Fjallkonan - 06.10.1900, Blaðsíða 3

FJALLKONAN.
3
Frá útlöndum.
Nýjastu blöðin ná, til 18. f. mán.
Ófriðurinn í Kína. Jafnframt því sem
rússneska stjórnin hefir gert það að tillögu sinni
við stórveldin, að þau fari með lið sitt burt úr
Peking, segir sagan, að þeir geri alt sem þeir
geti til þess að ná völdum í höfuðstað Kínverja.
Rússnesk-kínverski bankinn í Peking hefir
dregið undir sig háskólasjóðinn, sem sagður er
5 miljónir taéla (taél um 4 kr.). Bankann á
bráðlega að flytja til Shanghai og eru Rússar
þar i ráðum.
Fregnriti „Times“ í Peking, dr. Morrisson,
henr skýrt svo frá, að Kína keisari og drotn-
ing mað hirð þeirra hafi flúið úr Peking 14.
ágúst, um leið og Japansmenn fóru að skjóta á
austurhlið borgarinnar. Hirðin flýði þá út um
vesturhliðið.
Meðan á umsátinni stóð fekk Kínastjórn
bréf frá landstjóra í Schansi; kvaðst hann hafa
látið hálshöggva 51 trúboða og heimtaði !aun
fyrir.
Miklar skemdir hafa orðið á húsum í Peking,
og eru þau víða fallin á iöngum svæðum; það
er fyrst að kenna boxurum, þar næst keisara-
liðinu og síðast lagði stórveidaliðið smiðshögg-
ið á.
Li-Hung-Chang hefir umboð stjórnarinnar til
að semja við stórveldiu og virðist nú hafa æðstu
völd í Kína.
Stórveldin eru nú að ræða um brottförina úr
Peking. Sagt er að Frakkar, Ameríkumenn og
Japansmenn fylgi þar Rússum að máli.
Nýlega hefir frézt um ný og hroðaleg kristni-
boða dráp úr Kína, en þær fréttir eru ekki á-
reiðanlegar.
Kínverjinn sem drap þýzka sendiherrann hef-
ir náðst. Hann þektist af því að hann reyndi
til að selja úrið hans japönskum herforingja.
Hann kveðst hafa drepið sendiherrann eftir boði
stjórnarinnar.
Búa-ófriðurinn. Kifiger gamli Búa-forseti
er of gamall til að standa í ófriðinum við Breta;
hann er nú hálfáttræður. Hann hefir því leít-
að burt úr Transvaal til granna sinna Portú-
galsmanna í Lorenzo Marques við Delagoa fló-
ann. Sagt er að nann hafi ætlað, að leggja af
stað 24. f. m. og muni setjaat að á Sikiley. f
hans stað er sagt að verði forseti sá maður, er
Schalk Burgher heitir.
Ófriðurinn heldur áfram eftir sem áður og
hafa Búar aldrei gengið beturfram en nú. Hafa
þeir nú aftur náð þrem borgum í Óraníu og
rekið Breta á brott, og gert þeim fleiri skrá-
veifur; meðal annars sprengt mjög viða upp
járnbrautirnar í Transvaal.
Fellibylurinn í Texas er s*gt að hafl drep-
ið 3—10000 manna. Höfuðbærinn Galveston
beið mestan hnekki, enda vóru þjófar og ræn-
ingjar til aðstoðar og sjúkdómar og hungur þar
á ofan.
Opið bréf
til ritstjóra „Fjallkonunnar“.
Gröf, 20. sept. 1900.
