Norðanfari - 31.08.1874, Page 1

Sendur kauptJidum kostnad-
a,'laust; verd drg, 30 arkir
^ rd, 48 sk,, etnstök nr, 8 sk•
*ölulaun 7, hvert.
NOPAMM.
Auglýsingar eru teknar i ílatí-
id fyrir 4 sk. hver lina, Vid-
aukablöd eru prentud d ko»tn
ad hluiadeigeittla.
18. ÁflS.
AKOREYRI 31 ÁGÚST 1874.
M 43.—44.
, — öm ferí) vors milda konnngs KRISTJ-
ANS NIUNDA til Færeyja Og Islands.
(Tekií) eptir þjóbólfi ogVíkverja aí) mestu leyti).
•— Laugardaginn 25. júlímáp. höfnufiu kon-
Uugs skipiu — Jylland og Heimdal — í þórs-
l*öln á Færeyum. Amtmafiirinn á eyjunum,
öridi vor hr. Finseu, kom þegar um borð og
l'edaati koiiungiiium, en Færeyingar komu ót á
öátum síiuim, nál. 30, og sýndu konungi rófcr-
Oflist 8ma meh einskonar kappróíri (Regatta).
Sífan gekk konungur i land, prins Valdimar og
fylgd þeirra. tiöfíu eyjarrueun reist Sigurboga
kpp á strætunum; heilaafci aintrnaíur konungi
vii) landbryggju, en vib sigurbogann var honum
k'æöi sungib, eptir preslinn Gad, og þar mæltu
biearstjórnaimenn þórshaínar. Um kvóldiÖ liaföi
fionuiígur hina helziu eyjarmenn í bobi sínu úti
á skiiþiríu, en gekk sífan aptur í iand, og gisti
lijá, amtmanni um nóttina. Næsta dag reikabi
fíonungur út ura eyna Straumsey, og hcimeótli
tvo bændur þar nieb þeirri stöku mildi sem
lionum er lagin. SUuiu bændur af byssum þar
er konungur gekk fram hjá og voru tiinir kurt-
«isustu, Sífan hafbi Hans Hátign gestabob á
8kipi sínu, og voru þar um hann engir abrir
e" Færeyingar. þá var gengii) í land, og kvöld-
'agnaf ur haldirm í landsþingishöliinni Var þar
kvæti sungib aptir C'arl Aandersen, og annaii
eptir Holin prest Stigu Færeyingar þar sinn
fagra þ|óö-dans, og tók konungur sjálfur þátt í
^ansinum Og prins Valdimar og fór ágjætlega
öain. Gamali og niótlættur embætiismafur þar
^ eyjunum, Lutsen að nafni, óskabi, þótt veik-
^arfa væri, aö fa ai> fagna binum elskafa kon-
Uegi sinum; gekk fram fyrir hann meb veikum
"'ætti, mælti nokkrum lijartanlegum orium og
hneig örendur til jariar. Gekk konungur þeg-
®r til ekkju mannsins og barna og huggaii þau
AstúbJega, gaf þeim gjatír, og h|et eptirlaunum
borbfie sínu. Haffi konungi líkai) mæta vel
vib hii hjartanlega, frómlynda folR sitt á eyjun-
’"»• Ekki siiur haffi sjón hinna geigvænlegu
°g stórskornu eyja gjört mikil áhrif á konung,
er þeir sigldu liin mjóu sund milli hinna sæ-
Öröttu, fjallhau landeyja, þar sem augaö ýmist
f'ortir á grasivaxnar hliiar, eia svimhá og tind-
fuglabiörg vib hib freyfanda haf. Fylgdi
nátafloii konungi all-langan veg noriur um sund
l'a& var á mánudug 27. júlí um bádegi, aí)
'‘onungur lagbi fra eyjunum; gekk ferbin all-vel
yestur um hafii, en veiur var hvast og rign-
'"gasamt og ster úfinn. Konungur þoldi mæta-
sjóinn, og var hinn hressasti, og slíkt hið
®ai»a prinsinn. Kvöldif þess 29. júlímán. írjctt-
‘8t nieð enska gufuskipinu Albion, ab konungur
'e,la'i af staf) frá F æreyjum þann 27. s. m.
