Norðanfari - 02.10.1879, Blaðsíða 3

Jónasar, par sem sldldið harmar deyfð og
apturför pjóðar vorrar pau «sex hundruð sum-
ur» sem liðin eru siðan landið niissti frelsi
sitt. |>á færði hann til spádóma liins sama
slcálds um hetri tíma, um vor er «Eyjan
hvíta» ætti 1 vændum, og kvaðst pingmaður-
inn viss um að pessar spár skáldsins mundu
hráðum rætast, enda kvaðst hann álíta að
skáld og spámaður væru hjer umbil eitt
og hið sama. Hann taldi sjálfsagt, að ef hið
framliðna skáld mætti nú líta upp af gröf
sinni, sem pví miður væri «langt frá hans
feðrafold». pá mundi skáldinu sýnast loptið
yfir ættjörðu hans vera tekið að verða vor-
legra, pótt fá blóm væru enn sprungin út.
Jpingmaðurinn kvaðst fyrir sitt leyti sann-
færður um, að hugsunarháttur pjóðarinnar
væri nú farinn að sveigjast í sömu stefnu eins
og fyrrum á frelsisöldinni, og að dáð og
drengskapur, sem var svo innrættur forfeðr-
um voruui, væri aptur tekinn að próast í
landinu, og að pjóðin væri nú í aðsígi með
að feta í spor sinna frægu forfeðra.
Meðal ýmsra dæma, er færa mættu pessu
til sönnunar, vildi pingmaðurinn í petta skipti
að eins minnast á eitt. Hann gat pess, er
hið norska höfuðskáld, Eyvindur skáldaspillir,
orti í fornöld lofkvæði um íslendinga, og ís-
lendingar höfðu samtök að pví að senda hon-
um minjagrip að kvæðislaunum. Nú hafi og
pjóðskáld vort, Matthías Jockumsson kveðið
fallegt kvæði um Eyjafjörð og Eyfirðinga, og
sama tilfinning og framtak sem liefði hreift
sjer áður hjá forfeðrunum, pegar Eyvindur
kvað, hefði nú einnig komið í ljós hjá Eyfirð-
ingum, pó í smærri stýl væri. Hann kvaðst
eiga að færa hinum nýja skáldaspilli pennan
hring, sem hann rjetti honum, með kærustu
kveðjum og lijartanlegustu heillaóskum frá
öllum Eyfirðingum og sjer í lagi frá eyfirzk-
um konum og meyjum, sem allra bezt kynnu
að meta pað sem fagurt væri.
í samsæti pessu las sjera Matthías upp
mikinn hluta af leikriti nokkru, er hann hefir
1 smíðum og var að pví hin bezta skemmtun.
þess má og geta að par kom fram brjef
frá höfðingsmanni einum í Austurríki til eins
af peim er viðstaddir voru. I brjefinu var
pess getið meðal annars að lagið, sem Helgi
Helgason hefir samið við kvæði sjera Mattlií-
asar um Eyjafjörð", pætti einkennilega fag-
urt par suður í löndum. Voru tilgreindar
nokkrar frúr, og par á meðal nafngreind ein
prinzessa, sem væru mjög lirifnar af laginu.
Svo mikið er víst, að lagið er nú pegar sung-
ið og leikið, á liljóðfæri suður við Miðjarðar-
haf og austur á Ungverjalandi, og er pað að
vísu nýlunda, að listaverk frá íslandi berist
svo langa leið á svo skömmum tíma. J>að er
ef til vill fáum hjer heima á íslandi kunn-
ugt, að Helgi hefir sarnið allmöi-g lög, sem í
engu munu standa á baki pessu eina, sem
út hefir komið.
Fjelagsskapuv á Suðurlaiuli. 25. dag
júlímán. í sumar, riðu um 30 Sunnlendingar
að Laxakistum Thomsens í Elliðaánum og
tóku pær upp og brutu pvei'girðiugarnar.
Flokkur pessi var mikill og harðsnúinn. enda
er ætlun sumra að petta muni vera hið stór-
kostlegasta og mikilfengasta fyrirtæki er sunn-
lenzkur fjelagsandi hefir í ráðizt nú um nokk-
ur hundruð ára.
X.
Brjef trá Vestiirlieimi.
