Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1912, Blaðsíða 20
20
miðja öldina tvisvar og enn í þriðja skiftið 1872. Hann hafði mikinn
huga á og var mjög vel heima í vorum fornu bókmentum. Hann
var orðinn roskinn maður er hann tókst á hendur forstöðu safnsins,
53 ára að aldri. Árið 1879 hafði hann ásamt síra Matth. Jochumssyni,
próf. Will. Fiske o. fl. stofnað Fornleifafélagið; var hann frá byrjun
aðalstarfsmaður félagsins og ritaði sjálfur flest af því er það gaf út
i árbók sinni.
Til þess að geta starfað verulega að gagni fyrir fornfræði Is-
lands, í þarfir safnsins og félagsins og báðum til eflingar, sá Sig-
urður, að nauðsynlegt var að ferðast um landið, rannsaka sögu-
héruðin og hinar staðbundnu fornleifar, hauga, dysjar, hofa- og aðrar
byggingarrústir, og jafnframt leita sér upplýsinga um forngripi,
skoða kirkjugripina og spyrjast fyrir um forngripi í einstakra manna
eigu. Til þess að standast kostnaðinn við slík ferðalög og rann-
sóknir hafði hvorki safnið né félagið nægilegt fé og sjálfur var
Sigurður ekki svo vel efnum búinn að hann gæti lagt eigið fé út
til þess þótt hann feginn vildi. Hann leitaði því til fjárveitingar-
valdsins og bað alþingi 1881 um að veita sér styrk úr landssjóði
til fornmenjarannsókna. I fjárlagafrumvarpi stjórnarinnar voru
áætlaðar safninu 400 kr. til forngripakaupa og aðrar 400 kr. til
skýrslusamnings og umsjónar hvort áranna 1882—83, eins og veitt
hafði verið fyrir næsta fjárhagstímabil á undan. Á þinginu 1881
var þessu breytt þannig, að veittar voru 400 kr. til gripakaupa,
200 kr. til umsjónar safnsins og 800 kr. til rannsókna fornmenja
bæði á safninu og utan þess, og mun þingið hafa ætlað Sigurði Vig-
fússyni þær 800 kr. og vænst þess að hann héldi skýrslusamningnum
áfram og sömuleiðis rannsóknarferðum þeim, er hann þá þegar var
byrjaður á. Þessi fjárveiting kom sér einkar vel og var dyggilega
notuð. Sigurður samdi jafnan góðar skýrslur um viðbót við safnið
öll þau ár, er hann hafði forstöðu þess einn á hendi, og árangurinn
af rannsóknarferðum hans er alkunnur af árbók Fornleifafélagsins.
Mun óhætt að telja, að hann hafi með þessum fornmenjarannsókn-
um sínum lagt grundvöllinn undir fornmenjafræði íslands. Næsta
alþingi hækkaði þessa 800 kr. fjárveitingu um 200 kr. og eftirfar-
andi alþingi veitti hana síðan svo lengi sem von var til að Sigurður
gæti notið hennar, en ekki var hún á fjárlögunum bundin við nafn
Sigurðar fyr en á þinginu 1889, þótt hann að tilætlun þingsins not-
aði hana jafnan einn.
Til forngripakaupa hafði alþingi 1881 veitt safninu 400 kr. hvort
árið 1882—83 svo sem áður, en alþingi 1883 hækkaði einnig þá
fjárveitingu vegna sérstaks tilboðs um allmikið af forngripum, —