Norðanfari - 11.02.1875, Side 4

skap, og aSS endingu hin Iirffandi, fjörlegn, efn-
isríku sögurit sín, þar segi jeg, geymdi Island
mikinn fjarsjáí) feguríar og5 mikilleiks, skáld-
lega efnisgnægb, er skáldsnilli litinnar aldar,
þurfti ei nema ab grípa til, mebalheppinni í-
þrótikunnri höiid, til þess aí) íinna þar aufc-
hræddan yrkismálm. f hvert snilldarverkií) á
fætur öfcru. þaí) er því engin furfca, þó hin
frægustu skáld vor, fyrir 2. mannsöldrum sílan,
snjeru sjer a& gullnám þessum,.er þeir freist-
uöu þess, aö endurvekja hit danska þjóöerni
aí) endurvekja norrænan þrótt, mannvit og ætt-
jar&arást. þangab sóttu þeir Öhlenslæger
Og Grundtvig efniö í hinn nýja ham, er þeir
færím hinn norrænu þjólernisandaf, er Danmörk
mátli heita liggja í sárum. Já! ef satt skal
segja; Grundtvig hefíii trauMa orMÍ) Grundvig,
heföi hinn fornnorræni andi ei fundist úti á
íslandi, og Dhlenslæger aldrei verib kallaö-
ur Bbinn mikli skáldakonungur“ Nor&urlanda og
engin skáldaflokkur heföi þá fylgt honum, e&a
stælteptir hörpudslætti hans. Skáldalundur vor
heffci þá veriö þögull og dapur, — eía kvefcií)
viö af erlendu kvæöagargi, þar heföi þotib í
flustráum einum.
þakkir og blessun á Islandiö gamlaþví
8kiliö; verslumey norlurlanda, varömey vors
erfíagulls helgidóms minninganna, lifi heil þessi
hin sannarlega BEdda“ eíur 1000 ára amma,
þar sem hún silur á fótum sínum á noríurhafs-
straumnum, og hefur á knjám sjer myndabók
ásanna, sögutöflu og strengleik, hún roönar viö
hylli þá er hún nú nýtur, Heklubái verpur á bana
fögrum bjarma, pg noröurljósin slá hring um
hinn mjallahvíta hvirfil. Blessun Ðrottine hvfli
yfir henni! Lifi hún þúsundir ára enn f hei&ri
og sóma.
AFS0KUN (afcsend).
A fundi a& þingmúla, er sýsiumaíiurinn í
Suiurmúlaþlngi hjelt 30. maí þ. á. var talab
um að halda þjóMiátíb fyrir sýsluna 2. júlf í
Atlavfk í Hallormssta&arskógi, þar sem enn eru
einar helztu skógamenjar, sem eptir eru hjer á
landi Og um leib var þar stungiö uppá aö
kjósa 1 eöa 2 menn til ab koma fram vor vegna
á allsherjar þjóbhátfb landsmanna á þingvelli.
Var ab síbustu stungib uppá 2. og tilnefndir:
Páll Melsteb, málaflutningsmabur í Reykjavík og
Uaraldur, hieppstjóri, Briem á Rannvegarstöbum,
sem tók þá og kosningu.
þessi Uosning var eífcan endurnýjub og stab-
fest á abalvorfundi beggja Múlaþinga á þórsnesi
12. júní. þá voru þar og kosnir abrir 2 full-
trúar fyrir norbur Múlaþing: Lárus Halldórsson,
candidat f Reykjavfk og Páll umbobsmabur 01-
afsson á Hallfrebarstöbum, sem gat þó eigi lof-
ab strax förinni vegna veikinda á hcimili hans.
Á þórsnessfund var komin sönn frjett um, ab
kennngnr vor mundi koma út hingab og vitja
þjóbhálíbar á þingvelli. þetta hvatti menn eink-
um til ab senda fulltrúa hjeban, til ab fagna
honum vor vegna. Abur voru rnenn mjög tví-
bentir f því ab senda nokkurn.