Quebec 20. júlí 1879.
|>að hefir komið til umræðu meðal okk-
ar vesturfara í livert af hinum íslenzku blöð-
um við ættum að koma ágripi af ferðasögu
okkar frá íslandi til Quebec, og var næstum
— 91 —
í einu hljóði sampykkt að biðja yður lierra
ritstjóri, að flytja hana lesendum Horðanfara
yðar eins og hún er hjer rituð afokkurund-
irskrifuðum og sampykkt af öllum vestur-
förurn.
Útskipun fólks og farangurs gekk vel og
greiðlega á höfnunum Akureyri 29. júní,
Húsavík 30, og Vopnafirði 1. júli ogvarpað-
an haldið á stað með okkur samdægurs kl.
10. að kveldi áleiðis til Skotlands og komið
til Granton laugard. 5. laust eptir liádegi. |>ar
biðum við í skipinu «Camoens» til mánu-
dagsmorgúns kl. 7 að við fórum á vagnalest
til Grlasgow; par var olckur skipt á prjúveit-
ingahús við góðan og nægilegan kost í lag-
legum herbergjum, pví ekki átti fiutningsskip-
ið Waldension (hið sama sem flutti okkur
vesturfara 1 fyrra) að fara á stað fyrri en seint
á miðvikudag pann 9. júlí. Herra Slimon
víxlaði peningum fyrir nokkra í Granton og
gaf 1 Shilling 1 Penny (= 97 V2 eyrir) fyr-
ir krónuna, en aðrir víxluðu peim í Glasgow
og fengu að eins 1 Shill. 3/4 Penny (= 955/8
eyrir) fyrir hverja kr., svo eptir peim pen-
ingaskiptum, sem bezt gátu fengist í Quebec
í fyrra, verður hagurinn við pessi síðari
peningaskipti að eins 1 kr. 75 a. á hverjum
100 kr — Herra Jón Hjaltalín í Edinborg
heimsótti okkur á skipið «Camoens» báða
dagana sem við biðum í pví við Granton, og
jafnvel pó hann sje einn af peim möniium,
sem ekki er meðmæltur vesturheimsferðum,
pá sýndi hann okkur, eins og honum er svo
mjög eiginlegt, alla pá velvild og aðstoð sem
hugsast gat og við purftum á að halda. Til
Glasgow sendi hann mjer pýðingu af grein,
sem komið hafði út í skozku blaði «Daily
Revien er hann 'hjelt að okkur vesturförum
pætti gaman að heyra, sem og var. Grein-
in hljóðar svona:
«Camoens», frítt skip og mikið, sem
Slimon á, kom hingað frá íslandi á laugar-
daginn; á pví voru 247 vesturfarar, er ætla
til Nýja íslands og Minnesota, ætla peir að
taka sjer jarðir og búa par. Sagt er að hjer
um bil 2,500 hafi áður numið par land. í-
búar íslands eru að sögn 70,500. íslendingar
eru prifið fólk, harðgjört, stöðugt og vinnu-
samt. Læknir ísfenzkur var með peim, en
hans lijálpar purfti ekki við, pví að peir liöfðu
allir góða heilsu á leiðinni. J>eir eru svo í
háttum sínum, að líklegt er, að peir sjeu
heilsugóðir. p>eir fara snemma að hátta og
snemma á fætur fyrir miðjan morgun ogpar
um. J>egar peir hafa pvegið sjer drekka peir
gott kaffi; pað er almennastur drykkur peirra.
peir hafa einfaldan mat og hollan, einkum
rúgbrauð og harðan fisk, mjólkurblöndu drekka
peir, peim er ekki um að drekka vatn nema
mjólk sje í pví, höfðu peir tekið með sjer
allmikið af henni til ferðarinnar. Yesturfarar
pessir voru 117 karlar og 130 konur og 20
börn.»
íslenzki lælmirinn, sem nefndur er í grein
pessari mun vera Björn Gíslason frá Haug-
stöðum, sem hafði töluvert af «homöopathisk-
um» sjóveikismeðulum til að miðla. Margir
höfðu töluvert af skiri í blöndu, er Skotar
hafa álitið mjólk. Tala vesturfara er rjett
tilfærð í greininni 117 karlar og 130 konur
= 247 sálir; par af 20 börn á fyrsta ári.
