Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1912, Síða 36

36
7. SafniQ undir umsjon fornmEnjauaröar
[Ulatthíasar Þóraarsonar]. p
Safninu skift i eitt aðalsafn (Þjóðmenningarsafn Islendinga) og 6 smærri: Steinaldar-
safn, Þjóðfræðissafn, Yídalinssafn, Myntasafn, og Mannamyndasafn, og siðan bætist
Fiskes-safn við. — Safnið flutt i Safnahúsið. — Nafnið Forngripasafn lagt niður og
safnaheildin nefnd Þjóðmenjasafn. — Pjölgað mjög sýningum og tala gestanna
eykst mjög. — Veitt fé til að launa 4 gæzlumönnum við sýningarnar, og til nýrra
skápa og skrifstofngagna, og fjárveitingin til gripakaupa hækkuð um þriðjung.
Við ársbyrjun 1908 var Matthías Þórðarson settur af stjórnarráð-
inu til að hafa umsjón með safninu, og 1. júlí sama ár var hann
skipaður fornmenjavörður, en samkvæmt 24. gr. í lögum um vernd-
un fornmenja 16. nóv. 1907, skyldi fornmenjavörðurinn hafa á hendi
umsjón safnsins. Lög þessi eru og snertandi safnið að ýmsu öðru leyti.
— Sama alþingi og samþykti lög þessi, setti það ákvæði i fjárlögin
1908—9, að síðara árið skyldi safnið vera opið 2 tíma á dag frá
15. júní til 15. sept., en hinn tíma ársins 1 tíma á dag, og skyldi
umsjónin borguð með 1200 kr. það ár; var þó eigi farið eftir því,
heldur litið svo á, að fornmenjaverðinum bæri, samkvæmt fornmenja,-
lögunum, að annast umsjónina án sérstakrar þóknunar, og það enda
þótt safnið skyldi, samkvæmt fyrirmælum fjárlaganna, sýnt þrisvar
sinnum fleiri stundir en verið hafði áður. Samkvæmt þessu áætlaði
alþingi 1909 og 1911 enga sérstaka fjárhæð fyrir umsjón fornmenja-
varðarins með safninu.
Þegar hið nýja safnahús var reist við Hverfisgötu, var Forn-
gripasafninu áætlað húsnæði á efsta lofti í því húsi, og var safnið
flutt úr Landsbankahúsinu í Safnahúsið 5.—16. des. 1908 og því rað-
að af fornmenjaverði í hinum nýju húsakynnum á næstu mánuðum;
varð safnið ekki sýnt í 4 mánuði, frá 1. des. 1908 til 1. apríl 1909.
Þar eð húsakynnin voru mjög á annan veg en áður höfðu verið og
rúmbetri, og haga varð niðurskipun safnsins á annan veg, en
verið hafði að undanförnu, varð hin nýja niðurskipun harla mikið
starf og þó eigi nægilega vel framkvæmt sökum þess, að hið nýja
húsnæði var of þröngt, of dimt og mjög óhaganlegt til sýningar
slíks safns, sem Forngripasafnið nú var orðið. Sundurgreining hlut- (
anna og niðurskipun í flokka varð mjög seinleg og vandgerð sökum
þesB, að hlutirnir voru margir hverir alls ekki eða lítið rannsakaðir
að undanförnu, skýrslur og lýsingar engar eða ófullkomnar.
Eins og tekið hefir verið fram hjer að framan, voru forstöðu-
mönnum safnsins jafnan borguð störf þeirra við flutning og niður-
röðun safnsins þegar það var flutt áður, og áætlað fje til þess, en
er safnið var flutt í Safnahúsið, var ekki áætluð af alþingi nein sér-