Norðanfari - 15.04.1880, Blaðsíða 3
— 49 —
aldrei lijer lieima sýnt pað, að peir væru
í'relsis og framfarameim og vildu efla og rjetta
við hag pjóðar sinnar að svo mildu leyti sem
peim var auðið, en þegar peir eru komnir
vestur um Imf, ]>á verða ]ieir allt í einu
mælskir um eymd vora og ófrelsi og senda
oss tóninn í framfarblaði sínu með aðfmn-
ingum, illmælum og svívirðilegum níðkvæð-
um um stjórn, lýð og land vort. jpettapyk-
ir mjer skrítin ættjarðarást. Ef tilgangur
peirra var og er sá, að bæta hag vorn, ]>á er
pað næsta undarlegt að pegja pangað til peir
eru komnir vestur í Ameríku, en bafi til-
gangurinn verið sá að sverta ættjörð og pjóð
sína pá ættu peir menn sízt skilið að ættjörð
peirra ali pá hjer eptir, sem á nokkurn hátt
hafa verið við slíka pólitík riðnir og pað er
næsta ólíklegt, að peir hinir sömu menn
skuli geta látið svo lítið að biðja brauðs hjá
peirri stjórn, hjá peirri pjóð og í pví landi
sem peir senda aðrar eins kveðjur eins og
kvæðið um ísland, sem stóð í Framfara. í
fyrra. J>ótt Framfari hefði ekkert annað
hnjóðsyrði sagt um ísland, pá var svo sví-
virðilegt kvæði til ættjarðar sinnar hverjum
góðurn íslendingi næg ástæða til að telja ís-
land sælt, að slíkir menn voru brotthlaupnir,
sem styrktu að útgáfu slíks ópverra, og óska
pess að peir stigu hjer aldrei framar fæti á
land. Yjer vitum vel, að oss er í mörguá-
bótavant og oss ber að talca góðum áminn-
ingum og ráðleggingum góðra landa vorra og
annara, sem vilja efla gagn vort og heiður,
hvar sem peir eru, en pað mun enginn lá oss
íslendingum pótt vjer eigi getum tekið slík-
um prjedikunum með pökkum eins og kom-
ið hafa frá löndum vorum í Nýja íslandi,
sem fyrst par tóku opinberlega að tala um
ástand vort; enginn góður íslendingur mun
heldur ámæla yfirvöldum vorum fyrir pað, pótt
pau hlaupi eigi upp til handa og fóta að veita
peim mönnum góð embætti hjerálandi, sem
í Nýja íslandi hafa setið á dómstólnum ein-
mitt um ónytjungsskap peirra, enda munu
slíkir menn lítt semja hjer lög og frið, eptir
pví sem samlyndið hefir verið milli gæðing-
anna par vestra.
Hjeðan úr höfuðborginni er lítið að frjetta,
hjer er reyndar að myndast nýr söfnuður;
tveir Mormónar, sem komu hingað í desemb.
liafa nú pegar skírt nokkrar persónur* til
trúar sinnár lijer í borginni. f>eir fóru í vet-
*) Jpað er allmerkilegt, að ein af pessum
persónum er kona annars lögreglupjónsins í
Kvík, |>orsteins Jónssonar.
augum, pví pað var í fyrsta sinni, að pau
heyrðu petta orð til Míu litlu.
„En hvað hefir pjer viljað til“, spurðu
foreldrarnir mjög angurvær, „pú gjörir
okkur hrædd Mía litla“!
Mía litla sagði nú frá pvi, sem fyrir
hana hafði borið, og frásaga hennar hljóð-
ar hjerum bil svona:
þegar hún var komin að norðurbrú,
sá hún fjölda fólks pyrpast saman hinu-
megin brúarinnar; allir hljóðuðu aumkun-
arlega og horfðu niður í flugstrauminn.
Mia gjörði eins og aðrir, hún fór yfir
brúna, og sá pá róðrarbát, er hinn stríði
straumur hreif með sjer og stefndi hann á
brúarstólpana með flug ferð; í pessum
smábát voru bæði karlar og konur ogbörn,
og var óhjákvæmilegt að hann hvolfdist, ef
hann rækist á brúarstólpana.
