Norðlingur - 23.08.1876, Side 3

29
SO
af því liætt um hyggju reit
hefst hin skæða rimma.
Sarons dætra hrafnsvart hár
hristist þér um kinnar:
af því lifnar Ijúf og sár
löngun sálar minnar.
Kol í augum eldabál
eykur sæluveiga —
þina væri sæla sál
sæl af vöruin teyga.
Sælt það eiga heims í lieim
hallar Ijósið dýra,
sælt að arni sitja -þeim,
sem þú átt að stýra.
IJnan væri ár og síð
augna hlossa þinna
og ástúðlegan alla tíð
ylinn vífs að finna.
Unan væri allra mest
yndis slíks að njóta —
þeim mun gæfan þjóða bezt,
er þig skal alla hljóta.
Gísli l'rynjúlfsson.
Á cinliverjtini bæ (eplir bréfi),
Hvað er í frðttum ? Komdu nú sæll að norðan! Fátt er nú í
frðttum, en það þó er tíðinduin sætir: Ileykjavík erbúin að segja
Akureyri stríð á hendur, eður rðttara sagt INorðurlandi. Nei, með
alvöru. það mun vera útúr kláðanum gamla. Altsaman útúr
fjandans kláðanum. það var nú attent við því að búast, þvíað nú
eru 20 ár liðin, síðan að bannsettur kláðinn gaut út úr sðr maur-
unum íMiðdal í Mosfellssveit. Bölvaður veri sá kláði! Enmérog
mínum sveitungum er orðið annars svo leitt að hugsa um hann,
hvað þá heldur að tala um hann, allrahelzt síðan alþingi skeit í
nytina sína í því máli síOast, að við skulum eigi miunast á liann
framar. En hvað eg vildi segja, en ekki þegja: Hvað geturðu
sagt mér af stríöinu? Tyrkja stríðinu? Nei, skollinn hafi llund-
tyrkjann. Eg meina Reykjavíkurstríðinu. Já, það er nú saga að
segja frá því. Já, blessaður, segðu mör að sunnan. par er þá til
máls að taka, að hrútur er nefndnr Dorri, svo lúsugur og kláðug-
ur óþverra-dorri, að liann hefir eigi hreinkazt hótið minsta, þótt
hann hafi legið í keitubaði 20 ár, heldur fer hann altaf hríðvesn-
andi. — Tarna er ljóta kvikindið! það þori eg að segja að eigi
hefir Fenrisúlfur verið svo ófrýnilegur og svo var hann skárri að
skömminni til. — Maður er og nefndur Ilorberg, magurt og mein-
hægt grey, ofur pervisalegur á sál og líkama en ágæt stjórnarfleða.
__ Heitir maðurinn florberg? — Já, eg skal segja þér hvernig
stendur á því! Hann var, trúi eg fyrst skírður forbergur; en
þegar foreldrarnir sáu, að ekki þor var í honum, þá var breytt
til, og seltur h o r fyrir þ o r, þvíað það var réttnefni. Nú urðu
menn síðar eigi vissir um hverrar þjóðar eður hvers kyns krakkinn
var, því var það tekið til fcragðs, að gjöra nafnið kynlaust, og lát-
ið enda á berg fyrir bergur. — Nú skil eg ; já, ekki er kyn,
þótt keraldið leki. Nú er að nefna enn bið þriðja kvikindið. pað
liefir verið þríhöfðað, cn liæsta höfuðið er nú þegar visið af; en
liin höfuðin kinka kollinum livort framaní annað , og láta heldur
ámáttlega. Hvað heitir jiessi þríhöfðaði þussi? þríhöfðaður þussi.
— En hvernig ííður Reykjavíkurstríðinu? pað var upphaf þessa
stríðs, að þá er Norðiingur fór suður í vetur og sem hann sá Vik-
urdorra svamla í keitubaði sínu, kom lionuin í hug að draga hann
uppá þurt, svo sem þá er þórr beitti fyrir Miðgarðsorminn. Vildi
Norðlingur vita hvort dýr þetta væri landsdýr eður iagar. En er
Víkurdorri kom í ljósið og sá að menn muudu þekkja liver skepna
haun var, og svo af því að dagsljósið var of bjart í augum hans,
þá blés hann eitri því hinu skaðvæna, er IIirðiseitur heitir og mcst-
an skaða hcfir unnið ailri velferð landsmanna, einkum Sunnlend-
inga. En þeir þríhöfðaði þussinn og Horherg stóðu allnærri, með
því að lægsta höfuðið lét sér svo ant um hrútinn og þá eigi síð-
ur gimbrarnar, en ílorberg um maurinn og löginn, menguðust því
af eitrinu og gjörðust óðir sem danskir hundar, cr stjórnin hefir
nú bannað að flytja megi lil landsins, að minsta kosli fyrst um
siun. peir slukku af stað hamstola, og stefndu onorður kaldan
Kjöl» . . . Hvaða ólukku þvaður, mælti pósturinn, er kom í sömu
andránni norðanaf Ákureyri, eg skal segja ykkur sanna sögu. All-
ir urðu eintóm eyru. — Nú er um engan hlut svo tíðrætt norður
þar sein um málaferli þeirra Reykjavíkurhöfðingjanna við Skapta
Jósepsson, ritsljóra Norðiings. Yfirrétturinn hefir stefnt ritstjóran-
um fyrir greiuarnar í Norðlingi um dóm landsyfirréttarins í máli
Halldórs Friðrikssonar. Annari stefnu hefir Bergur amtmaður stefnt
honum útaf atliugasemd ritsljórans aptan við dóma Jóns ritara í
16. blaði Norðlings. Hinni þriðju stefnunni hefir Halldór Friðriks-
son stefnt Skapta um harðyrði hans í «Svarinu til Halldórs Frið-
rikssonar» (sjá Norðl. I. 26. bl ). Aliir þessir miklu menn Reykja-
víkur hafa kosið sér Eirík bónda á Eyrarlandi til málsóknara á
hemlur Skapta.