Heiðraði knnningi,
svo oft hafa lesendur Pjallk. séð línnr frá mér í blaði
pínu, að þeim bregður ekki kynlega við, þðtt svo verði
enn; og framhald getur á því orðið frá minni hlið, enda
ætlast eg til að þetta bréf birtist þar (í næsta blaði),
þótt það sé til þín stílað; þar á það betur heima en ann-
arsstaðar, því þú gefur tilefnið með greininni um „alþing-
iskosninguna í Borgarfjarðarsýslu11 í síðasta blaði (17. þ.
ra.).1
Dú átelur kjðsendur mína fyrir það, að þeir tðku mig
fram yfir lektor Dórhall. Detta er „að sakast um orðinn
hlut“; en geturðu ekki sakað þig sem blaðamann um, að
hafa slælega leiðbeint þeim í tíma, úr því þér nú virðist
þetta vera illa farið? Degar þú í sumar mintist á þing-
kosningar í Brgf., gaztu þess eins, að við tveir værum
þar í boði (sem ósatt var nm mig, til 7. þ. m.), og að
fleiri myndu fylla minn flokk. Detta rættist betur en
flestar aðrar kosningaspár þínar, að því er frétt er, og
máttu þakka Borgfirðingum*.
En úr því þú fórst að ásaka kjósendur mína útafþessu,
var hreinlegra af þér að finna að mér með ákveðnari orð-
um3. Dú veizt, að óþarfi ær að hlífast við mig. En þú
þykist máske gefa nægilega i skyn, hvað mig skorti, með
skjallinu um keppinaut minn. Vel ann eg honum allrar
sæmdar og lofsorða þinna; en dálítið ákveðnari hefðu
þau mátt vera. Viltu ekki skýra fyrir kjósendum í Brgf.
í hverju sá „dugnaður“ er falinn, sem „þeir höfðu áður
reynt“ af honum sem þingmanni sínum ? Og færa rök
fyrir því, að hann „hafi áunnið sér álit og vinsældir á
þinginu"? Að taka upp úr ísafold setninguna um „mesta
virðingarsæti þingsins11, er ónógt. Kjósendur í Brgf. vita
eins og þið ritstjórarnir og aðrir, að það var ekki virð-
ingin sem réði skipun forsetasætisins í Nd. á 2 síðustu
þingum.
Af því, að lektor Dórh. sé „búsýslumaður, og einn af
þeim, sem mestu ráða í landsbúnaðarfél.“, dregur þú þá
ályktun, að „óhætt mætti reiða sig á, að hann mundi
gera það sem í hans valdi stæði til að styrkja landbún-
aðinn“. En hversvegna dróstu ekki þessa ályktun af
því, sem hann hefir gert fyrir landb. á síðustu þingum?
Ja, þú segir máske að það hafi ekki „í hans valdi stað-
ið“ að gera neitt, þar sem hann var forseti. En hvern-
ig getur þú þá ámælt Borgf. fyrir það, að þeir tóku ekki
sérstaklega tillit til þess við þingmannskosninguna, að
hann væri „vel lagaður til að stýra þiugfundum"? Lá
sérstök skylda á þeim, að sjá Nd. fyrir „þýðum“ forseta?1
Ekkert var ég viðriðinn þingstörf í fyrra, og fékk þó
ræktunarsjóðstillaga mín fullan framgang.
Prætt get ég þig um það, að bændur í Borgarfirði eru
ekkert hrifnir af sumum ráðstöfunum þeirra, „sem mestu
ráða í landbúnaðarfélaginn", t. d. þeirri, að svifta þá
umferða-búfræðingunum, kosta skemtiferðir fyrir sig og
nánustu vildarmenn sína út um heim, eyða eins miklu
fé til 2 ráðanauta í Reykjavík, eins og þurfti til 8—12
umgang8búfr., og að senda þessa ráðanauta fyrirvaralaust
til bænda, þegar þeir geta engi not af þeim haft (um
heyannir).5
Meðal þingmannskosta lektors telur þú, að hann sé
„mesti glæsimaður11. Með því viltu gefa í Bkyn, að eg sé eng-
inn glæsir, og lýsi því kosningin skorti á fegurðartilfinningu
hjá kjósendum. Á lónni máske. En þú ert hér vænti
ég ekki með í sökinni? Mundi ekki, ókunnngum að
minsta kosti, er lesið hafa lýsing þína á mér i palla-
dóminum forðum, geta dottið í hug, að ég mundi undir
líkum lífskjörnm og lektor Dórhallur geta komið ekki ó-
glæsilega fram?
