Suðri - 06.09.1884, Blaðsíða 2

92
ið á Frakklandi. Fyrri greinin
takmarkar réttindi pjóðpingsms,
með því að taka hið nú ver-
andi stjórnarform undan endurskoð-
unarrétti pess. Síðari greinin ákveð-
ur, að engan megi kjósa til forseta
pjóðveldisins, sem kominn sé af
ættum þeim, er ríkt hafa á Frakk-
landi. það er pannig loku fyrir skot-
ið, að peir, er telja til konungs- eða
keisaratignar á Frakklandi geti kom-
izt til þeirrar upphefðar á sama hátt
og Napoleon 3.
Danmörk. Júngið kom saman í
miðjum þessum mánuði til pess að at-
huga kjörbréfin. Menn höfðu búizt
við að spánski samningurinn mundi
þegar verða lagður fyrir þingið í annað
sinn, en ekkert varð þó af því. Nú
eru Færeyjar líka búnar að slíta tryggð-
um við stjórnina, svo hún hefur að eins
19 menn í fólksþinginu, en mótstöðu-
menn hennar eru 83. það er í orði að
Skeel innanríkisráðgjafi segi af sér, og
Ingerslev, auðugur jarðeigandi,kom í stað
hans. -- Sverdrup ráðgjafafprseti Norð-
manna var hér á ferð í byrjun mánaðar-
ins, og héldu vinstri menn liommi mikla
veizlu. Til veizlunnar komu fulltrúar
frá nálega öllum vinstrimannafélögum
í landinu og auk þess allmargir Svíar.
Veizlan var haldin í Skoðshorg, ekki
langt frá Kaupmannahöfn. Meðal ann-
ara heillaóska, er honum voru sendar,
var ein frá íslenzkum siúdentum í
Kaupmannahöfn, og ritaði hann þeim
aptur mjög hlýlegt þakkarbréf.
Síðastliðna viku hefur verið mikið
urn dýrðir hér í borginni, því hér hef-
ur staðið alsherjar-læknafundur, og er
það sá 8. er haldinn hefur verið. J>að
voru Frakkar, sem fyrst tóku upp þessa
læknafundi og var sá fyrsti haldinn í
París 1867. Síðan hafa þeir verið
haldnir 1 ýmsum ríkjum álfunnar og
hafa æ verið betur og betur sóttir, því
menn hafa fundið til þess, að þeir hafa
verið læknisvísundunum til mikilla
heilla og flýtt fyrir útbreiðslu nýjustu
rannsókna. J>eir er læknafund þennan
sóttu voru 12 hundruð, og voru þar á
meðal hinir frægustu læknar heimsins
og skulum vér nefna Pasteur frá Frakk-
landi, Lister frá Englandi og Vircliow
frá pýzkalandi. Pasteur er reyndar eigi
læknir, en hann hefur með rannsókn-
um sínum unnið læknisfræðinni meira
gagn en nokkur annar maður á þess-
ari öld. Frægastur er hann af rann-
sókn sinni um gerunina og sýndi hann
að hún stafaði af smásvömpum, er eigi
sjást nema í bezta sjónaukum. Hann
sýndi og að silkiormssýkin og vínvið-
arveikin væri af sömu rótum runnin.
Piannsóknum sínum nm æði á hundum,
sem er mjög algeng veiki og hættuleg
í útlöndum, hefur hann lokið 1 ár, og
hefur fundið ráð til að verja liunda
veikinni með bólusetningu. Hann fær-
ir sýkina frá veikum hundi yfir á ann-
að dýr, og tekur síðan blóð úr því
og setur í helbrigða hunda; fá þeir
þá að sönnu sýkina en svo milda
að hún verður eigi að skaða, en
gjörir þá ómóttækilega fyrir hana
á eptir. — Lister er frægur af
rannsóknum sínum um «sárafeber».
Hann færði sér í nyt kenningu Pasteurs
um þessa lifandi smálíkami, sem úir
og grúir af í loptinu og á jörðinni,
í borðum og stólum og fötum manna
o. s. frv. Datt honum í hug að þeir
mundu valda veikinni, og fann ráð til að
varna þessum smálíkömum að komast
í sárið og spilla því. ]>etta nefna
menn «Antiseptik». Virchow er fræg-
ur fyrir nýja skoðun á sjúkdómunum.
Aður héldu læknar að sjúkdómarnir
ættu rót sína að rekja til hinna föstu
eða fljótandi hluta líkamans, en
Virchow hefur sannað, að allt lifandi
er myndað af smáhvolfum einum, og
í þeim leita menn því að uppruna
sjúkdómanna. Annars hafa Danir
haft mikinn heiður af þessum lækna-
fundi.
Keykjavík 6. sept. 1884.
Embættisskipiui. Landsliöfðinginn
yfir íslandi vék 25. f. m. Fensmark
sýslumanni í Isafjarðarsýslu og bæjar-
fógeta á ísafirði frá embætti um
stundarsakir fyrir vanskil á gjöldum til
landssjóðs og hirðuleysi í embættis-
færslu. Fensmark varð sýslumaður í
ísafjarðarsýslu 1879.
