbispeninga og
og ferbakostnab ab auki sem greibist þeim ór jafn-
abarsjóbnum Aratsrábið hefur þessi störf á hendi:
1. þab hefir yfirstjórn allra þeirra sveitarmál-
efna , sern heyra undir sýslu- og hreppa-
nefndir. þab rannsakar reikniii'ga sýslugjób-
anna, og leggur órskurb á þá. þegar bó-
ib er ab órskurba tjeba reikninga, semur
amtsrábib yfirlit yfir efnahag sýslýusjóbanna,
og sendir landshöfbingja.
2. Amtsrábib skal takast á hendur sfjórn allra
opinberra stofnana og gjafafjár, sem amt-
mennirnir einir hafa stjórnab hingab til, nema
því ab eins ab stofnunarskrárnar, eba gjafa-
brjefin sjeu því tii fyrirstöbu. þab skalsjá
nm ab fje stofnana þessara verbi ávaxtab,
gjöra ályktun um hvernig hinum árlegu
tekjum skuli varib o. s. frv.
3. þab skal endurskoba reglugjörbir þær setn
gjörbar hafa verib um skiptingu vega í
þjóbvegi og aukavegi, og gjöra naubsyn-
iegar breytingar þar ab iútandi. þab ákveb-
ur hvort verja skuli nokkrum hluta (ekki
meira en |) af vegabótagjaldi sýsluanna, til
vegabóta utansýslu o. s. frv.