Norðanfari - 20.12.1879, Síða 1

Aukablað
við Tíorðaufara nr. 50—G0.
Til Forðanfara.
Meðfylgjandi eptirrit af vottorðum bið
jeg pig Norðanfari minn að ljá rúm í blaði
pínu, pau eiga svo sem að vega móti nafna-
• rollunni í 4. tbl. 2. árg. «Skuldar», sem peir
nafnar J. Ólafsson og J. Stephánsson voru
að safna, pegar peir forðum fóru umalla Út-
sveit Eeiðarf. um leið-og peir voru að safna
undirskriptum manna viðvíkjandi kirkju á
Eskifirði, sem peir Tulinius munu ætla að
byggj3- J lest af vottorðum pessum eru
send mjer í fyrra, meðan á ofsókn «Skuldar»
stóð án pess jeg legði par nokkrar drögur
fynr, og er jeg pess fullviss að undirskript-
armennirnir standa við nöfn sín pótt til eiðs
kæmi, par sem jeg hef sterkan grun um að
pynnast mundi röð Skuldarliðá* ef til pess
kæmi, mjer er að minnsta kosti kunnugt að
einn af «bændunum» (liann er reyndar sveit-
ar prot) sagði við mig, pegar jeg spurði hann
hvers vegna hannhefði verið að undirskrifa
petta: «Jeg varð að tolla í tízkunni, tilhvers
var mjer að vera að setja mig á móti öllum
Utsveitarmönnum» ; ávæning í líka átt hefi
jeg fengið frá fleirum Skuldarliðum. — pjer
mun pykja jeg vera nokkuð seinbær með
petta, par sem dpila pessi nú mun flestum
úr minni liðin, en pað kemur til af pví, að
jeg lagði í vetur sem leið drögur fyrir að fá
að sunnan eptirrit af bónarbrjefi mínu um
verðlaun pessi, er jeg ætlaði að láta prenta,
(jeg átti nl. ekki eptirrit af pví sem jegporði
fullkomlega að treysta en hef ekki fengið
petta eptirrit enn), jeg vildi láta petta eptir-
rit sýna, að jeg hefði ekki skrifað, að jeg
hefði fundið »ný fiskimið», eptir uppkasti pví
tíl bónarbrjefsins sem jeg hefi hjá mjer hefi
jeg skrifað «að jeg hafi fyrstur hjer um pláz
lagt smaönglalinur við boða og sker», og
petta vona jeg sje satt, enda vottuðu peir
H. Beck hreppstj. (pess vegna vísaði jeg til
hans í grein minni í pví sama tölubl. Skuld-
ar) og Hallgrímur prófastur Jónssoná Hólm-
um a bonarbrjef mitt áður pað var sent
sýslunefndinni, að peim væri ekkert kunn-
ugt ranghermt í pessu brjefi mínu. Yiðvikj-
andi tveimur síðustu vottorðunum skal jeg
geta pess að Jón Stephánsson, Guðm. Jónss.
°& Guðm. Eyólfssoh eru alkunnir duglegir
foimeun í Seley, og flestir hinna sjómenn
sem hafa verið mjer samtíða við sjó. Hálf-
dán fmrsteinsson og Guðm. Einarsson eru
líka alkunnir sjómenn og hafa haldið út í
Sdey, einkum hinn fyrnefndi, og var hann
ekki orðinn sýslunefndarmaður pegar bónar
brjef mitt kom fyrir sýslunefndina.
Eitað 15. jan, 1879.
