Fjallkonan - 21.02.1900, Blaðsíða 3

FJALLKONAN.
3
„Og hún hefir verið - segjum — dálag-
leg?“
„Mjög lagleg!"
„Mjög lagleg, ha, ha, falleg, falieg, eins og
Yenus, eins og Helena — furðuverk náttúrunnar
munuð þér vilja segja. Hafið þér séð annan
eins háls, annan eins barm, aðra eins hand
leggi, aðrar eins varir — þó ekki sé talað um
annað — veslings drengur, veslings dygðugi
Englendingur, annan eins kvecmann hafið þér
víet ekki séð um dagana?" — Það var eitthvað
ósæmilegt í röddinni og híátrinum.------„Fyrir-
gefið, að ég geri að gamni mínu“, sagði hanu,
„þið unga fólkið skoðið alt svo alvarlega, sem
við hlógum að í mínu ungdæmi — ég var nú
eiginlega að hlæja að því, hve sakleysislegt
andlit þér settuð upp. — En sannleikurinn er
hér ekki neitt hlátursefni. — Talaði hún nokk-
nð við yður?“
„Mig minnir hún byði mig veikominn; ég hélt
hún ætti hér heima“.
„Já hún á hér heima, og hún er náskyld mér,
fögur eins og gyðja, en geðveik“.
Mér hnykti við.
„Það er ekki svo skilja, að nokkur þurfi að
óttast hana. Hún ímyndar sér að hún sé lang-
amma sjálfrar sin og gengur ait af í fötum, sem
eru eins og fötin á myndiani hennar langömmu
hennar — ég skal eitthvert annað kveld sýna
yður myndirnar af ættfólki minu, og ég trúi
ekki öðru en að þér sjáið að þær eru ótrúlega
líkar ------Það er auðvitað saklaust gaman.
Hún er venjulega höfuðsetin, en það ber við,
að hún læðist út i rökkrinu og ráfar hér um
gangana. Hún hefir, skiljið þér, verið óiánsöm
í festamálum — aumingja stúlkan — og þykist
alt af vera að leita að mannsefninu sínu. Nú
vitið þér það alt eins og það er“.
Hann starði á mig með augnaráði, sem mér
virtist benda á að hann segði með sjálfum sér:
„Og meira fáið þér sannarlega ekki að vita“.
En ég þóttist sannfærður um það með sjálfum
mér — getur verið að mér hafi skjátlast — að
hann segði mér ekki satt.
— Ég get reyndar ekki gert mér grein fyrir,
af hverju mér stendur stuggur af greifanum —
það er svo venjulega, þegar manni geðjast ekki
að einhverjum, en ég get ekki að þessu gert, þó
greifinn sé venjulega ekki annað en ijúfmeusk-
an sjálf.
„— Bændurnir hér í sveitinni segja margar
sögur um höllina, og ein af þeim er um hvítu
dömuna, sem á að vera hér á sveimi og birt-
ast þeim sem einhver lífsháeki vofir yfir hér í
höllinni — þér þekkið sögurnar, eem fara af
hvítum dömum í flestöllum gömlum höllum í
Evrópu, en hér er eins og dálítill fótur fyrir
sögunni, þó auðvitað sé engin þörf að segja
það hverjum mauni“.
Ég hneigði mig tii að samsinna honum.
„Ég álít að ég þurfi ekki að vara yður við,
að festa ekki trúnað á allar þær sögur, sem
yður hafa að líkindum verið sagðar um mig
eða heimili mitt. Hér í fjöllunum er aimenn-
ingur mjög hneigður til hjátrúar, sem kallað er,
og margar kynjasögur fylgja oft gömlum hús-
um. Ég get búist við, að þér þykist hafa
orðið einhvers var, sem yður hefir þótt óvana-
legt, en alt er það af eðlilegum rótum runnið,
og þér þurfið ekkert að óttast".
„Já þér megið reiða yður á það, að ég trúi
ekki að draugar séu til“.
„Það er gott, það hugsaði ég líka“, sagði
hann. — „England er land menningar og verk-
legrar starfsemi. Þau augu, sem hafa notið
menningar birtu þessarar aldar, sjá aldrei neinar
vofur“.