„Að einni minútu liðinni er allt frá“,
heyrði liún ungan mann kalla nálægt sjer,
og nú sá hún, að sá sem kallaði paut af
ur norður í land allt að Blöndu, en á allri
peirri ferð hittu peir engan svo vitlausan, að
tryði peim, munu yfirvöldin hjer hafa hlut-
ast til um, að stemmdir væru stigir fyrir
peim en sjálfsagt ekki til pess að peir tækju
að skíra f'lk hjer rjett undir handarjaðrinum
á yfirstjórn kirkjunnar. J>að er næsta leið-
inlegt, að jafnsvívirðilegur flokkur, sem mor-
mónar skuli ná að útbreiðast nokkuð hjer á
landi, en við hverju öðru er að búast, pegar
peim tekst svona 1 aðseturstað allrar mennt-
unar vorrar og allra háyfirvalda vorra, og
peim díðst peningalausum að liggja hjer upp
á fólki og tæla pað. p>að er auðvitað enginn
hægðarleikur að sporna við útbreiðslu nokk-
urrar trúar, par sem fuílt trúarfrelsi er eins
og hjer og menn mega pví eigi kasta ofpung-
um steini á yfirvöldin í pví efni, en ef trú-
arlíf vort væri eins kröptugt og lifandi eins
og vera ber, pá mundi eins festulaus og
heimskuleg hjátrú eins og Mormóna trú er,
pegar mæta hörðum mótmælum frá guðfræð-
ingum vorum, og pað ætti yfirstjórn kirkj-
unnar að láta sjer annt um, að hjer í höfuð-
borginni væri prjedikað kröptuglega á móti
falstrú pessari, mundi pað vekja marga tilað
gæta sín fyrir falskennendum pessum, og við
sjálfa pá væri með pví engu ofríki beitt, sem
hvergi á verr við en í trúarefnum. Yið pessa
tvo Mormóna er eigi orðum eyðandi, pví að
peir eru svo ómenntaðir og vitlausir að peir
taka engurn skynsömúm röksemdum, en geta
hjá liinum ómenntaðasta og fáfróðasta skríl
talað næsta fagurlega fyrir trú sinni.
Úr brjefi frá Eyflrðingi
dagsett 25. febrúar 1880.
> -------- , ... . .],»■ -■ — -nru <M«t—i———
------|>ann 5. p. m. kom sýslumaður vor
Eyfirðinga, ásamt prófasti vorum, fram að
Möðruvöllum, til pess að leita vitnisburð-
ar manna um háttsemi sjera Sigurgeirs á
Grund. Yoru pangað boðaðir fjórir bændur
úr Möðruvallasókn, á svo löglegan hátt!
að peim voru gjörð munnleg boð með ferða-
mönnum, að mæta á tilteknum stað og tíma.
í>egar menn voru pangað komnir, setti sýslu-
maður rjett, og tók pegar í stað að spyrja eitt
vitnið eptir um drykkjuskap sjera Sigurgeirs;
pó sjer í lagi hvort hann ekki liefði verið
drukkinn í brúðkaupi sem lialdið var á Möðru-
völlum árið 1873. Yitnið mundi að nefnd-
ur prestur hefði pá verið drukkinn, en tók
pað pegar fram, að pað liefði ekki verið fyrr
en að afloknu embættisverki hans; hvaðmik-
stað niður tröppurnar og fylgdu honum
ýmsir og par á meðal Mía litla. Hann
hafði farið úr frakkanum á leiðinni, og par
sem nú báturinn í sömu andránni rakst á
og hvolfdist, pá' urðu margir til að fleygja
sjer í iðuna til pess að bjarga hinum ógæfu-
sömu mönnum, og meðal peirra varð hinn
ungi maður fyrstur allra. En eins og hann
varð fyrstur til að stökkva út í flugstraum-
inn, eius kom hann síðastur tillands; hann
var pegar búinn að bjarga tveim mönnum
og nú kom hann í priðja sinni syndandi
með konu. |>egar hún var komin til lands,
fórnaði hún höndum og hrópaði: „Barnið
mitt! Barnið mitt“! Unglingurinn kastaði
sjer pegar í vatnið, og ljet strauminn bera
sig að pústu nokkurri er flaut á vatninu;
er hann nú hafði strítt knálega gegn
straumnum, heppnaðist honum að lokum að
komast að tröppunum með byrði sína, og
