Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1994, Side 101

SAGA DAGANNA
105
Aðferðimar, sem kenndar eru við Miinchen, fengu þó ekki mikinn hljóm-
grunn fyrr en á 7. og 8. áratug þessarar aldar. Aldrei heyrði ég þeirra til
dæmis getið á Berlínarárum mínum. Helsti frumkvöðull þessarar þjóð-
fræðistefnu var dr. Hans Moser í Munchen, en við háskólann í Kiel voru
tveir félagar hans, Karl Sigismund Kramer og Kai Detlev Sievers.
Eg hef ekki viljað taka svo til orða, að ég væri beinlínis lærisveinn úr
þessum skóla, þar sem ég þóttist þegar hafa ratað á svipaðar nótur eftir
eigin leiðum. Það var hinsvegar mjög ánægjulegt að verða þess áskynja að
maður væri ekki einn í heiminum.
Mér var frá upphafi ljóst að formsins vegna gat það verið álitamál að
leggja þessa bók fram til doktorsvarnar, þar sem varla er hægt að segja að
sett sé fram nein allsherjarkenning eða niðurstaða. Til þess er efniviðurinn
blátt áfram of breytilegur. Samt sem áður tel ég vera niðurstöður í mörg-
um einstökum köflum og að ýmsar gamlar meinlokur séu afhjúpaðar.
Ekki var heldur um það að ræða að kollvarpa einhverri eldri kenningu
þar sem hún var engin til. A hinn bóginn ólst ég eins og flestir aðrir upp
við það sem viðtekna skoðun, að hátíðir ársins væru fyrst og síðast af ein-
hverskonar trúarlegum uppruna.
Ef finna má einhvern bláþráð, sem þrátt fyrir allt gengur í gegnum alla
bókina, þá er hann helst í þá veru, að draga fram veraldlegar rætur hátíða-
halds á kostnað hinna trúarlegu og hjátrúarlegu þátta, án þess þó að til-
veru þeirra sé á nokkurn hátt afneitað. Það kemur svo væntanlega seinna í
hlut annarra að vefengja þessi sjónarmið.
Ræðn Hjalta Hugasonar
Fyrri andmælandi var Hjalti Hugason, dósent í kirkjusögu viö guöfræðideild
Háskóla Islands. Fer ræða hans hér á eftir:
Rektor Háskóla íslands, deildarforseti heimspekideildar, heiðraða dokt-
orsefni Árni Björnsson, góðir áheyrendur.
Inngangur
Ég vil í upphafi geta þess, að mér er heiður af því að gegna kalli heim-
spekideildar Háskóla Islands til að taka þátt í þeirri athöfn eða hátíð, sem
haldin er í dag og felst í vörn Árna Björnssonar á riti sínu Sögu daganna,
sem gefið var út af bókaforlaginu Máli og menningu í Reykjavík árið 1993.
Við verk sitt hlýtur andmælandi við doktorsvörn ætíð að taka mið af
tvennu: Þeim vísindalegu vinnubrögðum, sem beitt er við rannsókn þá,