Sujumut - 01.08.1937, Qupperneq 11
ukiut 4*at Nr. 8
SUJUMUT
56
ajoKiuneK P. Lynge
4’Aug. 1937 ajoiduneic Pavia Lynge ila*
gingne atuarfingmilo sulinermine 40*ngortor*
siorpoK. — angut tåuna inutsimigut sagdliu*
niångisåinarnermik pissusilik, pissariaxarti*
para mana erssersalårneitarnigsså — måssa
K’aKortup niuvertoKarfiane angutit Kåumar*
sainerme ilagingne atuarfingnilo aulajaitdlu*
tik suliaKartut ilagingmåssuk t. p. Kutsavigi*
ssagssauvdlune kujatåne kalåleKatiminit.
„SUJUMUT“p angutit taimåitut Kutsavi*
giumavai; taimane kalåtdlit pikututut sikinga*
nerugatdlarmata akungnermilo inunikut su*
naussoK anguniagagssaK r.alunerugatdlarmå-
ssuk tamåssa sulisimassut uparuartuivdlutik
sujumut mana Kavsinut uivfiussumik.
P. Lynge Ki'nuvigåra sulinermine inger*
dlautsime ilånik OKalugtuterKuvdluta tamå*
nalo ima agdlautigå.
ukiut 40«ngorput.
1891*1897 iliniarfigssuarme pisorKame ili*
niarsimavdluta aussarmat sulivfigssavtinut
autdlåsagavta palasip oicarfigingmatigut erKai*
mavara: „ingmivsinik ivertisinåungilase".
tauvalo Juli*me pingasuvdluta kujåmut aut*
dlarpugut Nup umiarssuårå ilauvfigalugo.
uvanga Fiskenæsset*mut pissugssaugama er*
nginaK tåssunga pivunga; taimåitordle sivisu*
kulugtumik utaricivdlunga kisa ivertitsissig«
ssara tikiupoK Påmiune palase M. Rasmu*
ssen, Nungmut palasingoriartortOK kingorår*
taugatdlåsavdlune palasip avalagsimanerane.
uvdlut puigunaitsunerpåt ilåt tåssa 4’Au*
gust 1897, ajoKingortitauvfiga Fiskenæsset*me.
tåssanileramalo ilimasungikaluarpunga sivi«
kitsumik najusavdlugo, taimåitumigtaoK
isumaKalerdlunga igdlutårtarianardlunga, tai*
mane nuliaicalerama KitomånguaKalerdlutalo.
taimale pilerssåruteKalersunga tauva palasimit
N. E. Balle*mit agdlagarsivunga palasit nåla«
gaisa Agdluitsumut nungnigssara apernuti*
gisimagåt palasip tåussuma iluaripagugoK,
(taimanime Katångutigingniat ajoKersuissue
avalåsangmata). sårnguname någgårtugssåu*
nginama aussaK tamåna 1900 kujåmut aut*
dlarpugut palase inusugtoK Balle sulenatigi*
artordlugo Agdluitsume palasiussugssaK.
tauvale K’aKortumut pigavta tusarpugut pa*
lase ornigara Narssamut kujatdlermut ukiar*
torniartoK, Kavångarnitsat uiartut kuisinigsså*
nut piarérsarumavdlugit, kuisinigssåtdlo su?
liariumavdlugo.
Agdluitsumut pinerput puigunaitsoKaoK
uniikut tårsjlersoK tikikavta, igdlorssuarmut*
dlo majuardluta ajoKersuissut mardluk nuli*
agdlit inigissånut, sornguname palase orniga*
ra tåssanltoK (Agdluitsume). tikikavta ki*
nguningua ajoKersuiartortitat tåuko K’anor*
tumut autdlarput avalagkiartordlutik; kingu*
ningualo kujåmut autdlaravta Nanortalingme
uvdlorpåluit uningasinardluta, kisa Narssa*
mut kujatdlermut pivugut palase ilagalugo.
Narssame ukigavta uvavnut misingnarne*
russoK tåssa Kavångarnitsat piarérsarneKarne*
rat kuisinigssanut; kisalo upernarmat kuisi*
put inugpåluit ilaKutigiginangajait. taimani*
lo uvdloK puigunåipoK uvavtinutdlo alutor*
nardlune, (aitsame utorKarnik kuisitunik ta*
kugavta). tåukua ilagåt åtåritå Kristiåmik
atenalersoK.
1901 ukialersoK Agdluitsumut autdlarpu*
gut, nuånåvigpugutdlo kingumut avangna*
mut igdlualeravta, kisalo nunagssarput tikf**
parput sunauvfa ukiorpagssuit najugarisav*
dlugo. ilumut siunigssaK nalunartaKaox,
mérautitdlunga takuvåka Agdluitsormiut
Nungmitut, tåssa H. Køgel»ip anguartai; ama
ajoKitigssautitdlunga Atuagagdliutine atuar*
para Dånialip (Agdluitsormiup) agdlagå.
sunauvfale tamåko piarérsautaussutdlusoK
Agdluitsume nunaKarnigssavnut.
taimane inusugkama Kåinamitdlo autdlai*
niarneK nuånarivigdlugo, nunatårput sungiu*
tilertorpara, anore sapingeriarångavko atuar*
titsinerma kingornagut uninganeK ajungajag*
kama ågorniarnermit. kisiåne imåingilaK pi*
nialungneK nuånarinerugavko suliagssavnit;
taimanile akigssautigut ima amigartigissut
avdlatut iliorsinåungilanga, kisiåne tamavi*
årdlunga pigssarsiorniåsavdlunga pinialung*
nikutaoK; taimailioramalo imågdlåme ajor*
ssarnigssågaluaK mingnerussarpoK. taimåi*
tumigdlo pigssakitdliorneK atugarput ersser*
Kigsumik erKartorumångilaralunit, Kujavdlu*
nga erKaissaravko ukiorpagssuit pinialung*
nivne Kåinåkut navialisimånginama.
Agdluitsumingnivnilo pingårtumik inusug*
katdlarama palasit suleKatigissåka uvavnut
ilaKutivnutdlo ikiuiniartartut puiorsinåungi*
låka; pigssakitdliornerput ilaginarnago ilima*
gingisaraluavnik ikiorniartarmatigut, pingår*
tumigdlo J. Chemnitz*iugaluap ajoKiminut
isumagssuinera angeKaoK. tåssalo Agdluit*