Útsynningur - 04.09.1876, Side 3

—ÚTSYMDÍGUE,
Fiskprísarnir á ísafirði og kaupmennirnir.
Verzlunin hjá oss íslendingum, er opt og einatt
peim annmörkum bundin, að ekki er hægt að seija strax
fastann prís á íslenzkn vöruna; kaupmenn láta því, sem
eðlilegt er dragast sem lengst að gefa upp prísana,
pangað til aðalkauptíðin byrjar; j>ví opt eiga peir á
hættu alveg hvernig varan muni seljast í útlöndum.
Fiskileysið á Suðurlandi olli pví, að margir kaupmenn
sendu skip sín til lausakaupa víðsvegar um landið, þar
á meðal sendi kaupmaður W. Fischer til ísafjarðar
og Arnarfjarðar. Á Ísaíirði eru fleiri kaupmenn, en
stærsta verzlun par hefir Hans A. Clausen í Khöfn,
enda mun óvíða purfa að spyrja að því hvaða maður
liann sé — pví flestir, í pað minnsta fyrir norðan Breiða-
fjörð munu kannast við nafnið.—Á ísafirði var mikið
til af fiski, enda var eigi sparað að gefa fyrir hann
jafnvel pað hæsta verð, sem nokkurn tíma hefir verið.
pegar lausakaupmaður kaupmanns Fischers kom pang-
að, voru kaupmenn á ísafirði búnir að bjóða 60 krón-
ur fyrir Skippundið, og var pað verð skrifað upp í öll-
um búðum á tanganum, og undirskrifað af kaup-
mönnum sjálfum. Lausakanpmaður frá Thomsen er par
var fyrir hækkaði fiskinn upp í 62 krónur. Með petta
verð voru allir bændur vel ánægðir, og í öllu falli var
engin orsök til að hækka verð fisksins upp úr t. d.
64 krónum. J>ó mátti heyra einhverjar dylgjur um
pað, að faktor Clausens hefði fengið ef til vill Telegram
(hraðfregn) frá Kaupmannahöfn, líklegast með einhverj-
um ósýnilegum rafsegulpræði, að ágætlega liti út
fyrir sölu á fiski bæði í Spaníu og annarstaðar, var
pví auðséð að faktorinn vildi ekki lengi bíða boðanna,
heldur pá pegar gjöra kallmannlega atlögu að öllum
fiskistökkum við allt Isafjarðardjúp. Eins og annar
kænn stjórnvitringur áleit hann pó hyggilegast að hafa
stórveldin í ráðum með sér, og boðaði pví kaupmönn-
unum herra Ásgeiri Ásgeirssyni og Hjálmari Jónssyni
frá Önundarfirði á fund með sér. fetta gjörðist síðla
dags, en ráðstefnan mun hafa varað langt fram á nótt.
fegar sól roðaði á fjöll voru kapparnir viðbiínir til
orrustu, enda var pá fiskurinn stiginn upp í 70 krón-
ur. £ó hér væri vel um hnútana búið, vöruðu ekki
þessir lierrar sig á pví, að óvinurinn kom í opna
skjöldu, og einmitt paðan, er pá síztvarði. J>eim hafði
yfirsézt að bjóða hinum kaupmönnunum á Tanganum
að vera með á ráðstefnunni. J>eir bjuggust við, að peir
myndu strax skrifa undir pessa nýju prísa,—pví vér
einir höfum valdið rétt, verður að standa pað höfum
sett,— petta pótti hinum, sem eðlilegt var miður kurt-
eislega að sér farið, og í staðinn fyrir að sampykkja
pessa prísa, kom í pá prjóska, og hækkuðu fiskinn enn
pá meira nefnilega upp í 75 krónur. Niðurstaðan á
öllu pessu varð pví sú, að petta skaðaði pá mest sjálfa
er höfðu orðið frumkvöðlarnir. p>að er sjálfsagt að
þeir agent Clausen og faktor hans, hafa mestan heið-
urinn af pessu, en sá heiður hefði getað ef til vill orð-
ið peim fullkeyptur, og líklegt er að agentinn láti ekki
framvegis slíka ókaupmannlega keppni olla pví, að við-
skiptamenn hans á Börsinum í Khöfn verði að álíta
sem svo, að nú gjörist agentinn gamall, og pví megi
menn ekki undrast yfir slíku. Yér getum bætt pví
við, að bændum kæmi pað betur, að pað væri minna
og jafnara, pví þótt faktor Clausens og þeir Ásgeir og
Hjálmar hafi ætlað að gjöra öll fyrverandi viðskipti
góð með pessu bragði, pá ætlum vér að bændur muni
eígi vera svo búnir að gleyma pví sem áður er komið.
