Norðanfari - 18.01.1879, Blaðsíða 2
tegundir af grasi og grasfræi, að úliugsandi
«r að cngin peirra geti notast hjá oss, með
]m líka að hægt er að fá fræ af sömu gras-
tegundum og vaxa á túnum vorum ár eptir
ár. (Framh. síðar).
Nokkur orð um
Titabygging á Siglunesi.
Á aukafundi hins Eyfirzka ábyrgðarfje-
lags sem haldinn var á Akureyri 5. maxz,
p. á., kom meðal annars, sem rætt var par,
uppástunga frá einum af fundarmönnum mn að
nauðsynlegt væri að fa v i t a hyggðan hjer
Norðanlands, og var fundurinn pví í einu
hfjóði sampykkur, og að mcst pörf mundi á
v i t a hjer við Eyjafjörð, og álitu menn
hentugastann stað fyrir v i t a, Sigluncs, og í
tilefni af pessu kom fundarmönnum ásamt,
•að samin væri hænarskrá til alpingis í pessa
átt. En með pvi pað er víst, en sem komið
er, hulinn helg-idómur og pað jafnvel mðrg-
um sem á fundinum voru, hvort pessi hæn-
arskrá er á prjónunum, eða petta mikilsvarð-
-anda mál hefir verið látið kafna i fæðing-
unni, pá pykir mjer hrýn nauðsyn til bera,
að vekja áhuga manna á pessu að nýju og
um leið með nokkrum orðum benda til hve
mikil pörf er á að fá vita hyggðan hjernorð-
-anlands.
Em nauðsyn á v i t a hjer 'paffreyndar
•ekki áð fara mörgum orðum, pað er nokkuð sem
mæiir sjalft með sjer, pví varla mundu vitar
eins 'víða og pjett settir erlendis, ef pað
?væri ekki eitt af pyí allra nauðsynlegasta á
éllum peim stöðum sem nokkur sigling er
að, eða með, og hví skyldi pá ekki pörf á
vita lijer norðanlands, par sem jafnmikill
ignr ,er eins og hjer að Norðurlandi
eða einkanlega Eyjafirði. Eyrst er pað, að
eins og nú stendur, er allmikil sig'ling bjer
að Norðurlandi ekki sízt Eyjafirði, af útlend-
um pjóðum, og sem hefir farið töluvert vax-
andi nú um nokkur ár, ekki sizt síðan hin
innlendca verzlan hófst hjer og sem allt út-
lit er til að Tialdist og jafiivel ankist; par
að auki er fjöldi af útlendum skipum sem
stunda fiskiveiðar hjex við land mikin tíma
úr sumrinu , hve nauðsynlegt væri ekki
fyrir pau að v i t i væri hjer, pví opt
kemur pað fyrir að pam purfa að leita lands
ýmsra orsaka vegna, og pá optast að pau
fara inn til Siglufjarðar vestanvert við Siglu-
nes, en par heldur tæp og ópægileg inn-
sigling, nesið langt og grynningar út af, svo
iæplega geta menn sjeð rjetta leið nema í
-alhjörtu veðri, ekki sízt ókunnugir, annað
hvað vitinn væri leiðheinandi öllum til að
iaka sjer vissa afstöðu frá landi pegar til
hafs skal leggja, pví opt eru hjer pokur og
súld úti fyrir landi svo illt er að fá sjer
glögga afstöðu, sem pó er mjög svo áríðandi.
Líka hefir pað opí komið fyrir, að bæði
kaupskip og önnur skip sem hafa komið hjer
að og ætlað sjer landtöku cptir langa útivist,
hafa mátt leggja frá og á hrakning til hafs,
pegar dimm veður hafa verið, sem pau
hefðu fríast við ef v i t i hefði verið, pví pá
gætu menn óhræddir leitað nær landi allt
svo lengi að nokkuð sier fi'á borði, pegar
menn samstundis ættu víst að geta glöggvað
sig ef til vitans sæi, og vart mundi kaup-
skipið «Gefjun» farist hafa hjer rjctt í fjarð-
armynninu haustið 1877, eða hákarlapiiskipið
«Yaldimar» vorið 1863. ef v i t i hefði pá
verið kominn á hinum umrædda stað Siglunesi.
