Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1893, Blaðsíða 53
53
kell hafl farið þessa leið, sera hlýtr að vera ljóst, þá er vel og
skilmerkilega sagt frá þessum viðburði í sarabandi við þær stað-
arlegu lýsingar sem hér eru. Enn að Þorkell hafl farið Hellis-
heiði getr ekki staðizt vegna þess, hve skamt er á milli bæjanna
Þýfls (eyðibæjarins) og Eyvindarstaða.
Eg fór yflr Hellisheiði, sem áðr er sagt, er hún ákaflega hár
fjallshryggr og brött á báðar hliðar, og kom eg síðan otan f
Böðvarsdal, sem er fagr dalr ekki alllangr. í dalnum standa að
eins 2 bæir, sem nú eru bygðir: Eyvindarstaðir, sem er lítill
bær vestanvert í dalnum yzt, eins og sagan segir, og að aust-
anverðu dalsárinnar Böðvarsdalr; er það stór jörð og fall-
eg. Yzt í fjallgarðinum, sem skilr Jökulsárhlíð og Vopnafjörð,
liggr Fagridalr; er milli hans og Böðvarsdals mjór fjallhryggr.
Fagridalr liggr í suðr frá sjó, og liggja drög úr honum alt á
austrbrún Hellisheiðar. Sést af Hellisheiði, þar sem hún er hæst,
yfir mestan hlut hans. Fagridalr er fallegr dalr, einkum að vest-
anverðu. Stendr þar enn bær að austanverðu árinnar; þar er
sauðland ágætt.
Jökuldalr, sem getr um í þætti Þorsteins uxafótar, er allr
annar dalr, enn hinn nafnkenndi Jökuldalr, sem liggr upp af
Fljótsdalshéraði. Það er lítilfjörleg dalskora, að eins grasivaxin
utan til, sem liggr úr Fagradal og vestr í Hellisheiði. Liggr vegr-
inn yfir daladrögin uppi á háheiðinni. Þar norðanvert i dala-
drögunum, austan undir hæstu fjallaröðinni í halla miklum rétt
við veginn, er lítill klapparhóll, og er það »Brynjarshaugr», sem
Þorsteins þáttr talar um. Ber hann nafnið enn í dag, og þekkir
hann nærri hvert mannsbarn þar í grend. Undraði mig stórlega,
að þessi forneskjulega og skáldlega saga skyldi hafa rnyndazt
um þessa grjóthæð upp á reginfjalli. Upp úr haugnum er lítil
klöpp, og varða á, og lítil grastorfa austan undir vörðunni; sett-
ist eg þar stundarkorn, ásamt Jóni alþm. á Sleðbrjót, sem fylgdi
mér yflr heiðina, því torfan er aðeins svo stór, að 2 menn geta
setið á henni. Á þessari litlu torfu hefir Þorsteinn orðið að sofa,
ef maðr vill binda þessa sögu við nokkurn sögulegan sannleika.
Annarsstaðar utan í hólnum er lítil klöpp; að öðru leyti er þetta
ekkert annað enn grjóthóll, ekki stærri enn svo, að haugbúarnir
sem vóru 24, gátu að eins haft þar nægilegt rúm. Eg lýsi þessu
að eins til gamans, af því sagan er svo forneskjuleg og falleg,
eins og kunnugt er.