Skozkir ferðamenn og Emigrantar eru áskip-
inu 58 og skipverjar 56, alls 361 sálir, en leyfi
hefir Allanfjelagið til pess að flytja á skipi
pessu 800 manns yfir Atlantshafið. Eerða-
menn eru nokkrir á fyrstu káetu og borga
peir farið til Quebec með 226 kr. 80 a. fyrir
hvern aðra leiðina, á öðru plássi kostar pað
151 kr. 20 a., en á priðja plássill3kr. 40 a.
(Framh.).
U m vitíibyggingar.
(Framh.). Á aukafundi liins eyfirzka á-
byrgðarfjelags, 5. rnarz í vor, var borin upp
sú tillaga, að nauðsyn bæri til að byggja vitá
á Norðurlandi, og hefir málefni petta síðan
verið rætt í blaði’ pessu. Mótbárur hafa
komið gegn pví; er pví fyrst og fremst við-
barið, að lcostnaðurinn sje ægilegur, og í ann-
an stað að vitinn geti eigi orðið að notum.
Vjer ætlum hvorugt rjett hermt, en hitt er
annað mál hvort eigi sje rnargt annað bráð-
nauðsynlegra. J>að hefir verið talað um, að
byggja vita penna á Siglunesi, og má norð-
lenzkum sjómönnum vera kunnugast um,
hvort sá staður er bezt fallinn til pess, en
víða mundi pörf á vita ef efni leyfðu. ]>að
er og líklegt að með tímanum safnist svo í
vitasjóð Islands, að fleiri viturn verði upp-
komið, enda vitum vjer eigi betur en að öllum
íslandsförum innlendum og útlendum nú sje
gjört að skyldu að gjalda vitagjald; mun pví
Norðlendingum pykja hart að gjalda til vit-
ans á Reykjanesi, er peir aldrei hafa not af,
ef peir fá eigi annan vita á Norðurlandi. J>á
mundu og Austfirðingar og Vestfirðingar láta
lieyra til sín líkar raddir. Nú er eptir að
vita livort alpingi vill leggja fje til pessa
fyrirtækis,
J»akkarávarp.
Veturinn 1877 fór jeg pess á leit við
sóknarbændur mína hvort peir eigi vildu
skjóta saman gjöfum og kaupa orgel Harmo-
nium til kirkjunnar tóku peir pegar vel í
petta og var liljöðfærið pantað lijá kaupstjóra
Tryggva Gunnarssyni og kom pað um vorið og
kostaði pá með flutningskaupi 315 kr. oglán-
aði skipstjóri J>orsteinn J>orvaldsson á Stóru-
Hámundarstöðum pá verð pess um leið og pað
var afhent. Nú með pví hljóðfærið varð nokkru
dýrara en til hafði verið ætlast, pá vantaði
70 kr. til pess samskotin yrðu næg. þessar
70 kr. hefir nú nefndur skipstjóri þorsteirin
gefið, og kann jeg honum bæði kirkjunnar,
sjálfs mín og allra sóknarmanna vegna binar
beztu pakkir fyrir pessa veglyndu gjöf.
|>að er eigi í fyrsta sinn, við petta tæki-
færi að pessi veglyndi gefandi hefir sýnt örlæti
sitt heldur hefir hann ætíð verið fremstur í
flokki, pá um einhver nytsöm fyrirtæki hefir
verið að ræða, að styðja pau og styrkja á all-
an hátt.
Stærra-Árskógi 22. september 1879.
Tómas Hallgrímsson.
Auglýsingar.
Samkvæmt pví sem mjer var fyrilagt á
síðasta Gránufjelagsfundi á Akureyri, pá læt
jeg hjer með viðskiptamenn Gránufjelagsins
vita, að renta 5°/0 verður tekin af öllum peim
skuldum sem óborgaðaðar verða 14 október
eða pegar sláturtíð er úti í liaust.
Af pví sem lánað hefir verið í sumar
og verður borgað í haust er- engin renta
tekin.
Akureyri 3. sept. 1879.
Tryggvi Gunnarsson.
Veitingaliús.
Eptir leyfi amtsins af 23. f. m. liefi jeg
| undirskrifaður byrjað greiðasölu á Oddeyri,
hvors vegna allir peir er parfnast aðfákeypt:
mat, kaffi, vín og gisting, vildu gjöra svo vel
og halda sjer til rnín.
Einnig hefi eg húslán og hey til sölu
handa hestum gesta peirra er gista hjá mjer.