„Auðvitað ekki“, sagði ég. „Alt þess konar
er nú áiitið sjúkleiki. Ég kannast við ofsjón-
ir og taugaæsing — og annað ekki. Getur
nokkuð verið fráleitara viti, en að ímynda sér
að andar dauðra manna séu á reiki, og meira
að segja í sömu fötutíum sem þeir höfðu
í iifanda lífi og löngu eru rotnuð og að engu
orðin?“
„Kétt er það“, sagði hann með háðsvip, að
mér sýndist. „Þetta líkar mér; svona á unga
fólkið að vera. Yið gamla fólkið getum haft
okkar kreddur fyrir okkur, en framtíðin heyiir
til unga fólkinu. Þess vegna langar mig i iðu-
straum hins unga lifs í Lundúnum. Þar hafa
menn snnað að hugsa en að trúa á vofar. —
Já en við ættum nú að athuga það sem
okkur fer á milli. Viljið þér ekki sækja skjöl-
in?“
Ég hljóp eftir skjölnnum og kom að vörmu
epori aftur. G-reifinn skoðaði það alt saman
vandlega og spurði mig spjörunum úr, og furð-
aði ég mig stórlega á því, hve kunnugur hann
gat verið háttum manna í Lundúuum.
„Já, en ég hefi líka sagt yður, að ég hefi
árum saman verið að kynna mér hjarta Eng-
lands, sem ég vil iíka síðar fá að njóta. En
ég hefi því miður orðið að læra alt af bókum
— málið líka — Ég hefi nú hugsað mér að ég
kynni að geta lært af yður að tala“.
„Þér talið ágætlega ensku, herra greifi".
„Það vantar mikið á“, sagðihann; „égkaun
beygingar málsins, og get gert mig skiljaniegan
— en ég veit að allir heyra að ég er útlend-
ingur þegar til Lundúna kemur. Ég vil læra
málið sem innfæddur maður“.
Við fórum að blaða í skjölunum. Húsið, sem
greifanum stóð til boða, var í austurborginni,
stórt og gamalt hús, og hafði lengi ekki verið
búið í því.
Greifinn kvaðst vera áuægður með húsið í
alla staði; þótti það stór kostur á því, að það
væri fornfálegt, eins og höllin hans, og það þótti
hoaum líka góður kostur, að kapeila var þar í
nánd. — „Hér í landi geta menn eins og ég ekki
gleymt því, að vér eigum eitt sinn að dreifast
saman við mannmúginn — þá verstu jarðar-
þræla, sem að eins hafa lifað dags!ífi“.
Eftir það bauð greifinn mér kveldverð. Sjálf-
ur kvaðst hann hafa borðað á heimleiðinni og
hefði það tafið hann. Hann settist við ofninn
og fórum við svo að spjalla út um alla heima
og geima.
Ég sagði honum frá ferðum mínum og síð-
ustu nóttinni þegar ég fór hsim til hans. Hann
kvað það hafa verið rétt gert af ökumanni, að
fara úr vagninum; úlfarnir hefðu getað ráðist á
hestana, on þeir væru venjulega hræddir við
menn. Þegar ég spurði hann um glætuna,
sem ég sá í myrkrinu, spurði hann mig, hvort
ég hofði aldrei heyrt getið um haugeld. Hann
sagði, að það væri trúa manna, að haugeldar
sæist á Georgsmessu, þar sem fé væri fólgið í
jörðu.
„Enginn efi er á því“, sagði hann, „að hér
er mikið fé fólgið í jörðu. Um þessar slóðir
hafa Tyrkjr, Valakar, Szeklar og Saxar barist
mörgum öldum saman, og það hefir verið venja
að grafa í jörðu alt fémætt, til þess að fela það
fyrir óvinunum“.
„En hvernig getur þeíta fé falist svo lengi í
jörðu úr því hægt er að finna þá staði, þar sem
það er grafið?“
„Það er af því, að bændur eru og verða æfin-
lega raggeitur. Þeir eru sniknir, þeir eru á-
gengir, hvar sem þeir geta komið því við. En
þeir þora ekkert. Það er heldur ekkert áhlaupa-
verk að finna fé í jörðu þar sem haugeldur
sést. Verið getur að þar sé lika ekkert fé;
gömlum sögnum er ekki að treysta. En gaman
væri að finna þar kistu með glóanda gulli; gull-
inu, sem er það eina, sem heiminum verður
stjórnað með —.“
Það var eins og greifinn félli í eitthvert mók;
hann starði út í loftið og krafsaði með fingr-
unum eins og dýr með klóm. Ég fór að halda
að hann væri ekki með öllu ráði. Víst er um
það, að hann er ekki eins og aðrir menn, og
ég verð að reyna að koma raér svo við hann,
að hann verði í góðu skapi, og sjá vel við öllu,
sem lögfræðingi ber.
