Tíminn - 05.04.1872, Blaðsíða 1
7. blað.
Reyltjavík ð. apríl.
1872.
— Póstskipið «Diana», fór kl. 6 að morgni
hins 24. f. m.; með því tóku sjer far: stiptamt-
maður H. Finsen (í hans stað veitir embættinu
forstöðu á meðan, háyfirdómari Th. Jónassen),
með frú sinni og einum syni, sömuleiðis kand.
juris Hoskiær, frændi stiptamtm.; fyrrum yfirdóm-
ari Benidikt Sveinsson; alþingismaður Egill Egil-
sen, Sigfús Eymundsson, Hafliði bóndi EyjÖlfsson
í Svefneyjum og Sölvi Þorsteinsson frá ísafirði,
(hinir 4 síðast töldu í verzlunarerindum); sex
skipbrotsmenn af skipinu «Suberbe», er rak upp
í Meðallandi 27. desember f. á., og bóluveiki
maðurinn af «Cito», er lagður var til lækninga
inn að Laugarnesi, þá orðinn heill heilsu.
UM «SP ARISJÓÐI».
í öðrum löndum hefir það orðið hinn mesti
grundvöllur lil velmegunar, að sparisjóðir hafa
verið stofnaðir; hinir fátæku og efnalitlu, sem
hafa haft dálítið um fram, hafa lagt í sjóði þessa,
og fengið vexti af fje því, sem annars hefði leg-
ið arðlaust. Þó að sjóðir þessir gefi litla vexti,
bætir það mjög úr því, að þeir leggja vextina
við höfuðstólinn til ávöxtunar, við það eykst höf-
uðstóllin von bráðar, og munar þá minnstu, þó
vextirnir eigi sjeu nema 3 af hundraði. Með því
að leggja fje í sparisjóði, venst hinn efnalitli á
að spara, bæði að halda skildingum sínum sam-
aD, og eiga dálítið um-fram til þess að grípa til
í viðlögum. Hann venst á, að hafa traust á sjálf-
um sjer, til að bjarga sjer, hann venst á að græða,
á hagsýni, á atorku, reglusemi og að forðast allt
óhóf.
Með þessu liggja tveir vegir til auðlegðar,
annar að spara, enn hinn að auka arðinn með
vinnu sinni. Sá, sem að leggur í sparisjóð, byrjar
að ganga fyrri leiðina, og kemst vonum bráðara
á hina, og ratar loks á báðum.
Erlendis hafa slíkir sjóðir, orðið mikil auðs-
uppspretta til velsældar; smáskildingar, sem börn-
unum hafa bætzt, hafa verið lagðir í þá, og þeg-
ar þeim hefir verið trúlega haldið saman, hafa
þau eignast peninga að góðum mun, átt hægra
með að komast í veg og minnst þess alla sína
æfi, hversu gagnlegt það er, að venja sig á að
spara. Menn á bezta aldri, hafa lagt fje í sjóð-
inn, og gripið til hans í viðlögum, til að bæta
kjör sín. Farlama öldungar hafa opt haft stoð
af því í elli sinni, sem þeir hafa lagt í spari-
sjóðinn.
Sparisjóðirnir eru ekki handa auðmönnun-
um, sem eiga hægt með að ávaxta fje sitt, þeir
taka helzt við smáfje, sem að annars lagi arð-
laust, og lána það svo út aptur.
í öðrum löndum, eru sparisjóðirnir margar
milljónir ríkisdala, og það hefir eigi borið við t.
a. m. í Danmörku, að þeir haft eigi staðið í skil-
um, svo er stjórn á þeim orðin skynsamleg og
alþekkt. Hver smábærinn á sparisjóð, og i kaup-
slöðum sem eru minni enn Reykjavík, ávaxtast
stórir sjóðir. I allri Danmörku standa í spari-
sjóðum 59 milljónir ríkisdala. Jafnvel Grænlend-
ingar hafa sparisjóði.
Hjer á landi er svo mikil peninga-ekla, að
öll þörf er á, að öllum smápeningum sje haldið
saman, og þeir aptur lánaðir út, til þess að bænd-
ur geti ræktað betur jarðir sínar, og aukið atvinnu-
veg sinn. Sje það sagt að landið sje fátækt og
peningalaust, þá er ekki langt á að minnast, að
fyrir nokkrum árum síðan, mun hafa verið tekið
ógrynni fjár inn í jarðabókasjóðinn fyrir ómynd-
uga og opinberar stofnanir, móti 3 og af