Fjallkonan - 12.01.1898, Blaðsíða 5

12. janúar 1898.
FJALLKONAN.
5
Bjarna Þórarinseonar, mjög mannvænlegr.
— Það ern þungbærar reynslnstundir
fyrir konu séra Bjarna.
Suðr-Þingeyjarsýslu 18. nóv. — Vor-
ið var að öllu samanlögðu eitt hið versta
sem menn muna. Hríðarbálkrinn fyrst
í mai er fyrir löngu nafnkunnr um
land alt, og verðr þó varla getið að
eins illu og hann á skilið. Eftir að
hann var genginn um garð, viðraði bæri-
lega fram yfir hvítasunnu. Enn skömmu
síðar laust á norð-austan krapahríðum
með svo miklu úrfelli, að firnum sætti
og fádæmum. Allar bygðir urðu hvít-
ar niðr undir sjávarlínu, enn kaffenni í
fjöllum. Eggvörp gerspiltust, og fénaðr
gekk sér varla að mat, enn jörðin flaut
i krapa og vatni eins og í verstu hrakviðrum
á hausti. Hrina sú varaði á aðra viku.
Sumarið alt var votviðrasamt fram yfir
höfuðdag og kvað svo ramt að, að ár
og vötn voru í sífeldum vexti fyrir þær
sakir. Votengjar voru afar-djúpar, svo
að gras náðist ekki á sumum stöðum
fyllilega. Þó mun heyskapr hafa orðið
í meðallagi og nýting allgóð. Grasvöxtr
var í meðallagi hér um bil, og óþurkar
voru sjaldan mjög langvinnir um sinn.
Oftast voru glórur í hverri viku, og voru
þær hagstæðar það sem þær náðu.
Frá því nokkru fyrir höfuðdag hefir
haustið verið einmuna gott og veðrmilt,
hlákur miklar og sunnayvindar. T. d.
var jörð þíð í 3. viku vetrar, svo að vinna
mátti að jarðabótum, og er það líklega
dæmalaust í Norðrlandi. — 19. sept.
rak á norð-vestan ofsabyl; var þá stór-
hríð í óbyggðum, enn stórviðri og vonzku-
hríð í byggð, enn lægði næBta dag. —
Aflalaust hefir mátt heita á Skjálfanda
alt þetta haust. — Verzlun er ill; kjöt-
verð lágt, svo að nærri lætr, að gamal-
ærkrofið fari fyrir kaffipundið ásamt öllu
því sem íylgir. Þegar svo á meðalheim-
ili eru 50—60 ær, og 52 vikur í árinu,
enn 1 pd. af kaffi fer í bollann á vik-
unni, þá þarf víst eigi öllu meira reikn-
ingshöfuð enn Guðmundar Höllusonar,
til þess að sjá og reikna „út“, að efna-
hagrinn fer á hæli íyrir hinni sönnu og
ímynduðu lífsnauðsyn, því fleira þarf líka
að kaupa enn í bollann. Tóbaksát mun
ekki magnast að mun, enn víndrykkja
eykst ár frá ári, eins og tollskýrslurnar
sýna, enda eru hér engin bindindisfélög
svo ég viti. — Kíghósti hefir gengið hér
um sýslu meira en missiri, en lítilli út-
breiðslu náð í flestum sveitum og í sum-
ar mun hann alls ekki hafa komið og er .
það fyrir það, hve varasamlega menn j
hafa hagað samgöngunum; sóttvarnarmeð-
ul hafa líka verið hagnýtt; — messur
hafa verið aflagðar — með samkomulag
og kveðjuatlæti (kossar og handabönd)
lögð niðr þann tímann. Fá börn létust
úr hóstanum og fremr var hann vægr
þar sem hann kom; þó tóku fullorðnir
hann á stöku stað og jafnvel gamal-
menni (að sögn). — Illa hefir gengið
með lcaupfelagscörur i haust. „Alpha“
álpaðist á grunn í Hornafirði — hefir
líklega tekið Hornafjarðar-mánaglætuna
fyrir sólskin og ranglast af réttri leið.
í því skipi voru dönsku vörurnar (rúgr
járnsteypa, leirvara og munaðarvara), og
komu þær loks eftir langt þref þar austr-
frá, eftir vetrnætr. Enn ensku vörurn-
ar eru ókomnar enn, og hefir ekkert spurzt
til þeirra. — Fé var heldr rýrt í haust,
enn kýr hafa reynzt í góðu meðallagi,
sumar komust i 18—20 potta dagsnyt.
Ég hvaifla aftr að góðviðrinu i haust
Yarpar grænkuðu frá vetrnóttum fram í
lok 3. viku vetrar og "fíflar og sóleyjar
fundust í túnum.
