Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1951, Blaðsíða 51
55
rekja í jarðlögunum. Takmarkaði hún brunalagið ákjósanlega eins
og aftur verður nánar Iýst, en fyrst skal víkja að þeim mannvistar-
leifum, sem fyrir urðu ofar, og hafa þá allt rannsóknarsvæðið undir
og byrja efst og halda niður eftir.
Um allt svæðið var efst 50 sm þykkt lag af mjög svo hreinni
gróðrarmold án mannvistarleifa. I þeirri dýpt sást vestast í svæðinu
rauðleitt öskulag, mest 15 sm þykkt, og á sama bili, en neðar, 65
sm frá yfirborði (-f- 242 ), kom fram annað miklu meira öskulag, sýni-
lega öskuhaugur, mest af rauðleitri ösku með stórum svörtum sót-
eða kolaskellum, nokkru af brenndum og óbrenndum beinum, all-
miklu af gjalli og einstaka viðarkolamola. Öskulag þetta var hæst
og þykkast í miðju, líkt og toppur, og þar 40 sm þykkt. Allt bendir
til, að þetta sé venjulegur eldhúsöskuhaugur með beinum og rusli, en
auk þess smiðjuúrgangi. Skal þess getið í eitt skipti fyrir öll, að fleiri
skellur af auðþekktri eldhúsösku fundust hér og hvar í rannsóknar-
svæðinu, þó að þessi væri stærst, og þykir ekki ómaksins vert að
geta hverrar einstakrar. Svo sjálfsagt er og ekki umtalsvert, þótt eld-
húsaska finnist víða á gömlum bæjarstæðum.
Efsta góífið: Um 1 m frá grasrót (-j-205) við norðurbrún rann-
sóknarsvæðisins varð fyrst vart við gólflag, troðið dökkleitt öskugólf,
3—5 sm að þykkt. Hús það, er þetta gólf var úr, hafði greinilega
Verið mannahús, þótt ekkert sæist þar eldstæði. Breidd gólfskánar-
innar er mest 2,30 m, en lengd hússins hafði verið röskir 6 m austur
að dyrum eða gangi, þar sem rekja mátti öskugólfið eftir dyrunum
og inn í annað hús austan við, sem virtist sömuleiðis hafa snúið austur
og vestur, húsin með dyrum eða gangi á milli, hvort af annars enda.
Austara húsið varð ekki rannsakað nema vestasti hlutinn, því að
brunalagið tók ekki lengra austur, og þótti þá ekki svara kostnaði
að grafa lengra fyrir þetta hús eitt. Við suðurvegg vestast voru komnar
í ljós 2 stoðarholur með smáhellum á rönd við holuopið. Dyrnar
milli húsanna voru 75—80 sm breiðar og rösklega 1,5 langar, sem
er breidd skilveggjarins. Vestast í dyrunum voru lögulegir steinar
undan dyrustöfum. Þegar þeim syðri var velt við, sást, að hann var
með slitinni hvilft á þeim fletinum, er niður snéri, líklega fiskasteinn.
I vesturhúsinu eru annars engir steinar og ekki utan ein stoðarhola
við norðurvegg. Gólflagið var miklu meira austast en vestast og harð-
troðið mjög. Kann þar að hafa verið kyntur eldur, þótt eldstæði hafi
ekki verið gert upp með grjóti. Hornin á húsinu eru þarna næsta
ógreinileg, alls ekki rétt horn. Sunnan við suðurvegg eystra húss-
ins fannst stór kverngrýtissteinn með lítilli skál klappaðri í sléttan flöt.