Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1893, Blaðsíða 36
36
vestrs; hún er 6 fet á lengd. Þetta er alt saman uppblásið, svo
að þetfa er slétt við jörðu. Það er auðsjáanlegt, að þetta eru
leifar af fornum haug, enda sáust þar fvrir nokkurum árum upp-
blásin hrossbein, og með því að þetta er rétt fyrir ofan Hrólfs-
staði, er líklegt, að þetta sé haugr Hrólfs, er þar bjó.
Hrafnkelsstaðir standa nú góðan spotta inn frá fljótsbotnin-
um, eða með öðrum orðum: fljótið nær nú eigi eins langt inn
eins og á fyrri tfmum. Jökulsá og Keldá renna rétt með
túninu, eftir að þær koma saman, svo að nú verðr ekki riðið
þar fyrir neðan túnið, eins og á tíma Hrafnkels. A Hrafnkels-
stöðum þótti mér fallegt, ekki stórkostlegt, enn skemmtilegt. Nafnið
SJcálavað, á ánni, er tvnt, enn líklegt er að það hafi verið skamt
fyrir innan Hrafnkclsstaði, þar yflr í nesið, er gengr fram í ána
að norðan. Þetta or nær því á móti Bessastaða-á, sem fellr niðr
norðan af Fljótsdalsheiði, í ákaflega djúpu gljúfragili, úr »Gilsár-
vötnum«, sem kölluð eru, vestr á heiði. Sú á hefir áðr heitið
»Gilsá«, því að í Annálum stendr, að Þorsteinn prestr Andrésson
frá Hallormsstað drukknaði í Gilsá í Fljótsdal 1411.
I litlum fögrum hvammi, útsunnanvert við ána, gagnvart
Bersastöðum, litlu ofar en áin kemr fram úr gljúfrunum, er löng
tóft, mjög niðrsokkin, 60—70 fet á lengd; breiddin verðr eigi á-
kveðin, eða hvar dyr hafa veríð, enn víst mun þetta vera blót-
hús Bersa.
Frá Hrafnkelsstöðum fór eg alla hina sömu leið, sem Hrafn-
kell, þegar hann elti Eyvind, og svo alt norðr á JöTculdal, og
yfir Jökulsá á drætti, þar sem hún fellr í þröngum gljúfrum, og
síðan upp allan HrafnJcelsdal.
Fljótsdalsheiði, millum Fljótsdals og Jökuldals, er mjög löng,
og er sögð um þingmannaleið milli bygða. Upp á heiðina er
farið skamt fyrir innan Bersastaði. Nafnið Bersagötur er nú týnt,
enn þær hljóta að hafa verið fyrir austan miðja heiði. Norðan
til á heiðinni eru lág fjöll, sem enn í dag heita Eyvindarfjöll, og
út frá fjöllunum gengr sem hali eða tagl, sem farið er yfir. Hér
er ljóslega frá sagt í sögunni; þegar kemr á miðja heiði, verða
fyrir öldur tvær, sem liggja út og inn eftir heiðinni, og lægð í
milli. Þar hygg eg vera þá »svarðlausu mýri«, sem sagan talar
um. Að visu mun þetta nú vera orðið nokkuð umbreytt; þó var
svo blautt á þessum stað, að við urðum að fara af baki og teyma;
sukku hestarnir mjög í. Eg skal geta þess, að heiði þessi er nú
orðin mjög graslaus og hálf-ill yfirferðar, með þvi að enginn vegr
er, þegar fara skal í Hrafnkelsdal. Þegar koraið er yfir þessa