er eitt sein ekki sízt gjörir nauðsyn
vitans biýna hjer, pað er sjávarútvegur okk-
ar Norðlendinga. Eins og nú stendur er
hjer við Eyafjörð og Siglufjörð að samtöldu
nær 30 pilskip og opin skip sem stunda há-
karlsveiði yfir vorið, hve nauðsynlegur væri
viti ékki fyrir pau, par sem pau ætíð i pað
minnsta fyrripart vertíðar eru neydd til að
leita lands, hvað lítið sem veður breyt-
ist, vegna pess ævaranda hafíss sem liggur
hjer fyrir Norðurlandi, og pað opt langt
fram á vor. Og hve liörmulegt er að vita, að
eitthvað bjerum fyrir 20 árun/ síðan, fyrst er
pilskip komuhjer upp, skulu liafa farist með
öllu 11 skip einasta komist menn af einu,
og gæti maður máske vel hugsað sjer, að
minni slys hefðu á peim orðið ef v i t i hefði
verið, pví flest af peim hafa við land farist,
pó ekki hafi verið hjer rjett við fjörðinn, pá
getur pað verið afleiðing af pví, að menn
ekki sjá sitt i nokkru vænna, að leita hjer
til lands framar en hvar annarstaðar fyrst
ekkert er til að glöggva sig við hjer fram-
ar enn í öðrum stöðum, en hins vegar
allteins h-ættuleg landtakan pegar dimmvið-
ur eru. J>á er líka annað gott sem gæti
leitt af vitahygging hjer, sjávarútveg okkar
viðvíkjandi. Eins og nú stcndur hafa ábyrgð-
arfjelagslög okkar takmarkað mönnum útferð-
ar dag á öllum skipum, sein í ábyrgðarfje-
laginu eru, og. scm vitanlega er sprottið af
pví hvað hætton sje æ pví meiri að leggja
snemma út, pó .petta fyrirkomulag ábyrgðar-
arlaganna sje í sjálfu sjer lofsvert og i góð-
um tilgangi gjört. ]>á á hinn hóginn er pað
nokkuð ófrjálslegt, — ófrjálslegt að pví leiti
að lögin eins og hanna manni að nota eign
sína (skipin) með pví, að fá ekki áhyrgð á
peim fyrri en vissann dag, 14. apríl, hvað
vel sem viðrar, pví fæztir sem skip eiga eru
svo efnum farnir að peir megi eða vilji
hætta skipum ^ímim ábyrgðarlaust, og pá
ekki sízt pann tírna sem hættan álízt að vera
mest. J>etta takmark á útferð skipanna ept-
ir lögunum, er pví miður, mjög óeðlilegt, og
enda ósamkvæmt tilgangi peirra; tilgangur
ábyrgðarfjelagslaganna var og er einmitt sá,
að tryggja og auka peninga manna (skipin),
en með pessu fyrirkomulagi hafa lögin ein-
mitt peninga af manni og pá máske míkla,
pví hver getur sagt hvað mikið mætti afla
fram að pessum lögákvcðna degi 14. apríl ef
menn hefðu skip sín úti.* J>að er vifcaskuld
að á pessu geta verið miklar undantekningar
pegar harðindi og hafís liggja hjer við land,
en opt er líka sú tíð hjer á útmánuðum vetrar,
að vel mætti liafa skip úti og stunda veiði-
skapinn, pví pá liggur líka ætíð hákarl á
grunnmiðum, ekki meira en mest 3—4 míl-
ur frá landi, sem fara parf og pá í góðri afla-
von, og fengju menn vita reistan hjor pá
um leið, yrði pessi skuldbinding við ábyrgð-
ina úr lögum numin, að ekki mætti leggja
út fyrri en vissan dag, pá mundi possi
ímyndaða hætta** ***) hverfa pegar menn hefðu
vita sem sæist 3—4 milur á haf út.**ú J>að
er pví áreiðanlegt að sjávarútvegur okkar
tæki miklum og góðum framfórum ef vitinn
*) Skipstjóri E. Jónsson á Ytri-Bakka
hafði skip sitt á floti næstliðinn vetur frá
pví í janúar og fjekk nokkurn afla áðurönn-
ur skip lögðu út.