»ór því herskipif) Fylla út hjefan (frá Reykj-
v'k) mei hafnsiigumaiui snernma á fiintudagsmorg-
l*v>inn í móti konungi; varbmenri voru settir
^Pp við skólavöriu til afc gjiira bæarbúum vib
vart þegar, er sæist til skipanna, bæarinenn
f('ru ab skiýba hús sín meb flöggum og enda
V|b úibúning á landgöngubryggjunni, er ætiub
v&r konungi. Nefndin er stób fyrir af) sjá um
vifliiifniria, lialfi lil tekif br.yggju stórkaup-
^ariiis Knudtsons, tignarbogi haföi verib reistur
sporb bryggjunnar, og meb allri bryggjunni
. °fiu verib seltar flaggstengur. Nú voru dreg-
*t' flögg á allar stengurnar. Yfir sigurbogann
„ar sett kótóna, og þar fyrir nefan’ og á niilii
, aRgstanganna vom dregnar laufgjarbir. er nokkr-
.* ongar konur og meyiar bæarins höff u bund-
• þegar komib var nndir hádegí var Bagt, ab
r^ost 3 stór 8kipnálægt Seltjarnarnesi og eptir
I 'kkra dvöl kom konungsskipib, fregátan Jyl-
^ll(l fram bjá Gróttntöngum, á eptir henni Heini-
j^^Ur og þar á eptir F'ylla. Öll skipin er lágu
^oófninni, höffu nú skrýtt sig fiögeum, her-
8 'Pin höfbu ö11 hib danska konungsflagg efst á
- ''haslrinu, allar rár voru alsettar niömium,
" þegar konungsskipib var komib nálægt Eft’-
heilsubn þau þvf öll meb skotunt- þegar
ij 8®' skotiiríb var um garb gengin, tóku kon-
6j.^!'kipin ab evara á sama iiáit, og loksins
þau inn á liöfnina, og þá kvab vib fagn-
'arór
frá herskiputium. Epiir ab Jylland
•'iid'1 *'f' 12, Ijet landshöfbingi vor
nr'‘" e>ns róa sig út í þab, og ejns sáust bát-
ív'. Öllum herskipunum leggjast ab skipinu.
K*fma k°ra lantl8ööf?)ingi aptur f land
Og , Pau bob, ab konungur mundi stígaafskipi
0lUa í land kl. 2, og fóru menn þá ab
þyrpast ab móttökustabnum. þab hafbi um
morguninn veríb kalt skúravebur, en nú fdr sól-
in ab sýna sig. Gluggarnir í húsunum gagn-
vart bryggjunni og pailur, er forgöngunefndin
mikib haganlega hafíi látib búa til rjett hjá
biyggjusporbinum var alsett konum, en hitt fólk-
ib stúb nibur í Ijöru beggja megin vib bryggj-
una, þab voru samankomnar hjer víst fleiri en,
1000 manna, en samt var engin trobningur þar
sem svæbib, er fólkib hafbi skipab sig á, var
svo míkib. þegar kouungsbáturinn lagbi frá
skipirm gekk landsböffinginn, binir hæstu em-
bættismenn, konsúlar þeir, er lijer eru búsettir,
og allir bæjarstjórnaruieimirnir oían bryggjuna
og út á breiba aukabiyggju, sem var lögb
þannig ab sjórinn íjell rjett upp ab henni. Ilún
var klædd raubum dúki, en bryggjan öll marg-
litum abreibum og leit hún öil sjerlega vel út
meb hinum veifandi flögguin og laufgjörfunum,
en innanum þær voru undir.raub bönd. þegar
konungur lagbi ab bryggjunni, tóku allir oían,
landshöff inginn gekk Iram úr mibjum flokki em-
bættismanna og bæarsijórnarmanna og ávarpabi
Hans Hátign á þessa leib:
Allramildasti konungur:
Um leib og Ybar hátign stígur fæti á strönd
Islands, — hinn fyrsti konungur sem í þau þús-
und ár, cr land þetta hefir verib byggt, heflr
hingab komib, — sje mjer leyft í nafni als
landsins og sjer í lagi jafnframt f nafni Reykja-
víkur kaupstabar ab bibja af bjarta Ybar hatign
velkomna.
