Fjallkonan - 16.07.1887, Qupperneq 3

FJALLKON AN.
79
f1
er ílyzt til landsins, og að sektir sé við lagðar, ef
óekta smjör er selt sem ekta. Landið ætti að geta
haft nægð af smjöri, ef skynsamlega væri að farið.
Þórólfr smjör.
Yfirlýsing.
Af því að ég hefi orðið þess var, að ýmsir eigni
mór grein þá, er stendr í 17.—18. nr. þ. á. ..Þjóð-
ólfs“ um aukaþingið 1886, með undirskrift „Þórður
Gruðmundsson“, þá lýsi óg yfir því, að óg er eigi
höfundr áminztrar greinar, enda heldr eigi að öllu
leyti samdóma hinum heiðraða liöfundR Um það
er ég honum samdóma, að aukaþingið hafi sína
kosti og ókosti, og jafnvel, að kostirnir só fleiri,
enn án þess að líta til aðalmálsins (stjórnarskrár-
málsins). Meðferð þingsins á því máli tel ég hafa
mishepnazt, bæði af þeirri ástæðu, að þýðingarlaust
var að halda stj órnarskrárfrumvarpinu frá 1885
fram óbreyttu, þar eð vissa full var fyrir þvi, að
stjórnin aldrei samþykti það1 2,— enda munu margir,
og það af hinum betri mönnum þjóðarinnar, vera
farnir að finna og sjá, að annað muni nær liggja,
til að bjarga landi og lýð frá eyðilegging og hall-
æri, enn fjölgun embættismanna með hækkuðum
launum — og í annan stað af því, að sumir þing-
menn að minsta kosti sáu galla á frumvarpinu
(sbr. nefndarálit í stjórnarskrármálinu 1886f); virt-
ist það ekki nema sjálfsagt, að gera við þá, úr því
vonlaust var að það yrði staðfest óbreytt. Mín
skoðun er sú, að ef þingið í sumar heldr áfram
stjórnarskrárbreytingunni, sem ég tel sjálfsagt, þá
ætti breytingin að fara í þá átt, að gera stjórnina
sem óbrotnasta og fremr ódýrari enn dýrari, enn
þá sem vér nú höfum. Þingmenn þurfa að gæta
þess, þegar um launalög er að ræða, að þeir eru
fulltrúar fámennrar og fátækrar þjóðar, er heitá
má að alt sé ógert hjá, sem heyrir til hagsbóta al-
þýðu, sem er og verðr ætíð allr þorri landsmanna;
og þótt mikil þörf kunni að vera á stjórnarskrár-
breytingu, mun þó sem stendr enn brýnni þörf á,
að þingið verji tima sinum og fó landsins til við-
reisnar atvinnuvegunum til lands og sjávar og til
alþýðumentunar.
Neðra-Hálsi í mai 1887.
Þírrtfr Gutfmundsson.
Útlendar fréttir,
SEKBÍA. Milan konungr liefir tekið sér uýtt ráðaneyti; lieit-
ir sá Ristitsch, sem fyrir því er, og er lmnn hliðdrægr Rúss-
1) Det.ta getr enginn talið ástæðu né sagt með vissu, því
stjðrnin og skoðanir hennar hljðta sífelt að breytast. Alþing
væri ekki á marga fiska, ef það fylgdi ekki fram öðrum Irum-
vörpum enn þeim, sem enginn efi gæti leikið á að yrði stað-
fest. Ritstj.
2) í nefndarálitinu stendur þó einmitt, að nefndin hafi enga
þá galla fundið á stjórnarskrárfrv., er breytingu ætti að valda
(þ. e. enga verulega galla). Ritstj.
um, enn Garasehauiu, er frá fór, hallaðist að Austrriki. Mælt
er að Milan konungr vilji skilja við Natalíu drotuingu síua;
hefir leugi verið ósamlyndi þeirra í millnm, og hafa þau lifað
nokkur ár að mestu skiliu. Mælt er af sumum að afbrýðis-
semi hafi valdið, euu um það eru missagnir miklar. Þar að
auki hafði Milau eða þóttist liafa komizt á snoðir um
að drotningin, sem er rússnesk og Rússa vinr mikill, beitti
sig launbrögðum og ætlaði að koma því til leiðar, að hanti yrði
settr frá, svo hún gæti haft völdin uuz krónprinzinn, sonr þeirra,
kæmi til lögaldrs. Svo mikið er víst, að hún var farin frá Bel-
grad með krónprinzinum, og óvíst, hvenær eða hvort hún kæmi
aftr. Annars segja sutnir að Milan konungr sé bilaðr orðinn
bæði andlega og likainlega, og geti kornið fyrir að annan verði
að taka til ríkisstjórnar.