A fundinum var og rætt um erindi þess-
ara manna og fundarstjóra falib á hendur ab
senda þeim kjörbrjef, sitt hverjum og svo erind-
isbijef ölliim samt, en þab skyidi fullrætt verta
á þjóbhátíbarfundi í Atlavík 2. júlí,
Strax eptir fundinn sendi fundarstjóri köll-
unarbrjef þrem þessum mönnum sem kosnir
voru, Páli Melsteb, Lárusi Halldórssyni og Har-
aldi Briem en eigi þab sinn Páli Olafssyni. þab
skyidi bíba vissu um för hans og eins erindis-
brjefib. Strax eptir þjóbhátíbarfund í Atlavík
2. júlí augiýsti Páll umbobsmabur fundarstjóra,
ab hann mundi geta farib á þingvöll og kallabi
eptir kjörbrjefi sínu og um leib erindisbrjefi
handa fulltrúum vorum, eptir því, sem ályluab
var á vorfundi. þá hafbi svo stabib á, ab fund-
arstjóri var f miklum örmum og mannkvæmi,
en ritabi þó köllunarbrjeíib og síban erindisbrjef
Iianda fulltrúuuum, eptir samþykktum vorfundar
f fundarbókinni. þar hafbi og í bókinni legib
erindisbrjef er ritab var í fyrra handa þingvalla-
fundar mönnum, en þá var þorvarbur stúdent
Kjerúlf kosinn meb Haraldi Briem fyrir subur
Múlaþing. Af þessu atviki mun fundarstjóri
helzt hafa viljab þab til, sb rita nafn þorvarbar
f erindi8brjefib nú, í stab Páls Melsteb ogsenda
svo brjefib án þess ab gæta þessarar ritvillu.
þvf svo sögbu þingvallafundarmenn vorir, er
þeir komu aptur, ab staíib heftií erindisbrjef-
inu og þorvaríur Kjerúlf komib fyrir þab fram
vorri hendi. Ætti fundarstjóri vor hjerna,
<»b fá fyrir þessa ritvillu sína ab minnsta kosti
tau málagjöld, ab verba cigi kosinn aptur fund-
íirstjóri á þórsnesi.
Hin8vegar getum vjer furbab oss á, ab Páll
Melsteb skyldi eigi koma fram á þingvelli, af
vorri *lendi) eins fyrir þessa nafnvillu í erind-
isbrjefinu, þegar hann hafM þó fengib kjörbrjef I
sitt Og bábtr fulltrúarnir hjeban ab heiman (er
— 16^;
bábir voru á þingmúla og þórsness fundum) ]
vitnubu fyrir honum ab hann hefbi verib kosinn
hjer, svo nafnib í erindisbrjefinu yrbi ab vera
misrilab, Ab vísu stób þetta á litlu, þvi þor-
varbur, kandídat, Kjerúlf var eins f allastabi
heibvirbur mabur, til ab koma fram af vorri
hendi á þiogvelli. En þetta sinn var þó annar
mabur kosinn og hafbi fengib köllunarbrjef. —
Nafnvillan f erindisbrjefinu er einasta ab kenna
fundarstjóra á þórsnesi.
Búi (au8tfirbingur).
FRJETTIR INNLENÐAR.
Cr brjefi úr Svarfabardal dag 31. des. f. á.
„Ilrognkelisaafii var hjer næstl. vor vib Uppsa-
stiönd meiri en ab undanförnu. Vorvertíb var
hjer stutt en fiskur aflaíist vel meban hún stób
yfir, þá beita var gób. Yfir alla haustvertíbina
fram til jóla voru ógæftir miklar, en þegar gaf
var aflinn rýr því fiskurinn var smár þó margt
væri ab tölunni. Grasbrestur var hjer víba á
harbvelli og hallendum mýrum en nýting gób;
töbufall víba mjög rýrt. Heyin reynast mjög
áburbarfrek. Tííiri hefur síban um veturnætur
mátt heita gób og hagi fyrir fullorbib fje til
mikillar styrktar, en mjbur fyrir hross, lömb
hafa stabib vib ab þessu síban um mibgöngur.
Skurbarfje reyndist í meballagi og fjárheimtur
af fjaili góbar. I áfellinu er skali hjer á 27.
sept. týndust á nokkrum bæjum í heima högum
fáar kindur. þab er ekki satt sem þ. á. Nf.
segir f nr. 51—52 bls. 115, ab 40 fjár hafi
fennt á einum bæ f Skíbadal, því vart mun hafa
tapast svo margt í öllum hreppnum. Afellib
gjörbi flest haustverk manna hjer í sveit ó-
möguleg*.
Ur brjefi úr Fijótum dagsett 5. jan. 1875.
