Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1951, Blaðsíða 74

78
úr upphandleggsbeini, og áleit Sigbjörn, að það væri sami Ieggurinn
og þeir Gunnlaugur hefðu fundið um árið. Um 10 sm undir torfunni
var komið niður á hrúgu af leggbeinum, sem náðu dálítið inn undir
þann steininn, sem næstur var torfunni. I beinahrúgunni reyndust
að vera 4 lærleggir og 4 sköflungar, sem allir lágu samsíða frá suð-
vestri til norðausturs, sem ýmist með efri eða neðri endann í suð-
vestur. Undir leggjunum voru 3 mjaðmabein og nokkur brot úr
handleggsleggjum og hryggjarliðum. Norðvestan til við beinahrúguna
fannst smájárnbútur, sem ekki verður séð, úr hvaða áhaldi muni
vera. Jarðvegurinn, sem huldi beinin, var sambland af leir og gróður-
mold með gráleitum kekkjum í, og í honum fundust tvær tennur
(Ii og Pi). Yfir beinahrúguna hafði vaxið um tveggja metra löng
og fingurgild víðitág frá víðirunnunum ofan á rofbarðinu, og bendir
það til þess, að langt sé um liðið, síðan beinin voru látin á þennan
stað, enda kvað bóndinn á Surtsstöðum engar sagnir vera til um
kuml þar.
Steinarnir þrír voru síðan teknir burtu og grafið til undir þeim í
norðaustur frá beinahrúgunni, og fannst þá skammt austan til við
hana járnbútur með viðartrefjum utan á, sennilega mathnífur. Svar-
andi til tveggja norðaustustu steinanna er komið niður á fótbein ásamt
4 sperrileggjum, sem virðast vera í eðlilegri afstöðu hvert til annars
(sjá mynd). — Tveir sperrileggjanna (hér á eftir auðkenndir með
,,b“) liggja samsíða rofbarðinu, og mætir neðri endi þeirra völunum
á eðlilegan hátt, og öll hin fótbeinin eru í eðlilegri afstöðu hvert til
annars og þannig, að tærnar rísa dálítið upp á við. Þessi maður mun
því hafa legið á bakið með höfuð í suðvestur, en fætur til norð-
austurs.
Hinir tveir sperrileggirnir (hér eftir auðkenndir með ,,a“) liggja
einnig samsíða, en með stefnu nær hornrétt á leggina ,,b“, og gengur
efri endi ,,a“ leggjanna yfir efri hluta ,,b“ leggjanna, og er 5—10
sm þykkt jarðvegslag á milli þeirra. Þetta gæti bent til þess, að líkin
hefðu ekki verið Iátin samtímis í kumlið. Suðvestari ,,a“ leggurinn
er sá vinstri, og er vala og hælbein ekki í eðlilegri afstöðu til hans,
en lítið færð úr stað. Hægri ,,a“ leggurinn er í eðlilegri afstöðu til
beinanna í fætinum og þannig, að kreppt hefur verið í ökklalið. Sömu-
leiðis hlýtur líkið að hafa verið kreppt í hnjáliðum, vegna þess að
maðurinn hefur ekki getað legið í stefnu af sperrileggjunum. Hann
hefði þá legið inn undir rofbarðið, en þar er óhreyfður jarðvegur.
Það er áberandi, að sperrileggir og íótbein eru í upprunalegri legu,
en ekki sköflungarnir. Þetta verður varla skýrt á annan hátt en að