Suðri - 17.05.1884, Blaðsíða 4
f>0
unum. Jón hreppstjóri tók par sprett
að vanda sínum, en hann fann vel,
að Skjóna tókst ekki spretturinn 1 pað
sinn og hann sá glöggt, að flokk-
ur af unglingum, sem stóðu á
hlaðinu, leit undan, pegar hann kom
á Skjóna kófsveittum og másandi; hann
gat ekki betur heyrt en snmir háð-
fuglarnir færu að flissa.
Hreppstjórinn tók ekki vel eptir
ræðunni í pað sinn; hann var að
hugsa um spottið í gárungunum og
hann hét pví með sjálfum sér, að láta
Skjóna sýna hvað hann gæti, pegar
riðið væri frá kirkjunni.
Svo riðu menn heim frá kirkjunni.
Ungur hóndi reið fimm vetra gömlum
fola, sem var sagður afbragð annara
hesta. Hreppstjórinn hauð honum að
reyna folann við klárinn sinn.
J>eir voru skammt komnir, pegar
folinn fór fram úr Skjóna og dró Skjóni
pó ekki af sér. En hreppstjóranum
sárnaði petta svo, að hann sló Skjóna
með apturhólknum á stóru, koparbúnu
svipunni sinni eins fast og hann gat
á milli eyrnanna.
Skjóna svimaði strax við höggið;
hann datt og hreppstjórinn hraut á
höfuðið fram af honum.
Mestur hluti kirkjufólksins reið rétt
á eptir; allir sáu ófarir hreppstjórans
og pegar hann var að standa upp,
lieyrði hann hláturinn í unglingunum
og sá hvernig kvennfólkiði veltist um
á hestunum.
Skjóni var strax staðinn upp og
var grafkyr meðan hreppstjórinn var
að komast á fæturna. Hann hengdi
hausinn niður og borfði einhvernveg-
inn svo raunalega á húsbónda sinn,
alveg eins og hann sárskammaðist sín
yfir pví, hvernig til hefði tekizt.
En nú var hreppstjórinn reiður; hann
stökk á hak Skjóna og lamdi hann
hvað eptir annað miskunnariaust á
háða hóga; en í petta sinn beitti hann
pó ólinni.
pegar hann kom heim, var Skjóni
1 einu svitalöðri og másaði eins og
hann ætlaði að springa á hverri stundu.
Hreppstjórinn var alltaf vanur að
sleppa Skjóna í túnið, pegar hann
kom heim á honum. En í petta sinn
spretti hann af honum í snatri, teymdi
hann sjálfur út traðirnar út á móana,
tók fram úr honum beizlið og skildi
hann par eptir; svo lokaði hann vand-
lega traðahliðinu á eptir sér og gekk
heim án pess að líta apturtil Skjóna.
pað var eins og Skjóni væri öld-
ungis hissa; hann stóð grafkyr og
horfði á eptir húsbónda sínum, pang-
að til hann hvarf inn 1 bæinn. Svo
einblíndi hann heim á túnið, en beit
ekki nokkurt strá parna úti ímóunum.
Hann gerði ýmist að leggja kollhúfu
eða reisa eyrun undir eins og hann
heyrði eittlivað heima við hæinn.
Svo gekk hann að traðahliðinu,
nuggaði hausnum við hliðlokin og
hneggjaði hvað eptir annað, eins og
hann vonaðist eptir, að húsbóndinn
kæmi og lyki upp fyrir sér.
En hann kom ekki og Jón hrepp-
stjóri kom Skjóna sínum aldrei á bak
eptir petta. Hann fór daginn eptir
og lceypti sér foiann góða, sem farið
hafði fram úr Skjóna og hann lagði
nú sama ástfóstur við folann eins og
hann hafði lagt við Skjóna á frægðar-
dögum hans.
Skjóni varð nú reiðhestur Sveins
litla, sonar hreppstjórans. En nú var
honum aldrei sleppt í túnið og á vet-
urna átti hann miklu verra en áður.
Hann var nú kominn yfir tvítugt og
fór að verða fjarskalega rösull, enda
reið Sveinn illa, eins og unglingum
hættir við.
J>egar Sveinn var búinn að ríða
honum í tvö sumur, porði faðir hans
ekki að láta liann ríða honum lengur.
