Alþýðublaðið - 05.02.1921, Síða 1

1921
Laugardaginn 5. íebrúar.
fdilsalatóar ela lailsverzln?
(lun þjóðin heldur vilja heildsalaokur og verzlun auðhringa,
eins og steinolíufélagsins og »Ko! og Salt«,
en verzlun sjálfrar þjóðarinnar,
1 andsverzlun.
------ (Nl.)
heiídsalar og kaup-
HrersTegua móti Iandsyei’zlun?
Þegar strfðið skall á, settu kaup*
menn sumstaðar matvöruna app
mm helming og aiiir vita að hér
á landi hefði beinlínis orðið hung-
ursneyð, ef þjóðin hefði ekki haft
landsverzlunina. Hverjum er iila
við landsverziunina ? Þeim sem sjá
að hún kemur í veg fyrir að þeir
(en það er nokkuð af heildsölun-
um og nokkuð af kaupmönnun-
um) geti okrað á lifsnauðsynjum
mlmennings Blaðið Vfsir hefir svo
árum skiftir flutt róg og svívirð-
ingar um landsverziunina, til þess
að geðjast auðmannastéttinni. —
i£a nú er Vísir og ritstjóri hans
i allra augum búinn að gera sig
ómögulegan, með því að verja
hinar óverjandi athafnir ísiands-
banka, svo nú eru það ekki nema
þeir allra fáfróðustu meðal al-
mennings, sem trúa svo mikiu
sem einu orði af hinum látlausa
landsverzlunar-vaðli hans. Állir
aðrir sjá að hann var þar að
vinna fyrir heildsalana, en ekki
fyrir þjóðina, eins og hann í ís-
landsbmkamálinu var að vinna
fyrir danska hluthafa, en ekki
fyrir hina íslenzku þjóð.
Hán tapai’, hún græðir!
Um daginn sagði einn af fram-
bjóöendum mótstöðumannanna, að
hann væri á móti iandsverzlun af
þvf landið tapaði á henni, en á
næsta fundi var hann á móti
kenni af því hún græddi of mik
iðl Þá var landsverzlunargróðinn
okur i
verið, hefðu
menn flutt inn þessar sömu vör-
ur og lagt mikið meira á þær
en verziun landsins hefir gert.
Gróði landsverzlunarinnar er því
tekinn af heilds'ólum og kaup-
m'ónnum, þar eð þessi gróði hefði
annars lent í þeirra vösum, og
þess vegna eru þeir Uka svona
argir út í hana.
Hvernig fá þeir út tap?
Hvernig fara mótstöðumenn Al-
þýðuflokksins að fá út tap á
landsverz’uainni? Með þvf að
reikna hatiann af landssjóðs-út-
gerðinni til útgjalda landsverzlun-
inai. Nú vita allir að landssjóðs-
útgerðin er landsverzlun óviðkom-
komandi, og undir alt annari stjórn
(Eimskípafélagsins), en svo segji
mótstöðumennirnir að sama hug
sjón liggi á bikvið hvortveggja
og þessvegna eigi að reikna það
saman. Nú, gott og vel, en ligg-
ur þá ekki líka sama hugsjónin
á bak við Landsbmk&xm og Lands-
símann? Ef rétt er að reikna
landsverzluninni tap útgerðarinnar,
þá hlýtur að mega reikna henni
gróða Landsbankans og gróða
Lnndssfmans, og hver verður út-
koman þá?
Mótstöðumenn Alþýðuflokksins
eru búnir að fara með svo marga
staðlausa stafi urn landzverzlunina,
að þeir hljóta að stórskammast
sín eftir kosningar, þegar kosninga
æsingin er rokin úr þeim, og
þeir sjá, að þeir standa berir að
ósannindum frammi fyrir þjóðinni.
Frá hverjum er hann tekinn
gróðinn sem Iandsverzlunin hefir
Aaft? Hefði landsverzlunin ekki
Síðasta áhlanp Iieildsalanna!
Þessi kosning er síðasta áhlaup
heildsalanna (og halarófu þeirrar,
29 töiubl.
er þar aftan i dinglar) á iands-
verzlunina. Því alstaðar að af
landinu berast nú þtngmáiafundar-
gerðir með áskorunum til þings-
ins, eigi aðeins um að halda henai
við, heldur að efla hana og auka.
Sú var ííðin að banamálið átti
ekki upp á pallborðið hjá þing-
mönnum, en nú þoúr enginn að
bjóða sig fram nema látast vera
bannmaður. Og við ncestu kosn-
ingar mun enginn sem bíður sig
fram, pora að láta annað uppi,
en að kann sé með landsversiun.
Fátækralögin,,
Það er eftirtektarvert að þing-
mannaefni alþýðunnar ein hafa
tekið ákveðna afstöðu til fátækra-
iaganna. Hinir þora það ekki, af
því að þeir skammnst sín fyrir
að segjast vera þeim hlyntir og
vita að þeir myndu svfkja fögru
loforðin strax er á þing kæmi.
Fátækralögin íslenzku eru sá
bletturinn sem er svartastur á
hinni íslenzku þjóð. Þau eru
brennimark, sem margar dygðir
aðrar þarf til að hylja, svo aliir
góóir menn innlendir sem útlend-
ir hneykslist ekki, sem von er.
Samkvæmt þeim eru mannrétt-
indi tekin að veði fyrir fátækra*
styrk. Simkvæmt þeim eru borg-
arar ríkisins sviftir því atvinnu-
frelsi, sem stjórnarskrá ríkisins
heimilar þeim, ef þeir þurfa á
bráðabirgðastyrk að halda. Sam-
kvæmt þeim má flytja frjálsa ís-
lenzka borgara eins og skepnur,
sveit úr sveit, líkist það fjárrekstr-
um haust og vor.
Nú spyrja menn máske: Hvers-
vegna eru þessi ósköp látin við-
gangast á tuttugustu öldinni, Svarl
þeir því, sem hafa setið á þingi
síðustu ár; þeir munu þó ekki
hafa kjark tii að verja aðgerða-
Ieysi sitt. En svarið við þvf,
hversvegna fátækralaga farganið