Fréttir frá Íslandi - 01.01.1877, Page 1

Landstjórn.
Nú á síðari árum eru íslendingar mjög farnir að láta til sín
taka um stjórnarmálefni, og hreifa við mörgu því, er um mörg ár
og jafnvel um margar aldir hefur legið í þagnargildi, og er fá-
um hefur til hugar komið að breyta þyrfti eða breytt yrði. Af
þessum rótum var stjórnarskráin runnin. Síðan hún kom út 1874,
hafa hreifingar þessar farið fram með meiri kyrrð en hin næstu
ár á undan, og eigi borið jafnmikið á afskiptum landsmanna á
stjórnarmálum. Sumum áhugamönnum hefur þótt þetta vottur
um deyfð og apturför, en svo er í rauninni ekki; má það marka
af blöðunum, er nú eigi síður en áður hafa almenn þjóðmál að
umtalsefni, og sömuleiðis af fundahöldum manna, er að minnsta
kosti sumstaðar fremur munu fara í vöxt en minnka, og ekki
sízt af hinum mikla sœg af bœnarskrám og tillögum, er komið
hafa til tveggja hinna fyrstu löggjafarþinga, einkum til síðasta
þings; því að þótt margt af því hafi verið smámál, og sum
þeirra ef til vill óþörf eða í ótíma upp borin, þá bera þau þó
vott um það, að landsmenn eru teknir að hafa mikinn hug á
umbótum og alla viðleitni til að nota sjer stjórnfrelsi það, er
þeim er veitt með stjórnarskránni.
Frá því er sagt í landstjórnarbálkinum í fyrra árs frjett-
um, að þá voru þrjú stórmál á dagskránni, en það voru skatta-
málið, landbúnaðarmálið og skólamálið. J>ótti landsmönnum
miklu varða um þessi mál, hversu þau mundu fara, og fýsti
mjög að vita, hverjar viðtökur þau mundu fá, er til stjórnar og
þings kœmi. Nú varð sú raunin á, að af þeim kom eigi nema
skattamálið eitt til þings að þessu sinni; landbúnaðarmálið var
enn látið bíða þingsatkvæða, en skólamálinu rjeð stjórnin sjálf
til lykta að nokkru leyti, án þess að þingið fengi þar nokkru
um að ráða, og mun nokkuð sagt af því síðar. Auk þessara
þriggja mála höfðu landsmenn nú í undirbúningi mörg önnur
mál, meiri og minni; voru mörg þeirra gjörð að blaðamálum.
FkJBTTIK FRÁ ÍSLANDI. 1