Skuld - 24.11.1877, Blaðsíða 4

I. ár, nr. 15.]
SKULD.
[24. nóvbr. 1877.
gefandi Jónas Helgason (organisti)
1. hefti. Rvík 1877. (VII+56=) 64
bls. í stóru 8avo.
Bókin er vönduð að öllum ytra
frágangi, og þá parf eigi að tala um
frágang útgefandans. Hann hefir
áðr gefið út (á kostnað söngfélags-
ins ,,Hörpu“) „Söngreglur,“ og líka
„Söngva og kvæði“ með 4 röddum.
þetta 1. hefti, sem Jónas gefr út á
sinn [kostnað, er ætlað hyrjendum
til æfingar, og ætlar hann sér_ með tím-
anum að gefa út prí- og fjór-rödduð
liefti til áframhalds. —
Vér skulum geta pess, að hókin
inniheldr 32 lög. Af kvæðunum undir
peim eru flestöll (20) eftir skáldið
Steingrím Thorsteinson, 6 eftir
Matth. Jochumson, 1 eftir Bj arna
Thorarensen, 1 eftir Jónas Hall-
grímsson, 1 eftir Jón |>. Thor-
oddsen, 1 eftir Jón Ólafsson, 1
eftir Dr. Grím Thomsen og eitt
pýtt eftir ónefndan höfund. —
það eina, sem oss pykir vert að
finna að í [bókinni, er val kvæð-
anna sumra hverra, og furðar oss
pví meir á pví, par sem útgef. hefir
notið aðstoðar svo smekkvíss snildar-
mans við pað, eins og Steingrímr
Thorsteinson óneitanlega er. Lögin
eru náttúrlega mörg útlend pjóðsöngva-
lög; og virðist oss, að útg. hafi hætt
altof mikið til, að afla sér útlegg-
inga af útlendu kvæðunum, sem tíð-
ust eru undir lögunum, í stað pess að
taka upp frumkveðin íslenzk kvæði,
pótt pau væru til. — Oss pykir pað
óneitanlega ópjóðlegt og tilgangs-
laust að vera að láta menn læra að
kyrja lofsöng til Danmerkr: „Dana-
grund með grænan baðm“ (útlegg. af
,-Dannnvang med grpnne bred“), par
sem til var á íslenzku t. d. „Feðra
vorra fósturláð“ (eftir Kristján Jóns-
son), sem er kveðið um ísland undir
sama lagi, og pað kvæði par að auki
mjög útbreitt í sveitum manna á með-
al. Sama er að segja um: „Vort
föðurland, vort fósturland;“ pótt frum-
kvæðið sé afbragð (eftir Buneberg),
pá er pýðing pessi einhver in léleg-
asta, er vér höfum séð eftir séra
Mathías, sem annars er pó slíkr
snillingr að pýða; pað var pví fremr
óparft að kenna fólki að syngja lof-
gjörð um Finnland í óheppilegri pýð-
ingu, par sem vér áttum um okkar
eigið land frumkveðið: „ísland, ís-
land! ó ættarland“ (eftir Kristján).
Ennfremr er upptekin nafnlaus pýð-
ing á sænsltum alpýðu-vísum: „Og
meyjan hin unga til óttusöngs sér
brá.“ Fyrir 5 árum var lag petta
sungið í Reykjavík af leikfélaginu, og
— 153 —
Jón ólafsson (ritstj ,,Skuldar“) feng-
inn til að kveða íslenzkt kvæði undir
laginu, og kaus hann heldr að taka
efni af íslenzkri pjóðsögu (sivplíkri
inni sænsku) og orkti pá: „Fyr’aust-
an í Fáskrúðsfirði fagurt mjög par
er.“ |>að er nú engan veg meining
vor, að pað kvæði hafi neitt sérlegt
til síns ágætis, og sænska kvæðið kann
enda að vera betra; en íslenzka
kvæðið er orðið talsvert útbreitt víðast
hvar um land (gegn um stúdenta og
skólapilta), og af peirri ástæðuvirð-
ist oss, að heppilegra hefði verið að
taka pað, en að fá sér útleggíng áf
pessu sænska kvæði, sem pó óneitan-
legaerekki stórum merkilegraheldr.
