Norðanfari - 24.05.1879, Blaðsíða 4
af pví jeg hefi haft annað, sem mjer pótti
nauðsynlegra, nú gjörði jeg pað fyrir ítrekuð
tilmæli höfundarins.
Kaupmaðurinn er mikið á móti pví, að
jeg tók grein pessa nafnlausa, en hjer við er
aðgætandi: verzlun kaupmanns Tuliniusar er,
eins og aðrar verzlanir, nokkurskonar «offent-
lig Personligheð»,- sem mjer finnst ekkert
rangt að rita opinberlega um, án pess að
nefna nafn sitt; í greininni veit jeg ekki til
að sagt sje eítt einasta orð um sjálfan kaupm.
Tulinius, lionum er öllu fremur hælt sjálf-
um, en pað er satt: að verzlun hanns er
fundið og pað líklega ekki orsakalaust. að
minsta kosti hefir verið talsverð óánægja með
pá verzlun fyrir farandi; fannst mjer pað pví
skylda mín, sem blaðamanns, að leyfa hóg-
værri umkvörtun frá merkum manni, að
koma opinberlega fram. — Kaupm. er reið-
ur yfir pvi, að orðið «okra» er brúkað um
verzlun hans, en huggar sig með pví, að
meiningin muni haíá verið, að hann seldi
vörur sínar dýrara á einum tíma árs en öðr-
um, — en hvar kaupmaður Tulinius hefir
lært pessa merkingu á orðinu að «okra», er
oss ókunnugt, vjer vitum að, pegar «okra»
er hrúkað um verzlun, pá er meiningin sú,
að sú verzlun selji yfir höfuð dýrt og horgi
illa í samanburði við aðrar verzlanir, og petta
mun vera meining orðsins hjá brjefritaran-
um í Eyðahreppi1.
Að korn í verzlun Tuliniusar hafikostað
2 kr. minna tunnan en t. a. m. á Seyðisfirði
árið 1878 kvað vera satt, en sannar ekkert
á móti grein sem er rituð áður en pessi 18
krónu prís komst á, pað sannar kannske
fagra viðleitni kaupmannsins til að ganga í
endurnýung lífdaganna; að korn hafi árið
187-7 verið krónu billegri tunnan hjá Tulin-
iusi, en annarstaðar á Austurlandi mun og
vera satt og sýnir að Tulinius, er sjeður
Traupmaður, par sem kornkaup hans voru
langminnst allra kaupmanua á Austurlandi
(að undanteknum D. A. Johnscn), pá mun-
aði hann ekki mikið um pótt hann seldi
sínar fáu korntunnur dálítið billegar en aðrir
kaupmenn, sem milcið korn fluttu, á hinn
bóginn var pað mjög fagurt til afspurnar að
geta sagt: «enginn selur korn sitt eins bill-
ega og jeg»; ætla annars kaupmaðurinn hafi
ekki líka fengið fullkomlega skaða sinn við
að selja kornið svona billega bættan, með
pví að gefa ekki haustið 1878 meira en 18
aura fyrir kjötpundið, par sem allar verzlan-
ir austanlands munu hafa gefið 25 aura fyr-
ir hezta kjöt?
Viðvíkjandi athugasemdinni við seinni
3) Sem dæmi pess hvað kallað er okur,
skal jeg leyfa mjer að sýna verðmun á tveim-
ur vörutegundum næstliðið sumar á Eskifirði,
hjá kaupmanni Tuliniusi öðru megin, en
Gránufjelaginu og pjúpavogsverzlun hinu
mcgínT eptir prísum, sem mjcr hafa verið
skrifaðir paðan í haust og sumar, er var.
20 færi sextug kostuðu hjá Tulini- kr. a.
usi, hvert á 6 kr..............120 »
20 færi sextug og samrar tegundar
og engu verri hjá Gránufjel. og
Djúpavogsverzl., hvert á 4 kr. 50 a. 90 »
6662/s pd. af bezta kjöti hjá Tul-
iniusi, hvert 1 pd. á 18 aura 120 »
6662/3 pd. af hezta kjöti í Gránu-
fjelags og Djúpav. verzlun, hvert
1 pd. á 25 aura, verða . . . 166 662/3
Skaðinn að verzla við Tulinius á 20 færum
sextugum og borga aptur í haustkauptíð með
kjöti, verður 76 kr. 662/3 a. í samanburði við
hinar verzlanirnar. |>etta kallast okur.
greinína í Kf. má benda á pað, að menn
munu í vetur neyddir til að verzla við pessa
fóstu verzlun, sem nú er á Eskifirði, í ann-
að hús er ekki að vinda, en Tulinius mun
í sumar sem leið hafa sjeð mót á pví, að
menn vildu heldur eiga við aðra en hann,
pegar pað var mögulegt, og hann sjcr pað
kannske betur 1 surnar.