„Heilsufar manna er gott. Tíbarfarib, þab sem
af er vetrinum, má ekki slæmt kalla, en á-
fellunum í haust fylgdi sú fannfergja, ab síban
um mánabamótin september og október, helur
hver skepna verib á fullri gjöf ab heita tná hjer
f Fljótum, ab fráskildum nebstu bæjunum, svo
ab flestir eru nú búnir ab gefa eins mikib, og
sumir meira en f fyrra um þetta leyti, er þab
fierour óyndislegt, ‘þegar allstabar ab frjettizt
um snjóleysu og árgæzku. Fiskiverlíbin varb
svo sem engin hjer í haust, fyrir hinar dæma-.
lausu Ó8tiliingar, en allt ab þessum tfma hefur
fiBkur verib hjer fyrir og töluvert aflast nú í
vetur hjá flestum þeim er hafa getab saett því
ab róa. þab eru líkindi til, ab lítil sem engin
reifsla komi í höndlanir Thaaes á Hofsós og
Siglufirbi næslk. sumar, þar sem hann nú meb
síbustu póstskipsferb sagbi bábum factorum sín-
um upp, án þess menn viti frekar hvert ráb
hans er cba verbur“.
— 2. des. f. á. hafbi unglingsstúlka um tvít-
ugt, drukknab ofan um ís á Jökulsá (er feilur
eptir Jökuldal og mebfram Jökulsárhlíb), er hjet
Gubfinna Siefánsdóttir frá Ilallgeirsstöbum í Jök-
ulsáihlíb, sem send hafbi verib meb brjef aust-
ur yfir ána; önnur stúlka varb lienni samferba.
þegar þær fóru hcimleiMs, ætiuíu þær ab Surts-
stöbum sem er nokkru utar. þá þær komu út
á ána, gekk Gubfinna á undan rneb staf í hendi
en hin stúlkan iíiib á eptir, bar þá Guffinnu
ab bláum bletti á ánni, sem bún reyndi, en
stafurinn þegar á kaf og stúlkan á eptir ofání
vökina og hvarf þcgar útundir ísinn, en áin
feikna stríb og vatnsmikil. — 22. f. m. hafti
mabur frá Skarti í Dalsmynni drukknab í Fnjóská
og nýlega 2 menn afbyttu á Skagafirbi.
— Siban um næstl. nýár hefur veburáttan
optast verib óstillt en frostlítib, 2—7° R. og
stundum frostlaust, nema dagana 27. og 28.
f. m. 15—16° á Reaumur. I öllum snjóljettuni
sveituin hefur optast verib jörb, cn þá út af
því hefur brugbib, hefur þab meir verib vegna
áfreba en snjóþyngsla. En aptur víba á útsveit-
um, er kvartab um snjóþýngsli og jarbbannir,
svo ab saubfje og iiross hafa allajafna verib á
gjöf síban í haust; aptur á stöku stab vib sjó,
fje gengib allt ab þessu ab kalla sjálfala. Vfba
hefur fjárpestin*ela brábafárib drepib ab mun,
en þó mest á Silfrastöbum í Skagatirbi allt ab
60 fjár. Síban fyrir jól hafa fáir róib til fiskj-
ar, bæbi vegna ógæfta og af því beituna hefur
optast vantab, og þab sem afiast helur af fiski
verib smátt og fátt. Aldrei hefur, þab vjer tli
vitum, í vetur þab af er, orfib róið til hákalls.
Vart befur orðib vib útsel hjer innfjarbar og
fáeinir af þeim komnir á land.
Enn þá í vetur liefur ekkert orðib vart vib
hafís lijer noiðan fyrir landi, og engin vottur
þess ab hann sje á ferbinni hingab. Um
tíma hefur þess hvergi lijer verib getib, að vart
hafi orbib vib jarbskjálfta. Ab svo miklu
frjetzt hefnr, þá eru nú hvergi stórveikindi. og
engir nafnkenndir nýlega dáib. { kaupstöbum
hjer norban- og austanlands, er sagt lítib um
kornvöru og alrar nauíeynjar, nema bjer á Ak-
ureyrí, Húsavfk og Djúpavogi, sem sagbir eru
vel byrgir, þó hefur absóknin hingab, einkum
ab Höpfners og Gudmanns verzlunum, verib mjög
mikil, bæbi úr Skagafirbi, Fljótum, Siglufirbi,
Hjebinsfirbi og Olafsíirbi, auk þeirra, úr nærsveit-
unum, er venjulega rcka lijer verzlun sína.
Leibrjetting.
Af því í sumum biöbum vorum er ógreini-
Iega en sumum rangt, skýrt frá daubadegi og
aldri emirit prestsins síra Olafs Hjaltasonar Thor-
berg, þá vil jeg lijer meb skýra frá því, sem
rnjer er kunnugt um þab efni.
I skírnarsebli, undirskrifubnm af síraHálf-
dáni Einarssyni, segir svo : Olafur Hjaliat-on
fæddur 19. desember 1792, skírður 23. s. m.
Síra Olafur deybi 14.ekki 13. september 1873,
eins og sagt er í almanaki hins íslenzka |>|ób-
vinafjelags, en þab mun vera tekib eptir þjóbólfi.
