Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1912, Qupperneq 11

11
aðar að fullu. Ura þingtímann 1877 skrifaði Jón Árnason stiftsyfir-
völdunum 12. jálí og ítrekaði bæn sína 1874 um að setja mann sér
til aðstoðar við Forngripasafnið og bað þau um að setja Sigurð Vig-
fússon gullsmið í Reykjavik. Sigurður hafði þá nokkur afskifti af
safninu og rnun hafa verið farinn að veita Jóni aðstoð við það í
ýmsu, en nú hugði Jón til utanfarar sér til lækninga og varð þörfin
á umsjónarmanni við safnið því brýnni en áður. Nú hafði alþingi
og veitt dálitla þóknun fyrir umsjónina, og þar sem bersýnilegt var
ennfremur, að umsjón Jóns Árnasonar með lærða skólanum og stifts-
bókasafninu lögðu honum svo miklar byrðar á herðar að hann gat
lítið sint Forngripasafninu, þá kvöddu stiftsyfirvöldin Sigurð Vig-
fússon með bréfi 17. jan. 1878 til að vera umsjónarmann Forngripa-
safnsins ásamt Jóni Árnasyni, þar eð stiftsyfirvöldunum var kunn-
ugt, segir í bréfinu, að Sigurður öðrum fremur liafði »þekkingu á
íslenzkum forngripum og vilja til að efla framfarir hins íslenzka
Forngripasafns«. Tilkyntu stiftsyfirvöldin Jóni þessa ráðstöfun sama
dag og skoruðu jafnframt á hann að senda sér reikning yfir tekjur
og gjöld safnsins, og gjörði hann það þegar 20. s. m.
Um þingtímann 1877, 16. júli, hafði Jón Árnason ritað »bendingu
til fjárhagsnefndarinnar á alþingi* í tilefni af væntanlegri aðgjörð á
dómkirkjunni, sem þá var komin í mjög hrörlegt ástand og svo að
segja á fallanda fót. Kvað hann söfn þau er geymd væru á kirkju-
loftinu myndu verða húsvilt þegar farið yrði að gera við kirkjuna,
ekkert liæli hafa meðan á aðgjörðinni stæði. Viðvíkjandi húsrúmi
Forngripasafnsins á kirkjuloftinu tók hann það fram, að það væri
safninu í alla staði ónógt, kvað ekkert verða lengur sýnt af hlutum
þeim er við bættust, sökum rúmleysis, svo að alt það yrði að geym-
ast í kistum og kössum. Þar sem nú hlaut að því að reka, að
kirkjan yrði endurbætt og áminst söfn verða á hrakningi með hús-
næði, kvað hann sér hafa komið til hugar hvort ekkt mundi réttast
að reisa eitt hús á alþjóðlegan kostnað handa Forngripasafninu og
Stiftsbókasafninu fyrst og fremst og öðrum söfnum, sem hann til-
nefnir, og ennfremur alþingi sjálfu, skjölum þess og bókum. — Al-
þingi gat ekki sint þessu þá, en mál þetta, sem í rauninni var engin
nýjung, var tekið fyrir á næsta þingi. En kirkjuaðgerðin var ekki
látin bíða, og það rak að því, að flýja varð með Forngripasafnið af
kirkjuloftinu. Forstöðumennirnir skrifuðu stiftsyfirvöldunum 25. okt.
1878 og báðu þau ásjár um hvað gjöra skyldi af safninu meðan
verið væri að gjöra við kirkjuna. Það mun ekki hafa verið um
marga góða staði að velja handa safninu, en einn fanst. Amtmaður
bað 26. febr. 1879 bæjarfógetann um að fá lánaða borgarastofuna í
2*