J. Símonarson.
|>areð jeg álít Jónas bónda Símonarson
a Svínaskala liafðan fyrir rangri sök í Hað-
inu «Skuld» og jeg er lítið eitt við petta
mál riðinn, finn jeg mjer skylt að skýra o’p-
inberlega frá pví sem nú skal greina:
I vetur sem leið stakk jeg upp á pví
við Jónas, að hann skildi sækja um verðlaun
af gjafasjóði Chr, konungs IX., fannst mjer
pá sem honum hefði ekki komið petta til
hugar, hvatti jeg hann svo til pess, sagði
'*) Svo loyh jeg mjer fyrir stuttleikasakir
að líalla menn> sem eiga nöfnin í pessu '
umrædda tölubl. «Skuldar». '
lionnm að hann yrði að semja bænarskrá, og
geta par í hins helzta sem hann áliti að
takandi væri til greiná, ætti hann svo að
senda sýslunefndinni bónarbrjefið eptir að
hafa fengið tvo valinkunna menn, til að votta
á pað að framburður hans í brjefinu væri
sannur; petta gjörði Jónas svo, og vottuðu
peir Hallgrímur prófastur Jónsson á Hólm-
um og Hans Beck hreppstjóri á bænarskrá
Jónasar; var síðan bónarbrjefið lesið á sýslu-
nefndarfundi vorið 1877 og fannst ekki annað
enn að allir sýslunefndarmennirnir væru ein-
huga í pví, að mæla fram með bæn Jónasar,
mjer fannst peir allir láta í Ijósi, að peim
væri hann kunnur að framúrskarandi dugn-
aði og framtakssemi, var pví mælt með pessu
af ástæðum sem sýslunefndinni fundust næg-
ar, og sem hún póttist geta borið um, enda
hafa pau meðmæli ekki vakið ásteitingu enn.
Hvað pau atriði snertir sem vakið hafa
ásteitingu, pá hefi jeg ekki hingað til heyrt
annað en að allir (nema kannske einn mað-
ur) játuðu að Jónas hafi sótt sjó með meira
kappi og dugnaði, enn menn almennt, eptir
kringumstæðum Jónasar, (hann getur ekki
sótt sjó að heiman frá sjer, en verður að
liggja við sjó út við fjarðarmynni, en pað
geta bæði peir Eiríkur á Karlskála og Auð-
unn í Breiðuvík) og mannafla (hann hefir opt-
ast ekki haft nema 1 vinnumann og 2 ung-
línga undir tvítugt, par sem t. d. Eiríkur
opt heldur úti 2 bátum í einu og jafnvel
Auðunn í Breiðuvík, og hafa nóg lið á báða
sama er að segja um síra Hallgrím á Hólm-
um, hvað mannaflann snertir); upphæð spit-
alagjalds manna hjer í hrepp pau 5 ár sem
jeghefi verið hjer, ber einnig vott um petta,
par sem t. d. spitalagjald Eiríks samtalspessi
5 ar hefir verið að eins 11 kr. meira en
Jónasar, prófasts 2 kr. meira en Jónasar,
Jónasar 14 kr. meira en Auðunns í Breiðu-
vík og 9 kr. meira en Hans Becks, en pess-
ir menn hafa jafnaðarlegast verið mestir spit-
alagjaldsgreiðendur hjer í hreppi, að undan-
skildum kaupmanni Tulliniusi pau árin sem
hann hafði hákarlaskip.
Um hin ásteitingsatriðin get jeg litið
borið nema að jeg hef ávalt heyrt til pess
tekið að Jónas vandi sjerlega vel allan sjáv-
arútveg sinn og sje umhugað um að koma á
endurbótum í pessu tilliti.
Eskifirði, 26. febr. 1878.
Jón Johnsen.
Jeg undirskrifaður gef Jónasi bónda á
Svínaskála vottorð mitt, á pessá leið, að jeg
pekki engann svo langt sem jeg .pekki til, er
taki honum fram eða komist til jafns við
hann í fjölhæfni og dugnaði bæði til sjós og
lands, og enga er leggi meiri kostnað í ýms-
ar nýjar tilraunir er til verklegra framfara
horfa fyrir hann og aðra, sjerstaklega pegar
litið er á efnahag hans og aðrar kringum-
stæður.
Hafranesi. 9. marz 1878.
Hálfdán jÞorsteinsson
(sýslunefndarmaður).