Síra Olaf hefur því skort 3 mánubi og 5 daga
á 81 ár þá er hann deybi. þeir sem vita ab
BÍra íljatti þorbergsson átti alis 8 syni meb
Olafs nafni, geta máske ætlab ab hjer sje tekib
feil á bræbrunum, en þab er ekki, því f sama
8ebli er geiib um fæðingardag þeirra næstu ár
á undan, og dóu þelr mjög ungir. A& sfra
Olafur sje fæddur 1796, en fæbingardag hans
sje þó ab finna ( skjölum Eyrarkirkju, getur
ekki staMst, því síra lljalti j>oi t»n gsson fluuist
þaban ab Stab í Grunuavík 1795, sbr. Prestatal
og Prófasta á Islandi hls. 133. Halfdán Einars-
son var prestur á Eyri 1848— 1866 s. st. bls.
129. J. G.
AUGLYSINGAR.
— Eptir páska er ( áformi ab halda „Tom-
bólu“, á Akureyri til innteklar fyrir kirkjuna
hjer, sem enn þá þarfnast vib ýmislegra naub-
synlegra hluta t. d. klukkna og orgels. þareð
sjálfsagt margir, sjerílagi sóknarnrenn, vegna
augnamibsins, munu vilja stybja fyrirtæki þetla,
eru þeir, sem vilja styrkja þab meb gjöfuiri,
bebnir fyrir páska ab senda þær til verzlunar-
stjóranna eba Hr. J. V. Havsteen á Akureyri.
For8töbunefnd tombólunnar.
— Um leib og vjer á&ur í bla&i þesau skýrb-
um frá því, ab fyrrum dómkirkjuprestur nú
hjera&sprófastur r, af dbr, iierra Olafur Pálsson
á Melstab, hefði útvegað BOrgel“ í Melstabar-
kirkju, og gefib oss ýmsar upplýsingar þar ab
lútandi, skoru&um vjer á innbúa Akureyrarkirkju-
sóknar, a& þeir vildu þá skjóta fjo saman til
ab kaupa „Orgel“ fyrir, hjer í kirkjuna, en þessu
var þá enginn gaumur gefinn ; en eptir ofan-
nefndri áskorun „hlutaveltu forstöbunefndarinn-
ar“, eru menn nú — því betur — sannfærbir
um, hve nau&synlegt og verbugt gubsþjónustu-
gjörbinni þab er, ab hafa slikar söngivjelar í
kirkjunum, og einkum þar sem skortur er á
góbiiin söngmönnum ; enda er nú sagt, ab söfn-
u&ir Mö&ruvalla kl. kirkjusóknar og Munka-
þverár ki. kirkjusóknar, sjeu þegar farnir að
safna gjöfum í tje&u tilliti. Vjer Akureyrar-
kirkju sóknarmenn, ættum því ekki a& lata oss
mibur farast vib blessa&a kiikjuna okkar, held-
ur hvert mannsbarn í sókninni, leggjast öll á
eitt eptir efnum og ásigkomulagi, ab safna fje
til þess ab gott BOrgel“ og góbar kiukkur
fáist keyptar og fluttar hingab riæsta sumar.
Ritst.
— Samkvæmt fundar ályktnn ab Munkaþverá
22. þ. m , ver&ur á þingstofurini á Akureyri hald-
inn almennur sýslufundur hinn 25 febr. næstkom-
andi, til þess ab ræba hin helzlu velferbarmál
vor, óskum vjer og vonum að fundur þessi verbi
vel sóttur, og sýslubúar sýni meb því áhuga
sinn á málum vorum. Vjer treystum því að al*
þingismenn sýslunnar verbi þar. (
Munkaþverá 22. janúar 1875.
I umbo&i fundarins:
E. Gunnarsson Skapti Jósepsson
Fundarstjóri. Ritari.
Póststjórnin yfir Islandi hefur ákvar&ab
ab aukapóstur eigi framvegis ab ganga milli Ak-
ureyrar og Siglufjarbar, og á þessi aukapóstur
ab lara af stab hjeban í liveit sinn deginum
eptir að norbanpóstur kernur ab sunnan, og ept-
ir sólarhringsdvöi á Siglufirbi tii baka aptur,
þeir e?a sá sem vildi takast þessa aukapóstferb
á hendur, vildu snúa sjer til mín, til ab semja
um kaupib; og þa& fyrir þessi mánabarlok.
Akureyri 10, febrúar 1875.
E, E. Möller.
Eigandi og dbyrgdarmadur: BjÖrn Jónsson
Akureyri 1875, B, M, Stephdnsson,