Það var komið undir aftureldingu. — Greif-
inn rakn&ði nú við, og bað afsökunar á því,
að hann hefði svo lengi haldið íyrir mér vöku.
Síðau bauð hann mér góða nótt, og gekk ég
síðan inn í svefnherbergi mitt.
Það fór sem fyrr, að mér var v&rnað svefns,
þegar ég var orðinn eiun; mér var of mikið
boðið með því sem fyrir mig hafði kornið um
daginn til þess að mér yrði svefnsamt. Ég
fór því að skrifa, til þess að jafna mig; geri
það til þess að festa mér alt sem bezt í minni,
og skrifa hraðskrift, til þess að húsbóndi minn
geti ekki lesið, þótt hann kynni að hnýsast
eftír því. Hr&ðskriftin verður hörð hnot fyrir
hann að brjóta, þó haun hafi úlfstennur.
Mér var alt af í fersku minni stúlkan sem
ég íann í bókaherberginu. Það getur vel verið
s&tt, sem greifinn sagði um hana,--------en mér
fanst eitthvað vera veilt í því sem hann sagði,
— ég gæti trúað því að það væri ekki alt með
feldu. En við lögfræðingar erum tortryguir;
það er fylgja okkar.
Ég hefði þó gamau af að sjá hana einu sinni
aftur, helzt í albjörtu.
8. muí, afUðandi miðnœtti.
------Margt hefir komið fyrir mig síðan,
og sumt fremur gruusamlegt. — Ég vaknaði
ekki fyrr en langt var liðið á dag. Ég gekk
yfir í borðstofuna; maturinn var á borðinu en
allar hurðir læstar eins og vant var. Þar Iágu
líka útlend blöð og bréf frá Vilmu minni, sem
höfðu komið með póstinum. Það var bezta krydd-
ið, sem á borðinu var.
Ég var orðinn banhungraður, og sat því
lengi að snæðingi, enda gat ég ekki að mér
gert að líta í blöðin. Að því búnu fór ég yfir
í bókasafnið; en greifann var hvergi að finna,
heldur en vant var. Hann var líka úti alla
daga, enda er það engiu furða; hann hefir stór-
bús að gæta og er þar á ofan ötull veiðimaður.
— Ég fór því að lesa blöðin og sat við þau til
sólseturs. — Ég fiýtti mér þá inn í svefnher-
bergi mitt til að loka gluggunum. Þá mundi
ég eftir því, að ég hafði gleymt að raka mig,
og af því að ég hafði ekki annað að gera með-
an ég beið greifans, hengdi ég rakspegilinu
upp í gluggann, fór úr jakkanum og vestinu,
tók til hnífanna og fór að raka mig.
Ég horfði út um gluggann og virti fyrir mér
landslagið; svo fór ég að hugsa um bréfið henn-
ar Vilmu — og tók ég því ekki eftir að neiun
kæini inn í herbergið, fyrr en ég heyrði að
greifinn segir: „Gott kveld, kæri ungi vinur
minn“.
Hann er æfinlega svo innilegur.
Mér varð svo hverft við, að ég skar mig
illa, svo blóðið streymdi ofan hálsinn á mér,
en um leið leit ég við til að svara kveðju
greifans.
Aldrei hefi ég séð nokkurn mann breyta svo
útliti. Hann varð föiur sem nár, auguu ætl-
uðu út úr höfðinu á honum og urðu nærri
rauð, hárið reis upp eins og á grimmum hundi,
og hann leit út eins og æðandi villidýr, og áður
en mig varði tók hann um kverkar mér, reif
upp skyrtuna mína og hofði líklega bitið mig
á barkanu, ef talnabandið hefði ekki orðið fyrir
honum. Hann var bersýnilega viti sínu fjær
á þessari stundu.
Þetta flog leið þó brátt af honum. Hann
bað mig að afsaka, hvað hann hefði verið æst-
ur, — „en ég má ekki mannsblóð sjá“, sagði
hann. (Framh.)
Bráðapestin hefir gert óvanalega lítið vart
við sig í vetur og er það eflaust að þakka
bólusetningunum.
Taugaveiki hefir víða stungið sér niður hér
sunnanlands í vetur. Auk þess sem áður er
getið, hefir hún gengið í Ölfusinu; en nú er
þar farið að draga úr henni.
Vesturfarir. Mikill vesturíara hugur er nú
í fólki víða, einkum í Mýrasýslu, og hafa efn-
aðir bændur þar í ráði að hlaupa frá jörðum
sínum og sumir hafa selt ,þær fyrir lítið sem
ekki neitt.