Svo varð Skjóni áburðarhestur; en
í raun og veru átti hann miklu verra
en áburðarliestarnir, pví pegar ekki
var horið á honum, pá var vinnufólk-
ið látið ríða honum. Allir vildu líka
ríða Skjóna, pví alltaf var liann vilj-
ugur og alltaf var hann pýður, pó
hann væri farinn að eldast. Og pegar
ekki var borið á lionum og vinnufólk-
ið reið honum ekki, pá stal smalinn
honum og smalaði á honum.
Eitt haust skömmu eptir réttirnar
segir Jón hreppstjóri, að pað sé bezt
að skjóta Skjóna á morgun.
Um nóttina gerði versta veður,
norðanhríð með stórviðri. Skjóni var
einn sér í gamla hesthúsinu sínu, pví
fyrir nýia reiðhestinn var búið að húa
til nýtt hesthús. Hús Skjóna var orð-
ið harla fornfálegt. [>að hafði ekkert
verið við pað átt í mörg ár, pví vinnu-
mennirnir á Brú höfðu annað að gera
en að ditta að húsi fyrir húðarklár og
hreppstjórinn hafði annað að hugsa en
að hlynna að Skjóna. J>að fennti líka
inn um báðar hurðargættirnar, hve
nær sem hríð kom, pakið var götótt
og af hurðinni var önnur hjörin hrot-
in. Dyrnar á liúsinu snéru mót norðri
og áður langt var liðið á nótt, var
stormurinn búinn að brjóta hurðina
frá liúsinu, fleygja henni út á völlinn
taka hana svo í háa lopt aptur og
einhenda henni á fjósdyrnar, svo kýrn-
ar fóru að baula inni fyrir af hræðslu.
|>að var eins og bylurinn hefði ekkert
að leika sér að á Brú nema hurðina
frá húsi Skjóna, enda var nú Skjóni
gamli alveg hlífðarlaus fyrir og kaf-
aldsstrokan stóð beint inn á liann.
Jón hreppstjóri vaknaði um nótt-
ina við storminn og hríðina og vakti
vinnumenn sína til að líta eptir hús-
um og heyjum.
J>eir fóru út, en engum datt í hug
að líta eptir Skjóna eða liúsinu hans.
Hann skalf af kulda; pegar hann
var orðinn preyttur að standa, lagðist
hann niður og lá pangað til íennt var
yfir liann. Svo stóð hann upp jafn-
nötrandi og hann lagðist niður og
reyndi til að hrista af sér snjóinn.
Stundum pefaði hann í stallinn, sem
var orðinn fullur af snjó og rótaði
par upp öllum snjónum, en par var
ekkert að finna nema gamla moð-
ið frá kúnum. Svo fleygði liann sér
niður aptur, sneri hausnum undan
bylnum, kreisti aptur augun og lét
svo fenna yfir sig.
Morgunin eptir var komið hærilegt
veður og Jón hreppstjóri kom með
vinnumanni sínum að sækja Skjóna.
Skjóni var svo stirður eptir nótt-
ina, að pegar peir leiddu hann út, datt
hann um pröskuldinn og stóð ekki
upp aptur.
Jón ýtti hægt við honum með fæt-
inum og sagði:
«Stattu upp, klárgrey».
En Skjóni stóð ekki upp.
J>á varð hreppstjórinn reiður
og sparkaði í hausinn á honum svo
fast sem hann gat:
«Stattu upp, klárfjandi».
Og Skjóni staulaðist á fætur, en
svo var hann stirður, að pað var eins
og hann væri haltur á öllum fótum.
Svo fóru peir með Skjóna út á
völlinn. Hreppstjórinn fór nú að láta
vel að honum, klóra honum undir
eyrunum, klappa honum a makkann
og strjúka honum um hausinn — til
pess hann stæði kyr meðan vinnu-
maðurinn var að miða á hann.
Hreppstjórinn liafði ekki sýntSkjóna
nein velvildaratlot í mörg ár og Skjóni
varð eins og utan við sig af ánægju
af pessu öllu. Hann einblíndi ljós-
gráu augunum sínum á Jón, eins og
til pess að ganga úr skugga um, að
petta væri gamli húsbóndinn, sem
hann hafði marga hratta borið.
Svo lagði hann flipann sinn ofur
hægt í hönd hans, ánægður og ör-
uggur.
Og hreppstjórinn strauk honum
mjúklega og hlýlega eins og í gamla
daga og Skjóni stóð grafkyr.
En svo reið kúlan af og Skjóni féll.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Gestur Pálsson.
Útgeíándi og prentari:
Einar Þórðarson.