Kaupmanni Tuliniusi pykir jeg lítilfjör-
legur á velli, en petta mun vera «figurlig»
talað hjá honum, pví pað mun ekki vera
meining hans, að til pess að vera honum
samboðinn mótstöðumaður hefði jeg purft að
vera langur, digur eða geta færst í lierðarnar
— pví hann hefir pó ekki ætlað í handalög-
mál út úr greinargreyunum — meining hans
er líldega, að jeg hafi ekki pá andlegu yfir-
burði sem puríi til pess að mæta honum; petta
kann nú vel að vera; reyndar hefi jeg aldrei
heyrt talað um andlega yíirburði kaupmanns
Tuliniusar, en peir eru líklega kunnir á
hans «varnarpingi», og komast líklega ekki
langt út fyrir pað, par sem grein hans bend-
ir á, að liann vilji ekki láta ljós sitt skína
annarstaðar en par.
Akureyri, 20. apnl 1879.
Björn Jónsson.
Herra ritstjóri!
í tilefni af pakkarávarpi frá Sigur-
birni Sigurðssyni nokkrum í |>istilfirði, sem
er prentað i Norðanfara, nr. 3—4, er pað
hjer með vinsamleg tilmæli min, herra
ritstjóri! að pjer takið eptirfylgjandi at-
hugasemd sem fyrst í blað yðar.
í greininni stendur: „gjörði hann (Z.)
tilraunir við mig, en pær gátu ekkí orð-
ið mjer að liði“; petta er rangt. Jeg veit
ekki til að jeg hafi gjört aðra tilraun en
ástungu á meininu með „innspröitning“ á
eptir, ef mig minnir rjett; jeg kom líka
aldrei til hans nema petta eina sinn, pvi
pað er fullkomin dagleið frá Eskifirði að
Hallormsstað, par sem hann var. Meðan
maður var í efa um hverskonar meinsemd-
in var, var ekki rjett að gjöra annað, og
jeg man með vissu, að jeg tók fram, að ef
safnaðist í meinið aptur, sem jeg pá tæmdi
í pað sinn, purfti að skera pað upp; og víst
er pað, að jeg mundi hafa gjört aðra til-
raun, ef pess hefði verið leitað til mín, úr
pví jeg var orðinn viss um, hverrar tegund-
ar meinið var, og líklega hefði pað pá tek-
ist mjer eins og öðrum. p>að er mikill
munur á pví að koma einu sinni til sjúkl-
ings, sem er fullkomna dagleið í fjarlægð
frá manni og að hafa hann nær sjer, en
pað er enn meiri munur fyrir lækni, að
geta vitað áður ineð víssu, hverskonar mein-
semd hann á við. Tilraun mín getur pví
ekki álitist árangurslaus, eins og stendur í
greininni, og mjer finnst pví, að Sigur-
björn hefði getað pakkað hjálparmönnum
sínum í Fellum, eins og peir fullkomlega
eiga skilið, án pess að dæma pannig um
tilraun mína.
Eskifiði,17. marz 1879.
Fr. Zeutlien.
ASKORUN.