— Af sömu ástæðu hefði og verið rétt-
ara að taka upp kvæði Jóns Ólafs-
sonar: „Ljómandi faldar in íspakta
ey,“ í staðinn fyrir: „Kú ljómar á
þingvalla-íjöllin fríð,“ og par að auki
verðum vér, með allri virðing fyrir
höfundi pess, og pó að vér eigum
sjálfir hlut að máli, sem höfundr hins
kvæðisins, að segja pað, að pótt kvæði
Steingríms sé skáldlegra, en Jóns
Ólafssonar, pá er paðillakveðiðund-
ir laginu, og pað svo, að viðvaning-
um mun verða fulltorvelt að geta
sungið pað, sökum pess að bragar-
háttrinn er brotinn næstumfíann-
ari liverri hending; en aftr er oss
sjálfshólslaust að segja, að í kvæðinu :
„Ljómandi faldar“ o. s. frv. er ná-
kvæmlega fylgt h æ 11 i n u m. Og án til-
lits til ins skáldlega gildis kvæð-
anna, er petta mest vert í kvæði, sem
er lagt undir nótur, til að kenna
mönnum að syngja.
Annars purfum vér varla að mæla
mörg orð með bókinni; hún virðist
ágætlega löguð til að ná tilgangi sín-
um, og mun hún ugglaust finna marga
vini og kaupenflr, pví smekkr fyrir
sönglegri list er pó óneitanlega að
vakna hjá oss.
Yér getum eigi lagt frá oss penn-
ann án pess að minnast sérstaklega
pess, að eitt lag er í bókinni eftir
útgefandann sjálfan, og er pað bezta
hrós pess, að segja að pað sé eigi
ósamboðið inum afbragðsfögru vís-
um, sem pað er gjört við („Við hafið
ég sat fram á sævarbergsstall11 eftir
Steingrím). (Niðrl. síðar.)
Að austan.
„Póstrinn er andaðr austan,
til andskotans með töskuna skauzt
hann.“
erum vér nú farnir að kveða hér á
Eskifirði, par sem nú er kominn 24.
— 154 —
Kóv. — og enn sést hér ekki eivi eða
snefill af póstinum.
Ycðráttan síðustu viku: frost sí-
felt, og í dag (24. Nóv. 5 gr. Réaum.)
Snjókoma lítil af og til um miðja viku.
BRÉFA-SKRÍKA.
Hr.„A. J.“ — Yér höfum ekki viljað taka
upp bréfkaflann „um prísahækkun hjá
kaupm. Tulinius á Eskifirði eftir að haust-
skip fór“ — því hann er allr bygðr á
lygafréttum, sem yðr hafa borizt. Oss
er kunnugt um, að verð er ið sama
þar enn í dag á öllu, eins og það var í
kauptíðinni í haust. —pér gerðuð vel
í, að auglýsa nafn þess, sem hefir fært
yðr ina löngu lygasögu, er þér skrifið
oss; með því móti gætuð þér-stutt „Skuld“
í því, að setja þá í gapastokkinn,^ sem
gjöra sér lýgina að handverki.
„Höfundrinn.“ — Skal koma í næsta blað.
Auglýsingar.
A u g 1 ý s i n g a-verð (hvert letr sem er):
heill dálkr kostar 6 Kr.\ hálfr dálkr 2 Kr. 76 4«.
1 þuml. dálks-lengdar 60 Au. Minst augl. 254«.
SÖKGYAR
og
KVÆÐI
eftir
Jón Ölafsson
fæst liér í fjörðum hjá:
Jóni Davíðssyni á Grænanesi
Birm' Stefánssyni á Kolfreyjustað
Bened. Sveinssyni á Brekku (Mjóaf.)
Sigm. Matthíassyni á Seyðisfirði.
í héraði hjá:
pórólfi Itiehardssyni á Litla-Baklca
Bened. Rafnssyni á Kolstöðum
porvarði lækni Kjerúlff á Ormarsstöðum.
Yerð 2 Kr. Eftir Nýár: 2Kr. 60 4«.
„SKULD“
mun byrja aiUiail árgang sinnmeð Ný-
ári 1878. — Árgangrinn verðr að minsta
kosti 4 0 nr. og í árslok fá allir kaupendr
„Nýársgjöf11 ókeypis að auki. — Yerðið
4 Kr., ef borgað er í ákveðna tið.
gpigr" |>eir, sem ekki hafa keypt
blaðið petta ár, en vilja nú gjörast
áskrifcndr að næsta ári, fá geflns
„Nýársgjöf" pá, sem fylgir annars
fyrsta ári og sem nú er verið að
prenta.
ííú er tíminn til að kaupa
„S k u 1 d“ — núna við ára-
mótin!
„Nýársgjtif11 þessaársverðrum Nýár
Bend áskrifendum, sem hafa b o r g a ð.
Ritstjóri Jón Ölafsson.
Eskifirði. Prentari Th. Clementzen.
— 155 —
*** “SKULD“. —Árg. er 40 Nr. (og “nýársgjöf“). Verð: 4 Kr. Borgist íyrir 1. nóv. I petta ár 20 Nr. Verð: 2 Kr.
* *
*