Kjósendur mínir í Borgarfirði hafa verið „samir við
sig“, stöðugir og tryggir flestir; að eins farið fjölgandi
við hverja kosningu (66, 74, 86), eins og ég hefi ekki
öðrum breytingum tekið en þeim, er leiða af fjölgun ára
og vaxandi lífsreynslu. Og fyrir 8 árum fanstu ekkert
að kosning minni.
Enginn er ámælisverður fyrir það, sem honum er ó-
sjálfrátt. Eða getur þú sakað mig og kjósendur mína
um það, að við erum ekki gæddir þeim eiginleikum að
geta, eins og þú og allmargir núverandi Btjórnmála-
flokksbræður þínir, skift um skoðanir eins og flíkur?0
Að síðustu leyfi ég mér alvarlega að skora á þig um-
svifalauBt og hreinskilnislega að skýra frá, hvað „annað
en sómi og velferð kjördæmisins“ þú hyggur að „kjós-
endurnir hafi fremur lítið á“, er þeir kusu mig, eða á
hverju þú byggir það, að af kosning minni muni fyrir
kjörnæmið leiða það, sem þessu er gagnstætt.
Dú þekkir mig að því, að ég vil hafa „hreint fyrír
mínum dyrum“, og ég „sleppi þér ekki fyr en“ — það
er gjört. Vinsamlegast.
Bjöm Bjamarson.
1) „Lofaðu svo einn að þú lastir ekki annan“. Svo
hlutdræg er Fjallk. ekki, að hún gæti ekki talað sæmi-
lega um annað þingmaunsefnið án þess að leggja sig nið-
ur við að lasta hitt eða finna að því. Hún gaf því ekki
hinum nýkosna þingm. neitt tilefni til að skrifa þetta
bréf, þó hún geri það fram yfir skyldu að taka við því
af honum. í grein þeirri sem þingrn. talar hér um er
ekkert sagt, sem hann gat haft ástæðu til að láta sér
mislíka.
2) Eg hefi hvergi sagt að það væri „illa farið“, að
kosningin í Bf. för sem hún fór. Satt er að eg lagði
ekki til þess máls, enda taldi víst, að forsetinn yrði kos-
inn, þótt hitt þingmannsefnið hefði um tíma haft eins
mikið fylgi.
3) Einmitt af þeirri ástæðu, að eg vildi sem minst „sak-
ast um orðinn hlut“ kom mér ekki til hugar, að fara
að finna að hinum nýkosna þingmanni. Hann verður að
afsaka það, að mér datt nú ekki í hug að leggja hann á met
með lektor Dórhalli.
4) Eg stend við það sem eg hefi sagt um lektor Dór-
hall, en tinn enga ástæðu til þess nú, að gera frekari
grein fyrir þingmannskostum hanB eða kostum hans sem
forseta. — Annars er það i almæli, að Borgfirðingar hafi
hafnað honum af því hann var forseti, og munu fá dæmi
til sliks.
6) Dessar ráðstafanir Búnaðarfélagsins koma ekki
kosningunni við.
6) Aldrei hefi eg talið það kost á mönnum, að vera
gæddir þeim eiginleikum, að geta ekki skitt um skoðanir,
geta aldrei sannfærst um nokkurn skapaðan hlut, hvern-
ig sem röksemdir, þekking og lífsreynBla færa þeim heim
sanninn.
Dykist þingmaðurinn vera gæddur þessutn eiginleikum?
Eg vona ekki. Ritstj.
Dimdas-prjónavélar
frá Ameríku
eru nú til framboðs hér á landi til
kaupmanna og annara.
Kosta 50 krúnur
Þær eru einfaldar, og einkar hent-
ugar fyrir alment brúk, og þær einu
sem eru í almennu brúki meðal ís-
lendinga í Canada.
Aðalumlboðsmaður fyrlr ísland
er:
8. B. Júnsson
Dunh&rbakha í Dalasýslu.
Útsölumenn vantar enn marga að
þessum vélum. En þær verða bráð-
um til sölu eða framboðs hjá þess-
um möunum:
Kaupm. Hr. Jón Dórðarson Beykjavík.
----— Jóh. Kr. Jónason Seyðisfirði.
----— Jakob Gíslason, Akureyri.
