Alþýðublaðið - 09.02.1921, Blaðsíða 2

2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Aígreiddía
biaðsins er í Aíþýðuhúsinu við
lugóifsstræti og Hverfisgötu.
3ími 088.
Auglýsiagum sé skilað þangað
eða í Gutesberg f síðasta iagi kl.
10 árdegis, þann dag, sem þær
eiga að koma í biaðið.
Áskriftargjald e i n kr. á
mánuði.
Auglýsingaverð kr. 1,50 cm.
eindáikuð.
Utsöiumenn beðnir að gera skil
til aígreiðslunnar, að minsta kosti
ársfjórðungsíega.
Utan 6r heimi.
Eftir Hendrik J. S. Ottósson.
(Frh)
Að síðustu vil eg láta einn af
embættismöenum hins norska rík
is taia. Eg átti í byrjun septbr.-
mánaðar tal við lögreglustjórann
í Vardö, hr. Kaiiko Vardö er
eins og kunnugt er smábær (ca
3000 íb) á norðausturströnd Nor-
egs. Þaðan ganga vikulega mótor-
og gufuskip til Rússlands, auk
þess, sem skip frá Spitzbergen
koma þangað iðuiega. Hr. Kali
ko sagði, þegar eg meðal annars
spurði hann um áhrif bannsins
»Ja — eg er ekki bindindismaður
sjálfur, mér hefir altaf þótt gam-
an að bragða vín, og bannmaður
var eg engi fyr. Eu það megið
þér hafa eftir mér á hvaða stað
og stundu, sem yður þóknast, að
voeri ekki bann i Noregi, vildi
eg ekki vera lögreglustfóri i
Vardö
Danmörk hefir ávalt verið
slæmt land frá sjónarmiði bann-
manna. Þar er mögnuð and-
staða gegn lögnnum og hún þvi
leiðari viðureignar, þar sem helstu
forsprakkar henuar (prof. Weis
og Lúdvigsen ritstjóri) ekki vilja
ganga inná skaðsemi áfengra
drykkja, nema um því meiri
neyzlu sé að ræða. Þeir berjast
sem sé á móti bindindi yfir
höfuð, enda er það skiljanlegt,
þar sem þeim eru goldin laun
af bruggafafélögunum. Til dæm-
is um agitation andbanninga i
Danmörku má geta þess, að
þeir svífast þess ekki að nota
beina lygi (sbr. skoðanabræður
þeirra á íslandi, sem ekki hafa
verið sem allra vandastir að
meðölum, að minsta kosti ekki
þeir herrar Vilh. Finsen og Björn
Halldórsson, ef annars er tak-
andi mark á slíkum mönuum
sem B. H.). Eg kem að því
seinna, þegar eg minnist á Ame-
ríku, en læt mér nægja að nefna
eitt dæmi sem sýnir hvernig þeir
fara að. 1917 skrifaði Tryggvi
Þórhallsson, núv. ritstj., grein
nm ástandið í Reykjavfk og gat
um bannlagabrotin. Próf. Weis
notaði greinina, en í stað þess,
sem höf. átti við Reykjavík, læt-
ur prófessorinn hann eiga við
alt landið. 1 andbanningablaðinu
»Sund Sans«, sem kemur út 1
sinni á viku í Kaupmannahöfn,
sé eg í 5. grein, sem á að vera
einhverskonar yfirlit yfir ástand-
ið í heiminum. Þar er kafli um
ísland og því lýst svo hroðalega,
að mér datt helst i hug Mexico.
Svo fór eg að ieita að heimild-
um blaðsins. Jú, það var þessi
fræga grein eftir bannmanninn
síra Tryggva Þórhallsson, en
rangfærð svo og fölsuð, að hún
er notuð í Danmörku sem agi-
tatión gegn banni. Sem tákn
tímanna má geta þess, að yfir-
réttarmálafærslumaður C. C.Heile-
sen sem má teljast foringi danskra
bannmanna, var kosinn á þing
nú í haust, í Hjörring, og tel eg
þar kominn góðan mann á þing,
sem hann er, og ekki fagnaði
eg kosningu neins þingmanns
sem hans. Meðal annars góðs,
sem danskir bannmenn hafa
gefið út, er flugrit sem heitir
»Hvorfor jeg er Tilhænger af
Forbud» (Hversvegna eg er fylg-
ismaður áfengisbanns). Þar eru
skýringar og rök fyrir bann-
málinu frá 17 merkum konum
og körlum: prof. dr. polit. Ha-
rald Westergaard, fólksþingsm.
A. C. Meyer, héraðslækni í Khöfn
Axel Ulrik, landsþingsmeðl. frú
Marie Hjelnær, biskupi Chr.
Ludvigs, Aaiborg, Aage Westen-
hoiz forstjóra, Dr. med. K. A.
lleiberg, iandsþingsm. Jens Hold-
gaard húsm. i Ikast, skrifstofustj.
i hagstofunni dönsku, núv. prof.
Jens Worming, séra M. Ring
formanni »Hinna dönsku ung-
mennaféiaga«, ritstjóra húsm.-
blaðsins »Hnsmandshjemmet«,
O. Chr. Jensen, Hindhede lækni,
biskup Koch Ribe, fyrv. »medi-
cinaldirektör« etatsr. E. M. Hofi„
frú Elise Möller Bjerre, biskupi
Ostenfeld og rithöfundi Harald
Bergstedt.
Jijðrij Kyrrahajsjlota
Rássa.
Eitt af aðaláhugamálum ja-
panskra stjórnmálamanna hefir
verið að gereyða hernaðaráhrifum
Rússa i Kyrrahafi. Japauar segja
að Kyrrahafsfioti Rússa sé hættu-
legur yfirráðum Japans á hafinu
og vígin í Vladivostoch og Ni-
kolajevsk voru þeim þyrnir í auga.
Það er því engin furða þó fyrsta
verk Japana væri, þegar þeir fengu
ráðrúm til þess fyrir bandamönu-
um, að leggja hald á það sem
eftir var af Kyrrahafsfiota Rússa,
sem var á höfninni f Vladivostock,
og gereyðileggja hafnarvirkin og
vígin, bæði þar og f Nikolajevsk
við ána Amur. Þannig höfðu Ja*
panar náð takmarki sínu, aðeins
var eftir að vita hvað gera átti
við skipin, hvort heldur ætti að
sökkva þeim eða gera þau japönsk
og draga japanska fánan við hún.
En hér rak Japan sig á, eins og
oft endranær. Bandaríkin í Ame-
rfku tóku f strenginn og kærðu
sig ekkeit um að Japanar sætu
einir að krásinni, og viðskiftum
þeirra Iauk svo, að Japanar urðu
að láta f minni pokann.
Úrslitin urdu þau, að stjórnin i
Viadivostock og sendinefnd Ja-
pana f Siberíu gerðu með sér
svofeldan samning:
öll hin herteknu herskip Rússa,
ásamt ölium útbúnaði þeirra af-
hendast siglingaráðuneyti Rússa,
að undanteknum vopnum og her-
gögnum.
Rússnesk herskip, bæði þau
sem skilað er aftur og þau sem
bygð verða, mega ekki sýna sig
með vopnum á hafinu frá ósum
Tjumen Ulalosár til Povorotnp-
odda, nema herforingjaráð Japana
í Vladivostock viti það.
Viðbót: En nú verður leyft
innan þessa svæðis, að koma upp