Allramildasti konttngur:
Island er fátækt land þegar litib er til
mannfæbar, landsbúa Og vanefna þeirra; en líti
menn þar á móti til endurmiuningar landsins
um hin lifnu þúsund ár, þá er Island aubugt
land, og þab er ekki síbur aubugt af þegnlegri
tryggb og ást til Ybar hátignar. Á þúsundára
hátfb vora leggur því tvöfaldan Ijóma bæbi af
hluttekningn Ybar hátignar í henni, og afhinni
frjálslegu stjórnarskrá, er Yfcar hátign befir
heigab þetta hátíbarár meb, þvf þar meb er há-
tíbin orbin eigi ab eins hatíb eudurminningar-
innar og sögunnar, heldur einnig hátíb glebinu-
ar og vonarinnar: þeirrar glebi, ab sjá hinn
elskaba konung vorn á mebal vor, þeirrar von-
ar, ab Islaud megi farsællega og öíluglega ná
andlegum og veraldlegum framförum.
Allramildasti konungur!
Meb þessum 2 atbnrbum hefir Ybar hátign
reist Ybur óbrotgjarnan miunisvatfa í sögu Is-
lands, og mun hann verba geymdur í þakklátri
endurminningu, meban landib er byggt. þess
vegna segir sjerhver Islendingur meb fagnabar-
orbum Yfcar hátign velkomna, og bifcur almátt-
ugan Gub, ab hann veiti Ybar Hátign og Ybar
kouunglega húsi sína blessun.
Lengi lifi hinn elskafi konungur vor, Hans
Hátign KRISTJAN KONUNGUR UINN NIUNDI.
Undir þetta tóku allir meb húrrahrópum,
og svarafi þá konungur meb fáum orbum, ab
þab heffi lengi verib ætlun sín, af geta heimsótt
hina trúföstu þegna sína á Islandi, og ab sjer
væri þab því meiri glebi ab gera þab núna,
sem hann gæti tekib þátt í hinni þíbingarmiklu
hátíb þjófarinnar, er nó færi í hönd.
þar eptir voru konungi sýndir hinir ein-
stöku euibættisinenn og bæarstjórnarmenn og
og húf nú vifc hægri lilib landshöfingjans göngu
sina uppeptir bryggjunni; en hinn nýji lögreglu-
stjóri gekk á undan. Næstur á eptir kon-
ungi gekk son bans Valdimar prins og þar
eptir sveit konungs, og þeir menn er fyrstir
höffu heilsaí) bonum. Konungur var í flotafor-
ingjabúningi. Nú kallafi einn mabur ttpp meb
sterkri rödd: „Lengi lifi konungur vor Kristj-
án hinn nfundi!“, og tóku allir karimenn undir
meb húrra htópum. konurnar heilsufu meb veif-
andi hvíturn dúkum, en konungur heilsabi aptur
mildilega til beggja banda. Konungur vor er
röskur og hvatur matur, og gekk greitt eptir stræt-
um ab húsi landshöfbingja, en þegar hann kora
ab garbshlibinu, var mikill flokkur manna kom-
inn saman þar og heilsabi honum aptur meb
nýjum fagnabarópnm.
I landshöfbingjahúsinu, sem konungsflaggib
nú veifar fyrir framan, hefir konungur fengib
til afnota flestallar nebri stofurnar og mebtók
hann nú þar þá menn er höfbu tekib vib honum.
Hann sýndi þá hina sömu mildi og lítillæti,
sem hann hafbi sýnt þegar, er hann kom í land,
og talaíi vingjarnlega til hvers um þab, sem
hann vissi ab þeim væri umhugab um.
Um kvöidib flutti Itnabarmannasöngflokkurinn
konungi kvæbi, er síra Matthías haffci ort vib
lag dar.ska konungssöngsins „Kong Christian
stod ved höjen Mast“. Konungur og sveit bans
kom fram á graspall þann, sem er fyrir framan
húsib. þegar kyæbib var sungib, hrópubu söng-
mennirnir: „Lengi lifl konungur vor Kristján
hinn níundi“, og tók mannfjöldi er var kominn
saman fyrir utan garbinn, undir.