----— Pr. & M. Kristjánsson, Akureyri.
----— Sæm. Halldórsson, Stykkish.
----— Ásm. Sveinsson, ísafirði.
búfr. Ól. Ólafsson, Rangárvallasýsln.
Skrifið eftir söluskilmálum til um-
boðsm. og frekari skýringum til:
8. B. Jónssonar
Dunhárbahha í Dalasýslu.
I. Paul Liebes Sagradavín og
Maltextrakt með kínín og járni
hefi eg nú haft tækifæri til að reyna með
ágætum árangri. Lyf þessi eru engin leynd-
arlyf (arcana), þurfa þau því ekki að brúk-
ast í blindni, þar sem samsetning þessara
lyfja er ákveðin og vitanleg. Sagradavínið
hefir reynst mér ágætlega við ýmsum maga-
sjúkdómum og taugaveiklun, og er það hið
eina hægðalyf, sem eg þekki, er verkar án
allra óþæginda, og er lika eitthvað hið ó-
skaðlegasta lyf.
Maltextraktin með kínín og járni er hin
bezta styrkingarlyf, eins og efniu benda á,
hið bezta lyf gegn hvers konar veiklun, sem
er, sérstaklega taugaveiklun, þreytu og lúa,
afleiðingum af taugaveiki, þróttleysi magans
o. s. frv. — Lyf þessi hefi eg ráðlagt mörg-
um með bezta árangri og sjálfur hefi eg brúk-
að Sagradavínið til heilsubóta, og er mér
það ómissandi lyf.
Reykjavík 28. nóv. 1899. L. Pálsson.
Einkasölu á I. Paul Licbos Sag-
radavíui og Maltextrakt með kínín
og járni fyrir ísland hefir undir
skrifaður. Útsölumenn eru vinsam-
lega beðnir að gefa sig fram.
Reykjavík í nóvember 1899.
Björn Kristjánsson.
væss&aæsæsssssasEsæsssss:
Heiöruöum neytendum
hins ekta ICínalífselixírs
fiá Waldemar Petersen í Frið-
rikshöfn er hér með gcrt við-
vart um að elixirinn fæst hver-
vetna á íslandi &n nohhrar toll-
hæhhunar, svo að verðið ereins
og áður aðeins kr. 1,50 flaskan
og er afhent frá aðalforðabúr-
inu á Fáskrúðsfirði, ef menu
snúa sér til aðalumboðsmanns
míns, herra Thor E. Tulinius,
Köbenhavn K.
Til þess að sneiða hjá föls-
unum eru menn vandlega beðnir
að athuga að á flöskuseðlinum
standi vörumerki mitt: Kínverji
með glas í hendi og þar fyrir
neðan firmanafnið Waldemar
Petersen, Frederikshavn, Dan-
mark, og á tappanum V" í grænu
lakki. Öllu, sem ekki er auð-
kent á þennan hátt, eru menn
beðnir að vísa á bug svo sem
óvönduðum eftirstælingum.
Í4S3S3SæS3K3ESE3æ3Kæ*35HEH
Rúmstæði fæst til kaups nú þeg-
ar
Fyrirlestur ura Vesturfiirir
og notknn frelsisins holdnr Einar
Jocliumson trúboði, mánudagskveldið
8 þ. m. kl. 8j/2 e. m. í leikhúsi W.
0. Breiðfjörðs; innqangseyrir 15 au.
Menn eru beðnir að fjölmenna.
Til kaups eða leigu
er föl hált jörðin Eyvindarholt í
Vestur-Eyjafjallahreppi (14.47 hdr.)
frá næstu f&rdögum 1901.
Semja ber við undirritaðan eig-
anda jarðarinnar.
Eyvindarholti 14. sept. 1900.
Sighvatur Árnason.
Leiðarvísir til lífsábyrgðar fæst
ókeypis hjá ritstjórunum og hjá dr.
med. J. Jónassen, sem einnig gefur
þeim, sem viija tryggja líf sitt, allar
nauðsynlegar upplýsingar.
Útgefandi: Vald. Ásmandarson.
Félagsprentsmiðjan.