Póstur endaði nú frásögu sína; en þeir er staddir voru ábæn-
um ræddu frétt þessa með sér. Eigi vil eg né heldur get eg til-
tínt öll orð þeirra; en hitt get eg sagt með fallri vissu, að heima-
fólkiuu á þessum bæ, og sama mun eflaust vera á fiestum bæjum,
svo og öllum aðkomumönnum koin ásamt um það er nú skal eg tjá
þér. í fyrsta lagi áiitu allir það virðingarmark fyrir sjálfan þig
og blað þitt þess vert, að höfða mái á hendur þör út af orðum
þeim er þeir álitu meiðandi fyrir sig, þar sem embættismenn liafa
látið sig það engu skipta sem Norðanfari hefur áður galað þeim til
lmjóðs. í öðru lagi kom þeim ásamt um að í málssóknum þesk-
um lægi fólgin og jafnvel opinská sú tiiraun og viðlcilni þessara
embætlismanna, að vilja þagga niður frelsisrödd blaðs þins og drepa
niður það góða áform þitt, að fræða alþýðumanna um það sem mið-
ur fer í stjórn landsins og gjöröum embættismanna. |>að er ijóst,
að embættismenn þessir vilja að verk sjálfra þeirra sé lofuð á hvert
reipi; en hitt er miður ljóst, hvort þeir vilja það á sig leggja, að
verkin sjálf sé lofsverð eður eigi. í þriðja lagi þótti öllum vænt
um, að sýslumaður pingeyinga, Benidikt assessor Sveinsson, á nú
að verja það málið er landsyfirrétturinn sækir, með því að Beni-
dikt er höfundurinn að greinum þeim í Norðlingi, er málið er um;
þykir mönnum það bæði jafnast á komið, að þeir leiði saman hesta
sína og bítist assessórinn og landsyfirrétturinn, og í annan stað
mun enginn færari að öllum ólöstuðum, við slíkt at en Benidikt
sýslumaður Sveinsson. Nú fylgir sú ósk bæjarmanna og örugga von,
að þid Benidikt vinnið fullan sigur í málum þessum; eiukum óska
allir kláðafýlunni sunnlenzku ásamt mannfýluin hennar sem lengst
niður fyrir jarðarþröm. pað get eg og sagt þér að allir heima-
menn tjáðu sig fúsa til og töldu sjálfsagt aðra til þess jafnfúsa að
horga þér að íullu allau þann kostnað og fyrirliöfn er af málum
þínum kaun að ieiða, einkum málinu gegn Haldóri K . . , og því
máttu fyrir hvern mun aldrei á það sættast. Og það bið eg þig að
muna mig um, að hvísla því í eyra amtmanni, að allir Norðlingar
álíti það hina mestu óhæfu, að Haldór Ií . . . fái gefins máls-
sókn, eður með öðrum orðum, fái fé úr jafnaðarsjóði Norðlendinga,
er þeir gjaida til af lausafé sínu, til þess að reyna til að þvo af
sér kiáðasaur þann, er hann sjáifsagt aldrei getur af sér þvegið
meðan hann heldur áfram sinni gömlu þrjózkufullu kláðakenning.
Á 10. og 11. gr. í tilsk. 27. sept. 1799 þarf sjálfsagt eigi að minna
amtmanninn.
Yinur Norðlings.
Yfir foldu
U’erðir greiðir;
Silur rí ð u r
Köskum gandi;
Itennur hann jafnhart
Jökul hálan
Bld og vötn
Gáta.
Til frama og frægðar.
Tvíeggjaðan
Undaskera
Reiðir um öxl
Inn óréttiáti.
Míð sér ristir
IWaprast sjálfur.
»Kenn þú mér góðan skilning
því eg trúi þínum boðorðum».
pað hefir frá fyrsta líina þótt, og það eigi án orsaka, að harna-
uppeldinu fylgi mikilfeugleg ábyrgð, og er það engum efa hundið,
aö það mun sú fyrsta og þyDgsta skylda, sein foreldrunum erlögð
á lierðar í tilliti til barnanna.
Eg ætla mér ekki að rekja feril þessarar skyldu, því það er
mér ofvaxið, en eg vil að eins minnast lítið eitt á tilsögn og upp-
fræðingu þeirra ungmenna sem hafh litla hæfilegleika og kallast tor-
nærn, til að nema kristindóm sinn og það sem þeim ríður mest á.
þegar ungmennið er komið til vits og ára, sem svo er nefnt,
og mun það álítast 6. og 7. aldursár þess, þá getur maður full-
komlega vitað og komizt að raun um, hvort barnið hefur óskert
vit og heilbrigða skynsemi, eptir þvi sem hægt er að ætlast til af
því, og þá á strax að byrja að innræta og kennabarninu: 1. hjart-