Allir peir, sem lesið liafa pislarsögu
síra Jakobs Guðmupdssonar á Sauðafelli, í
ísafold, munu vera sannfærðir urn pað, að
honum hafi verið gjört rangt til með kyrr-
setníngu hinna homöopatisku lyfja sem hon-
um voru serul frá dönsku apoteki í Kaup-
mh., og vjer getum bætt pví við, að öll
hin eiturkynjuðu meðöl, sem voru á 39
glös-um og pá voru tekin frá til ransóknar 1
heilbrygðisráðsins i Höfn, voru einmitt lög-
uð eptir reeeptum frá opinberum lækni,
enda voru pau flest meira pynnt en síra
Jakob hafði óskað. Eptir ráðstöfun land-
læknis og áskorun sjei-a Jakobs, áttu pessi
meðöl að sendast heilbrygðisráðinu til gagn-
gjörðrar skoðunar og prófs, með síðustu
póstskipsferð á liðnu ári; en miklar lilcur
hafa fengist fyrir pví, að sú frásögn kunn-
ugra manna í Reykjavík sje sönn, að pessi
39 glös liggi enn hjá landshöf'ðingja vor-
um, en að einungis hafi verið ritað um pau
til ’heilbrigðisráðsins, af mótstöðumönnum
homöopatiunnar; en mönnum er enn eigi
kunnugt um álit nje úrskurð pess. |>að
virðist í augum opið, að sjera Jakob hafi —•
ekki einungis sín vegna ■— haft svo mikið
fyrir pessu, og kostað svo miklu til sem
hann gjörði (undir 300 krónur), heldur í
peim tilgangi, að vernda, ef mögulegt væri,
alla smáskamta lækna og lyf peirra frá ó-
mildum tiltektum hjer á landi. Yjer von-
um pví að allir smáskamta læknar, og all-
ir peir sem fengið hafa aptur heilsu sína
við peirra lækningar, finni sterka hvöt hjá
sjer, að styrkja penna verndarengil hins dýr-
mætasta dýrgrips af öllum stundlegum gæð-
um: heilsunuar. f>að er ekki meining vor,
að allópatarnir, pegar peir reynast vel, sjeu
ekki mönnum til viðhalds og bóta heils-
unnar, en vjer vitum líka pess dæmi, að
sumum hefir batnað af homöopatiskum lyfj-
um sem lítið hafa kostað, sem til prautar með
ærnum kostnaði árangurslaust hafa brukað
stórskamta lyfin; vjer viljum eigi segja meira,
vjer leyfum oss pví að skora á menn að skjóta
saman nokkru fje til að styrkja sjera Jakob
til að halda á fram málum sinum til prautar,
par hann annars verður að hætta við, áður
en pau koma fyrir hæsta rjett, par sem
peim er helzt sigurs von; einkum par í
Kmh. er homöopatisk lyfjasölubúð og sjúkra-
lms með reglugjörð staðfestri af konúngi.
Enn fremur leyfum vjer oss að hvetja
yður, heiðruðu og duglega framkvæmdar-
sömu Norðlendingar! að pjer reynið af alefli
til að fá ping vort í sumar eð kemurtíl að
aftaka, eða í pað minnsta að takmarka
einkaleyfi lyfsölumanna til lyfjasölu, svo
öllum verði leyfilegt að panta meðöl frá út-
löndum, og selja pau og brúka, jafnvól pö
par frá verði skyldar helztu eiturtegundir.
Yjer pykjumst eigi purfa að færa ástæður
fyrir pessari iivöt vorri, par reynzlan hefir
sýnt, hversu lyf pau sem lceypt eru hjer á
lyfjabúðum. eru misjöfn.
Ennfremur vildum vjer óska: að menn
víðsvegar um land, vildu samhuga leita pess
viö alþing vort, að hinn homöopa.tiski lækn-
ingamátí verðí gjörður jafnlögmætur hjer á
landi, sem hinn allópatiski ogmeðsömu lær-
dóms kröfum. Vjer viljum fá lærða samveik-
islækna samhliða hinum sem vjer höfum.
Ititað á langaföstu 1879.
Frjálsir menn.
MANNALÁT.
í Húnavatnssýslu hafa nýlega látizt
pe^sir merkismenn: Sigurður Arnason að
Höfnum 29. f. m.. Jóhannes Guðmundsson áð
Undirfelli og 'Carl Friðrik Schram að Flögu.
Yjer vonum, að hlutaðeigendur minnist
pessara heiðursmanna í blaði voru siðar.
Einnig er nýlega önduð húsfreyja Gróa
Sölvadóttir að Syðrilöngumýri.
Að Selhaga á Skörðum í Húnavatns-
sýslu, kvað maður hafá skotist til dauðs,
vjer liöfum eigi fregn um, hvort pað var
heldur af tilviljun eður ásetningi.
Hinn 2. maí vikli til það hörmulega
slys á HóÍma (Hröarstaðaseb) á Skagastr.,
að 2 piltar á 10. og 11. ári Benedikt og
Arnljótur Ólafssynir bónda par .Tónssonar
og línu (*j* 17. okt. f. á.) Bjarnardóttur,
drukknuðu ofan um ís á Fossá, efnilegir
piltar og vel upp aldir.
+ í gærdag kl. 23/2 e. m. andaðist
merkiskonan þorgerður Bjarnardótt-
ir, kona timburmeistara Jons Cbr.
Stephánssonar hjer í bænum, tæplega 51 árs
gömul eptir 12 vikna banalegu af brjóst-
veiki og tæring.
Eigandi og ábyrgðarm.: líjörn Jónsson.
Prentsmiðju Norðanfara. B. M. Stephánssou.