S. d. setti Landshöfðinginn Cand.
juris Skúla Thoroddsen til þess fyrst
um sinn frá 1. þ. m. að gegna embætt-
inu sem sýslumaður i Isafjarðarsýslu
og bæjarfógeti á Isafirði.
Málfærslumaönr. Landshöfðinginn
hefur sett Cand. juris Franz Siemsen
til þess f'yrst um sinn að vera mál-
færslumaður við yfirréttinn.
Straiulferðaskipiö Laura fór héðan
norður og austur um land 29. f. m.
Með því fór héðan fjöldi farþegja, þar
á meðal Jóhannes Ólafsson, hinnnýi
sýslumaður Skagfirðinga, til sýslu
sinnar, og hinn setti sýslumaður Isfirð-
inga, Skúli Thoroddsen, til ísafjarðar
o. fl.
Grænlandsferð. Herskipið «Fylla»
kom hingað aptur úr Grænlandsferð
sinni (sbr. 15. blað «Suðra» þ. á) 25.
f. m. Höfðu ýmsir firðir á vestur-
ströndinni verið kannaðir, en að aust-
urströndinni komst «Fylla» ekki sök-
um íss. «Fylla» fór héðan beina leið
til Ivaupmannahafnar eptir 3 daga
dvöl.
Mannalát og tjóu. Miðvikudaginn
27. f. m. drukknaði porsteinn Guð-
hrandsson bóndi á Kothúsum í Garði
við 3. mann í fískiróðri.
Kaupmaður H. P. Duus, eigandi
verzlunar í Keflavík, vinsæll maður
og vandaður, dó í Kaupmannahöfn
23. júlímán.
Gísli Guðmundsson, stúdent í Kaup-
mannahöfn, ættaður úr Húnavatns-
sýslu, datt útbyrðis af gufuskipi á leið
frá Jótlandi til Kaupmannahafnar og
drukknaði. Hann var útskrifaður úr
latínuskólanum hér með beztu einkunn
1882, stundaði síðan málfræði við há-
skólann í Kaupmannahöfn og var ein-
staklega efnilegur og reglusamur
gáfu- og dugnaðarmaður.
Heiðursgjaflr úr styrktarsjóði
Christians konungs ,9. fyrir þetta ár
hefur Landshöfðinginn 29. f. m. veitt
Olafí Sigurðssyni, umboðsmanni í
Asi, og Sæmundi Sæmundssyni, bónda
á Elliðavatni 160 kr. hvorum, báðum
fyrii' framúrskarandi dugnað í búnaði.
Einbættispróf á prestaskólanum
var haldið nú um mánaðamótin.
j>essir tóku próf:
Arni Jónsson fekk 1. eink. 50 stig
Kristinn Daníelss. — 1. — 49 —
Jón Sveinsson — 1. — 49 —
Stefán Jónsson — 2. — 35 —
Pétur M. porsteinss. — 2. — 31 —
Jón Thorsteinsen — 2. — 27 —
Halldór Bjarnarson — 2. — 23 —
Einn kandídat náði ekki prófi.
Veðurátt. Nú með mánaðamótun-
um brá lieldur til batnaðar, svo að
nú hefur verið þerrir að meiru eða
minna leyti hina síðustu daga.
Ný ey við Reykjanes. í hinni
fróðlegu ritgjörð sinni, «Ferðir á Suð-
urlandi», í þ. á. «Andvara», segir
purvaldur Thoroddsen um sjóinn fyrir
utan Keykjanes (bls. 41.): «Hér hafa
inargopt orðið mikil gos á mararbotni
og nokkrum sinnum er þess getið, að
skotið hafi upp eyjum við gosin, en
svo hafa þær horfið aptur, eins og
náttúrlegt er. Eyjar, sem koma upp
við gos á mararbotni, eru optast eigi
annað en gjall og hraunhrúgur, sem
hafa tyldrast svo liátt upp, að þær ná
upp úr sjónum, en af því að pær eru
svo lausar í sér, er brimið fljótt að
brjóta þær og jafna yfir». Telur hr.
J>orvaldur ýms gos, er þar hafi orðið
og árið 1422 skaut þar upp ey, sem
sást um tíma en hvarf síðan; árið
1783 urðu gos mikil fyrir Reykjanesi
og kom þá upp ey fyrir utan Fugla-
sker og var kölluð Nýey, en hún hvarf
skömmu síðar. Nýey var eldgígur og
gaus hrauni og vikri. Seinasta gos fyrir
Keykjanesi telur hr. forvaldur það, er
varð um vorið 1879 (30. maí).
Hinn 1. þ. m. ritaði vitavörður á
Reykjanesi, hr. Jón Gunnlaugsson, rit-
stjóra ísafoldar 0g skýrði frá því, að