Skagafirði, í des. Tíðarfar inn-
dælt; auð jörð til skamms tíma. — Bráða-
pestin hefir gert vart við sig, enn viða
hefir bólusetning verið reynd, og er tal-
in draga til muna úr henní. Á öðrum
kvillum á fé ber ekki til muna, nema
ef vera skyldi kláði ástöku bæjum; mun
hans þó hafa orðið vart of víða. Beynd-
ar vóru fyrir skipaðar baðanir af amt-
manni og sendar út reglur fyrir þeim.
Enn illa hefir gengið að fá þeim fram-
gengt; það er sagt, að heilir hreppar
hafi afsagt að hlýða; aðrir berja viðbað-
lyfjaskorti, af því landsskipið hafi ekki
getað flutt þau í síðustu ferðinni, og hin-
ir þriðju vilja ekki baða af því böðunin
sé ekki almenn. Fjórði flokkrinn hlýðir
og baðar, og þykir illa farið, að hinir ó-
hlýðnu Bleppi órefsaðir.
Nú eru menn farnir að lesa „Alþing-
istiðindin", og mælast gerðir þingsins
misjafnlega fyrir eins og vant er, eink-
um sumar fjárveitingarnar. Engin óá-
nægja heyrist út af afdrifum stjórnar-
málsfrumvarpBÍns, enn margir eru óá-
nægðir út af því, að frumvarpið um þjóð-
jarðasölu var felt, þar sem sá hugsunar-
háttr virðist koma fram, að selja jarð-
irnar til að græða fyrir landssjóð, enn
meta eigi að kaupendr gera jarðirnar
arðsamari enn þær vóru landssjóðnum.
Lögin frá þinginu um horfelli á skepn-
um þykja óhagkvæm, og eigi til neinna
bóta.
Qullbringusýslu (sunnanv.) 20. des.
Afli hefir nær enginn verið innan Skaga
í alt haust, enn dálítill í köflum fyrir
sunnan, enn gæftir mjög stirðar. Margir
komu með létta vasa af Austfjörðum.
Heldr mun þeim fækka, sem fara þang-
að að leita atvinnn. — Verzlun var hin
hagfeldasta í sumar; útlendar vörur með
Iægsta verði, enn það hækkaði mikið í
haust, og er það bágt, þegar almenningr
getr ekkert birgt sig upp að sumrinu
undir vetrinn. — Yont kvef hefir geng-
ið hér lengi.
Fáfróðri alþýðu finst töluverð ósam-
kvæmni í lögskýringum lögvitringanna.
Á manntalsþingum í vor bannaði sýslu-
maðr stranglega allar samgöngur við
botnvörpuskipin ensku, að viðlögðum
sektum. Menn sneiddu því algerlega hjá
þeim, að undanskildum örfáum mönn-
um, sem vóru svo hugaðir, að þeir
hræddust hvorki hótanir, háar sektir né
sjúkdóma frá útlöndum. Þeir sóttu
hvern fiakfarminn eftir annan til botn-
verpinga. Þetta gramdist hinum, köll-
uðu það jafnvel ganga næst landráðum
og kærðu það iyrir sýslumanni. Hann
dæmdi þá til að 'oorga lítilfjörlega sekt.
Enn nú er sagt að landByfirréttr hafi
sýknað þá algerlega.
ÍSLENZKR SOGUBÁLKR.
Sagnir frá móduhallærinu.
Eftir hdr. séra Benidikts Þórðarsonar.
Erlendr Hjálmarsson, sem var um-
boðsmaðr að Munka-Þverá, var gleði-
maðr og gestrisinn. Bjó þá gamall
maðr í sókninni, er Jón hét; komst hann
í kærleika við Erlend sökum greindar
og prúðmensku. Eitt sinn hélt Erlendr
jólaveizlu og sparði ekki föng til; bauð
hann þar til vinum sínum, og var þá Jón
einn í boði hans ; veizlan fór vel fram
og urðu menn hreyfir. Spyr Erlendr þá
Jón að, hvort hann nokkuru sinni setið
hefði við betri krásir enn þar væru þá.
„Já“, segir Jón, „ég hefi neytt miklu
ljúffengari og sætari rétta enn hér eru
frambornir, og þá þakkaði ég guði mín-
um matinn með hiærðu hjarta og gleði-
tárum, enn það geri ég ekki núna, og
skortir hér þó ekkert til að vel sé veitt“.
Erlendi brá við svarið, því hann vænti
annars, og segir: „Er það satt Jón?“
„Já, satt er það“, segir Jón. „Nær og
hvar var það?“ spurði Erlendr aftr. „Það
var“, segir Jón, „þegar ég í manndauða
harðindunum steikti skinnfata garmana
mína og át þá þurra“. — Mælt er að