Norðanfari - 30.09.1874, Blaðsíða 3

—111
srij<5ai)i opt í fjöll og var siundum jeljatí?),
'itil úrkoma í byggi, en meiri á fjöllum. Hey-
föng eru lítil víiast livar enn oröin og veria
lf‘« bjer eptir, því grasib sem var lítiib, er ori)”-
hálfvisib af frostunum. Veriur ai) lóga bjer
^'klu af nautpeningi og lömbum í baust. AQi
Itefur vcrii) í minna lagi í fjöröum , nema tíma
®8 tíma, þá utarlega. Bólgusótt hefur kouiib iijer
^ uokkra bæi einkum í Skri&dal og valdiii þar
ttauiia tveggja barnsængurkvenna. J>ar dó og
‘'feppstjórinn Gu&mundur gullsmiiur í Geitdal
af bilun vií) áreynslu, en var vesæll af bólgu-
sótt og fleiri bafa dáií) þar. Ai> öiiru leyti hef-
t,r heilsufar manna verii) heldur gott almennt f
aHt sumar, því tíiin hefur veriii svöl og um-
f'leypingasöm,
þ>aí) berast bágar frjettir hingab af störfum
aQieríkufara ykkar í sumar. þab eru varla
•íargir rábdeildarmenn meöal þeirra, ai) þeir
sl*y!du fara eitt fet ab heiman, fyrri enn þeir
fengu skylausa vissu frá fulltrúa sínum, um þab
hvort flutningsskip kæmi og hvenær. En ab eiga
allt ráb undir veikum manni í rúmi sinu á Ak-
"reyri, þab var óvitaæbi.
Ekki skilzt mjer öbruvísi en svo, ab þeg-
ar Danir bætta hjer nú ab mestu búskap sín-
att), og segja kotinu ab miklu jeyti lausu, þá
ejeu kofarnir komnir ab falli og sumir liggi í
>6tt, en tún, engjar og hagar, sje ab mestu leyti
*>rreit orbib og orbib ab flagi. Mjer þykir eigi
'eita af þó allt hyskib taki til starfa ab lagfæra
Citthva&, og hjáleigubóndinn nýi rnanni sig upp
ab hressa vib einhvern kofann og nota hyskib.
^óg er verkefnib, óþrjótandi. f>ab er ekki árs
fctlunarvcrk, heldur margra alda ab koma í lag,
svo niburnýddri jörbu. Og í Iag getur hún sann-
Srlega komist þab bregzt ekki. Gub er einnig
bjer (sem í Gybingalandi) sagbi Jakob gamli,
°g jeg vissi þab ekki. þab er eins og Danir
bafi hugsab lfkt, ab Gub væri einasta h e i m a
bjá sjer en hjer væri hann varla og þessari
jörbu hefbi bann bölvab. En vjer trúum hann
sje sannarlega hjer og liafi allatíb verib, og hann
tfun blessa hjer ríkuglega enn störf allra, sem
'ilja sjálfir sjer bjarga á þessu koti. Er þab
bnýtt kot til lands og sjáar, þar sem kýrfóbur
af töbu getur vaxjb á eyrisvelli; ef hyskib
kennir ab bera vel á hann, áburbinn ofaná bein-
l'arbar þúfurnar, eía þar sem 2 drengir fara
hieb þorskalínu nokkra faíma út úr landstein-
knum ab morgni og koma ab kvöldi roeb hlab-
'n bátinn af afia. Eba er haglendib á kotinu
«tbib ónýt-t, þar sem safna má tunnu matar
lyrir utan smjör á sumri undan einni til 3 ám,
sf kyn þeirra er vandab og koma má fram á
'etrufti 100 8aubum á 10 til 20 hestum heys,
®f smalinn nennir- ab fylgja saubunum og er
öyggur? þeir sem hlaupa úr vist á þvílíkri
íörbu og telja ólifandi á henni, verba því ann-
abhvort ab vera blindir á hugskotsaugum, e?a
^enningar- og viljalausir ab þjóna frumbýl-
f|,gnum“.
SPURNING (absent).
