Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1961, Blaðsíða 2
6
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
Matthías Þórðarson var fæddur á Fiskilæk í Melasveit hinn 30.
október 1877, sonur Þórðar Sigurðssonar hreppstjóra og Sigríðar
Runólfsdóttur konu hans. Hann varð stúdent í Reykjavík 1898 og
sigldi þá til náms við háskólann í Kaupmannahöfn, þar sem hann
dvaldist til 1906. Árið eftir varð hann aðstoðarmaður við Forngripa-
safnið, en 1. janúar 1908 var hann settur fornminjavörður og skip-
aður í embættið síðar sama ár. Gegndi hann því embætti til 1. des-
ember 1947, er hann fékk lausn fyrir aldurs sakir. Eftir það notaði
hann starfskrafta sína að mestu leyti í þágu Hins íslenzka bók-
menntafélags, enda var hann í stjórn þess frá 1912 til dauðadags,
þar af forseti síðustu 15 árin.
Hér verður ekki gerð tilraun til að rekja sögu Matthíasar Þórðar-
sonar og hin mörgu og fjölþættu störf hans í þágu íslenzkra safn-
mála, fornleifavörzlu og menningarsögu. Slíkt er efni í langa rit-
gerð, því að enginn maður, hvorki fyrr né síðar, hefur unnið þess-
um málum eins vel og lengi og hann. Hér er aðeins tóm til að fara
fáeinum orðum um það, sem hann var Hinu íslenzka fornleifafélagi.
Nafn hans sést fyrst í félagatali 1904, og hefur hann því gengið í
félagið annaðhvort 1903 eða 1904. Hann var kosinn í fulltrúaráð
félagsins á aðalfundi 1910, féhirðir 1917, varaformaður 1919 og
loks formaður 1920, og gegndi hann því embætti til hinzta dags.
Fyrstu greinar hans birtust í Árbók félagsins 1904, en eftir að hann
kom að Forngripasafninu 1907 var hann afkastamesti höfundur Ár-
bókarinnar allt til 1942, en þá kom út síðasta heftið, sem hann sá
um. Er ekki ofsögum sagt, að allt til þess tíma hafi Matthías verið
stoð og stytta félagsins áratugum saman, unnið einn síns liðs störfin
flest sem fyrir lágu og löngum í algerðri sjálfboðavinnu, af hugsjón,
skyldurækni og trúmennsku við það sem honum var á hendur falið,
og skilningi og ást á þeim verðmætum, sem hann var settur til að
gæta og vildi að bæru ávöxt til gagns og sæmdar fyrir land og þjóð.
Með Matthíasi Þórðarsyni á félag vort á bak að sjá þeim manni,
sem unnið hefur því mest og bezt. Félagið minnist hins fallna for-
manns síns með virðingu og einlægri þökk.
K. E.