Hvað bændur sjálfa snertir, getum vér pakkað peim
fyrir viðskiptin í sumar, og um leið fullvissað pá um,
að valla muni pess konar hnikkir kaupmannanna á Isa-
firði aptra lausakaupmönnum frá að verzla við þá
framvegis.
Fáein orð til kennara læknaskólans.
Eins og landsmönnum er kunnugt, höfum vér ný-
lega fengið læknaskóla, og er pað mest fyrir fram-
göngu dr. Hjaltalín, hvernig sem reynslan verður, samt
efumst vér ekki um, að hann óski pess ásamt með-
kennurum sínum, að skólinn verði landinu til
gagns og sóma. Yér höfum frétt að kennarar skól-
ans hafi engan veginn verið ánægðir með, hvernig
stiptsyfirvöldin hafi eins og tekið fram fyrir hendurnar
á peim, þegar peir af áhuga (interesse) fyrir velferð
skólans, neyddust til að beita þeim aga, sem lands-
höfðingjabréfið til prestaskólans og læknaskólans gaf
þeim fulla heimild til. Sé petta svo, finnum vér oss
til knúða til, að skora á pá, að láta ekki slíkt leggjast
í pagnargildi, ekki sízt ef hér skyldi vera um drykkju-
skap að tala. J>að er nú pegar kominn sá orðróinur
út um landið, að hér muni purfa að taka betur í taum-
ana, ef vel á að fara. Yér leyfum oss pví að bæta pví
við, að vér höfum pá tiltrú til kennara skólans, að peir
ekki veiti þeim examen, som að peir fyrir guði og
samvizku sinni álíta í alla staði óhæfa til, að hafa jafn
ábyrgðarmikla stöðu á hendi eins og lækna-embættið er;
pví ef pað er í alla staði skaðlegt fyrir prestaefni, að
gjöra sig opt seka í of mikilli nautn áfengra drykkja,
pá er pað ekki síður fyrir lícknaefnin, er opt og ein-
att hafa líf manna í hendi sér. Nú hafa kennararnir
ekki annað að gjöra, en fylgja samviskusamlega hinni
nýju reglugjörð skólans, sem tekur pað ljóst fram, að
gjöri einn lærisveinn sig sekann í drykkjuskap eður
annari óreglu optar en prisvar sinnum, og prátt fyrir
aðvaranir, pá skuli vísa honum burt úr skólanum. J>að
dugar nú ekki fyrir kennarana hér eptir, að láta aga
og aðhald á lærisveinunum slarka svona eptir pví sem
bezt má, þeir hafa mikla ábyrgð fyrir pingi og pjóð,
og bæði skólans og sinn eigin heiður í veði ef út af
er brugðið.
Dagblöð vor I>jóðólíur, ísafold og Norðl-
ingur.
Oss finnst pað vera skylda við lesendur vora að
minnast fáeinum orðum á dagblöð vor, en um leið
skulum vér geta pess, að hvert sem Útsynningur á
sér lengri eður skemmri aldur, skal hann aldrei gjöra
sig sekan í persónulegum skömmum við nokkurn
mann. Hvað pjóðólf snertir, er hefur tekið sér
pað nafn, að kalla sig pjóðblað, pá verðum vér
að segja honum í bróðerni, að hann hefir ekkert leyfi
til í nafni þjóðarinnar eður fyrir hennar hönd, að gefa
pað í skyn að hún sé hliðholl eða samdóma hægri
mönnum í Danmörku, og níða niður vinstri menn. Til
pess að póknast vini sinum Dr. Rosenberg, getur J>jóð-
ólfur hælt hægri mönnum svo mikið sem hann vill
fyrir sína persónu. En sannleikurinn er, að vinstri
14