pá sást að petta var ofurlítil stúlka; annari
hendi hjelt hann höfði hennar yfir vatns-
ið hann liefði drukkið vissi vitnið ekki Hjer
varð pví ekki lengra komist; pví maður sá
sem veizluna gjörði var nú andaður, og pví
ekki unnt að spyrja hann eptir mæli á víni
pví, sem presturinu neytti í brúðkaupi hans,
pví sýslumaður mun að líkindum hafa munað
að oss er bannað að leita frjetta af fram-
liðnum, að minnsta lcosti er pess ekki getið
að hann hafi gjört tilraun til pess. Að
mörgu fleira var spurt í pá átt að eitthvað
saknæmt fengist til lianda sjera Sigurgeiri;
hirði jeg ekki um að tilgreina pað hjer, enda
mundi pað oflangt mál; en peim sem vitni
báru bar saman um pað, að peir hefðu sjeð
sjera Sigurgeir drukkinn, en aldrei við em-
bættisverk hans. |>ess má geta að eitt af
vitnunum mælti par orð nokkurt fyrir rjetti,
sem að vísu hefði mátt vera ótalað, enda
sagði prófastur að slík orð mundu ekki sæma
fyrir rjetti. En maðurinn sem orðið mælti
sagði mjer síðar að hann hefði talað pað til
pess að vita með vissu hverjum finndist sjer
standa næst að svara pví, og mun hann hafa
náð tilgangi sínum í pví efni. Dagana fyr-
ir penna áminnsta dag voru haldin rjettar-
próf í Hrafnagilshrepp og hjer og hvar fram
um Saurbæjarhrepp. Gekk ferðalag petta fram
og til baka um hjeraðið, pó voru mörgheim-
ili í báðum hreppunum sem ekki urðu
fyrir pví láni að geta fagnað hinum hátt-
virtu sannleiksleitandi rjettarpjónum; bíðapau
máske seinni rannsóknar tíma. J>egar jeg sá
hina ótrauðu framgöngu sýslumanns og pró-
fasts, kom mjer til hugar að pað mundi ekki
alls ólíkt pví er menn elta álptir 1 sárum,
og hafa flæmt pær af vötnum hvar pærgeta
bezt varið sig, pví pá munu fáir telja spor-
in sín til pess að verja peim stöðvar peirra
aptur, unz pær eru sigraðar. Sumum sýn-
ist meiri nauðsyn til bera að lögð sje tálm-
un við pví að Mormónar útbreiði trú sína
hjer í landi heldur en að banna prestum vor-
um að prjedika hreinann, kristilegann trúar-
lærdóm, enda pótt að peim hafi viljað ein-
hver hrösun til, pegar peir lofa bót og betr-
un. Vjer höfum líka pau dæmi sem oss
eru gefin til eptirbreytni, að ekki rak Krist-
ur úr sinni pjónustu sína brotlegu pjóna.
Jpessar fáu línur vil jeg pú ljetir prenta
í opinberu blaði, til aðvörunar peim prest-
um, ef nokkrir eru, sem kynnu að hafa gjört
sig seka í pví að láta sjá sig drukkna, enda
pótt pað hafi skeð fyrir mörgum árum. Eng-
inn mun purfa að óttast að hinir skylduræknu
og skarpskyggnu valdsmenn vorir fari par í
manngreinarálit eður láti tælast af haturs-
skorpunni, en hinni hjelt hann í steintröpp-
urnar.
nþú getur pví nærri faðir minn, að pá
hófust fagnaðaróp“, sagði Mía litla með
tindrandi augum, „pú hefðir átt að heyra
húrra ópin móðir mín, og jeg hrópaði líka
húrra góða mamma“.
„Æ! Gfuð komi til“ lirópaði kammerce-
ráðsfrúin alveg frá sjer nurnin, „er nú Mía
litla farin að hrópa húrra á götunum i
Stokkhólmi".
Einnig sagði Mía litla frá pvi, hvernig
hetjan, er hafði hrifið svo marga menn úr
dauðans kverkum, hnje örmagna niður pegar
hann kom til lands. |>eir sem viðstaddir
voru höfðu fyrst borið hann til höfuðvarð-
arins og paðan heim til hans, hann bjó í
stóru húsi í einni af hinum minni götum
bæjarins; margir höfðu fylgt honum upp í
herbergi lians, og par á meðal Mía litla.
Framhald.