Suðri - 18.03.1884, Page 1

Af Suðra koma 3 blöð út
á mánuði. Uppsögn með
3 mán. fyrirvara frá ára-
mótum.
■
ri.
Árgangurinn 34 blöð bostar
3 kr. (erlendis 4 kr.). sem
borgist fyrir ágústlok ár
hvert..
2. árg.
Útlendar fréttir
frá fréttaritara vorura f Kaupmannahöfn.
Eiigland os Egyptaland. í síðustu
útlendu fréttum í «Suðra» var par koni-
ið sögunni á Egyptalandi, að «spá-
maðurinn» hafði unnið allmikinn bug
á Egyptajarli, en biskupinn í Mekka
hafði í annan stað lýst pví yfir, að
spámaðurinn væri falsspámaður. Ekki
verður pó séð, að honum hafi orðið
mein að pvi, heldur stóð hann jafn-
réttur eptir sem áður. Ensku stjórn-
inni fór pá engan veginn að lítast á
blikuna, og tók hún pað ráð, að senda
Gordon hershöfðingja pangað suður og
sjá hversu honum yrði ágengt. Gerði
hún pað hæði af pví, að mótstöðu-
menn hennar heima fyrir létu næsta
ófriðlega og ásökuðu hana um að-
gerðarleysi, og eins til þess að gera
nokkuð til pess, að sjá Norðurálfu-
mönnum par syðra horgið. Englend-
ingar fengu Gordon 100,000 punda1 til
ferðarinnar, en pó var svo látið heita,
að hann skyldi vera í pjónustu Egypta-
jarls. 24. dag janúarmán. kom hann
til Kairo, og iagði paðan af stað tveim
dögum síðar suður á leið til Sudan,
til pess að leitast við að koma friði á
og samningum við «spámanninn». Nú
fréttist lítið paðan nokkra daga og
voru fréttirnar mjög óljósar pangað til
sú frétt kom, að Baker pascha hefði
beðið ósigur fyrir mönnum spámanns-
ins, og var pað 4. dag febrúarmán.
Hann hafði farið til liðveizlu við pá í
Tokar með 5000 manna. Ejandmenn
peirra komu að peim óvörum og réð-
ust fyrst á pá til vinstri handar; skutu
peir pá á pá og leituðu hinir undan,
en að vörmu spori ráðast peir á hrjóst
og hægri arm herliðsins, og sóttu fast
að. J>á riðluðust fylkingar Egypta, en
gátu pó rétt við bardagann lítið eitt
með pví að skjóta á tigulfylkingu, en
úlfaldar peir, er peir höfðu meðferðis,
gerðu peim sjálfum mikinn óskunda
og rugluðu raðir peirra. |>á lögðu
riddarar Egypta á flótta og sló pá svo
miklum ótta og skelfingu á fótgöngu-
liðið, að pað skaut jafnt á vini sína
sem óvini, og lá við sjálft, að foringi
peirra fengi bana af. Eótgönguliðið
egypzka kastaði síðan vopnum sínum
°g fleygði sér á kné og bað óvini sína
1) 1 pund = 18 kr.
Reykjavík 18. marz 1884.
vægðar, en liðsmenn spámannsins drápu
pað miskunarlaust. J>eir voru að sögn
að eins 1000 og höfðu miklu verri
vopn en herflokkur Egypta, og má af
pví sjá, hversu ónýtir hermenn Egypt-
ar eru. J>ar misstu Egyptar 2250
manna og 96 af pehn voru herforingj-
ar. Bardagi pessi er kenndur við Teb.
Af pessu hefur leitt, að margir bæir
par syðra hafa orðið að ganga á vald
spámannsins og hefur hann og hans
menn víða farið fram með mikilli
grimmd. Hvernig fer með Sudan er
enn pá ekki fullséð. Gordon er nú
kominn suður til Kliartum, og gerir
pað hann getur til að koma lagi á.
Sagt er, að hann hafi leyft prælaverzl-
unina par syðra, en vonandi er, að
pað sé að eins bragð úr honum fyrst
um sinn. Northcote, foringi Tory-
flokksins í neðri málstofu Englend-
inga, hefur gert fyrirspurn um pað til
Gladstone á pinginu, og hann heldur
færst undan að svara pví fullkomlega.
