Fjallkonan - 10.11.1900, Page 1
Kemur úteinu sinni
i viku. Verð árg. 4 kr.
(erlendis 5 kr. eða l'/s
doll.) borgist fyrir 1.
júlí (erlendis fyrir-
fram).
Uppsögn (Bkriíieg)bund-
in við áramðt, ðgild
nema komin sé til út-
gefanda fyrir 1. októ-
ber, enda hafi hann þá
borgað blaðið.
Afgreiðsla: Þing-
holtsstrœti 18.
XVII. árg.
Reykjavík, 10. nóvember 1900.
Xr.
44.
Landsbankinn er opinn hvern virkan dag kl. 11—2-Banka-
stjórnin við kl. 12—1.
Landsbókasafnið er opið hvern virkan dag kl. 12—2 og
einni stundu lengur til kl. 3 md., mvd. og ld. til útlána.
Forngripasafnið er í Landsbankahúsnu, opið á mið-
vikudögum og laugardögum kl. 11—12 f. m.
Náttúrugripasafnið er í Doktorshúsinu, opið á sunnu-
dögum kl. 2—3 e. m.
Ókeypis lœkning á spítalanum á þriðjudögum og föstu
dögum kl. 11—1.
Ókeypis tannlœkning í Hafnarstræti 16, 1. og 3. mánu-
dag hvers mán., kl. 11—1.
Biðjið ætíð um:
OTTO MONSTEDS
danska smjörlíki,
sem er alveg eins notadrjúgt og bragðgott
og smjör.
jjjd Jélagsprentsmiðjunni
geta menn fengið hver helzt eyðu-
blöð er menn óska, svo sem reikn-
ingsform og kvittanir, bréfhausa,
umslög, víxileyðublöð og ávísanir,
margar tegundir af kortum áprent-
uð eftir ósk hvers eins.
Eins og kunnugt er orðið, er öll
prentun hin vandaðasta og verðlag
svo lágt sem unt er.
Prófarkalestur og pappír eftir
því sem hver óskar.
aaiiMiaíiTííK
JLesið þetta. Undirskrifaður útvegar til allra
héraða landsins, vandaðar skilvindur og 811 áhöld smjör-
gerðar með afslætti frá verkstæðÍBverði.
Jafnframt útvegar hann fólkí hátt verð í peningum
utanlands fyrir ágœtlega vandað smjör, leiðbeinir í emjör-
verkun eftir nýjustu reglum, og kennir verklega að með-
höndla þau áhöíd or hann útvegar. *
Sérstök kjör til umboðsmanna er panta mikið í einu.
— Skrifið eftir verðlista og nánari skýringum, með næg-
um fyrirvara fyrir næstu vetrarpöntun.
Dunkárbakka f Dalasýslu.
S. 15. Tónsson.
Biinaðarsýningin í Óðinsvéuui.
III.
Glöggvast má sjá yfitburði og framfarir Dana
í búnaði, með því að líta yfir þær verzlunar-
vörur, sem Dmir flytja út.
Sérstaklega munu íslendingar vilja vita um
fénaðarútflutninginn.
Danir flytja út hesta einkum til Dýzkalands.
Fyrir 20 árum voru fluttir út 8,300 hestar á
ári, og var verð þeirra allra um (j1^ milj. kr.
Síðan hafa hestarnir stöðugt hækkað í verði,
og á árunuui 1895—98 var meðalverð á 17800
hestum á ári 10.7 miljónir króna. Á þessum
sömu árum vóru á hverju ári fluttir út 6100
hestar fyrir 2 miljónir króna. í fyrra vóru
fluttir út 18,549 hestar. Hestarnir hafa oft þrjá
eða fjóra húsbændur, áður en þeir ná þeim aldri
að þeir séu hæfir á markaðinn. Sumir aia upp
foiöldin, aðrir ala upp tryppin, frá því þau eru
á 1. ári og þangað til þau eru komin á annað
ár, hinn þriðji kaupir þrévetur tryppi og fjögra
vetra og býr þau undir markaðinu.
Nautaútflutningur byrjaði fyrst um 1870 (um
sama leyti og fjársalan byrjaði á íslandi, sem
hr. Tryggvi Gunnarsson átti fyrstur innlendra
manna hvöt að), en einkum óx fjársalan eftir
1875, er útflutningurinn hófst frá Esbjerg til
Englands. Fyrst eftir 1880 vóru flutt yfir
100 þús. naut á ári til Englands, og var verð
Verksmiðjan er hin elzta og stærsta i Danmörku, og býr til óefað
hina beztu vöru og ódýrustu í samanburði við gæðin.
W Fæst hjá kaupmönnunum.
þeirra yfir 20 milj. króna. — Framan af vóru
einkum fluttir út feitir uxar, en þegar mjólkur-
búin fóru að blómgast betur voru feitar kýr
hér um bil 2/s útfluttum fénaði. Fyrir 1890
var nautaflutningurinn til Englands þegar farinn
að snúast til Þýzkaiands, og var þar því feng-
inn stöðugur markaður 1892, þegar Englend-
ingar bönnuðu hjá sér innflutning á lifandi fé.
Til Þýzkalands fóru síðan að kalla öll útflutn-
ingsnaut Dana þangað til 1897, er innflutn-
ingur lifandi íjár varð svo örðugur á Þýzka-
landi, að Danir urðu að fara að slátra fénu
stórfenglega heima hjá sér.
