Suðri - 06.10.1884, Blaðsíða 2
94
hélzt vöðuselaveiðin pó lengst par. TTin
tilgátan er sennilegri, að hinar milrlu
vöðuselaveiðar frá útlöndum hafi eyði-
lagt selinn, sem hingað var vanur að
koma. Máli sínu til styrkingar segir
hann, að á Arnaríirði og Steingríms-
íirði sé margfaldur, jafnvel púsundfald-
aður afli síðan selurinn fór. Hverja
sönnun getur hann fært fyrir pessu.
í nokkur ár fór eg einu sinni á hverju
ári vestur á Isafjörð, og heyrði eg
aldrei kvartað um fiskileysi inn á djúp-
inu af peirri orsök, og engin hænaskrá
kom til alpingis pví viðvíkjandi, fyr en
farið var að fleygja porskhausum og
slógi í sjóinn á djúpmiðum, pá kom
hænaskrá frá ísfirðingum til alpingis,
og umkvörtun, að fiskurinn gengi ekki
inn á djúpið vegna lóðalagna um næt-
ur og niðurburðar af porshausum fyrir
utan djúpið, og varð petta orsök til
pess, að fiskiveiðasampykktarlögin voru
samin. A Steingrímsfirði var mér
kunnugt um petta mál, pví að eg er
fæddur á Kollafjarðarnesi og uppalinn
og var par fram á fimtugs aldur; var
eg par mörg ár af peim 30 fiskileysis-
árum, sem voru samfleytt á Stein-
grímsfirði. J>á var opt góður vöðusela-
afli, en pegar fiskigangan hyrjaði á
Steingrímsfirði, -var hún svo áköf að
fiskurinn tór stundum ofansjóar í torf-
um og inn á fjarðarbotn, og var fisk-
urinn hríðdreginn par á 7—8 faðma
djúpi, en pennan tíma var látursela-
veiða á Selströnd, og heyrði eg aldrei
um pað talað að selur sæist með fisk
1 kjaptinum, en par á móti var pað
meining manna að fiskurinn færi, pegar
vöðuselurinn kom, en pað var opt ekki
fyr en á Jólaföstu, og fiskur pá farinn
að fækka, svo hetra pótti að fá vöðu-
selinn en lítið af fiski; en pegar fiski-
göngur fóru að minnka, fóru Selstrend-
ingar og fleiri að skjóta láturselinn, til
að fá garnir hans í lóðabeitu, (pví að
pær eru góð ísubeita) og eyddu pannig
láturselaveiðinni, en nú er fiskafli far-
inn að breytast í firðinum og verður
engum sel nú kennt um pað, svo að
Steingrímsfirðingar fá nú valla púsund-
faidann ábata í fiskveiðinni, pó látur-
selurinn eyddist en vöðuselurinn hætti
að koma, en liafa misst hagnaðinn
af láturselaveiðinni. Eg pykist nú hafa
sýnt með fullt svo ljósum og sönnum
dæinum og höf., að pað er ekki ein-
göngu selurinn, sem eyðileggur fiski-
göngurnar að landinu og inn á firði;
eg vona að höf. sé svo kunnugur pví,
sem framfer kringum landið, pó hann
segi að «líkt muni vera í kringum Stein-
grímsfjörð1 og pessu sé að líkindum
varið á sama hátt kríngum allt landið»:
J>egar jeg heyri pessar gífurlegu álykt-
anir, koma mér í hug pessi djúpsæju
1) Fiskiafiinn hefur hingað til verið í Stein-
grímsfirðinum en ekki í kringum hann.
orð Snorra goða «hverju reiddust goðin,
pegar hér brann pað hraun, er nú
stöndum vér á» og leiði útaf peim pá
spurningu: hvað hefur valdið mörgum
fiskileysisárum í ýmsum veiðistöðum,
og inn á fjörðum í mörg ár? er pað
selurinn eingöngu? Eg vil spyrja höf.,
hefur hann ekki heyrt getið um, að í
Oddbjarnarskeri var fiskisæl veiðistaða?
Eða var pá enginn selur á Breiðafirði ?
Hefur höf. ekki heyrt getið um, að í
Dritvík var mikill fiskiafli, og að vest-
ureyjamenn fluttu paðan marga skips-
farma af hörðum fiski ár hvert. Hefur
selurinn eyðilagt allar pessar fiski-
gengdir par síðan?
(Eramhald).
Ávarp
frá hiiium danska fiskifræöing.
Hr. Feddersen hefir sent «8uðra»
svo hljóðandi grein':
Eptir að eg nú hefi dvalizt hér á
íslandi síðan í miðjum júlímánuði til
pess eptir áskorun landstjórnarinnar
og samkvæmt fjárveitingu alpingis að
rannsaka hið núverandi ástand lax-
veiðanna hér og ásigkomulag laxánna
og annara fiskivatna, hefi eg nú orðið
að hætta pessum rannsóknum, af pví
að eg má ekki vera lengur að heiman.