ÍTALÍA. Fulltrúaþing Ítalíu hefir veitt 29 miljónir, eins og
stjórnin fór fram á til Afriku leiðaugrs (til Massauah).
ÍRLAND. Parnell hefir tekið vanheilsu svo niikla, að hann
verðr innan skamms að draga sig í hlé frástjórnmálum. Verða
því flokksmeuu hans að kjósa sér nýjan loringja. Sá lieitir
Dillon, er þeir hafa lielzt augastað á.
HOLLAND. Konungrinn þar er iskyggilega veikr, og hafa
líkamlegir kvillar einnig lagzt á geðsmuni hans.
AFGANSMENN höfðu gert uppreist mót emírnnm, enn lionnin
hafði tekizt að bæla hana niðr er siðast fréttist.
Nýjungar frá ýmsum löndum.
---------------
Júbilár Danmerkr. Á árinu sem kemr (1888) stendr til
að haldnar verði miklar hátiðir í Danmörk, og er allfróðleg
grein um það í einu af hinum merkustu hlöðum Djóðverja. Inn-
tak greinarinnar er hér uin bil þetta:
„Árið sem kemr er að mörgu leyti jubilár Daumerkr og
dönsku konungsættarinnar. 8. april 1888 er Kristján konungr
9. fullsjötugr. — 18. maí liefst í Khöfn landhúnaðar sýning, iðn-
aðar sýniug og fagrlista af norðrlöndum. — 20. júní er 100
ára afmæli þess, er jarðfestu ófrelsi (livegcnskab) var afnumið
í Danmörk. — 15. nóv. heldr Kristján 9. 25 ára júbílhátíð rík-
isstjórnar sinnar.
Þetta eru allþýðingarmiklir merkisdagar. Árið 1872 var í
Khöfu sýning af norðrlandaiðnaði o. fl., sem var allvel sótt frá
öðrum löndum, enn sú sýning, er lialda skal að ári, verðr miklu
yfirgripsmeiri, þar sem hún tekr yfir alls konar verknað og
iðnað, fjárrækt, akryrkju, heima-liandvinnu, garðyrkju, skógrækt,
fiskiveiðar, málverka myndsmíðis og byggingar list. Til sýn-
ingarinnar eru veittar 90,000 kr. úr ríkissjóði og 20,000 leggr
sjálf höfuðborgin til. Sýningin verðr opin þangað til í október-
mánuði, og er vart efamál, að húu muni liafa vekjaudi áhrif á
pólitík landsins, að því er kemr til verzluuar og atvinnu
bragða. Skoðun sú, er ráðaneyti Estrups fylgir í þeim efnum,
er næsta nærsýn og þvergirðingsleg, og sá andi, sem ræðr hjá
þeim er næstir standa stjóruinni, er móthverfr öllum frjálsleg-
um hreyfingum til verzlunar og atviunu hóta. Á þessari sýn-
ingu verðr alþjóðlegr hragr, sem muu stnðla til þess að menu
fari smámsamau að fullnægja óskum og kröfum verzlunar og
atvinnu stéttanna, með öðrum orðum, að stjórnin taki úr þessu
að semja verzlunar og siglinga samninga við þau riki, sem
Danmörk verzlar við til muna, og þá einkum við Þýzkaland.
Enn fremr mun sýningin verða til þess að hugmyndin um
skandiuafiskt tollsambaud lifnar með uýjum krafti, sú hugmyud
að Danmörk gangi i hið sænsk-norska tollsamband; jafnframt
inun nær draga endrskipun hinnar dönsku tollskrár, sem alveg
er á miðalda stigi.
Eins og sýningin er þýðingarmikil að því er til atvinnu
kemr og verzlunar, eins er 100 ára afnáms minning jarðfestu
ófrelsisins inerkileg i pólitisku tilliti. Frelsishreifing sú.crgekk
yfir norðrálfuna seinni part 18. aldar, náði sér vel niðri í ein-
veldis landinu Danmörk, og ágætir stjórnskörungar, sem þá réðu
þar fyrir, urðu snortnir af vængjaslætti hins nýja tíðaranda.
Árið 1788 var jarðfestu ófrelsið afnumið í Danmörk, og 10 ár-
um síðar i hertogadæmunum Slésvík og Holtsetalandi. I Dan-
mörku vóru þá ekki gerðar umbyltingar. heldr umbætr, og það