Jeg undirskrifaður gef hjer með Jónasi
bónda á Svínaskála pað vottorð að jeg hafi I
heyrt hann talinn hinn mesta dugnaðarmann j
Keiðíirðinga, bæði hvað byggingar hans og .
sjósókn snertir, oghinn fjölhæfasta framtaks-
—121 —
mann peirrar sveitar sjerstaklega pá litið er
á efnahag hans og kringumstæður.
Hafranesi, 9. marz 1878.
Guðmundur Einarsson
(bóndi) (handsalað).
Eptir beiðni herra Jónasar Símonarson-
ar á Svínaskála vil jeg fara fám orðum um
sjósókn hans sumarið 1875. Jeg var vinnu-
maður hans frá vordögum ,1875 til sömu
tíðar 1876; var jeg pað sumar lengi til sjóar
með honum. Við vorum optast fjórir (stöku-
sinnum aðeins prír) á heldur vænum ferær-
ingi, 2 fullgildir (hann og annar til) og 2
ljelegir, jeg og annar til. Alla vertíðina
fram að slætti var legið við skála í Litlu-
breiðuvík, hjer um 1 l/2 mílu frá Svínaskála,
og á hverjum degi í færu veðri róið út hjá
Krossanesi, sem er rúmlega eins langt.
Mest var iðkuð smáönglalína og optast
verið á Krossanesröstinni, eða með landinu
par inn af, stundum mjög grunnt. Eru par
boðar miklir og hraun í botninum. |>ótti
Jónasi par aflasælast, og hringlagði opt inn-
anum boðana og hafði fleiri uppistöður.
Tapaði hann önglum úr línunni unnvörpuUx
og ósjaldan miklum hluta af ásnum; en slikt
mat hann lítils, pví optast aflaðist par pá
talsvert af porski, ,sem síður hittist annarstað-
ar. Ekki vissi jeg til að aðrir færu eins ut-
arlega með porskalínur sínar og Jónas eða
leggðu pær opt í boðum.
Margir hreifðu pví p á að erfitt mundi að
fylgja Jónasi að sjósókn hans, og að fáir
myndi sækja sjó eins kappsam-
lega, og pað get jeg með sönnu sagt að
jeg hef ekki vanist slíku. Furðaði
menn og mjög að jeg — sem pá var ekki
vel búinn að ná mjer, eptir mína löngu
sjúkdómslegu, og að upplagi lingerður —
skildi pola slikt áframhald. En pað hefir
sjálfsagt mikið gjört til, að við höfðum nóg
og gott fæði, og að öllu bezta útbúnað.
A h ö 1 d á bátupi Jónasar og v e i ð a r-
færi ö 11 voru langt betur vönduð
en jeg hafði annarstaðar sjeð. Af honum
lærði jeg að verka saltfisk.
Hlutdrægnislaust og eptir beztu samvizku.
Yitnar.
Grænanesi, 20. marz 1878.
Jón Davíðsson.
(Vinnumaður).
Út af greininni í «Skuld» nr. 4 p. á.
til hr. J. Símonarsonar á Svínaskáki, fyrruui
húsbónda míns, vil jeg, eptir beiðni hans,
fara fám orðum um nokkur atriði, sem fram
eru tekin í greininni.
Jeg var 1 ár lijá hr. Jónasi, og var
mikinn part sumarsins við sjó með honum,
og er par sannast frá að segja, að j e g h e f
ekki pekkt einsvel vandaða út-
gjörð á bát nje veiðarfærum, sem
hjá honum, og hef jeg pó víða pekkt
sjóarútgjörð. Hann var líka að jafnaði u t a r
e n a ð r i r með línur sínar, og lagði opt
innanum b o ð a pá, sem jeg vissi eigi til að
aðrir leggðu nálægt p a ð s u m a r. Stundaði
hann sjó með svo miklu kappi og vökulagi
aðjeghefekki annarstaðar pekkttil slíks.
Hlutdrægnislaust og eptir beztu samvizku.
Nesi, 7. marz 1878.
Sigbjörn Eiríksson.