Mest alt kjöt og eláturfénaður Dana fer
til Þýzkalands; þó hefir nokkuð af kjöti verið
selt til Noregs á hinum síðari árum. — Árin
1895—1898 var verðið á útfluttúm fénaði og
uxakjöti frá Danmörku nær því 193/4 miljón
króna.
Sauðaútflutningurinn var árin fyrir 1890 60—
100,000 fjár á ári, en fór svo minkandi þang-
að til 1892, að fyrir hann tók vegna innflutn-
ingsbannsins á Englandi. Síðustu árin hafa að
eins verið fluttir út um 10 þús. skrokkar tii
Englands (frá Eabjerg til Lundúna) og nokkuð
minna af lifandi fé til Frakklands.
Útfluttningur svína náði ekki 50 þús. svína
um árið alt að 1870, en 1872, voru þau orðin
100 þús. og 1887 232 þús. Þau eru að mestu
ieyti flutt til Hamborgar, en þar er þó slátrað
nokkru haada enska markaðinum. Þjóðverjar
bönnuðu innflutning á svínum 1887, og varð þá
sú breyting á, að Danir komu upp hjá sér
svínslátunum á mörgum stöðum. Af því leiddi
aftur, að þegar Þjóðverjar námu úr gildi inn-
flutningsbannið 1890, varð ekki útflutningurinn
yfir 100 þús., en 35 milj. kílóa af fleski vóru
þá þegar flutt til Englands. Allur útflutningur
Dana af lifandi fénaði nam 1875—78 um 46
milj. króna á ári, og útflutt feitmeti á sömu ár-
um um 35 milj. kr. á ári, en 20 árum síðar,
1895—1898, nam þetta 26.7 og 181.5 milj.
króna.
Xýr markaður fyrir ísl. saltfisk.
Færeyskur skipstjóri, Nap. Andersen, hefir í
nokkur ár gert tilraun til að koma á sölu á
færeyskum fiski í Hollandi. í fyrra lét hann
taka hinn stærri saltfisk úr einum af kútterum
sínum, er hann var kominn til Grimsby með
fiskinn, og lét leggja hann í tunnur og flytja
hann til Hollands og selja þar. Þessi tilraun
svaraði vel kostnaði, þó verðmunurinn væri
ekki mjög mikill, af þvi verðið á saltflski á
Bretlandi var óvenjulega hátt.
Nú í sumar heflr hann gert aðra tilraun með
því að sigla öllum þeim þremur kútterum, sem
hann á yfir að ráða, til Hollands. Allan aflann
í skipunum hafði hann fengið við ísland á tveim-
ur mánuðum. Einn af þessum kútterum var
komin heim aftur frá Hoilandi (Wlaardingen,
skamt frá Rotterdam). Farmurinn á þessum
kútter var um 250 skippund af saltfiski og um
1200 lifandi þorskar; seldist þessi farmur fyrir
um 11,000 krónur. Á Englandi hefði framurinn
í mesta lagi getað selzt fyrir 8000 kr. — Lízt
Færeyingum vel á fiskmarkaðinn í Hollandi og
munu leita þar betur fyrir sér.
Hvalaveiðar á Færeyjum. Tvö hlutafélög
er nú verið að stofna á Færeyjum til aðikoma
þar á hvaiaveiðum, en sá er munur á þeim og
hvalaveiðafélögum þeim sem reka veiðiskap hér
við land, að innlendir menn eiga að vera hlut-
hafar. — Upphæð hlatar er 500 kr., en full-
komin útgerð með einum hvalveiðibát er ætlast
á, að muni kosta um 130,000 krónur. — Jafn-
framt er gert ráð fyrir, að setja þar á stofn
guano-verksmiðju við hvora veiðistöð.
Lappar í Alaska. Litlu eftir nýjár 1898
fóru nokkrir Lappar frá Finnmörku til Alaska.
Hafði Bandaríkjastjórnin fengið þá til þess að
reyna að koma á hreindýrarækt í Alaska og
kenna hana. Þeir fóru með nokkur hundruð
hreindýra. sem ameríska stjórnin hafði keypt. —
24 þeirra eru nú komnir heim aftur, og aftóku
með öllu að dvelja lengur í Alaska, þótt stjórn-
in byði þeim há laun. Þeir vildu heldur fara
heim til fátæka ættlaadsins síns. Þeir eru
orðnir efnaðir, eftir því sem gerist með Löpp-
um. Þeir sem eftir urðu í Alaska fóru að
grafa guil. Þeirra er flestra von heim aftur
að sumri.
Helvíti. Það er kunnugt, að Magnús gamli
Stephensen feldi orðin „uiðursté hann til hel-
vítis“ úr 2. grein trúarjátningarinnar í einni
útgáfu af barnalærdómnum (Balles kverinu).
Nú er það sannað, að hann hefir þar átt við
rök að styðjast. — Margir norskir prestar hafa
nú farið þess á leit við kirkjustjórnardeildina
norsku, að orðinu „helvíti“ í 2. gr. trúarjátnin-
unaar sé breytt í „ríki hinna dauðu", með því
að hér sé að ræða um ranga bibliuþýðingu.