Eg hefi pó komið að svo mörgum af
hinum helztu fiskivötnum landsins og
skoðað pau svo ýtarlega, að eg, að pví
er snertir svæðið frá Mývatni vestur
og suður um land að J>ingvallavatni,
hefi getað gert mér áreiðanlega hug-
mynd um, hvernig par hagar til. J>að
er ekki ætlun mín að leggja nú pegar
fram fyrir almenning almenna skýrslu
um árangurinn af ferð minni; eg verð
að yfirfara betur og ganga vandlegar
frá pví, sem eg hefi safnað til pess, og
til pess parf nokkurn tíma. Eg leyfi
mér pví að eins að ávarpa almenning
með pessum línum, áður en eg fer
heimleiðis héðan, af pví að eg veit,
að margir óska að fá að vita dálítið
um, hvernig mér hefir litizt hér á.
Eg skal fúslega verða við pessari
ósk, með pví að lýsa yfir pví, að laxár
og vötn pau, sem nú eru hér á landi
má vissulegu gera landinu töluvert arð-
samari, — pótt áraskipti hljóti að verða
að pví eptir veðráttufari, — ef lögð
er sú rækt við pau og umönnun, er
ásigkomulag peirra og eðli fiskjarins
krefur, og par að auki eru allar líkur
til, að fá megi á tiltölulega stuttum
tíma lax aptur í ár og vötn, sem áður
hefur verið laxgengd í, en nú er engin
1) par sem smá-orðamunur er í grein pess-
ari frá peirri, er „ísafoid" birti 24. f. m.
pá kom það af pvi, að ritstjóri ísafoldar fékk
lánað fyrsta uppkast höfundarins áðtir en hann
hafði hreinskrifað pað; breytingarnar hér eru
pví eptir höfundinn sjálfan.
veiði í, með laxaklaki, ef pví er vel
fyrir komið og eptirlitið nægilegt. En
pað skyldi enginn gjöra sér í hugar-
lund, að laxveiðar geti tekið neinum
verulegum framförum hjá pví, sem
verða mætti, hér á landi, ef peim verð-
ur eigi hagað öðruvísi eða eptir öðrum
meginreglum, en fylgt er í núgildandi
lögum. J>að hefur farið hér á landi
um laxveiðar, eins og svo víða annar-
staðar, og ástandið getur orðið enn
lakara en pað er, nema ráð sé í tíma
tekið. Hér hafa menn nú pau miklu
hlunnindi, að geta stuðzt við pá pekk-
ingu, er nú er fengin í öðrum löndum
í pessari grein, er menn byggja hér
upp aptur.
J>að var reyndar ásetningur minn,
að koma nú pegar með ýmsar skýr-
ingar um laxveiðamálið í íslenzkum
blöðum, og stöku leiðbeiningu um
meðferð aflans, sem og um aðra veiði
í ám og vötnum, sem að minni hyggju
getur einnig tekið talsverðum fram-
förum. En eg kýs pó nú heldur að
bíða og láta pað koma í ferðaskýrslu
minni, svo að pað verði allt á einum
stað og vonandi í pví sniði, að pað
megi birta pað á prenti.
Eg læt mér pví nægja hér, jafn-
framt og eg fyrst og fremst votta mínar
hjartanlegar pakkir fyrir pá greiðvikni
og alúð, er eg hefi átt að mæta lijá
öllum, — að biðja menn að afsaka,
að eg hefi ekki getað komið pví við
að finna alla pá, sem eg veit til að
pess hefðu óskað. Eg bið pá að senda
mér sem fyrst fyrirspurnir sínar og
pær skýringar, er peir kynnu að geta
í té látið til Kaupmannahafnar; öðru-
vísi parf ekki að skrifa utan á. Eg
skal ekki lata’pa purfa að bíða lengi
eptir svari.
Til fróðleiks peim, sem hafa óskað
vitneskju um tilraun pá til laxklaks,
er gerð verður nú á pessu ári, skal
pess getið, að tilraun pessi verður gerð
við Laxá í Kjós, hjá alpingismanni séra
J>orkeli Bjarnasyni á Keynivöllum, er
leggur mikla aliið við pað mál, og
verður aðstoðarmaður minn hjá honum.
Vona eg, að par, á Reynivölluin, geti
menn fengið að sjá hið fyrsta laxklak
af manna völdum á íslandi, frá nóv-
ember til marz-loka, og fengið par
ýmsar leiðbeiningar í pví efni.
Staddur í Reykjavík 20. sept. 1884.
Arthur Feddersen.
Reykjavík 4. okt. 1884.
Straudferðaskipið Thyra fór af stað
28. f. m., komst ei fyr vegna storma.
Með pví fóru J>orvaldur Thoroddsen
náttúrufræðingur, Arthur Feddersen
fiskifræðingur o. fl.
Eyjan við Reykjanes. J>egar Fylla
fór héðan seinast í ágústmánuði hafð