**) Svo kalla jeg pað, pví meðan stunduð
var hjer hákarlaveiði á opnum skipum, var
ætíð lagt fyrri út en nú er gjört pegar tíð
leyfði, og urðu engin slys að. J>að einasta
er aðgætandi, að fara skynsamlega að , og
ekki óparflega langt.
***) Reykjanes v i t i n n er ætlað að sjá-
ist 43/4 mílu.
fengist hyggðar hier á peim áminnsta stað,
Siglunesi, ekki sízt hvað hákarlsveiðina snert-
ir, pví hvað eru hetri framfarir en að hag-
nýta livern tíma sem auðið er til að hæta
og auka atvinnuvegi landsins. J>essi tími,
pað er seinni hluti vetrarins, er hjer er með
öllu arðlaus í landi, hversu góð tíð sem er,
væri ekki mikið nær að reyna að nota hann
til afiabragða, og efla par með bæði sitt og
annara gagn? Væri pað ekki munur fyrir
skipseigendur að hafa skip sín úti í aflavon
og ábyrgð, — pö aldrei væri fyrri en kemur í
marzmánuð og pað pækti mjer einmitt hæfi
legt að miða út ferð skipanna við 1. marz,
pví skeð getur að pað væri pó miður heppi-
legt að pað væri hreint óákveðið, — held-
ur en að láta pau standa upp á purru landi
allan penna tíma, (pað er til 14. apríl), hvað
góð tíð sem er, og pá máske langt fram á
vor, ef pá fer ís að reka að eins og opt
hefir komið fyrir pó komið sje seint í apríl
enda í maimánuð, væri pað ekki munur fyr-
ir alla sem stunda veiðiskapinn, að ínytja sjer
penna tíma pcgar góð tíð er heldur en að
eyða honum fyrir ekkert heima, J>að hljóta
allir að sjá, að petta væri mikið skynsamlegra,
pví ekki eru svo margir eða langir góðu
tímarnir hjer norðanlands, að fært sje að
sleppa nokkrum peirra ónotuðum.
Jeg pykist pá ekki purfa að fara fleiri
orðum um petta, jeg vona að allir viður-
kenni, að hjer norðanlands sje brýn pörf á að
fá vita reistan, ekki einasta í tilliti til okkar
Norðlendinga, heldur til lands vors yfir höf-
uð, ef við viljurn teljast með pcim pjóðum,
sem láta sjer annt um sóma og velfarnan
lands síns, og til pess að fá vitann reistann,
verðum við að leggja bænir okkar frarn fyr-
ir alping vort. Staðurinn Siglunes er
hinn hentugasti í l/iliti til kostnaðar við
hyggingurja, nægilegt grjót til hyggingar
rjett við hendina og allur aðflutnlngur svo
ljettbær sem unnt er, og ennfremur vel
húsaður bær allnærri, svo ekki mundi purfa
að kosta pví minnsta til hústaðar handa
vitaverði.
líitað í desemher, 1878.
Eyfirðiugur.
+
Margrjet Guðimintlardöttir
í H ö f n u m, 18 3 2 —18 7 8.
Faðir Margrjetar var Gnðmuiidur, er
enn lifir og er í Höfnum, Árnasonar
bónda í Kárdalstungu og ví^ir Jónssonar
hónda í Víkum á Skaga Árnasonar bónda
samastaðar J>órðarsonar bónda samastaðar
Jónssonar prests í Hvammi í Laxárdal (J-
1689) J>órðarsonar og Sigriðar Svein-
bjarnardóttur. En móðir hennar var Björg
Jónasdóttir bónda á Gili í Svartárdal
Jónssonar hónda á Ytriey (er átti Ingi-
björgu Jónsdóttur, systur Holgu á Fjalli
i Sæmundarhlíð) Jónssonar og Ingibjarg-
ar Jónsdóttur á Skeggstöðum. t
Margrjet var fædd í Bölstaðarhlið liinn
3. dag maím. 1832, og ólst upp hjá for
eldrum sínum í Bólstaðarhlíð, J>verárdal
og Skyttudal til átján ára aldurs, er móðir
hennar andaðist (1850). J>á fór hún vist-
ferlum að tilatilli og ráðwm móður sinnar
til vinafólks hennar merkishjónannaHallclórs .
prófasts í Glaumbæ Jónssonar og Gunn-
pórunnar Gunnlaugsdóttur og íiuttist hið
sama vor með peim að Hofi í Yopnafirðí