þar eptir gekk konungur og fyIgdi honum
landshöfbinginn ofan ab söngflokknum, þakkabi
tnildilega formanni flokksins Jónasi smibi Helga-
syni sönginn, og bab flokkinn ab syngja þjób-
söng vorn „Eldgamla Isafo!d“. þá spurbi kon-
ungur hvort þeir eigi gæti sungib fslenzkt kvæbi
meb íslenzku lagi. Jónas sagfcist fyrst ekkert
sllkt lag þekkja, en þegar landshöfbingi þar
eptir bab hann ab láta syngja lag, er Jónas sjálfur
nýlega hafbi ort vib kvæbi eptir síra Matthías,
fyrir Ingólfs minni, var þetta kvæbi sungib og
þakkabi þá konungur aptur mörgum fögrunt
orbum fyrir sönginn, og tók fram, ab eins og
sönglistin væri ein hin fegursta fþrótt, þannig
heffci hún alstabar, þar sem hún væri ifcknb, haft
hin beztu áhrif á mcnutunarástand og sifcferti
þjóbanna.
Á sjálfan þjóbhátfbardaginn sunnudaginn
2 dag ágústmánabar, var fyrst flutt messa í
dómkirkjunni kl. 8 um morguninn og aptur ki.
1 um daginn, af dómkirkjuprestinum síra Hall-
grími Sveinssyni en kl. 10] fór hámessan fram,
Og prjedikafci þá biskup vor dr, P. Pjeturs-
son. Ddmkirkjan var uin allar 3 messnr prýdd
hifc skrautlegasta. Undir Bkírnarfontinum lá
fögur ábreiba er nokkrar konur höfbn saumab.
Vibsvegar f kirkjunni logubu kertaljós og auk
hinna vanalegu kertastikna voru 2 háar kertastik-
ur kiæddar grænum dúkum og vafbar blómhiing-
um, sín hvoru megin í kórnum. Kringuin
altaristöfluna voru dregin blóm og laufgjarbir
efa laufbönd og lík bönd voru dregin meb báb-
um Ioptpöllum. Einkum var haft mikib vib
ab prýba stól landshöffcinga, sera ætlabur var
handa konungi vorum. Raub tjöld voru sett
upp beggja meginn vib stólinn, og meb þeira
lágu blómgjarbir og blómsveigar; yfir höfub ab
tala var afdáanlegt hvab vel konum bæjarins
og meyjum hafbi tekist ab nota blóm landsins.
þær höíbu farib nokkrum dögum fyrir hátíbina
upp ó heifar fyrir ofan Reykjav. og safnab lyngi
og laufgubum jurtuni á nokkra hesta til há-
tíbahaldsins. Flestir sem lesa þetta hafa ver-
ib vib þjóbhátíb staddir einhverstabar á land-
ittu, þá er þetta blab berst þeim , og þurfuni
vjer því ekki að geta urn ræbutextann og
annab skipulag í messunni Allt þetta mun
hafa verib líkt í öllum kirkjum landsins, en
þab , sem menn eigi hafa getab haft ann-
arstabar en f Reykjavík, þar sem hinn ágæti
aldrabi söngmeistari vor Pjetur Gubjónsson á
heima, var hinn fagri söngur, er hann gladdi
oss meb, eti sálmana, sero sungnir vorn, hafbi
hib góba sálmaskald vort sjera Helgi Hálfdánar-
son ort, og þar ab auki höfum vjer hjer nýjan
sjersiakan lofsöng er sunginn var rjett á eptir
prjedikun í öllutu 3 messunura. Síra Mattías
haffci ort sönginn, en einn af lærisveinutn Pjet-
ors Gubjónssonar og efalaust sá, er hefur bezt
getab tekib eptir og fært sjer í nyt kennslu
hans, herra Sveinbjörn Sveinbjörnsson nú í
Edinarborg hafbi santib iagib.
Vib hámessuna var konungur vor stadd-
Ur, og þangab komu einnig þeir menn af út-
lendingum. sem mest kvab ab. Til ab syna
konungi,' föruneyti hans og hinum belztu út-
lendingum tilhlýbilegan sóma, kom sveit hcr-
manna frá BJylland“ í land kl. 9^ og gekk vib
hljóblærablástur upp ab kirkjunni, þar nam hún
stabar mcbfram kirkjunni. Nokkru síbar kom
— 97