Annars er sagt, að í miðhluta Egypta-
lands séu menn almennt hræddir við
spámanninn, og ætli liann jafnvel
voldugri en Englendinga; er pví svo
álitið, að mótstaða manna par mundi
verða lítil, ef hann kæmist pangað
norður.
Jjingið enska var sett 5. febrúar,
og síðan hafa umræðurnar einkum
verið um egypzka málið. Toryar of-
sækja Gladstone og stjórn hans ákaf-
lega. Salishury lávarður fékk pví fram
komið í efri málstofunni, að hún sam-
pykkti yfirlýsingu um vantraust sitt á
stjórninni með 181 atkvæði gegn 81.
J>etta var pó enginn fullnaðarsigur,
pví neðri málstofan var enn eptir ó-
unnin, en par leiddu peir saman hesta
sína Northcote og Gladstone. Málið
var rætt í fulla viku, áður gengið var
til atkvæða. En pegar sá dagur kom,
að málinu skyldi lokið, pusti afar-
mikill mannngrúi saman til að lilusta
á, svo fæstir náðu inngöngu. Ræður
voru haldnar langt fram á nótt. Loks
var tillagan felld, og hafði Gladstone
49 atkvæði fleiri en hinir. — Brad-
laugh er enn endurkosinn til pings og
vex kjósenda-tala hans við hverja kosn-
ingu.
Cetevajo konungur Zulukaffa dó 8.
fehrúar. Hann var samstjórnarmaður
7. blað.
föður síns, Umpanda, frá pví árið
1858 og pangað til faðir hans dó
1873, að hann varð einvaldur. J>egar
hann hafði í 5 ár ráðið einn ríki sínu,
fór Englendingum að pykja nóg um
herlið hans og óskuðu pess, að hann
veitti viðtöku sendiherra frá sér, en
hann svaraði peim engu. Englend-
ingar sendu pá her inn í land hans
og fóru fyrst halloka, en pó tókst
peim eptir nokkurn tíma að vinna
Cetevajo að fullu og öllu. Höfðu peir
hann fyrst í fangelsi, en síðan létu
peir hann lausan og gáfu honum ráð
yfir nolckru af landinu. Gerði hann pá
uppreisn, en beið fullan ósigur, og
eptir pað fóru litlar sem engar sögur
af honum.
Frakkland. Af Frakklandi er fátt
að frétta, sem lieimstíðindi megi heita.
Frakkar auka her sinn í Tonkin, en
síðan peir tóku Sontay, hefur ekki
mikið gerzt. Kínverjar hafa sent lið
suður að landamærum sínum. — 2.
febrúar dó Rouher, «varakeisarinn» sem
kallaður var forðum. Hann var fædd-
ur 1814. Hann varð ráðgjafi hjá
Frökkum 1849, og studdi pá pegar
mjög málstað Napolcons (III.) og
fylgdi hann honum ávallt síðan, og
eptir lát hans var hann einn af in-
um duglegustu Napoleonssinnum, og
margir telja, að hann hafi verið
eini maðurinn, sem fær var um að
halda peim flokk saman. Hershöfð-
ingjarnir Schramm og Wimpffen dóu
fyrir nokkrum dögum. Schramm var
94 ára gamall; hann var í orustunni
við Austerlitz og liðsforingi í Rúss-
landsferð Napoleons 1812. Wimpffen
tók við yfirstjórn Frakkaliers við Sedan
eptir Mac Mahon.
Rússlaiul. Rússar poka sér jafnt
og pétt austur eptir í Asíu sunnan-
verðri og nær eignum Englendinga á
Indlandi. 11. febrúar gengu 4 Túrkó-
mannahöfðingjar í Merv undir yfirráð
Rússakeisara og sóru honum hollustu-
eiða. Ná nú eignir Rússa alveg að
Afghanistan, en par sem pví landi
sleppir, tekur við ið indverska keisara-
dæmi Bretadrottningar. Rússa hefur,
eins og kunnugt er, lengi langað til
að ráða lögum og lofum hjá Tyrkjum,
en Englendingar hafa hingað til orðið
til að hjarga peim úr heljarklóm
27