Fræddu mig ura eitt lítilræbi, málfræbing-
',t minn góbur. Hvernig eigi ab hneigjast í
máli, svo rjettilegt sje, þessi orb eba at-
^'tebi Bson“ og „sen“ er sumir útlenzku apar
etir og apynjur hengja aptan í forfebranöfn
8f|*' eba manna sinna, er þeir eba þær kenna
vib, og blabamenn vorir taka beint eptir
Peim?
þau eru, virbist mjer, látin vera óhneigjan-
8 í þjóbólfi og Norbanfara (líkt og sum he-
tasku nöfnin í biblíunni). En þab þykir oss
eitamönnum hneykslanleg ambaga II\cr getur
0g lesib eba heyrt t. a. m. „Hann fór meb
^ r“si Sveinbjarnar s o n til Keykjavíkur“, svo
|ltl,, hlæi cigi ab slíkri ambögu, eba álíti þab
lsletuvillu? Orbib son (= sonur) er þó gamallt
(jj^kt orb, meb eins mörgum hneigingum og
tlUr elík. Vjer hinir fáfróíu landar þínir
L
skiljum eígl, þvf þau elliglöp geíi á þab vetib
komin, ab glala hneigingum.
J. J.
ÚR BRJEFI AÐ SUNNAN.
„Hjeban er fátt tíbinda, annab enn þab
sem flytzt í blöbunum; nýslegib er nú í dúna-
logn meb öll þjóbhátíbarhöldin, sem lesa má
um í rþijóbólfi“, „Víkverja“ og „Tímanum“.
Hin síbasta samkoma í þjóbhátíbarskyni, var
sunnudaginn 30. ágúst í Reykjavík, ab fyrirlagi
nokkurra handibnamanna, er tekib höfbu sig sam-
an, ab sagt er, ab halda þjóbhátíb fyrir sjálfa
sig, konur sínar og börn, gengu þá fieiri bæj-
armenn í flokk þeirra til ab vera meb, nokkrir
embættismenn, verzlunarmenn og borgarar. Ljebi
Geir Zöega dbrm. tun sitt ókeypis til hátíb-
arbalds. Byrjabi hátíbin meb söng á Austurvelli,
síbarihluta dags binn ofannefnda dag 30. ágúst,
hvar menn söfnubust saman til göngu á þjób-
bátíbarstabinn, var abgangurinn þangab ókeyp-
1@ og öllum frjáls meiri háttar sem minni.
Rræbustóll var settur á túninu og stengur reist-
ar víbsvegar um völlinn meb veifum á ; leik svib
sett á vellinum meb stöngum umhverfis, kröns-
um á og veifum, ásamt bengölskum ljósum. 8
tjöld stóbu á vellinum, og var veitt kafTi í sum-
um, en víníong í surnum. Ræbur voru haldnar
af ymsum, svo sem síra Matthíasi Jochumssyni,
Stgr. Thorsteinssyni, Rósenberg, Birni Jónssyni
kand., E. þórbarsyni og 0. Gísiasyni. þ>ess á
milli votu minni drukkin og sungin kvæbi af
söngfjelaginu, dansab á leikpallinum og skotib
flugeldum, vebur var hib blíbasta, logn og bjart-
vibur um nóttina, enda skemmtu menn sjer meb
góbri glabværb, dansi , samdrykkjum og sam-
ræbum þar til um morguninn daginn eptir;
var þar fjöldi bæjarmanna saman komin.
þóttust þar sumir, ab sagt er, hafa velt af
sjer í náttdögginni „öskuhlíbar rikinu“
er „Yíkvrji“ bvo kallar, er eigi höfbu gjört
þab á J>ingvöllum“.
OPIÐ BRJEF TIL NORÐANFARA.
