Tímarit - 01.01.1871, Page 17

17
i Jónsbókar landabrigðabálki 7. kapítula, því þar skal
seljandi, sem selur land sitt fyrir fardaga eður á miðj-
um missirum, ábyrgjast land við eldi og skriðum, vötn-
um og öllum spjöllum til fardaga.
Hver sá, sem selur öðrum manni eignir, kröfur eða
önnur réttindi, á að heimila það þeim, er kaupir, svo
að hann fái að njóta kaupa sinna. Hafi því sá er seldi
af einhverjum ástæðum, svo sem að hann ekki sé eig-
andi, að hann áður hafl selt öðrum hinn sama hlut, að
annar maður hafl honum meiri rétt, brostið heimild
til þess að selja fjármuni þá eða annað, er hann lét af
hendi, og því kaupandi ekki fær að njóta þess, er hann
keypti, er það auðsætt, að seljandi ekki hefir fullnægt
skyldu sinni, og verður, ef andvirðið er goldið, að skila
því aptur, og ef það er ógoldið, þegar heimiidin brestur,
þarf eigi kaupandi að greiða það, og getur þar að auki
jafnan kraözt fullra skaðabóta, í hið minnstahaíi seljanda
verið kunnugt um óheimild sína á því, er selt var.
í Jónsbókar kaupabálki 11. kapítula segir og, að
selji maður óheimilt, þá skuli það kaup aptur ganga, en
hinn er keypti, hafi andvirði sitt. Heimildarskyldan
hvílir á öllum þeim, er selja eitthvað til eignar, á leigu,
til veðmála, og jafnvel að noskru leyti á þeim, er gefur,
að minnsta kosti hafi gefandi gefið eitthvað í sviksam-
legum tilgangi, svo sem þjófurinn hið stolna, til þess
að losast við það. Það er því haganlegt, að hlutaðeig-
endur í kaupbréfum, leigubréfum og veðskuldabréfum á-
skilji sér vissar tilteknar skaðabætur, ef þann, er selur,
skyldi bresta heimild til þess, er hann seldi.
Þar eð það opt getur orðið efunarmál, hvar samn-
ingum skal fullnægja, einkum þegar peningar eiga að
greiðast, er að láni hafa teknir verið, er það og hyggi-
2