Herra ritstjúrit
f blabi ybar af 18. og 24. júlí þ. á. hefur einltver
brokafitllur bókabjeus, er núna kailar sig „Styi'iDer“ keldur
en ekki óþyrniilega beinst ab Sæmundi fróba. Meira
rugl hefi jeg satt ab segja aldrei á æfl minni sjeb í
nokkru biabi, því þar er hvorki npphaf nje eudir höfnb
eba haii; tilganguriún er rauuar augljós því hauu er sá,
ab skemma fyrir blabinu, en höfnndinum ínuu þó ab
vouum naumast takast þetta þegar fram í sækir, því vopn
hans eru sannarlega eigi haittuleg; hjáluiurinn er eins og
ailir sjá gjörbur úr þokumekki, skjöldurinu úr hroka en
sverbib er hálfmorkinn heili, sem annabhvort ekki veit
eba vill gjöra mismun milli sannleika og ósanninda, góbs
og iils, ærlegs og óærlegs, skynsamlegs og óskyulamlegs.
011 þessi vopnahrúga herra „Styimers" er svoleibis gjör,
ab Sæmundur fróbi er alls eigi hræddur nm ab hún muni
standast lengi, eiuknm þar sem hún hefur engan stubning
nema í helberum ósannindum.
„Styrmer11 þykist vera náttúruspekingur eba efuís-
spekiugur og annab þar um líkt, heyrib fvrn og endemi;
banu tilnefnir nokkra svo sem Darvin Huley o. s. frv.
bann þekkir nöfn en veit þó ekkert um þab hvort þeir
sfefna eba hvaba samband þeirra er vib suma af hinum
pólitísku asnakjálknm vorra tfma.
Jeg skal kenna honnm gott ráb fáfræbingnum, taki
hann sjer í hönd bók sem eigi alls fyrir löngu er útkom-
in og sem heitir „vorra tima Materiali smns Le
Matirialisme Contemporain skrifub af Paul Janet
meblimi einhvers hins lærbasta selskaps á Frakklaudi, og
þegar hanu er búinn meb hana þá taki hann abra rjett
nýlega útkomna, og sem hann til hægbar sjer getur lesib
á dönsku; hún heitir „Bibel og Natur ÍHarmo-
nien af deres Aa b enb a r i n ge r “ afprestinum Theo-
dor Zallmann; þessari bókvar í fyrra snúib á dönsku af
herra Candidatus Theologiæ Möller í Kaupmannaliöfn.
Hún er vcrblauna RIT sem hin þýzka evangeliska kirkja
hefir sæmt stórum verblaunum, og sem sannarlega á þab
skilib, ab hún væri lesin af öllum sem viija iuubirla fólki
ab þeir sjeu efnisspekiugar og um hverja menn geta meb
sanni sagt meb Hallgrími presti „aumri skinsemi ætla
of hátt aldrei til skilnings koma“. — þegar herra
Styrmer væri búinn ab lesa þessar bækur þá vil jeg mæl-
ast til ab hann taki sjer í hönd rit sem heitir „Le dern-
ur Mot du Darvinisme11 skrifub í fyrra afherraB. Chau-
velot flg geti þessar bæknr ekki læknab herra „Styrmers11
Darvinsk ruglaba heila þá verb jeg ab álíta hann ó-
læknandi.
Ab öbiu leyti væri þab frúblegt ab vita hvar þessi
hálærbi cba hálfærbi og í mínum augum hálfruglaba
skepna „Styrmer“ væri, og því leyfl Jeg mjer ab skora á
ybur herra ritstjóri ab þjer segib til nafns hans; sumir
halda ab þab sje sama skepnan sem í blabi ybar hefuc
hreitt úr sjer hinum vestu skömmnm, urn landshöfbingja
vorn og biskupinn og abra embættismenn landsins, eu
abrir halda ab þab sje hinn sami fágæti vítringur, sem
rjett nýlega hjelt hálftímalanga enska ræbu hjerna á ðskju-
hlíb í 6umar framan í kouungi vorum og baub amerík-
önskum ferbauiönnnm er hjer voru velkomnum til pJÓÐAIt
SINNAR „eba lands síns“! og sem nú seinua í Tbe times
hefnr ritab svo abgengilega og hrósandi (?) langa rumsu
um þjóbhátíbarhald vort Islendinga.
Jeg vona herra ritstjóri, ab þjer sýnib mjer þá vel-
vild góbviljuglega, ab prenta þessar fáu athugasemdir í
þlabi ybar. Ab öbru leyti mun Sæmundur fróbi sjálfnr
reyna ab forsvara sig fyrir þessum hálfærba efnisspekingi.
Reykjavík 7. sept. 1874.
J. HjaltaKn.
— Úr brjefi dagsett 6. júní 1874. „þab er
svo sem autvitab, ab þab borgar sig ekki, ab
hafa 8vo stórt gufuskip, 8em „Jón Sigurbsson“
(o: 360 tons) í kringum Island. Jeg spurbi skip-
stjórann hvab þab kostabi,.ab halda skipinu út,
og sagbi hann mjer, ab þab væri um daginn
110 norskar spesíur. Verzlunarfjelögin hjer
aukast og blómgast óbum; af því eru kaupmenn
sárreibir, og leytast vib ab eybileggja þau meb
tilbúnum sögum ; en í þeim sögum er svo lítib
af heilbryggbri skynsemi, ab einungis apiakálfar
leggja trúnab þar á. Og reynsian er á stuttum
tfma fyllilega búin ab sýna, hversu mikill hag-
ur þab er, ab vera í siíkum fjelögum. En þó
er samt undautekning frá þessu, og þab er
„þarna“ í verzlunarfjelaginu, sem „hinn ein-
dregni“ Ex ritstjóri J. G. er fyrir; því sagt er,
ab þab fjeiag selji all dýrt, og er þab náttúr-
lega ab þakka „eindreginni" fyrirhyggju J. G.
þcssi eldgamla og „eindregna0 frelsishetja sjer
náttúrlega, hvab oss aumum og kúgubum löndum
er fyrir beztu í verziunarlegu tilliti. Hún sigldi
meb BÍbasta póstskipi 1873, og hafbi meb sjer
11,000 rdl., og cr jeg sannfærbur um, ab hún
hefur komib því svo fyrir, ab ábatinn þar af
hefur verib þrefaidur vib 300,000„eindreignar“
hrossaiýsingar. Óskandi væri því, ab hún lifci
eindregib öldina út „þarna“ í verziunarfjelag-
inu. Dr. Jón Hjaiialín iiefur fengib sjer óttaleg-
an nafar, og ætlar ab bora meb honum stand-
ar.di í Sleggjubeinsdalnum, gegnum alian Heng-
ilinn inn í þær regioncr, hvar hann ætlabi a&
stofna postulímsnámuna miklu, og hvar um hann
gjörbi samning vib Grím sál. & Nesjavöllum
fyrir libugum 20 árum; getur verib ab Dr. J.
H.- hafl verib bóinn ab gleyma postulfminu; en
stóri nafarinn gjörir allt gott („góburinu minn“l!l)
svo árangurinn verbur kannske eins mikill ein3
og í tillögum hans í stjórnarbótar málinu.
— Ur brjefl úr Barbastrandasýslu, d. 12. ág.
1874. „Yfir höfub má segja vellíban og heilsufar
gott hjá oss Vestfirbingum. Grasbrestur er tölu-
verbur helzt á túnum og fjallslæjum, enda er hjer
ekki hlýtt sumar. I dag er 6 J° hiti á R. Skepnu-
höld voru hjer meb bezta móti í vor, eptir
hinn harba fimbulvetur, og enginn felldi skepn-
ur sínar. Fiskiafli hefur verib í meballagi, nema,
í Tálkna- og Arnarfirbi var afbragbs góbur, og
eins má segja ab í Isafirbi hafi verib meb betra-
móti, í hib minnsta sumstabar vib Djúp. Verzl-
un vor hefur verib skrítileg; á Breibafirbi hef-
ur verib vöruskortur hvervetna. Flateyjarfje-
iagib varb fyrir hrakningi sökum fulltrúa þess,
ab nafni Frey, sem fór meb vörum fjelagsins í
fyrra, og enn nú ekki búinn ab láta sjá sig,
og því síbur ab gjöra reikningsskap sinnar rábs-
mennsku; jeg hef heyrt ab fjelagib muni hafa
tapab vib þab um 6000 rd., auk þess sem
ab ýmsir prfvat menn trúíuFrey fyrir sendings
góssi út, sem ekkert er frara komib, missti einn
á fjórbahundrab ríkisdali og kíkir er fór til ab-